ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σάββατο 1 Απρίλη 2023 - Κυριακή 2 Απρίλη 2023
Σελ. /40
ΔΙΕΘΝΗ
Για τη λεγόμενη «Παγκόσμια Αντιιμπεριαλιστική Πλατφόρμα» και την επιζήμια και αποπροσανατολιστική τοποθέτησή της

Αρθρο του Τμήματος Διεθνών Σχέσεων της ΚΕ του ΚΚΕ

«Δεν υπάρχουν οικονομικά δεδομένα που να δικαιολογούν τον χαρακτηρισμό της Κίνας ή της Ρωσίας ως ιμπεριαλιστικών. Αυτές είναι χώρες που δεν ζουν με την υπερεκμετάλλευση ή τη λεηλασία του κόσμου», διατείνεται η ΠΑΠ...
«Δεν υπάρχουν οικονομικά δεδομένα που να δικαιολογούν τον χαρακτηρισμό της Κίνας ή της Ρωσίας ως ιμπεριαλιστικών. Αυτές είναι χώρες που δεν ζουν με την υπερεκμετάλλευση ή τη λεηλασία του κόσμου», διατείνεται η ΠΑΠ...
Η εκδήλωση του ιμπεριαλιστικού πολέμου στην Ουκρανία όξυνε τις αντιθέσεις στις γραμμές του Διεθνούς Κομμουνιστικού Κινήματος γύρω από σοβαρά ιδεολογικοπολιτικά ζητήματα, που χρόνια το ταλανίζουν και εκφράζουν την οπορτουνιστική επίδραση στις γραμμές του. Αιχμή, βεβαίως, αποτέλεσαν τα ζητήματα της στάσης απέναντι στον ιμπεριαλιστικό χαρακτήρα του πολέμου ανάμεσα σε ΗΠΑ - ΝΑΤΟ - ΕΕ και την καπιταλιστική Ρωσία στο έδαφος της Ουκρανίας, της στάσης απέναντι στην αστική τάξη και σε πολιτικούς εκπροσώπους της, όπως η σοσιαλδημοκρατία, προβληματικές αναλύσεις για το ιμπεριαλιστικό σύστημα και τη θέση της Κίνας και της Ρωσίας, καθώς και άλλα, που συνδέονται βαθύτερα με το ζήτημα της λαθεμένης στρατηγικής των σταδίων προς τον σοσιαλισμό, τη στήριξη και τη συμμετοχή σε αστικές κυβερνήσεις.

Στις συνθήκες αυτές, παραμονές της 22ης Διεθνούς Συνάντησης των Κομμουνιστικών και Εργατικών Κομμάτων (ΔΣΚΕΚ), που πραγματοποιήθηκε στην Αβάνα τον περασμένο Οκτώβρη, εμφανίστηκε στο Παρίσι μια νέα διεθνής οργάνωση με την επωνυμία «Παγκόσμια Αντιιμπεριαλιστική Πλατφόρμα» (ΠΑΠ), που ήδη έχει σε αυτό το διάστημα διοργανώσει μια σειρά από δραστηριότητες στο Βελιγράδι, στην Αθήνα και πρόσφατα στο Καράκας, με τη φιλοξενία του κυβερνητικού Ενωμένου Σοσιαλιστικού Κόμματος της Βενεζουέλας (PSUV). Η εκδήλωση της ΠΑΠ στη Βενεζουέλα συνέπεσε με την αντιλαϊκή επίθεση που έχει εξαπολύσει η σοσιαλδημοκρατική κυβέρνηση του PSUV στην εργατική τάξη και στα λαϊκά στρώματα της Βενεζουέλας, την ώρα που έχει έρθει σε συμφωνίες με τη δεξιά αντιπολίτευση και τις ΗΠΑ, εντείνοντας τις αντικομμουνιστικές επιθέσεις και τις υπονομευτικές ενέργειες σε βάρος του ΚΚ Βενεζουέλας.

Η σωστή πλευρά της Ιστορίας, όταν συγκρούονται τα ιμπεριαλιστικά «αρπακτικά», δεν είναι να διαλέξεις την πλευρά του πιο αδύναμου «αρπακτικού», για να καταλάβει αυτό τη θέση του πιο ισχυρού

Copyright 2022 The Associated

Η σωστή πλευρά της Ιστορίας, όταν συγκρούονται τα ιμπεριαλιστικά «αρπακτικά», δεν είναι να διαλέξεις την πλευρά του πιο αδύναμου «αρπακτικού», για να καταλάβει αυτό τη θέση του πιο ισχυρού
Εχει μια σημασία να δούμε το ποιες δυνάμεις την αποτελούν όπως και τις βασικές προβληματικές θέσεις της ΠΑΠ.

Ενα ιδιότυπο «κράμα» πολιτικών δυνάμεων

Στις δραστηριότητες της ΠΑΠ συμμετέχει ένα «κράμα» πολιτικών δυνάμεων, όπου τον κύριο ρόλο παίζουν σοσιαλδημοκρατικές δυνάμεις, όπως το προαναφερόμενο PSUV και μια «ουρανοκατέβατη» νοτιοκορεάτικη οργάνωση («Κόμμα Λαϊκής Δημοκρατίας»), καθώς και ορισμένα Κομμουνιστικά κι Εργατικά Κόμματα, όπως το Ουγγρικό Εργατικό Κόμμα, το ΚΚ (Ιταλία), το Νέο ΚΚ Γιουγκοσλαβίας, το ΚΕΚΡ, το Λιβανέζικο ΚΚ, το μαοϊκό ΚΚ Βρετανίας (Μ-Λ), ο Πόλος για την Κομμουνιστική Αναγέννηση της Γαλλίας κ.ά.

Επιπλέον, όπως κατήγγειλε το ΚΚ Μεξικού, στις εκδηλώσεις στο Καράκας συμμετείχαν ακόμη και εθνικιστικές, ρατσιστικές και αντιδραστικές πολιτικές δυνάμεις. Τέτοια, π.χ., είναι η εθνικιστική ισπανική οργάνωση «Vanguardia Espanola» («Ισπανική Πρωτοπορία»), που οι «ρίζες» της κρατούν από τον εθνικιστή φιλόσοφο Gustavo Bueno, που ήταν ενεργός φαλαγγίτης μαχητής, υποστηρικτής του φασίστα δικτάτορα Φράνκο τη δεκαετία του 1950.

Από την Ελλάδα θα συναντήσουμε στην ΠΑΠ δύο άγνωστες οργανώσεις, χωρίς καμιά μαζική δράση και κοινωνικά ερείσματα, τη «Συλλογικότητα Αγώνα για την Επαναστατική Ενοποίηση της Ανθρωπότητας» (Δ. Πατέλης) και την «Πλατφόρμα για την Ανεξαρτησία» (Β. Γονατάς), που το τελευταίο διάστημα χαρακτηρίζονται από μια ένταση της αντιΚΚΕ εμπάθειας, επιλέγοντας συχνά τον ολισθηρό δρόμο προβοκατόρικων επιθέσεων μέσω του διαδικτύου.

Ο ιμπεριαλισμός ως μια «ανώμαλη κατάσταση», που μπορεί να διορθωθεί...


Η ΠΑΠ παρουσιάζει μια πλήρως αντεστραμμένη εικόνα της παγκόσμιας πραγματικότητας που βιώνουμε. Από τις αναλύσεις της δεν θα καταλάβουμε πως ζούμε στο καπιταλιστικό σύστημα, μιας και η έννοια του καπιταλισμού έχει εξοβελιστεί από κάθε σχετική τοποθέτησή της (π.χ. στην Ιδρυτική Διακήρυξη του Παρισιού, στα υλικά της πρόσφατης συνάντησης του Καράκας).

Την ίδια ώρα, στα υλικά της ΠΑΠ γίνεται μια κατάχρηση των λέξεων «ιμπεριαλισμός», «ιμπεριαλιστές», «αντιιμπεριαλισμός». Ετσι, ο ιμπεριαλισμός, που σύμφωνα με τον Λένιν είναι ο μονοπωλιακός καπιταλισμός, αντιμετωπίζεται στρεβλά απλώς ως επιθετική εξωτερική πολιτική, μακριά από την οικονομική του βάση (τα μονοπώλια και την οικονομία της καπιταλιστικής αγοράς), μακριά από την ταξική του ουσία, ως εξουσία της αστικής τάξης.

Δεν είναι, λοιπόν, καθόλου τυχαίο που στις τοποθετήσεις της ΠΑΠ δεν τίθεται το ζήτημα της επαναστατικής ανατροπής της αστικής εξουσίας και βέβαια η πάλη για τον σοσιαλισμό δεν υπάρχει και έχει αντικατασταθεί από τον στόχο της «εθνικής κυριαρχίας» και μιας «νέας παγκόσμιας οικονομικής αρχιτεκτονικής χωρίς κυρώσεις και εμπορικούς πολέμους», ώστε «να ανατρέψουμε το αποικιοκρατικό σύστημα που φέρνει αστάθεια, φτώχεια και παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στις μάζες μέσω της πολιτικής καταπίεσης, της οικονομικής λεηλασίας και του στρατιωτικού πειθαναγκασμού».

Σε όλες τις τοποθετήσεις είναι χαρακτηριστική η ταύτιση της έννοιας του ιμπεριαλισμού με την ισχυρότερη ακόμα δύναμη του διεθνούς ιμπεριαλιστικού συστήματος, τις ΗΠΑ. Ακόμη κι όταν γίνεται αναφορά σε άλλες ιμπεριαλιστικές ενώσεις, όπως η ΕΕ, ή το ΝΑΤΟ, το ΔΝΤ, η Παγκόσμια Τράπεζα κ.ο.κ., εκτιμάται πως έχουμε να κάνουμε με τα «αμερικανικά ιμπεριαλιστικά συμφέροντα». Με αυτόν τον τρόπο, ως διά μαγείας αποκρύπτονται οι ευθύνες και τα αυτοτελή συμφέροντα των αστικών τάξεων των υπόλοιπων καπιταλιστικών κρατών, πέραν των ΗΠΑ, που συμμετέχουν στις συγκεκριμένες συμμαχίες. Ετσι, οι ΗΠΑ παρουσιάζονται στρεβλά ως αυτοκρατορία ενός σύγχρονου αποικιακού συστήματος, όπου όλα τα σύμμαχα σε αυτές κράτη είναι «υποτακτικοί» τους.

Αντίθετα, εκτιμάται πως «Ρωσία και Κίνα δεν είναι επιθετικές ιμπεριαλιστικές δυνάμεις» και μαζί με άλλες, όπως η Βόρεια Κορέα και το Ιράν, παρουσιάζονται ως «αντιιμπεριαλιστικές», που μαζί με τις αποκαλούμενες «προοδευτικές» κυβερνήσεις της Λατινικής Αμερικής αντιστέκονται στον ιμπεριαλισμό.

Επιπλέον, βλέπουμε να έχει εγκαταλειφθεί κάθε ταξική προσέγγιση όταν εκθειάζονται οι διάφορες περιφερειακές ενώσεις, «όπως είναι η ALBA και η CELAC», που βασικά αφορούν καπιταλιστικά κράτη, αλλά που η ΠΑΠ εκτιμά ότι «θα φέρουν κοντά τα καταπιεσμένα έθνη της Λατινικής Αμερικής».

Τέλος, σε ό,τι αφορά τον ιμπεριαλιστικό πόλεμο στην Ουκρανία, η ΠΑΠ εκτιμά πως αποτελεί μια επιθετική ενέργεια των ΗΠΑ, που αξιοποιούν την Ουκρανία για να επιτεθούν στις ...«αντιιμπεριαλιστικές» Ρωσία και Κίνα.

Συνοπτική κριτική σε βασικές θέσεις της ΠΑΠ

1. Τι είναι ιμπεριαλισμός και ποιος αντιιμπεριαλιστής;

Στις μέρες μας βλέπουμε την αξιοποίηση της έννοιας του ιμπεριαλισμού ακόμη και από εκπροσώπους των αστικών τάξεων, όπου ο ένας αποκαλεί τον άλλο «ιμπεριαλιστή», όπως πρόσφατα έκανε ο Γερμανός καγκελάριος, Ολαφ Σολτς, μιλώντας για τον Ρώσο Πρόεδρο, Βλ. Πούτιν. Δεν είναι λίγοι και αυτοί οι εκπρόσωποι των αστικών τάξεων που χαρακτηρίζουν και τον εαυτό τους ...«αντιιμπεριαλιστή».

Ανάλογες συγχύσεις καλλιεργούν με τις θέσεις τους και μια σειρά από οπορτουνιστικές δυνάμεις, όπως και οι τοποθετήσεις της ΠΑΠ, όπου π.χ. μέχρι και το καπιταλιστικό κράτος του Ιράν, που αξιοποιεί και τη θρησκεία για να εντείνει την ταξική εκμετάλλευση και κοινωνική ανισοτιμία, που αρνείται στοιχειώδη δικαιώματα στις γυναίκες, χαρακτηρίζεται «αντιιμπεριαλιστικό». Κι αυτά λέγονται όταν το Ιράν συγκλονίζεται από μεγάλες κινητοποιήσεις για στοιχειώδη αστικά δημοκρατικά δικαιώματα. Πρόσφατα, το «αντιιμπεριαλιστικό» Ιράν, με διαμεσολάβηση της Κίνας, υπέγραψε συμφωνία με τη Σαουδική Αραβία, που «γύρισε την πλάτη» στις ΗΠΑ. Μήπως μετά από αυτό και οι Σαουδάραβες βασιλιάδες και πρίγκιπες έγιναν κι αυτοί «αντιιμπεριαλιστές»; Δεν θα μας εξέπληττε μια τέτοια εκτίμηση εάν σκεφτούμε πως πριν από κάποιο διάστημα ορισμένες δυνάμεις στη Λατινική Αμερική χαρακτήριζαν «αντιιμπεριαλιστή» τον Ερντογάν, τον Πρόεδρο μιας χώρας, της Τουρκίας, που έχει στρατεύματα κατοχής σε τουλάχιστον 3 χώρες (Κύπρος, Συρία, Ιράκ). Αλλο που δεν ήθελε ο Ερντογάν, που δήλωσε πως οι ΗΠΑ δεν τον αγαπούν γιατί είναι αντιιμπεριαλιστής...

Από τα παραπάνω φαίνεται πως η κατάχρηση και αυθαίρετη χρήση της έννοιας του ιμπεριαλισμού και των λέξεων παραγώγων της οδηγεί σε μεγάλες συγχύσεις. Εχει, λοιπόν, σημασία να υπάρχει κοινωνικοοικονομική επιστημονική αντιμετώπιση της έννοιας του ιμπεριαλισμού, και όχι αυτή που θέλουν αστοί και οπορτουνιστές να επιβάλουν, για να δικαιολογήσουν αστικές τάξεις και ιμπεριαλιστικές δυνάμεις, βαφτίζοντας το κρέας ψάρι, όπως έκαναν κάποιοι καλόγεροι κατά τη διάρκεια της νηστείας. Ο Λένιν έχει τεκμηριώσει τα βασικά χαρακτηριστικά του ιμπεριαλισμού.

Ζούμε στην εποχή όπου ο καπιταλισμός έχει ορισμένα συγκεκριμένα γνωρίσματα. Μιλάμε για ενιαία γνωρίσματα που αφορούν την κυριαρχία των μονοπωλίων, των ισχυρών μετοχικών εταιρειών και την όξυνση του καπιταλιστικού ανταγωνισμού, τον σχηματισμό του χρηματιστικού κεφαλαίου, την αύξηση της σημασίας της εξαγωγής κεφαλαίου σε σχέση με την εξαγωγή εμπορευμάτων, την πάλη για το ξαναμοίρασμα των αγορών και των εδαφών μεταξύ καπιταλιστικών κρατών και διεθνών μονοπωλιακών ομίλων. Ο Λένιν αντιμετωπίζει τον ιμπεριαλισμό ως «ανώτατο στάδιο του καπιταλισμού», όπως τιτλοφορεί και τη σχετική μπροσούρα του, αναδεικνύοντας ότι ο μονοπωλιακός καπιταλισμός «είναι η πληρέστερη υλική προετοιμασία του σοσιαλισμού, είναι τα πρόθυρά του, είναι το σκαλοπατάκι εκείνο της ιστορικής κλίμακας, που ανάμεσα σε αυτό και στο σκαλοπατάκι που λέγεται σοσιαλισμός, δεν υπάρχουν άλλα ενδιάμεσα σκαλοπάτια».

Η επιστημονική λενινιστική προσέγγιση του ιμπεριαλισμού, όπως βλέπουμε, απέχει παρασάγγας από την κοινότυπη χρήση του ιμπεριαλισμού ως επιθετικής εξωτερικής πολιτικής ή την ταύτιση με ένα μόνο κράτος, έστω κι αν αυτό είναι το ισχυρότερο, όπως υποστηρίζει μεταξύ άλλων και η ΠΑΠ.

2. «Εθνική κυριαρχία», «περιφερειακές ενώσεις», «νέα παγκόσμια οικονομική αρχιτεκτονική» ή σοσιαλισμός;

Η ΠΑΠ, όπως ήδη αναδείξαμε, έχει εξοβελίσει την πάλη για τον σοσιαλισμό και προβάλλει την πάλη για την «εθνική κυριαρχία», τη συγκρότηση περιφερειακών ενώσεων και μια «νέα παγκόσμια οικονομική αρχιτεκτονική», που διατείνεται πως, παρά τη διατήρηση των καπιταλιστικών σχέσεων παραγωγής, θα εξασφαλίσει «την ελευθερία και την ισότητα των εθνών, επιτρέποντας σε κάθε χώρα να ακολουθεί μια κυρίαρχη και ανεξάρτητη οικονομική ημερήσια διάταξη χωρίς εξωτερικές παρεμβάσεις».

Η αντίληψη αυτή της ΠΑΠ θεωρεί πως όλα τα προβλήματα προέρχονται από το «εξωτερικό», από την «επιβολή» στην κάθε χώρα της θέλησης των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων και βασικά των ΗΠΑ και στην πράξη ψάχνει να βρει συμμαχίες στην «ασφαλή αγκαλιά» της λεγόμενης «εθνικής αστικής τάξης». Πέρα από τη σύγχυση για το τι είναι ιμπεριαλισμός, εδώ εκδηλώνεται και η υποτίμηση του διεθνούς χαρακτήρα της εποχής του μονοπωλιακού καπιταλισμού, που αντανακλάται σε κάθε καπιταλιστικό κράτος, με την όξυνση της βασικής αντίθεσης κεφαλαίου - εργασίας, με την ενίσχυση της τάσης της απόλυτης και σχετικής χειροτέρευσης της θέσης της εργατικής τάξης.

Η προσέγγιση της ΠΑΠ περί ανάγκης «ανατροπής της αποικιοκρατίας», περί «εθνικής κυριαρχίας» και δημιουργίας περιφερειακών ενώσεων «κυρίαρχων κρατών», ξεπερνά αντιιστορικά ότι το αποικιοκρατικό σύστημα ως τέτοιο είναι παρελθόν εδώ και δεκαετίες. Στη θέση του έχουν εμφανιστεί δεκάδες «κυρίαρχα» κράτη και σε κάθε «κυρίαρχο» αστικό κράτος υπάρχουν ανειρήνευτες ταξικές αντιθέσεις ανάμεσα στο κεφάλαιο και την εργατική τάξη. Οι σημερινές σχέσεις μεταξύ των «κυρίαρχων» αστικών κρατών διέπονται από σχέσεις ανισότιμης αλληλεξάρτησης, στις οποίες έχουν εμπλοκή ανάλογα με τη δύναμή τους όλες οι αστικές τάξεις, που από την ανάλυση της ΠΑΠ είναι εξαφανισμένες.

Οι εξαρτήσεις που προκύπτουν για κάθε καπιταλιστικό κράτος μέσα σε αυτήν την ιμπεριαλιστική «πυραμίδα» δεν είναι μια παθογένεια, μια παρέκκλιση και στρέβλωση, που θα διορθωθεί με την ήττα των ΗΠΑ και κάποιον δήθεν «πολυπολικό κόσμο», όπως διατείνεται η ΠΑΠ, αλλά φαινόμενο σύμφυτο με την ανάπτυξη του καπιταλισμού, της καπιταλιστικής διεθνοποίησης. Επιπλέον, η ΠΑΠ αποσιωπά την ουσία: Οτι αυτό το πλέγμα της ανισότιμης αλληλεξάρτησης δεν μπορεί να σπάσει παρά μόνο με την ανατροπή της αστικής εξουσίας και του κράτους της δικτατορίας του κεφαλαίου, με την οικοδόμηση της νέας σοσιαλιστικής - κομμουνιστικής κοινωνίας.

3. Ποια η φύση Κίνας και Ρωσίας;

Η ΠΑΠ διατείνεται πως «δεν υπάρχουν οικονομικά δεδομένα που να δικαιολογούν τον χαρακτηρισμό της Κίνας ή της Ρωσίας ως ιμπεριαλιστικών. Αυτές είναι χώρες που δεν ζουν με την υπερεκμετάλλευση ή τη λεηλασία του κόσμου. Δεν θέτουν άλλες χώρες σε υποδούλωση στρατιωτική, τεχνολογική ή χρεωστική» και ακόμη πως «δεν είναι επιθετικές ιμπεριαλιστικές δυνάμεις, αλλά, αντίθετα, στοχοποιούνται από τους εχθρούς μας επειδή στέκονται εμπόδιο στην πλήρη παγκόσμια κυριαρχία των ΗΠΑ».

Η ΠΑΠ με τις συγκεκριμένες τοποθετήσεις επιδιώκει για άλλη μια φορά να διαστρεβλώσει την πραγματικότητα. Λες και η Κίνα με τη Ρωσία δεν συμμετέχουν στις συνόδους του G20, των 20 ισχυρότερων καπιταλιστικών κρατών του κόσμου, μαζί με τις ΗΠΑ, τη Γερμανία, τη Βρετανία, τη Γαλλία κ.ο.κ. Λες και τα κινεζικά και ρωσικά μονοπώλια δεν κάνουν εξαγωγή κεφαλαίου σε άλλες χώρες, δεν έχουν στόχο τους το κέρδος, που βγαίνει από την εκμετάλλευση της εργατικής δύναμης όχι μόνο των εργαζομένων της χώρας τους, αλλά και πολλών άλλων χωρών στην Ευρώπη, στην Ασία, στην Αφρική, στην Αμερική, παντού όπου αναπτύσσονται τα μονοπώλιά τους. Λες και ο ιδιωτικός ρωσικός στρατός «Βάγκνερ» εξορμά στην Αφρική για φιλανθρωπικούς λόγους κι όχι για να προασπιστεί τα συμφέροντα των ρωσικών μονοπωλίων, που δραστηριοποιούνται εκεί. Λες και η Κίνα δεν κινείται πλέον στην ανάλογη κατεύθυνση διαφύλαξης του λεγόμενου «Δρόμου του μεταξιού» και με στρατιωτικά μέσα. Χαρακτηριστικά π.χ., στον συγκεκριμένο «δρόμο», στο μικρό, αλλά πολύ σημαντικό γεωγραφικά κράτος του Τζιμπουτί, που το χρέος του στην Κίνα φτάνει το 43% του Ακαθάριστου Εθνικού Εισοδήματός του, εγκαινιάστηκε το 2017 η πρώτη στρατιωτική βάση της Κίνας εκτός συνόρων.

Τα περί δήθεν «μη συμμετοχής σε στρατιωτική, τεχνολογική και χρεωστική εξάρτηση» λέγονται για κράτη που έχουν ξεχωριστό ρόλο στο εμπόριο όπλων, που είναι σήμερα κράτη - δανειστές, όπως η Κίνα, η οποία βρίσκεται στις πρώτες ανάλογες θέσεις.

Λέγονται για τη Ρωσία, όπου γιγαντιαία μονοπώλια («Γκαζπρόμ», «Ροσνέφτ», «Λουκόιλ», «Ροσατόμ», «Σμπερμπάνκ», «Νορίλσκι Νίκελ», «Ροσβοορουζένιε», «Ροστέχ», «Ρουσάλ» κ.ά.) εκμεταλλεύονται εκατομμύρια εργαζόμενους, όχι μόνο στη Ρωσία αλλά και στις πρώην Σοβιετικές Δημοκρατίες, της ΚΑΚ, στην Αφρική, στη Νότια Αμερική, στην Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή, στον Περσικό κ.α. Κι όπως είναι πασίγνωστο, η εξαγωγή κεφαλαίου, σε διάκριση με την εξαγωγή εμπορευμάτων, σημαίνει την παραγωγή υπεραξίας που αποσπά η χώρα προέλευσης από τη χώρα υποδοχής.

Λέγονται για την Κίνα, για την οποία οι ανταγωνιστές της καταμαρτυρούν: «Η Κίνα έχει πλέον μια ξεχωριστή ευθύνη μέσα στην παγκόσμια οικονομία, καθώς είναι ο μεγαλύτερος δανειστής στον κόσμο, ξεπερνώντας το άθροισμα των δανείων της Παγκόσμιας Τράπεζας, του ΔΝΤ και των μελών του Paris Club (...)».

Ανάλογα στοιχεία της Παγκόσμιας Τράπεζας, που αναφέρονται σε 68 «αναπτυσσόμενες» χώρες, δείχνουν ότι τα δάνεια της Κίνας προς τις χώρες αυτές το 2020 έφταναν τα 110 δισ. δολάρια, με την Κίνα στη 2η θέση μετά τα δάνεια της Παγκόσμιας Τράπεζας. Μια από τις χώρες της οποίας τα χρέη προς την Κίνα μετριούνται σε πολλά δισ. δολάρια είναι η Βενεζουέλα, όπου το κυβερνητικό κόμμα φιλοξένησε τις εργασίες της πρόσφατης Συνδιάσκεψης της ΠΑΠ.

Επιπλέον, μια άλλη κατηγορία δανείων που έχει ξεχωριστή βαρύτητα είναι η κατοχή ομολόγων, πρώτα και κύρια των ΗΠΑ, όπου η Κίνα είχε τον Γενάρη του 2023 στη διάθεσή της αμερικανικά ομόλογα 859,4 δισ. δολαρίων, καταλαμβάνοντας τη 2η θέση, μετά την Ιαπωνία.

Η ΠΑΠ αρνείται να δει την πραγματικότητα πως δίπλα στις αντιθέσεις και στις συγκρούσεις ανάμεσα στις ΗΠΑ, τις άλλες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις του ευρωατλαντισμού και τη Ρωσία, την ίδια ώρα που στις μάχες στην Ουκρανία μακελεύονται χιλιάδες άνθρωποι, οι καπιταλιστές των δύο πλευρών του πολέμου και οι κυβερνήσεις τους εξακολουθούν να διατηρούν σταθερή συνεργασία, μεταξύ άλλων και εμπορική. Ετσι, για παράδειγμα, η Ρωσία εξακολουθεί να πουλά στις ΗΠΑ και στη Γαλλία ουράνιο για τις πυρηνικές τους εγκαταστάσεις.

Αντίστοιχα, παρά τον λεγόμενο «νέο ψυχρό πόλεμο» ανάμεσα σε ΗΠΑ και Κίνα, μέσα στο 2022 το εμπόριο ανάμεσα στις δύο χώρες σημείωσε επίπεδα - ρεκόρ.

Το ερώτημα είναι εύλογο: Πώς γίνεται την ώρα που εφαρμόζονται οικονομικές κυρώσεις, που οι στρατιωτικές δαπάνες χτυπάνε «κόκκινο», που διεξάγεται η αιματοχυσία στην Ουκρανία, που οι διάφορες πλευρές της σύγκρουσης κραδαίνουν το «ρόπαλο» των πυρηνικών όπλων, να κερδίζουν οι καπιταλιστές των δύο πλευρών με απευθείας μπίζνες ή μέσω τρίτων; Ο Μαρξ έλεγε σχετικά: «Το κεφάλαιο γεννιέται βουτηγμένο από την κορυφή ως τα νύχια στο αίμα και στη βρωμιά... στάζοντας αίμα απ' όλους τους πόρους... Με 10% κέρδος αισθάνεται τον εαυτό του σίγουρο... με 20% γίνεται ζωηρό, με 50% γίνεται θετικά παράτολμο, με 100% τσαλαπατάει όλους τους ανθρώπινους νόμους, με 300% δεν υπάρχει έγκλημα που να μη ριψοκινδυνέψει να το διαπράξει...».

Η ΠΑΠ κρύβει επιμελώς ότι τόσο στην Κίνα, όσο και στη Ρωσία κουμάντο κάνουν οι αστικές τάξεις, τα μονοπώλια, που συναλλάσσονται και συγκρούονται με τα μονοπώλια των ΗΠΑ, της ΕΕ και των άλλων καπιταλιστικών κρατών αλλά και μεταξύ τους. Καμία πλευρά της σύγκρουσης, λοιπόν, δεν είναι... αθώα περιστερά, όπως μας τα περιγράφει η ΠΑΠ, αλλά όλες τους είναι «αρπακτικά». Η Κίνα μάλιστα ευθέως αμφισβητεί την πρωτοκαθεδρία των ΗΠΑ στο ιμπεριαλιστικό σύστημα. Κι όπως έχει αναδείξει ο Λένιν, η σωστή πλευρά της Ιστορίας, όταν συγκρούονται τα ιμπεριαλιστικά «αρπακτικά», δεν είναι να διαλέξεις την πλευρά του πιο αδύναμου «αρπακτικού», για να καταλάβει αυτό τη θέση του πιο ισχυρού. Η σωστή πλευρά της Ιστορίας είναι να διαλέξεις την πλευρά των λαών ενάντια στο στρατόπεδο των καπιταλιστών, που πότε κερδίζουν από την ειρήνη και πότε από τον πόλεμο, αιματοκυλώντας την εργατική τάξη και τους λαούς.

4. «Πόλεμος των ΗΠΑ με αντιπρόσωπο την Ουκρανία» ή ιμπεριαλιστικός πόλεμος;

Η επιλεκτική προσέγγιση της ΠΑΠ ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία είναι ένας «πόλεμος των ΗΠΑ κατά της Ρωσίας μέσω του αντιπροσώπου τους, της Ουκρανίας», πρώτα απ' όλα προσπαθεί να στρέψει αλλού την προσοχή από το κύριο: Κι αυτό είναι πως ο πόλεμος αυτός έχει «στο επίκεντρο το μοίρασμα του ορυκτού πλούτου, της Ενέργειας, εδαφών και εργατικού δυναμικού, αγωγών και δικτύων μεταφοράς εμπορευμάτων, γεωπολιτικών στηριγμάτων, μεριδίων των αγορών» και διεξάγεται από τις αστικές τάξεις της Ουκρανίας, με σύμμαχους τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ, και της Ρωσίας και των συμμάχων της. Αυτά είναι τα βασικά κριτήρια που πιστοποιούν ότι ο χαρακτήρας του πολέμου είναι ιμπεριαλιστικός και διεξάγεται για συμφέροντα ξένα προς αυτά των λαών.

Βεβαίως είναι αδιαμφισβήτητο σήμερα γεγονός ότι οι ΗΠΑ αξιοποιούν την Ουκρανία ως αιχμή του δόρατος σε βάρος της καπιταλιστικής Ρωσίας, περικυκλώνοντας τη Ρωσία με τη διεύρυνση του ΝΑΤΟ, με νέες στρατιωτικές βάσεις και όπλα. Ενάντια σε όλα αυτά έχει παλέψει το ΚΚΕ, τα έχει καταψηφίσει στην ελληνική Βουλή, στο Ευρωκοινοβούλιο, οι κομμουνιστές ήταν αυτοί που στον έναν χρόνο του ιμπεριαλιστικού πολέμου έχουν διοργανώσει εκατοντάδες εκδηλώσεις σε λιμάνια, έξω από βάσεις, σε δρόμους και σιδηροδρόμους ενάντια σε ΗΠΑ - ΝΑΤΟ - ΕΕ, στα επιθετικά ιμπεριαλιστικά σχέδιά τους, ενάντια στην εμπλοκή της Ελλάδας στον πόλεμο. Η αστική τάξη της Ελλάδας και το κράτος της συνέλαβαν και σέρνουν στα δικαστήρια για τις αντιΝΑΤΟικές κινητοποιήσεις μέλη της ΚΕ του ΚΚΕ και του ΚΣ της ΚΝΕ και όχι των ανύπαρκτων οργανώσεων με τις ευφάνταστες ονομασίες, που από την Ελλάδα συμμετέχουν στην ΠΑΠ.

Οπως επίσης αλήθεια είναι ότι η απαράδεκτη στρατιωτική εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, για τα συμφέροντα και τους στρατηγικούς σχεδιασμούς της ρωσικής αστικής τάξης, την οποία επίσης έχει καταδικάσει απερίφραστα το ΚΚΕ, αντικειμενικά λειτουργεί ως «αερόσακος» της Κίνας στη μεγάλη σύγκρουση της τελευταίας με τις ΗΠΑ για τα «σκήπτρα» στο παγκόσμιο ιμπεριαλιστικό σύστημα.

Οι πολιτικές δυνάμεις της κάθε χώρας δεν χωρίζονται, όπως ισχυρίζεται η ΠΑΠ, εξαιτίας του ιμπεριαλιστικού πολέμου, ανάμεσα σε αυτές που είναι «φιλορωσικές» και αυτές που είναι «φιλοαμερικανικές». Αυτός είναι ένας κάλπικος διαχωρισμός, που δεν τον κάνει μόνο η ΠΑΠ, αλλά νωρίτερα για τα ψηφίσματα στην 22η ΔΣΚΕΚ, τον είχε κάνει το ΚΚΡΟ και βέβαια ανάλογα πράττει και η πλευρά των υποστηρικτών του ευρωατλαντικού ιμπεριαλισμού. Ετσι, αν η πλευρά της ΠΑΠ και του ΚΚΡΟ εξαπολύει κατηγορίες σε βάρος του ΚΚΕ για «αντιρωσισμό», την ίδια ώρα το άτυπο δημοσιογραφικό «όργανο» της ΕΕ, το euobserver, κατηγορεί το ΚΚΕ για «φιλορωσισμό» στη βάση των ψηφοφοριών που έγιναν στο Ευρωκοινοβούλιο.

Η αλήθεια, λοιπόν, είναι πως το ΚΚΕ είναι σταθερά με το στρατόπεδο της εργατικής τάξης και των λαών και ενάντια στο στρατόπεδο των αστικών τάξεων, των κρατών και των κυβερνήσεών τους. Αυτό είναι που δεν μπορεί να χωνέψει η ΠΑΠ, η οποία με την ύπαρξή της επιβεβαιώνει αυτό που έχουμε σημειώσει και στο πρόσφατο παρελθόν, πως στο Διεθνές Κομμουνιστικό Κίνημα ασκούνται πιέσεις που συνδέονται με κρατικά - γεωπολιτικά συμφέροντα, που είναι ξένα προς τις ιδεολογικές και πολιτικές αρχές του επαναστατικού κομμουνιστικού κινήματος. Στην κατεύθυνση αυτή αξιοποιείται όχι μόνο ένας κούφιος «αντιιμπεριαλισμός», αλλά και ο κάλπικος και άσφαιρος «αντιφασισμός», που αποκόπτει τον φασισμό από τον καπιταλισμό, τη μήτρα που τον γεννά και μάλιστα στηρίζει την προσχηματική αξιοποίηση ενός τέτοιου «αντιφασισμού» από αστικές τάξεις για την εξυπηρέτηση των αντιλαϊκών συμφερόντων τους στον ιμπεριαλιστικό πόλεμο στην Ουκρανία.

* Το άρθρο του Τμήματος Διεθνών Σχέσεων της ΚΕ του ΚΚΕ δημοσιεύεται στον «Ριζοσπάστη» με περικοπές. Ολόκληρο το άρθρο, μαζί με τις παραπομπές, δημοσιεύεται στο πόρταλ «902.gr»



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ