Χτες δόθηκε στη δημοσιότητα έρευνα της ΓΣΕΒΕΕ σύμφωνα με την οποία αναμένεται μέσα στο 2013 να κλείσουν 170.000 μικρομεσαίες επιχειρήσεις και να χαθούν 195.000 θέσεις εργασίας απ' αυτό το κλείσιμο, εργαζομένων και αυταπασχολουμένων μαζί, δηλαδή άλλοι 195.000 άνεργοι. Αυτή η πραγματικότητα έρχεται ως συνέχεια του «λουκέτου» σε χιλιάδες άλλες μικρομεσαίες επιχειρήσεις στην περίοδο της καπιταλιστικής οικονομικής κρίσης, που σημαίνει ότι εξακολουθεί να καταστρέφονται παραγωγικές δυνάμεις, ότι η κρίση συνεχίζεται και βαθαίνει.

Είναι γεγονός ότι η καπιταλιστική οικονομική κρίση χτυπάει πρωτ' απ' όλα τις επιχειρήσεις με μικρό μέγεθος κεφαλαίου, επομένως οι μικρές επιχειρήσεις και ιδιαίτερα αυτές που δεν έχουν εργατικό δυναμικό ή απασχολούν μέχρι 2 ή 3 εργαζόμενους είναι πιο ευάλωτες στην καταστροφική της δύναμη. Είναι επίσης γεγονός ότι ένα μέρος της ελληνικής καπιταλιστικής οικονομίας, μεγαλύτερο συγκριτικά από χώρες με πιο ισχυρή καπιταλιστική οικονομία, αποτελείται από τέτοιες επιχειρήσεις. Βεβαίως η έξοδος από την καπιταλιστική οικονομική κρίση σε όφελος του κεφαλαίου απαιτεί και ανάλογα μέτρα με πρώτο απ' όλα το χτύπημα της τιμής της εργατικής δύναμης με πολλαπλά μέτρα όπως μείωση μισθών, ευελιξία στον εργάσιμο χρόνο που είτε επιβάλλει την εκ περιτροπής εργασία, είτε αυξάνει τον απλήρωτο χρόνο δουλειάς, είτε τη μείωση του εργατικού δυναμικού των επιχειρήσεων κλπ. Είναι μορφές που αντισταθμίζουν την πτώση του ποσοστού κέρδους, προστατεύουν την κερδοφορία και πρώτ' απ' όλα τους μεγάλους επιχειρηματικούς ομίλους, δηλαδή τα μονοπώλια. Ταυτόχρονα όπως η πολιτική διαχείρισης της κρίσης σε όφελος του κεφαλαίου, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι τα μεγάλα δημοσιονομικά ελλείμματα και το κρατικό χρέος δυσκολεύουν την αντιμετώπισή της, επιβάλλουν μέτρα που εκτός από το τσάκισμα των εργατών τσακίζουν και τους αυτοαπασχολούμενους. Για παράδειγμα, ο τρόπος φορολογίας των αυτοαπασχολουμένων σε συνδυασμό και με τα χαράτσια στην ακίνητη περιουσία, αλλά και τα δάνεια που τους πνίγουν, είναι τρεις μόνο από τους πολλούς παράγοντες που τους οδηγούν στο ξεκλήρισμα. Ουσιαστικά είναι μέρος μιας πολιτικής που ενισχύει τον ανταγωνισμό υπέρ των μονοπωλίων, αφού το ξεκλήρισμά τους αφήνει ανοιχτό πεδίο στην παραγωγή και την αγορά, που το καταλαμβάνουν τα μονοπώλια.

Η καπιταλιστική οικονομική κρίση οξύνει στο έπακρο τον ανταγωνισμό ανάμεσα στις επιχειρήσεις στο εσωτερικό των καπιταλιστικών οικονομιών και διεθνώς. Επίσης αυτός ο ανταγωνισμός στις συνθήκες της κρίσης οδηγεί πιο γοργά στη συγκεντροποίηση του κεφαλαίου, που σημαίνει κλείσιμο επιχειρήσεων και ενίσχυση άλλων που γίνονται πιο ισχυρές αφού αυξάνεται το μέγεθος του κεφαλαίου τους, ή ακόμη και συγχωνεύσεις επιχειρήσεων. Βεβαίως, αυτή η διαδικασία δεν «ακουμπά» τους αυτοαπασχολούμενους. Είναι επίσης γεγονός ότι το ξεπέρασμα της κρίσης σε όφελος του κεφαλαίου απαιτεί νέες καπιταλιστικές επενδύσεις. Που πέρα από τα μέτρα που μειώνουν την τιμή της εργατικής δύναμης απαιτούν και φοροαπαλλαγές του κεφαλαίου. Δεν είναι τυχαία η δήλωση του πρωθυπουργού για μείωση στο 15% της φορολογίας του, όπως επίσης και κρατική χρηματοδότηση των επιχειρηματικών ομίλων που επενδύουν, μαζί βεβαίως με τις ιδιωτικοποιήσεις. Ούτε αυτά τα μέτρα σε όφελος του κεφαλαίου, αφορούν τους αυτοαπασχολούμενους. Και όσα προγράμματα και αν έχουν μέχρι στιγμής εξαγγελθεί για ενίσχυση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, δεν έχουν αντίκρυσμα, γιατί αφενός δε φτάνουν για τη χρηματοδότησή τους, αφετέρου απαιτούν συγχρηματοδότηση από τους ίδιους, που σημαίνει δάνεια, άρα θηλιά από τις τράπεζες.

Το ουσιαστικό ζήτημα που προκύπτει απ' όλα τα παραπάνω είναι ότι την κατάσταση των αυτοαπασχολουμένων που «φυτοζωούν» ή κλείνουν, τη διαμορφώνουν τα μονοπώλια. Που στην περίοδο της κρίσης τους οδηγούν πιο γοργά στο ξεκλήρισμα. Αυτός είναι ο αντίπαλός τους. Αυτά ενισχύουν οι αστικές κυβερνήσεις. Και για να τα ενισχύσουν εφαρμόζουν πολιτική που τσακίζει και τους εργάτες και τους αυτοαπασχολούμενους. Αυτή είναι η πραγματική αιτία για το κλείσιμο των 170.000 επιχειρήσεων και την απώλεια 195.000 θέσεων εργασίας. Αυτή η τάση είναι ανεπίστρεπτη. Τον αυτοαπασχολούμενο έμπορο θα τον χτυπήσει το μονοπώλιο - πολυκατάστημα. Εχει και φτηνότερες τιμές και δυνατότητα, λόγω μεγέθους του κεφαλαίου του, να αντιμετωπίσει τη μείωση του τζίρου λόγω κρίσης. Το μικρό μπακάλικο της γειτονιάς το χτυπά το μεγάλο σούπερ μάρκετ, που είναι μονοπωλιακή ιδιοκτησία. Ακόμη και αν έλθει περίοδος ανάκαμψης, η προσωρινή ανακοπή αυτής της τάσης δεν την αλλάζει.

Επίσης η συγκεντροποίηση του κεφαλαίου και η όποια ανάκαμψη της καπιταλιστικής οικονομίας δεν πρόκειται να αναπληρώσουν τις χαμένες θέσεις εργασίας, ούτε την απώλεια των μισθών. Ο επιχειρηματικός όμιλος μεγαλώνει, μπορεί να παράγει περισσότερο, αλλά οργανώνει έτσι την παραγωγή που να απασχολεί λιγότερο από πριν εργατικό δυναμικό, ενώ αν αυξήσει τους μισθούς χάνει σε ανταγωνιστικότητα, χάνει σε ποσοστό κέρδους. Οι νέες επενδύσεις επίσης λειτουργούν με τις ίδιες συνθήκες. Να γιατί λέμε ότι ο καπιταλισμός στο μονοπωλιακό του στάδιο έχει ξεπεράσει τα όριά του. Δεν μπορεί να λύσει προβλήματα εργατών και αυτοαπασχολουμένων. Η αντίθεση στο μονοπώλιο είναι και η βάση της κοινωνικής συμμαχίας εργατών και αυτοαπασχολουμένων, στην πάλη για την κοινωνικοποίησή του που απαιτεί πάλη για την εργατική, λαϊκή εξουσία.