Την κλιμάκωση νέων αντιλαϊκών σχεδιασμών με επίκεντρο την περιοχή μας βεβαιώνει η σημασία που δίνουν οι ΗΠΑ στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο, όπως δείχνει και το νομοσχέδιο που κατατέθηκε πρόσφατα στην αμερικανική Γερουσία για ενίσχυση της ενεργειακής και στρατιωτικής συνεργασίας με χώρες όπως το Ισραήλ, η Κύπρος, η Ελλάδα κ.ά., ώστε να ανακοπεί η γεωπολιτική επιρροή της Ρωσίας.

Ο Αμερικανός γερουσιαστής Ρ. Μενέντεζ, εκ των εισηγητών του νομοσχεδίου, ο οποίος χτες αναμενόταν να ξεκινήσει επαφές στην Κύπρο, τόνισε σε συνέντευξή του πως «πρέπει να δώσουμε προτεραιότητα στις σχέσεις μας με τις δημοκρατίες στην περιοχή» και πως «πρέπει να αυξήσουμε την υποστήριξη που θα επιτρέψει στην Ελλάδα να εκπληρώσει τις δεσμεύσεις που ανέλαβε στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ (...) Οσον αφορά την Κύπρο, πρέπει να άρουμε το εμπάργκο όπλων και να εμπλακούμε σε μια αμυντική σχέση που αντικατοπτρίζει με ακρίβεια τις προκλήσεις της περιοχής και των εθνικών συμφερόντων ασφαλείας των Ηνωμένων Πολιτειών». Κατά τ' άλλα εξέφρασε «ειλικρινή ελπίδα» ότι «η Τουρκία θα λάβει υπόψη τις προειδοποιήσεις μας» και «θα επανέλθει στη Δύση», αν και όπως δήλωσε δεν πιστεύει πολύ σε «έναν τέτοιο αναπροσανατολισμό» με βάση τις εξελίξεις της τελευταίας διετίας.

Από τη μεριά της Κύπρου, η ντόπια αστική τάξη, όπως και η ελληνική, εξέφρασε μεγάλη ικανοποίηση για τη σύσφιξη των σχέσεων με τις ΗΠΑ. Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Πρόδρομος Προδρόμου υποστήριξε ότι «η μεγάλη εξέλιξη των ημερών μας είναι ότι η ασφάλεια της Κύπρου συμπίπτει πλέον με σημαντικά γεωστρατηγικά συμφέροντα τόσο της Ευρώπης όσο και των ΗΠΑ».

Μέσα σ' αυτές τις συνθήκες, ελληνοκυπριακά ΜΜΕ αναμετέδωσαν χτες δημοσίευμα της τουρκικής «Μιλιέτ» σύμφωνα με το οποίο η Τουρκία σκέφτεται να εγκαταστήσει τις δύο από τις τέσσερις συστοιχίες των ρωσικών «S-400» που θα αγοράσει σε Μεσόγειο και Αιγαίο, επειδή ιεραρχεί την ενίσχυση της «αποτρεπτικής ικανότητάς» της έναντι της Ελλάδας αλλά και την κάλυψη της Ανατολικής Μεσογείου, η οποία «έχει πλέον αυξημένη σημασία λόγω της Ενέργειας».

Τέλος, να σημειωθεί ότι η εταιρεία «Energean», ελληνικών συμφερόντων με έδρα στη Βρετανία, ανακοίνωσε πως στη διάρκεια γεωτρήσεων που έκανε στο βόρειο Καρίς της ισραηλινής ΑΟΖ εντόπισε σημαντικό κοίτασμα φυσικού αερίου, που εκτιμάται μεταξύ 1 και 1,5 τρισ. κυβικών ποδιών.

Μιλώντας στο «Εθνος», ο υπουργός Εξωτερικών Γ. Κατρούγκαλος ισχυρίστηκε πως οι ελληνοαμερικανικές σχέσεις «είναι καλύτερες από ποτέ, γιατί βασίζονται στην ευθυγράμμιση συμφερόντων στην περιοχή των Βαλκανίων και της Ανατολικής Μεσογείου». Ο Στρατηγικός Διάλογος μεταξύ των δύο χωρών «συνεχίζεται συστηματικά και συνεχώς αναβαθμίζεται, ενώ το διεθνές κύρος και ο θετικός ρόλος της χώρας μας αναγνωρίζονται με τον πιο κατηγορηματικό τρόπο από την αμερικανική ηγεσία. Στην πρόσφατη συνάντησή μας στην Ουάσιγκτον, ο Αμερικανός αναπληρωτής ΥΠΕΞ, κ. Σάλιβαν, εξήρε τον σταθεροποιητικό ρόλο της Ελλάδας στην περιοχή, ενώ ο αντιπρόεδρος Πενς συνεχάρη πριν από λίγο καιρό τον πρωθυπουργό για την οικονομική ανάκαμψη της πατρίδας μας και για τη συμφωνία των Πρεσπών», πρόσθεσε, περιχαρής για τα εύσημα της κυβέρνησης Τραμπ στην κυβέρνηση Τσίπρα.

Συνέχισε λέγοντας ότι η χώρα καλύπτει - ως δήθεν «εξαγωγέας σταθερότητας» - «ένα σημαντικό κενό ασφάλειας στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου» και όπως είπε «βασικό εργαλείο προς τούτο αποτελούν τα πολλαπλά σχήματα τριμερούς συνεργασίας που έχουμε αναπτύξει με την Κυπριακή Δημοκρατία», σχήματα που στήνονται με τις ευλογίες της κυβέρνησης, οι δε Ενοπλες Δυνάμεις αναλαμβάνουν όλο και πιο ενεργά ρόλο ευρωατλαντικού χωροφύλακα στην ευρύτερη περιοχή.

Σε άλλο σημείο εκτίμησε ότι «η επαμφοτερίζουσα στάση της Τουρκίας απέναντι στη Δύση» αποτελεί «παράγοντα πρόσθετης αστάθειας που προβληματίζει τις ΗΠΑ και αναδεικνύει τη στρατηγική σημασία της πατρίδας μας. Ενας στρατηγικός αναλυτής περιέγραφε την αμερικανική πολιτική στην Ανατολική Μεσόγειο σαν ένα τεράστιο τάνκερ που αργά - αργά στρέφεται από την Τουρκία προς την Ελλάδα». Κρύβοντας έτσι πως ό,τι παρουσιάζουν ως «ευκαιρία» αφορά αποκλειστικά την αστική τάξη, ενώ είναι πηγή μεγάλων κινδύνων για τους λαούς.

Στο μεταξύ, συνεχίζονται οι επιμέρους διευθετήσεις γύρω από τη ΝΑΤΟικής κοπής συμφωνία των Πρεσπών. Παρασκευή και Σάββατο συνεδρίασε ξανά, στην Αθήνα, η Μεικτή Διεπιστημονική Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων για ιστορικά, αρχαιολογικά και εκπαιδευτικά ζητήματα, με θέμα τα σχολικά βιβλία στη Βόρεια Μακεδονία. Επιπλέον, χτες ο υφυπουργός Εξωτερικών Τ. Κουίκ μετέβη στα Σκόπια, όπου συναντήθηκε με στελέχη της κυβέρνησης της γείτονος, συγκεκριμένα με τον ΥΠΕΞ Νίκολα Ντιμιτρόφ, τον υφυπουργό Εξωτερικών Αντρέι Ζερνόφσκι και τον υφυπουργό για θέματα Διασποράς Εντμοντ Αντέμι, καθώς και με τον ίδιο τον πρωθυπουργό Ζόραν Ζάεφ.

Ο εκπρόσωπος του Ρώσου Προέδρου, Ντμίτρι Πεσκόφ, χαιρέτισε την Τουρκία, με αφορμή την επιμονή της για την υλοποίηση της συμφωνίας για τους ρωσικούς πυραύλους «S- 400». Μιλώντας σε ρωσικό δίκτυο ο Πεσκόφ περιέλαβε τη Ρωσία και την Τουρκία στις «χώρες που δρουν ανεξάρτητα», σχολιάζοντας ότι «η πίεση που ασκείται (από αντίπαλες πλευρές) είναι πρωτοφανής... Καλωσορίζουμε τη σθεναρή και ασυμβίβαστη στάση του Ερντογάν».

Οι δηλώσεις Πεσκόφ έγιναν με φόντο τις εντεινόμενες ενστάσεις ΗΠΑ και ΝΑΤΟ για την τουρκική αγορά των ρωσικών «S-400», στην οποία η Αγκυρα επιμένει ότι θα προχωρήσει αν και οι πιέσεις των δυτικών συμμάχων της εντείνονται σε πολλά επίπεδα.

Σε αυτό το φόντο, ο εκπρόσωπος του Τούρκου Προέδρου, Ιμπραχίμ Καλίν, που παραβρέθηκε στην 37η Συνδιάσκεψη για τις αμερικανο-τουρκικές σχέσεις (που διοργάνωσαν το Συμβούλιο Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων της Τουρκίας - DEIK, το Επιχειρηματικό Συμβούλιο Τουρκίας - ΗΠΑ και το Αμερικανο- τουρκικό Συμβούλιο, στην Ουάσιγκτον) υπογράμμισε ότι οι σχέσεις ΗΠΑ - Τουρκίας «έχουν μια ιδιαίτερη θέση» αλλά και ότι οι δύο πλευρές κατάφεραν να αντιμετωπίσουν πολλά ζητήματα την τελευταία διετία. «Χωρίς αμφιβολία, έχουμε (σημαντικά) θέματα να αντιμετωπίζουμε, αλλά θεωρώ ότι αυτού του είδους οι πλατφόρμες (συνεργασίας) και οι συναντήσεις προσφέρουν βάσεις για την επίλυσή τους». Επέμεινε δε ότι οι αμερικανο-τουρκικές σχέσεις βασίζονται σε κοινά συμφέροντα, αξίες και στόχους.

Πάντως, την ίδια στιγμή, ο εκπρόσωπος του κυβερνώντος κόμματος ΑΚΡ, Ομέρ Τσελίκ, σχολιάζοντας τις αμερικανικές αντιδράσεις για τους «S-400» υπογράμμισε ότι αυτό που πρέπει να συζητηθεί στις σχέσεις των δύο χωρών είναι «το πώς μια άλλη σύμμαχος χώρα του ΝΑΤΟ, οι Ηνωμένες Πολιτείες, μπορεί να στέλνει νταλίκες με όπλα σε τρομοκρατικές οργανώσεις που απειλούν την ασφάλεια της Τουρκίας». Ακόμα, τόνισε ότι «τη συμμαχία (στο ΝΑΤΟ) την ορίζει το άρθρο 5, και δεν υφίσταται κανένα άρθρο με αναφορά στα "F-35" (σ.σ. στων οποίων τη συμπαραγωγή η Ουάσιγκτον θέτει ενστάσεις εξαιτίας των "S-400")».