Στο επίκεντρο το σχέδιο «εξομάλυνσης» σχέσεων Σερβίας - Κοσόβου με τους όρους ΗΠΑ - ΕΕ
Copyright 2023 The Associated |
Από τη συνάντηση Βούτσιτς - Κούρτι με τον Ζ. Μπορέλ στα τέλη Φλεβάρη στις Βρυξέλλες |
Η αυριανή συνάντηση θα γίνει στην Οχρίδα της Βόρειας Μακεδονίας, ενώ παραμένουν σοβαρές επιφυλάξεις για μια συμφωνία, ειδικά από τη σερβική πλευρά.
Υπενθυμίζεται ότι το γαλλογερμανικό σχέδιο μεταξύ άλλων επιταχύνει δυτικά επενδυτικά σχέδια μέσα από την εξομάλυνση των διμερών σχέσεων, προωθεί μια de facto επισημοποίηση της ανεξαρτητοποίησης του Κοσόβου, προτάσσει την ένταξη και των δύο στις ευρωατλαντικές δομές κ.τ.λ.
Ο Σέρβος Πρόεδρος, Αλ. Βούτσιτς, επιμένει ότι δεν έχει υπογράψει κάτι και επαναλαμβάνει ότι και στην Οχρίδα δεν πρόκειται να υπογράψει κάποια συμφωνία, επισημαίνοντας πάντως ότι αν η συμφωνία δεν προχωρήσει «θα υπάρξουν μια σειρά από άλλες συνέπειες, περιλαμβανομένης της μετατροπής της Σερβίας σε κράτος - παρία, απομονωμένο από τον άλλο κόσμο», καταλήγοντας ότι «θα υπάρξουν πολλές ακόμα συζητήσεις».
Ο ειδικός απεσταλμένος των ΗΠΑ, Γκ. Εσκομπάρ, δήλωσε χτες μετά από συνάντησή του με τον Βούτσιτς στο Βελιγράδι ότι είναι «πλήρως πιθανό» να υπάρξει συμφωνία μέχρι τέλος του έτους. Σύμφωνα με το «Reuters», ο Εσκομπάρ πρόσθεσε ακόμα ότι οι δύο πλευρές δεν πρέπει να εστιάσουν στην αμοιβαία αναγνώρισή τους, αλλά στην εξομάλυνση των σχέσεών τους.
Την ίδια στιγμή, οι ΗΠΑ εντείνουν επίμονα την προσπάθεια να ενισχύσουν και την επιχειρηματική τους παρουσία στην περιοχή, προωθώντας παράλληλα την «απεξάρτησή» της από τους ρωσικούς υδρογονάνθρακες.
Στις αρχές του μήνα, η ειδική απεσταλμένη για τις Παγκόσμιες Εταιρικές Σχέσεις των ΗΠΑ (υπάγεται στο αμερικανικό ΥΠΕΞ), Ντόροθι Μακ Ολίφ, είχε σειρά επαφών σε Κροατία, Βόρεια Μακεδονία και Κόσοβο, ως «επικεφαλής μιας Αντιπροσωπείας για Ευκαιρία Συνεργασίας» (Partnership Opportunity Delegation - POD) «ώστε να εξερευνηθούν λύσεις του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα για την ενεργειακή μετάβαση και διαφοροποίηση των Δυτικών Βαλκανίων».
Σύμφωνα με το σχετικό δελτίο Τύπου, «οι υψηλόβαθμες συναντήσεις της αντιπροσωπείας διερεύνησαν ακόμα πώς η κλιματική καινοτομία και η ανανεώσιμη Ενέργεια μπορούν να αυξήσουν την ενεργειακή ασφάλεια για την περιοχή, ειδικά μπροστά στις παλαιωμένες και ανεπαρκείς ενεργειακές υποδομές και την αστάθεια και τις διαταράξεις που προκαλεί ο παράνομος πόλεμος της Ρωσίας ενάντια στην Ουκρανία».
Η αντιπροσωπεία που βρέθηκε στα Δυτικά Βαλκάνια από 1 ως 3 Μάρτη περιελάμβανε στελέχη από επιχειρηματικούς και «φιλανθρωπικούς» κλάδους των ΗΠΑ σε κλίμα, βιώσιμη τεχνολογία και Ενέργεια, όπως και εκπροσώπους του Χρηματοδοτικού Ιδρύματος Διεθνούς Ανάπτυξης των ΗΠΑ αλλά και της Τράπεζας Εισαγωγών - Εξαγωγών. Πήρε μέρος σε διάφορες επιχειρηματικές συναντήσεις, όπως μία στο Ζάγκρεμπ για την «εταιρική σχέση στη Διατλαντική Ενέργεια και τη Κλιματική Συνεργασία».
Σημειωτέον, μεταξύ άλλων στο Ζάγκρεμπ έγινε και συνάντηση με τη συμμετοχή και του Ουκρανού υπουργού Ενέργειας, Γκ. Γκαλουσένκο, ενώ ξεχώρισε και ειδική συνάντηση με τη συμμετοχή του αναπληρωτή υπουργού Εμπορίου των ΗΠΑ, Ντον Γκρέιβς, με θέμα «Το οικονομικό εκτόπισμα των Δυτικών Βαλκανίων και επενδυτικές ευκαιρίες για τις ενεργειακές υποδομές». Αντίστοιχες συναντήσεις έγιναν σε Σκόπια και Πρίστινα.
Στο μεταξύ, την Τρίτη, έγινε στο Βουκουρέστι ο 8ος γύρος του Στρατηγικού Διαλόγου ΗΠΑ - Ρουμανίας, με φόντο «τη μεγαλύτερη απειλή που έχει αντιμετωπίσει εδώ και δεκαετίες η ευρωατλαντική ασφάλεια», όπως αναφέρει ανακοίνωση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, μιλώντας για τον «αδικαιολόγητο και απρόκλητο πόλεμο της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας». Οπως αναφέρεται, οι δύο πλευρές «σημείωσαν προσεκτικά τον μεγάλο κίνδυνο από τις πιθανές αποσταθεροποιητικές ενέργειες της Ρωσίας στη Μαύρη Θάλασσα, ειδικά απέναντι στην ασφάλεια και σταθερότητα της Μολδαβίας». Τόνισαν την αφοσίωσή τους «να στηρίξουν τις δημοκρατικά εκλεγμένες αρχές της Μολδαβίας στις προσπάθειές τους να ενισχύσουν την πολιτική και οικονομική αντοχή της χώρας, να υπερασπιστούν την κυριαρχία και την εδαφική τους ακεραιότητα, να συνεχίσουν τη διαδικασία της ευρωπαϊκής ενσωμάτωσης».
Αναφέρεται επίσης ότι οι δύο πλευρές «δίνουν έμφαση στην ανάγκη για διατλαντική ενότητα σήμερα περισσότερο από ποτέ, για την αποτροπή μελλοντικής επίθεσης και για να επιτραπεί η Μαύρη Θάλασσα να φτάσει στις πλήρεις της δυνατότητες ως στρατηγική σύνδεση ανάμεσα σε Ευρώπη και Κεντρική Ασία».
Κινήσεις για την ενίσχυση της θέσης των ευρωπαϊκών μονοπωλίων στην κούρσα του διεθνούς ανταγωνισμού για τις «πράσινες» μπίζνες προωθεί η ΕΕ, την ίδια ώρα που αυτοί οι ενδοκαπιταλιστικοί ανταγωνισμοί καταγράφονται έντονα και στο εσωτερικό της.
Σε αυτό το πλαίσιο, η Κομισιόν πρότεινε χτες ένα σύνολο ενεργειών για να διασφαλίσει την πρόσβαση των χωρών - μελών της ΕΕ σε έναν «ασφαλή, διαφοροποιημένο, προσιτό και βιώσιμο εφοδιασμό κρίσιμων πρώτων υλών».
Η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον Ντερ Λάιεν, χαρακτήρισε τις πρώτες ύλες «ζωτικής σημασίας για την κατασκευή βασικών τεχνολογιών για τη μετάβασή μας».
«Φωτογραφίζοντας» πρώτες ύλες όπως οι σπάνιες γαίες - απαραίτητες σε μια σειρά από κλάδους των νέων τεχνολογιών και της «πράσινης» μετάβασης - για τις οποίες η ΕΕ είναι σε μεγάλο βαθμό εξαρτημένη από την Κίνα, η πρόεδρος της Κομισιόν ανέφερε ότι «ενισχύουμε τη συνεργασία μας με αξιόπιστους εμπορικούς εταίρους παγκοσμίως για να μειώσουμε τις τρέχουσες εξαρτήσεις της ΕΕ από μία ή λίγες μόνο χώρες».
Την ίδια ώρα, χαρακτηριστική είναι η κόντρα που έχει ξεσπάσει εντός ΕΕ γύρω από την απαγόρευση της πώλησης αυτοκινήτων με κινητήρες καύσης από το 2035.
Σε αυτό το φόντο, φαίνεται πως διαμορφώνονται δύο βασικές ομάδες χωρών που μπαίνουν σε τροχιά αντιπαράθεσης.
Οι αντιθέσεις φάνηκαν στο πρόσφατο συμβούλιο των υπουργών Μεταφορών στο Στρασβούργο, καθώς οκτώ χώρες (Γερμανία, Ιταλία, Τσεχία, Πολωνία, Ρουμανία, Ουγγαρία και Σλοβακία) απαίτησαν χαλάρωση των ορίων σε ρύπους, συμπεριλαμβανομένων των οξειδίων του αζώτου. Αντίθετα, άλλες χώρες προωθούν περισσότερο την εξάπλωση της ηλεκτροκίνησης στις αγορές της ΕΕ.
Ο Τσέχος υπουργός Μεταφορών Μάρτιν Κούπκα δήλωσε χαρακτηριστικά πως οι στόχοι «θα πρέπει να είναι ρεαλιστικοί και εφικτοί». Μαζί του συμφώνησε και ο Γερμανός ομόλογός του, Φόλκερ Βίσιγκ, που δήλωσε πως η υπό διαμόρφωση ευρωπαϊκή νομοθεσία «χρειάζεται αλλαγές επειγόντως». Σύμφωνα με τον Φ. Βίσιγκ, επικρατεί σκεπτικισμός στη νεοπαγή συμμαχία για τη σταδιακή κατάργηση των οχημάτων με κινητήρες εσωτερικής καύσης. Ο Γερμανός υπουργός πρόσθεσε πως πρόκειται να προταθεί να δημιουργηθεί ξεχωριστή κατηγορία οχημάτων, που μπορούν να καίνε συνθετικά καύσιμα, «κλιματικά ουδέτερα», μετά το 2035. «Η απαγόρευση της μηχανής εσωτερικής καύσης, όταν μπορεί να λειτουργεί με κλιματικά ουδέτερο τρόπο, μας φαίνεται λάθος προσέγγιση», επέμεινε.
Στο μεταξύ, νέα εργοστάσια κατασκευής μπαταριών στην Ευρώπη αλλά και στον Καναδά, ενίσχυση της παρουσίας του ομίλου στις ΗΠΑ αλλά και στην Κίνα με έμφαση στην ηλεκτροκίνηση προβλέπει το νέο πενταετές πλάνο του γερμανικού ομίλου της αυτοκινητοβιομηχανίας, «Φολκσβάγκεν».
Μεταξύ άλλων, προβλέπει επενδύσεις ύψους 180 δισ. ευρώ που θα διοχετευθούν στην κατασκευή νέων εργοστασίων κατασκευής μπαταριών, για την ψηφιοποίηση στην αγορά της Κίνας και την επέκταση των δραστηριοτήτων στις ΗΠΑ, προκειμένου να επωφεληθεί από τα κίνητρα των ΗΠΑ στην ηλεκτροκίνηση. Πάνω από τα 2/3 αυτών των κεφαλαίων θα δοθεί στην ηλεκτροκίνηση και στην ανάπτυξη του απαιτούμενου λογισμικού.
ΛΙΛΟΝΓΚΟΥΕ.-- Ο μέχρι στιγμής απολογισμός του κυκλώνα «Φρέντι» κάνει λόγο για περισσότερους από 400 νεκρούς σε Μαλάουι, Μοζαμβίκη και Μαδαγασκάρη. Ο κυκλώνας έπληξε αρχικά το νοτιοανατολικό τμήμα της Αφρικής στα τέλη Φλεβάρη και επέστρεψε για δεύτερη φορά το Σαββατοκύριακο. Τουλάχιστον 326 άνθρωποι σκοτώθηκαν στο Μαλάουι, ενώ 53 νεκροί προστέθηκαν στον απολογισμό των θυμάτων σε Μοζαμβίκη και Μαδαγασκάρη, που ήδη μετρούσαν 27 νεκρούς από το προηγούμενο πέρασμα του κυκλώνα.
ΦΟΙΝΙΞ.-- Φορτηγό τρένο που μετέφερε επικίνδυνα υλικά εκτροχιάστηκε το βράδυ της Τετάρτης στη δυτική Αριζόνα των ΗΠΑ, περίπου 40 μέρες μετά τον καταστροφικό εκτροχιασμό εμπορικής αμαξοστοιχίας με επικίνδυνα χημικά στο Οχάιο. Δεν έγιναν άμεσα γνωστές πληροφορίες για πιθανή διαρροή επικίνδυνων υλικών μετά τον εκτροχιασμό που σημειώθηκε στην κομητεία Μοχάβε, κοντά στα διοικητικά όρια της Αριζόνας με την Καλιφόρνια και τη Νεβάδα.
ΕΡΜΠΙΛ.-- Τουλάχιστον 5 άνθρωποι σκοτώθηκαν χτες σε συντριβή ελικοπτέρου σε απομακρυσμένη περιοχή του βόρειου Ιράκ. Σύμφωνα με αξιωματούχους του αυτόνομου Ιρακινού Κουρδιστάν, ορισμένα από τα θύματα ήταν «μέλη του PKK». Τα αίτια της συντριβής δεν έχουν γίνει ακόμα γνωστά, ούτε σε ποιον ανήκε το ελικόπτερο.
Δοχεία με ουράνιο κοντά στα σύνορα με το Τσαντ, σε απόσταση «μικρότερη των 5 χιλιομέτρων» από το σημείο όπου φυλάσσονταν στη νότια Λιβύη και από το οποίο αφαιρέθηκαν από αγνώστους, εντόπισαν χτες δυνάμεις του Εθνικού Λιβυκού Στρατού που πρόσκεινται στον στρατάρχη Χαλίφα Χάφταρ.
Νωρίτερα η απουσία 2,5 τόνων φυσικού ουρανίου από αποθήκη στην οποία θα έπρεπε να βρίσκονται σε περιοχή της νότιας Λιβύης είχε προκαλέσει έντονη ανησυχία στη Διεθνή Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας του ΟΗΕ (ΙΑΕΑ).
Κάθε τόνος φυσικού ουρανίου μπορεί να οδηγήσει στη δημιουργία εμπλουτισμένου ουρανίου βάρους 5,6 κιλών για τη δημιουργία πυρηνικού όπλου.
Πακέτο επισιτιστικής βοήθειας 331 εκατ. δολαρίων ανακοίνωσε την Τετάρτη στην Αιθιοπία κατά την επίσημη επίσκεψή του στη χώρα ο Αμερικανός ΥΠΕΞ Αντ. Μπλίνκεν στο φόντο του εντεινόμενου γεωπολιτικού ανταγωνισμού του ευρωατλαντικού μπλοκ με την Κίνα και τη Ρωσία για την εκμετάλλευση του τεράστιου φυσικού και ορυκτού πλούτου της Αφρικής.
Ηταν η πρώτη επίσκεψη Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών στην Αιθιοπία, ενώ ακολούθησε επίσκεψη του Αντ. Μπλίνκεν στον Νίγηρα (που έχει σημαντικά ορυχεία ουρανίου τα οποία εκμεταλλεύεται κυρίως η γαλλική «Areva»).
Σε δηλώσεις που έκανε λίγο πριν από την άφιξή του στον Νίγηρα, ο Μπλίνκεν υπενθύμισε τη Σύνοδο ΗΠΑ - Αφρικανικών χωρών στον Λευκό Οίκο τον περασμένο Δεκέμβρη, υποστηρίζοντας πως οι ΗΠΑ «είναι αφοσιωμένες σε γνήσιες εταιρικές σχέσεις στην ήπειρο». Ανέφερε, επίσης, την επιθυμία των ΗΠΑ να συμβάλουν στην επίτευξη των αναπτυξιακών στόχων της αφρικανικής Ατζέντας 2063 «για την οικοδόμηση μίας ολοκληρωμένης, ευημερούσας και ειρηνικής Αφρικής».