Αποσπάσματα από την ομιλία του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ
Associated Press |
Τη θέση του αναφορικά με τη βάση της λύσης του Κυπριακού ξεκαθάρισε για ακόμα μία φορά κατά την ομιλία του στην 63η Συνέλευση του ΟΗΕ, ο Πρόεδρος Δημήτρης Χριστόφιας, αποκλείοντας οποιαδήποτε λύση απόσχισης ή διχοτόμησης και τονίζοντας ότι η οποιαδήποτε λύση θα πρέπει να είναι στη βάση της δικοινοτικής - διζωνικής ομοσπονδίας με μία διεθνή προσωπικότητα, μία αδιαίρετη κυριαρχία και μία ιθαγένεια.
Αναφερόμενος στα ψηφίσματα των ΗΕ, πρόσθεσε, ότι περιέχουν δύο επιπρόσθετα στοιχεία: για μια διαδικασία διαπραγματεύσεων υπό τη μορφή της Αποστολής Καλών Υπηρεσιών του Γενικού Γραμματέα, και καθορίζουν το νομικό και πολιτικό πλαίσιο μέσα στο οποίο οι συζητήσεις για την εσωτερική αρχιτεκτονική του κυπριακού κράτους, θα λάβουν χώρα, χαρακτηρίζοντας τα στοιχεία αυτά ως «πολύ ουσιώδη», προσθέτοντας ότι «η επιτυχία μας στη νέα προσπάθεια που αρχίζει τώρα, πιστεύω ακράδαντα, θα εξαρτηθεί από το σεβασμό σε αυτές τις ουσιώδεις προϋποθέσεις». Ενα πλαίσιο το οποίο ορίζει τη διάρθρωση του κράτους η οποία θα είναι «μία διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία με μία διεθνή προσωπικότητα, μία αδιαίρετη κυριαρχία και μία ιθαγένεια. Οι ομοσπονδιακοί θεσμοί θα ενσαρκώνουν την αρχή της πολιτικής ισότητας, όπως αυτή καθορίζεται από τα σχετικά ψηφίσματα των ΗΕ που προσδιορίζεται όχι ως αριθμητική ισότητα, αλλά ως αποτελεσματική συμμετοχή της ελληνοκυπριακής και τουρκοκυπριακής κοινότητας σε όλα τα όργανα του ομόσπονδου κράτους».
Παράλληλα σημείωσε ότι «η διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία είναι η μόνη συμφωνημένη βάση από το 1977 και η οποία επαναβεβαιώθηκε πρόσφατα, πριν μερικές βδομάδες. «Αντιπροσωπεύει ένα συμβιβασμό, στην πραγματικότητα το μόνο δυνατό συμβιβασμό, στη βάση του οποίου μια νέα πολιτική διευθέτηση μπορεί να οικοδομηθεί. Τα σχετικά ψηφίσματα, καθώς και το Σύνταγμα της Κύπρου αποκλείουν τη διχοτόμηση ή απόσχιση ή την ένωση με άλλη χώρα».
Αναφορικά με το ρόλο του ΓΓ του ΟΗΕ στις διαπραγματεύσεις, ο Κύπριος Πρόεδρος τον χαρακτήρισε βοηθητικό και υποστηρικτικό, ως διαμεσολαβητή και όχι ως επιδιαιτητή, λέγοντας ότι οι Κύπριοι «είναι οι ιδιοκτήτες της διαδικασίας. Οι Κύπριοι οι ίδιοι πρέπει να οικοδομήσουν το κράτος που οραματίζονται για την κοινωνία τους», υπογραμμίζοντας ότι «η πρόσφατη εμπειρία έχει δείξει ότι οποιαδήποτε προσπάθεια να επιβληθούν ή ακόμη και να εισαχθούν μοντέλα μη κυπριακής έμπνευσης και σχεδιασμού θα απορριφθούν από τον κυπριακό λαό».
Ο Δ. Χριστόφιας τόνισε ότι το είδος της λύσης που θα συμφωνηθεί, θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη του όχι μόνο την ιστορία της Κύπρου, αλλά και τη διεθνή νομιμότητα, ενώ τα ανθρώπινα δικαιώματα και η δίκαιη ικανοποίηση των ανθρωπίνων αναγκών πρέπει να προέχουν των στρατηγικών υπολογισμών που υπαγορεύονται από πολιτικές σκοπιμότητες. Εθεσε ως στόχο των απευθείας διαπραγματεύσεων «να ξεπεράσουμε τα αδιέξοδα του παρελθόντος και να επιτύχουμε πρόοδο που θα οδηγήσει στην επανένωση της Κύπρου κάτω από αμοιβαία συμφωνημένους όρους και στην αποχώρηση των ξένων στρατευμάτων μετά από 34 χρόνια διαίρεσης και ξένης κατοχής», επισημαίνοντας ότι για να πετύχει αυτή η προσπάθεια απαιτείται πολιτική βούληση από μέρους των Κυπρίων, αλλά και η θετική εμπλοκή άλλων σημαντικών παικτών, οι οποίοι για ιστορικούς λόγους είναι μέρος του προβλήματος και πρέπει να γίνουν και μέρος της λύσης.
Απαραίτητο στοιχείο για την επίτευξη λύσης ο Κύπριος πρόεδρος χαρακτήρισε τη θετική συνεισφορά της Τουρκίας, που «διατηρεί πάνω από 40.000 στρατεύματα και δεκάδες χιλιάδες έποικους στην Κύπρο και μπορεί χωρίς αμφιβολία να καθορίσει την έκβαση των θεμάτων που συζητούνται. Πιστεύουμε ότι η λύση θα πρέπει να ωφελεί όλους και θα ωφελεί όλους. Θα επιτρέπει στους Κύπριους, Ελληνοκύπριους και Τουρκοκύπριους, να ζουν μαζί και να εργάζονται μαζί σε μια ανεξάρτητη ευημερούσα χώρα, χωρίς την παρουσία ξένων στρατευμάτων και παράνομων εποίκων, μέσα σε συνθήκες ασφάλειας και σεβασμού της ταυτότητας και των δικαιωμάτων τους».
Κλιμακώνεται η πίεση της αμερικανικής κυβέρνησης για διευθέτηση του προβλήματος
Τη σαφή αμερικανική επιθυμία για τη διευθέτηση του προβλήματος της ονομασίας της ΠΓΔΜ επανέλαβε χτες μετά τη συνάντησή της με την Ελληνίδα ομόλογό της στη Νέα Υόρκη η υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Κοντολίζα Ράις. Η συνάντηση Ράις - Μπακογιάννη πραγματοποιήθηκε στο περιθώριο των εργασιών της ΓΣ του ΟΗΕ.
Υποδεχόμενη την Ντόρα Μπακογιάννη, η Κοντολίζα Ράις εξέφρασε την ελπίδα «ότι θα βρεθεί κοινά αποδεκτή λύση στο θέμα της ΠΓΔΜ, εξέλιξη που θα επιτρέψει την ένταξη της χώρας αυτής στο ΝΑΤΟ, την οποία υποστηρίζουν οι ΗΠΑ». Απαντώντας σε σχετική ερώτηση η Αμερικανίδα υπουργός υπογράμμισε: «Θέλουμε να δούμε το ζήτημα να επιλύεται το συντομότερο δυνατό. Θα το συζητήσουμε. Το πιο σημαντικό είναι να επιλυθεί. Προσπαθούμε να βοηθήσουμε να βρεθεί μια λύση, που να μπορεί να γίνει αποδεκτή και από τα δυο μέρη».
Στη συνάντηση, που κράτησε 40 λεπτά και πραγματοποιήθηκε κατόπιν ελληνικού αιτήματος, εκτός από την υπόθεση της ονομασίας της ΠΓΔΜ συζητήθηκαν επίσης το Κυπριακό και οι εξελίξεις στον Καύκασο, ενόψει και της ανάληψης από την Ελλάδα της προεδρίας του ΟΑΣΕ το Γενάρη.
Στη συνάντηση Μπακογιάννη - Ράις ήταν παρόντες, από αμερικανικής πλευράς ο βοηθός υπουργός Εξωτερικών για θέματα Ευρώπης Ντάνιελ Φριντ, στην αρμοδιότητα του οποίου εμπίπτει το ζήτημα της ΠΓΔΜ και άλλοι συνεργάτες της Ράις, ενώ από ελληνικής πλευράς συμμετέχουν οι πρέσβεις Μαλλιάς, Χαλαστάνης και Βασιλόπουλος και ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών Γ. Κουμουτσάκος.
Προχτές, Τετάρτη, εξάλλου, πραγματοποιήθηκε και η συνάντηση του Μάθιου Νίμιτς με τον Πρόεδρο της ΠΓΔΜ Μπράνκο Τσερβένκοφσκι, χωρίς την παρουσία του υπουργού Εξωτερικών Αντόνιο Μιλόσοσκι.
Ο Μ. Νίμιτς χαρακτήρισε τη συνάντηση με τον Τσερβένκοφσκι «καλή», σημειώνοντας ότι άκουσε με προσοχή τις γενικές τοποθετήσεις του Προέδρου της ΠΓΔΜ σε σχέση με τη διαπραγματευτική διαδικασία και τις εισηγήσεις που ο ίδιος κατέθεσε πρόσφατα. Απαντώντας σε σχετική ερώτηση, σημείωσε πως οι θέσεις που του μεταφέρουν ο πρόεδρος και ο πρωθυπουργός των Σκοπίων είναι πολύ κοντά, τονίζοντας πως «εάν υπάρχουν διαφορές δεν τις έχω ακούσει».