Εξήντα χρόνια πέρασαν από τη στυγερή δολοφονία του κομμουνιστή Νίκου Βαλιανάτου,ο οποίος μέχρι το τέλος της ζωής του παρέμεινε πιστός στις ιδέες του, για τις οποίες και αγωνίστηκε με πάθος. Ετσι, ο Χριστόφορος Δαμάνης,από τη Λάρισα, έστειλε γράμμα στο "Ρ", στο οποίο αναφέρει ορισμένα περιστατικά της ζωής του, τα οποία είναι συνδεδεμένα με την αγωνιστική πορεία του ΚΚΕ. Γράφει λοιπόν ο Χρ. Δαμάνης:

"Ανάμεσα στους δολοφονημένους κομμουνιστές - αγωνιστές, Νίκο Πλουμπίδη,Κώστα Βιδάλη,Νίκο Μπελογιάννη και πολλούς ακόμα χιλιάδες κομμουνιστές, συγκαταλέγεται και μια ακόμη ιστορική προσωπικότητα του ΚΚΕ, ο Νίκος Βαλιανάτος.

Πέρασαν 60 χρόνια από τη δολοφονία του παλαίμαχου αγωνιστή κομμουνιστή με πανελλήνια εμβέλεια και αυτός είναι ο Ν. Βαλιανάτος!

Ο Ν. Βαλιανάτος ήταν από την Κεφαλονιά και, ακολουθώντας τα βήματα του συμπατριώτη του πρωτομάρτυρα της αγροτιάς, Μαρίνου Αντύπα,ήρθε στη Λάρισα και έδρασε και αναδείχτηκε σε βασικό στέλεχος του ΚΚΕ. Επιδόθηκε σε αγροτικές καλλιέργειες νοικιάζοντας χωράφια στο Κιόσκι. Στη Λάρισα ήρθε ώριμος, σαράντα περίπου χρόνων, με αποκρυσταλλωμένες τις σοσιαλιστικές ιδέες και αμέσως εντάχτηκε στον τοπικό σοσιαλιστικό όμιλο, που στη συνέχεια μετονομάστηκε σε κομμουνιστικό και περιλάμβανε στους κόλπους του εκείνη την εποχή, στα πρώτα βήματα του κομμουνιστικού κινήματος, αρκετούς επιστήμονες Λαρισαίους.

Με τις ικανότητες και προπαντός με την ακούραστη δραστηριότητά του αναδείχτηκε πολύ σύντομα στις υψηλότερες βαθμίδες της κομματικής ιεραρχίας: Προσωπικότητα προικισμένη με ευφυία και οργανωτικές ικανότητες, που τις συμπλήρωνε με ευρύτερη κοινωνιολογική μόρφωση. Διέθετε και το χάρισμα να εκφράζεται με απλά λόγια και να συναρπάζει τους συνομιλητές και το λαό, μα ιδιαίτερα την αγροτιά.

Αφοσιωμένος ιδεολογικά στο ΚΚΕ, μοίραζε το χρόνο του ανάμεσα στη δράση του στην ύπαιθρο με γεωργικές εργασίες και στα Γραφεία του ΚΚΕ. Οταν οι φίλοι του τον προέτρεπαν να παντρευτεί, αυτός απαντούσε: "Εγώ παντρεύτηκα το Κόμμα μου και σ' αυτό θα δώσω όλη μου τη ζωή"! Με τα προτερήματα αυτά ο σύντροφος Βαλιανάτος είχε αποκτήσει μεγάλη επιρροή στις λαϊκές μάζες και φήμη και στη Λάρισα και σ' όλη την περιοχή, και έχαιρε μεγάλης εκτίμησης και από τους κατοίκους της πόλης και της υπαίθρου, αλλά έγινε πασίγνωστος και στην υπόλοιπη Ελλάδα. Είναι ενδεικτικό ότι το Κόμμα τον πρότεινε τότε για υποψήφιο Πρόεδρο της Δημοκρατίας! Και ακόμα το 1925 προτάθηκε από το ΚΚΕ ως υποψήφιος δήμαρχος στη Λάρισα! Τότε έγινε αντιπαράθεση στη Λάρισα μεταξύ των δύο δυναμικότερων προσωπικοτήτων, από τη Δεξιά ο γιατρός Μιχάλης Σάπκας και από την Αριστερά ο δυναμικός Νίκος Βαλιανάτος. Το κύρος του υποψήφιου του ΚΚΕ Ν. Βαλιανάτου κυριαρχούσε στην πόλη της Λάρισας και το επίθετό του έγινε το γνωστό σλόγκαν "Νάτος - νάτος ο Βαλιανάτος"! Η Δεξιά, μπροστά στο λαϊκό ρεύμα υπέρ του Ν. Βαλιανάτου, μετήλθε όλα τα άνομα μέσα. Κινητοποίησε τους μπράβους σ' όλες τις φτωχογειτονιές όπου υπερτερούσε ο Βαλιανάτος κι άρχισαν οι εξαγορές ψήφων. Για κάθε ψήφο και πεντακοσάρικο - και το 1925 το πεντακοσάρικο είχε μεγάλη αξία. Αλλά και πάλι η Δεξιά δεν ήταν σίγουρη με την εξαγορά ψήφων και κατέληξε στο ανήκουστο μέτρο. Συγκέντρωσε σε ένα σπίτι, συγγενή του Σάπκα, περισσότερους από 100 ψηφοφόρους για τα πεντακοσάρικα, αλλά και πάλι δεν τους είχε εμπιστοσύνη, μήπως πάρουν τα χρήματα και ψηφίσουν τον Βαλιανάτο. Τους έκλεισαν στο υπόγειο με τη δικαιολογία "να περιμένουν ώσπου να 'ρθει ο άνθρωπος με τα χρήματα". Αλλά αυτός ο άνθρωπος δεν ήρθε ποτέ, ώσπου έδυσε ο ήλιος και έκλεισαν οι κάλπες, χωρίς να μπορέσουν να ψηφίσουν οι "όμηροι" του Σάπκα.

Με αυτό το δόλιο τέχνασμα ο Σάπκας βρέθηκε μόνο με σαράντα ψήφους παραπάνω από τον γνήσιο λαϊκό αγωνιστή Νίκο Βαλιανάτο. Ανακοινώθηκε ότι ο Σάπκας εκλέχτηκε, αλλά και η Λάρισα και όλη η Ελλάδα έμαθε τα καθέκαστα και αναγνώρισε ότι ο πραγματικός νικητής των δημοτικών εκλογών στη Λάρισα ήταν η Αριστερά με επικεφαλής τον άξιο αγωνιστή κομμουνιστή Νίκο Βαλιανάτο!

Ο Νίκος Βαλιανάτος, παρά την τυπική αυτή ήττα, συνέχισε να αγωνίζεται με το ΚΚΕ και αλώνιζε όλα τα χωριά διαδίδοντας τις κομματικές θέσεις, χωρίς φυσικά να εγκαταλείψει και τις γεωργικές εργασίες. Εκείνη την περίοδο πέθανε ο αδερφός του και ανέλαβε το βάρος της οικογένειας του αδερφού του, χωρίς φυσικά να μειώσει την πολιτική του δραστηριότητα. Το 1938, επί δικτατορίας Μεταξά, συνελήφθη για την πολιτική του δραστηριότητα και ένα πρωινό, στις 9 Αυγούστου 1938, ο αγωνιστής Ν. Βαλιανάτος βρέθηκε νεκρός στο πεζοδρόμιο κάτω από τη Γενική Ασφάλεια Αθηνών, όπου κρατούνταν. Ετσι εκδικήθηκε η δικτατορία τον ακούραστο αγωνιστή Νίκο Βαλιανάτο και τον δολοφόνησε. Αυτά για τη μνήμη του αξέχαστου αγωνιστή κομμουνιστή Ν. Βαλιανάτου".

Ο Θωμάς Ψωφάκης,από τη Θεσσαλονίκη, αναφέρει ορισμένες από τις απόψεις του για τα γεγονότα που διαδραματίζονται στο Δήμο της Νίκαιας και την άδικη κατηγορία σε βάρος της Βέρας Νικολαϊδου. Μας γράφει λοιπόν:

"Αγαπητέ "Ριζοσπάστη", παρακολουθώ με ιδιαίτερο ενδιαφέρον τα τελευταία γεγονότα που διαδραματίζονται στο Δήμο της Νίκαιας, και αυτά που γίνονται σε βάρος της Β. Νικολαϊδου. Μόλις πριν δύο μέρες τέλειωσα το διάβασμα του βιβλίου "Στη δίνη του Εμφυλίου Πολέμου". Λέτε να το διάβασε και ο κ. Περιφερειάρχης και να ζήλεψε τα έργα και τις μέρες του 1945 που οι μοναρχοφασίστες και οι κάθε είδους δωσίλογοι κάναν ό,τι ήθελαν και δε δίνανε λογαριασμό σε κανέναν προκειμένου να πετύχουν το δικό τους σκοπό; Εάν έγινα κάτι τέτοιο θα συνιστούσα στον κ. Περιφερειάρχη, να το διαβάσει μέχρι τέλους το βιβλίο και να δει πού κατέληξαν στο τέλος εκείνα τα "έργα" τους, και νομίζω πως θ' αλλάξει γνώμη".

Ο Κώστας Γεωργίου από την ΚΟΒ Πύργου - Ηλείας, αναφέρεται στη μάχη των δημοτικών και νομαρχιακών εκλογών, τονίζοντας ότι "έχει ο καιρός γυρίσματα". Ετσι, ο σ. Κ. Γεωργίου, μας γράφει:

"Αγαπητέ "Ριζοσπάστη", και ενώ πλησιάζουν οι δημοτικές και νομαρχιακές εκλογές, έχουμε ριχτεί στη μάχη (και όχι μόνον για το ψηφοδέλτιο) μαυρίζοντας κυρίως τους "σοσιαλιστές" του Σημίτη.

Με το αντεργατικό νομοσχέδιο - έκτρωμα, πλήττονται όχι μόνο οι φτωχοί αλλά και άλλα λαϊκά στρώματα. Είναι φανερό ότι η Ευρωπαϊκή Ενωση και οι άλλοι οργανισμοί (που ανήκει και η Ελλάδα), προσπαθούν να μας γυρίσουν στον Μεσαίωνα. Γιατί έτσι;

Ας τους ρωτήσουμε ξεκάθαρα, σύντροφοι: Λέτε εσείς (σ.σ. οι κυβερνώντες) την αλήθεια, για όλα τα πολιτικά πράγματα της χώρας; Γιατί αποσιωπάτε τη φωνή του ΚΚΕ ή για ποιο λόγο τελικά τόσος κατήφορος, τόσο πολύ αντικομμουνισμός;

Τι να κάνετε; Για μένα προσωπικά, ας αναλογιστείτε τις ευθύνες σας γιατί "έχει και ο καιρός γυρίσματα", όπως λέει και ο λαός μας".

"Πρέπει να μάθουμε, να κάνουμε ρεπορτάζ". Τα λόγια αυτά έλεγε και ξανάλεγε ο Κώστας Βιδάλης,που θυσιάστηκε στις επάλξεις του δημοσιογραφικού επαγγέλματος, κάνοντας πράξη τα λόγια του. Μαθαίνοντας την αλήθεια. Ο σ. Θανάσης Γεωργίου,συνταξιούχος δημοσιογράφος και μέλος της ΕΣΗΕΑ, έστειλε στο "Ρ" ένα γράμμα που αναφέρεται σε μια από τις τελευταίες στιγμές που έζησε μαζί με τον μεγάλο αγωνιστή - δημοσιογράφο Κ. Βιδάλη.

"Με συγκινούν κι εμένα βαθιά οι τελευταίες μαρτυρικές στιγμές του μεγάλου αγωνιστή δημοσιογράφου σ. Κώστα Βιδάλη,που έπεσε στο βωμό της δημοκρατίας, της κοινωνικής δικαιοσύνης και της εθνικής ανεξαρτησίας.

Η ανατύπωση στον τωρινό "Ριζοσπάστη" των σελίδων του "Ριζοσπάστη" των ημερών της δολοφονίας του ηρωικού μάρτυρα της δημοσιογραφίας, ξαναφέρνουν στη μνήμη μου την ατρόμητη μορφή του, το πάθος του για την εξακρίβωση της αλήθειας, το καθαρό πνεύμα του και την αγωνιστική συνείδησή του, που δε γνώριζε συμβιβασμούς και ταλαντεύσεις.

Υπήρξα στενός συνεργάτης του, για μεγάλο χρονικό διάστημα, στον κομματικό ΕΑΜικό Τύπο της Κατοχής και η συνεργασία και φιλία μας συνεχίστηκε και μετά το διώξιμο των βάρβαρων κατακτητών: Ο Κώστας, πολιτικός συντάκτης του νόμιμου "Ριζοσπάστη", εγώ πολιτικός συντάκτης της "Ελεύθερης Ελλάδας", οργάνου της ΚΕ του ΕΑΜ. Αν σήμερα απευθύνω αυτήν την επιστολή στο "Ρ", το κάνω για να υπενθυμίσω μια λεπτομέρεια από τις τελευταίες στιγμές του αξέχαστου συναδέλφου και συντρόφου, που αν όχι τίποτα άλλο, επιβεβαιώνει την αγάπη του στο επάγγελμα και την αντίληψή του για την αποστολή του δημοσιογράφου ως ερευνητή των γεγονότων, όχι από τηλεφώνου, αλλά στις ίδιες τις πηγές της τρέχουσας ζωής.

Αργά το βράδυ της Παρασκευής, 9 Αυγούστου 1946, συναντηθήκαμε, όπως σχεδόν κάθε βράδυ, για να πάμε στα υπαίθρια καφενεία της πλατείας Συντάγματος, όπου συναντούσαμε πολιτικούς εν ενεργεία ή συνταξιούχους και προσπαθούσαμε να μάθουμε χρήσιμες πληροφορίες.

Στο δρόμο προς τα εκεί κοντοστάθηκε και μου είπε:

- Μεθαύριο φεύγω για Λάρισα. Πρέπει να αποκαλύψουμε το όργιο της δολοφονικής τρομοκρατίας στο θεσσαλικό κάμπο. Ξέρεις ότι ο Καραγιώργης σκέφτηκε για μια στιγμή να στείλει εσένα σ' αυτή την αποστολή. Με κανέναν τρόπο δεν ήθελε να αφήσει εμένα. Εγώ όμως επέμεινα και έτσι αναχωρώ την Κυριακή.

Από εκείνο το βράδυ της Παρασκευής δεν τον ξαναείδα. Ακουσα όμως τη φωνή του στο τηλέφωνο, από τη Λάρισα.

Δε θυμάμαι ποια μέρα ήταν, αλλά ήταν αργά το βράδυ, όπου είχα περάσει από τα γραφεία του "Ριζοσπάστη" και η τηλεφωνήτρια της εφημερίδας μου φώναξε: "Ελα γρήγορα, σε ζητάει ο Βιδάλης από τη Λάρισα".

Η τελευταία του παραγγελία προς εμένα ήταν: "Πήγαινε αύριο στον Σοφούλη και πες του να μιλήσει στο στρατηγό Βεντήρη. Να δώσουν εντολή να σταματήσει το μακελειό. Εδώ σφάζουν τον κόσμο σαν τα κοτόπουλα".

Εκπλήρωσα την επιθυμία του. Ο γερο Σοφούλης με άκουσε αμίλητος και συνέχισε να καπνίζει την πίπα του".

Ο μεγάλος αγωνιστής - δημοσιογράφος Κ. Βιδάλης, που έπεσε στις επάλξεις του δημοσιογραφικού επαγγέλματος

Λάβαμε την επιστολή του συντρόφου Ευθύμη Μαλεζά,επίτιμου προέδρου ΠΕΑΕΑ Πέλλας και συνταξιούχου δικηγόρου, που αναφερόταν στην εμπρηστική πολιτική της κυβέρνησης. Ευχαριστούμε τον αγωνιστή - αντιστασιακό για την επιστολή του και για τις απόψεις που εκφράζει σ' αυτή.