Νέα ώθηση σε διεργασίες στο αστικό πολιτικό σκηνικό εντός των συνόρων, καθώς και στα διεθνή παζάρια με όλα τα ισχυρά ιμπεριαλιστικά κέντρα για την αναβάθμιση του τουρκικού κεφαλαίου, δίνουν η επανεκλογή του Ρ. Τ. Ερντογάν στην προεδρία της Τουρκίας και ο σχηματισμός νέας κυβέρνησης.

Ο ηγέτης του ισλαμικού ΑΚΡ, τον οποίο στήριξε επίσης ο κυβερνητικός του εταίρος, το εθνικιστικό MHP, έλαβε το 52,2% στον β' γύρο των προεδρικών εκλογών στις 28 Μάη, ενώ ο ηγέτης του σοσιαλδημοκρατικού CHP και υποψήφιος της «Εθνικής Συμμαχίας» (εκλογικός συνασπισμός του CHP, του φιλελεύθερου ΙΥΙ και άλλων κομμάτων), Κ. Κιλιτσντάρογλου, πήρε 47,82%.

Υπενθυμίζεται ότι η «Λαϊκή Συμμαχία» του ΑΚΡ και του ΜΗΡ είχε ήδη εξασφαλίσει την πλειοψηφία στη νέα Βουλή, που προέκυψε από τις εκλογές της 14ης Μάη, αποσπώντας 322 από τις 600 έδρες.

Την επανεκλογή Ερντογάν ακολούθησαν σειρά επισημάνσεων για τη σημασία «να συνεχίσουμε να συνεργαζόμαστε ως σύμμαχοι στο NATO για τα διμερή ζητήματα και τις παγκόσμιες προκλήσεις», όπως τόνισε ο Αμερικανός Πρόεδρος Τζο Μπάιντεν, συγχαίροντας τον Τούρκο ομόλογό του, αλλά και για την ανάγκη για «μια συνεργατική και αμοιβαία επωφελή σχέση με την Τουρκία», όπως υπογράμμισε ο επικεφαλής της ευρωενωσιακής διπλωματίας Ζ. Μπορέλ.

Ο Γερμανός καγκελάριος Ολ. Σολτς εξέφρασε ελπίδα για «νέα ώθηση» στις διμερείς σχέσεις, ώστε να «προωθήσουμε την κοινή μας ατζέντα» και ήδη προσκάλεσε τον Ερντογάν για συνάντηση στο Βερολίνο.

Αντίστοιχα και ο Γάλλος Πρόεδρος, Εμ. Μακρόν, μίλησε για τις «πολύ μεγάλες προκλήσεις» που έχουν «να αντιμετωπίσουν μαζί» οι δύο χώρες.

Τον Ερντογάν συνεχάρη και ο επικεφαλής του ΝΑΤΟ, Γ. Στόλτενμπεργκ, που ήδη ανακοίνωσε ότι «στο εγγύς μέλλον» θα βρεθεί στην Αγκυρα, εστιάζοντας στα παζάρια για να δοθεί η τουρκική έγκριση στην ένταξη της Σουηδίας στη λυκοσυμμαχία.

«Διαρροές» από τη συνομιλία Μπάιντεν - Ερντογάν συνέδεαν την έγκριση αυτή με το «αντάλλαγμα» των F-16 για την Τουρκία, παρότι η Ουάσιγκτον επισήμως διαψεύδει μια τέτοια συσχέτιση.

Τον Ερντογάν έσπευσε να συγχαρεί και το Κρεμλίνο, ο εκπρόσωπος του οποίου, Ντμ. Πεσκόφ, δήλωσε πως «υπάρχει μια αρκετά ισχυρή δυναμική στην πραγματοποίηση κοινών προγραμμάτων και ελπίζουμε πως αυτή η δυναμική θα διατηρηθεί, οι στόχοι είναι πολύ πολύ φιλόδοξοι». Σημειωτέον ότι ήδη ανακοινώθηκε πως και ο Πούτιν θα συναντηθεί σύντομα με τον Τούρκο Πρόεδρο.

Στο μεταξύ, το εκλογικό αποτέλεσμα και η επανεκλογή Ερντογάν επιταχύνουν διεργασίες και στο στρατόπεδο της αντιπολίτευσης, η οποία απέτυχε να αναλάβει το τιμόνι της αστικής διακυβέρνησης.

Ηδη στελέχη του Καλού Κόμματος (IYI) της Μεράλ Αξενέρ προαναγγέλλουν το τέλος του εκλογικού συνασπισμού της αντιπολίτευσης, με το CHP και άλλα μικρότερα κόμματα.

«Η εκλογική συμμαχία έληξε με το τέλος των εκλογών», δήλωσε ο αντιπρόεδρος του ΙΥΙ, Μπαχαντίρ Ερντέμ, μετά από συνεδρίαση του κόμματος. «Αυτή η συμμαχία ήταν μια συμμαχία, μια ένωση δυνάμεων, για να εκλεγεί ο υποψήφιος πρόεδρος, ο κ. Κιλιτσντάρογλου. Τα πολιτικά κόμματα είναι φυσικά αντίπαλοι μεταξύ τους και συνεχίζουν τον δρόμο τους» ανέφερε, διευκρινίζοντας: «Από σήμερα δεν μπορεί να αναμένεται εκλογική συμμαχία. Η συνέχιση αυτής της συμμαχίας δεν είναι επίσης μια πολιτικά ορθή προσέγγιση».

Ο δε αρχηγός του CHP, Κ. Κιλιτσντάρογλου, κάλεσε τους αρχηγούς των μικρότερων κομμάτων που συμμετείχαν στις εκλογές με τις λίστες του CHP να «πάρουν πίσω» τους βουλευτές τους ενόψει της ορκωμοσίας της νέας τουρκικής Βουλής.

Στο ίδιο το CHP αναμένεται συνέδριο το επόμενο διάστημα, ενώ αυξάνονται φωνές υπέρ μιας απόσυρσης του Κιλιτσντάρογλου από την ηγεσία και ο δήμαρχος Κωνσταντινούπολης, Ε. Ιμάμογλου (που για καιρό πολλοί προέκριναν ως ανερχόμενο «αντίπαλο» του Ερντογάν), δήλωσε σε οπαδούς του «μην ανησυχείτε, όλα ξεκινούν ξανά από το μηδέν».

Στο σοσιαλδημοκρατικό φιλοκουρδικό κόμμα HDP, ο πρώην συμπρόεδρος (2014-2018) Σελαχατίν Ντεμιρτάς (που παραμένει φυλακισμένος έχοντας καταδικαστεί για επαφή με «τρομοκρατικές οργανώσεις», δηλαδή το ΡΚΚ) ανακοίνωσε ότι αποχωρεί από την ενεργό πολιτική «σε αυτό το στάδιο» και κάλεσε τη σημερινή ηγεσία του κόμματός του σε «εμπεριστατωμένη αυτοκριτική». Στις βουλευτικές εκλογές της 14ης Μαΐου, το HDP (ως «Πράσινη Αριστερά») έλαβε 8,8% (και συνολικά η εκλογική συμμαχία του 10,55%), ενώ το 2018 είχε πάρει 11,7%.

Μεταξύ άλλων ο Ντεμιρτάς είπε ότι «χρειαζόμαστε πιο πολύ εσωκομματική δημοκρατία. Οταν η εσωκομματική δημοκρατία μειώνεται, τα λάθη ακολουθούν το ένα το άλλο», προσθέτοντας ότι «η υποψηφιότητά μου (για την προεδρία της χώρας) θα μπορούσε να είχε αυξήσει τις ψήφους μας... Ομως ακόμη δεν γνωρίζω γιατί απορρίφθηκε».

Υπενθυμίζεται ότι το HDP δεν κατέβασε αυτοτελή υποψηφιότητα για τις προεδρικές εκλογές, ενώ στη συνέχεια εξέφρασε στήριξη της υποψηφιότητας Κιλιτσντάρογλου.

Στο περιθώριο της συνόδου της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας στην Μολδαβία, συνεχίστηκαν και οι διαπραγματεύσεις Αρμενίας - Αζερμπαϊτζάν για «συνθήκη ειρήνης», οριοθέτηση των μεταξύ τους συνόρων και για το καθεστώς του Ναγκόρνο Καραμπάχ, του «αυτονομιστικού» θύλακα που ανήκει στο Αζερμπαϊτζάν αλλά κατοικείται κυρίως από Αρμένιους.

Η ένταση παραμένει υψηλή, ενώ στις «ειρηνευτικές συνομιλίες» διαγκωνίζονται πολλοί «παίκτες» για επιρροή στον Νότιο Καύκασο και διεκδικούν ρόλο μεσολαβητή οι ΗΠΑ, η ΕΕ και η Ρωσία.

Οι εχθροπραξίες στα σύνορα είναι συχνές και η κατάσταση οξύνθηκε μετά την εγκατάσταση, από τον αζερικό στρατό, φυλακίου ελέγχου στον διάδρομο Λατσίν, τον μοναδικό που συνδέει την Αρμενία με το Ναγκόρνο Καραμπάχ, σε περιοχή μάλιστα όπου έχουν αναπτυχθεί οι ρωσικές στρατιωτικές δυνάμεις.

Στην πενταμερή συνάντηση της Πέμπτης συμμετείχαν ο Αρμένιος πρωθυπουργός Ν. Πασινιάν, ο Πρόεδρος του Αζερμπαϊτζάν Ιλχ. Αλίεφ, ο Γάλλος Πρόεδρος Εμ. Μακρόν, ο Γερμανός καγκελάριος Ολ. Σολτς και ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σ. Μισέλ.

Θέματα που τέθηκαν στο επίκεντρο ήταν η απεμπλοκή περιφερειακών μεταφορών και οικονομικών υποδομών, η οριοθέτηση των συνόρων και η ασφάλεια των συνόρων μεταξύ Αρμενίας και Αζερμπαϊτζάν, η συμφωνία για τη διευθέτηση των σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών και η προστασία του αρμενικού πληθυσμού του Ναγκόρνο Καραμπάχ.

Οπως ανακοινώθηκε, οι Πασινιάν και Αλίεφ θα συναντηθούν εκ νέου, με διαμεσολάβηση του Σ. Μισέλ, στις 21 Ιούλη στις Βρυξέλλες.

Την περασμένη βδομάδα οι δύο ηγέτες συναντήθηκαν στη Μόσχα με τον Ρώσο Πρόεδρο Βλ. Πούτιν, ο οποίος δήλωσε ότι οι διαπραγματεύσεις «σημειώνουν πρόοδο», ιδιαίτερα σε θέματα διασύνδεσης και δρόμων μεταφοράς. Για την ερχόμενη εβδομάδα αναμένεται να οργανωθεί νέα συνάντηση, με τη διαμεσολάβηση της Μόσχας, σε επίπεδο αξιωματούχων των τριών κυβερνήσεων.

Πάντως, λίγες μέρες πριν τις συνομιλίες στη Μολδαβία είχε ξεσπάσει νέα αντιπαράθεση μεταξύ Αρμενίας και Αζερμπαϊτζάν. Ο Πασινιάν αποφάσισε να αναγνωρίσει δημόσια ότι το Ναγκόρνο Καραμπάχ ανήκει στο Αζερμπαϊτζάν, όμως το Γερεβάν κατηγόρησε το Μπακού ότι απειλεί να κάνει εκ νέου χρήση βίας, σχολιάζοντας δηλώσεις του Αζέρου Προέδρου, ο οποίος απαίτησε να διαλυθεί η «αυτονομιστική» τοπική κυβέρνηση στο Ναγκόρνο Καραμπάχ και οι Αρμένιοι να εγκαταλείψουν τις «ψευδαισθήσεις περί ανεξαρτησίας».

Ανακοίνωση του αρμενικού υπουργείου Εξωτερικών κατήγγειλε ότι ο Αλίεφ εκτοξεύει ξανά «απειλές για γενοκτονία» και «προετοιμάζει το έδαφος για μία ακόμα επιθετική επιχείρηση εναντίον του πληθυσμού του Ναγκόρνο Καραμπάχ».

Οι υπουργοί Εξωτερικών των BRICS (Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα, Νότια Αφρική) ξεκίνησαν την Πέμπτη διήμερη σύνοδο στο Κέιπ Τάουν της Νότιας Αφρικής, με την ατζέντα να περιλαμβάνει μεταξύ άλλων συζήτηση για τις εξελίξεις στον πόλεμο στην Ουκρανία, σχέδια μείωσης της «εξάρτησης» από το αμερικανικό δολάριο, ανάπτυξη μίας «πλατφόρμας συνεργασίας» μεταξύ αναδυόμενων αγορών και αναπτυσσόμενων χωρών, καθώς και αιτήματα προσχώρησης άλλων υποψήφιων χωρών (στις οποίες περιλαμβάνονται το Ιράν, η Σαουδική Αραβία, η Αργεντινή και η Αλγερία).

Στο περιθώριο της συνόδου πραγματοποιήθηκαν και μια σειρά διμερείς συναντήσεις, στο πλαίσιο τον οποίων ο Ρώσος ΥΠΕΞ Σ. Λαβρόφ συναντήθηκε και με μια υψηλόβαθμη αντιπροσωπεία Σαουδαράβων.

Πριν την άφιξή του στη Νότια Αφρική, ο Λαβρόφ είχε πραγματοποιήσει άλλη μια αφρικανική περιοδεία, προκειμένου να προωθήσει τη γεωπολιτική επιρροή της Ρωσίας στην ήπειρο, σε ανταγωνισμό με τις αντίστοιχες προσπάθειες των ΗΠΑ και «συμμάχων» τους. Σε αυτό το πλαίσιο, ο Ρώσος ΥΠΕΞ επισκέφτηκε την Κένυα, το Μπουρούντι και τη Μοζαμβίκη, στο πλαίσιο και της προετοιμασίας της επικείμενης ρωσο-αφρικανικής Συνόδου Κορυφής τον ερχόμενο Ιούλη στην Αγία Πετρούπολη.

Στον αντίποδα των κινήσεων Λαβρόφ, ο Ουκρανός ομόλογός του, Ντμίτρο Κουλέμπα, πραγματοποίησε το ίδιο διάστημα ανάλογη περιοδεία σε αφρικανικές χώρες (Μαρόκο, Αιθιοπία, Ρουάντα, Μοζαμβίκη, Νιγηρία). Με τις ΗΠΑ και άλλες δυτικές δυνάμεις να επιχειρούν να αξιοποιήσουν τον πόλεμο στη Ρωσία για να μειώσουν την επιρροή της Μόσχας στην Αφρική, ο Κουλέμπα δεν παρέλειψε να επικρίνει - χωρίς να κατονομάσει - αφρικανικές χώρες που δεν άσκησαν κυρώσεις κατά της Ρωσίας, ούτε καταδίκασαν ανοιχτά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.