Καταλανοί αυτονομιστές βουλευτές καταψήφισαν προχθές το νομοσχέδιο αμνηστίας που κατέθεσε η σοσιαλδημοκρατική συγκυβέρνηση Σοσιαλιστών (PSOE) - Sumar, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε νέα πολιτική αστάθεια, υπογραμμίζοντας πόσο «εύθραυστη» είναι η κυβέρνηση του πρωθυπουργού Π. Σάντσεθ.

Προκειμένου να εξασφαλίσει τη στήριξη του καταλανικού αυτονομιστικού κόμματος Junts per Cataluna («Μαζί για την Καταλονία») και να καταφέρει να σχηματίσει κυβέρνηση, ο Σάντσεθ συμφώνησε να φέρει νομοσχέδιο για αμνηστία των αυτονομιστών που είχαν πρωτοστατήσει στο δημοψήφισμα για «απόσχιση» της Καταλονίας.

Ωστόσο το νομοσχέδιο καταψηφίστηκε από τους βουλευτές του Junts και απορρίφθηκε με 179 ψήφους, έναντι 171, στο κοινοβούλιο των 350 εδρών.

Το Junts ζητούσε να αφαιρεθούν από το νομοσχέδιο όλες οι εξαιρέσεις που σχετίζονται με την «τρομοκρατία», καθώς ορισμένα από τα στελέχη του κόμματος βρίσκονται υπό έρευνα από δικαστήρια για σχετικές κατηγορίες. Το κόμμα πιέζει ώστε ο πρώην ηγέτης του, Κ. Πουιτζντεμόν, που έχει καταφύγει στο Βέλγιο, να επιστρέψει στην Ισπανία.

Το Ανώτατο Δικαστήριο της Ισπανίας έχει καταδικάσει τον Πουιτζντεμόν με τις κατηγορίες της ανυπακοής και της υπεξαίρεσης, και δύο κατώτερα δικαστήρια ερευνούν αυτόν και άλλους με κατηγορίες περί «τρομοκρατίας».

Το νομοσχέδιο θα επιστρέψει σε κοινοβουλευτική επιτροπή για συζήτηση και ενδεχομένως θα σταλεί πίσω για νέα ψηφοφορία στη Βουλή. «Θα συνεχίσουμε να διαπραγματευόμαστε, με περιθώριο 15 ημερών ακόμα. Δεν υπάρχει λόγος να εγκρίνουμε έναν νόμο αμνηστίας με τρύπες», δήλωσε στέλεχος του Junts.

Οι Σοσιαλιστές τούς προειδοποίησαν ότι με τις προτεινόμενες τροποποιήσεις «ο νόμος περί αμνηστίας θα αντιμετώπιζε προβλήματα στην ΕΕ», αλλά «είμαστε προετοιμασμένοι γι' αυτό», πρόσθεσε το στέλεχος του Junts.

Το νομοσχέδιο για την αμνηστία συναντά την αντίδραση του «κεντροδεξιού» Λαϊκού Κόμματος και του εθνικιστικού «Vox», αλλά και από μερίδα του δικαστικού σώματος, της αστυνομίας και ορισμένα στελέχη του Σοσιαλιστικού Κόμματος.

Ακόμα κι αν ψηφιστεί θα πρέπει να περάσει από τη Γερουσία, όπου το Λαϊκό Κόμμα έχει απόλυτη πλειοψηφία και έχει δεσμευτεί να το μπλοκάρει και να το αμφισβητήσει στο δικαστήριο.

«Λάδι στη φωτιά» της αντιπαράθεσης Σερβίας - Κοσόβου ρίχνει η απόφαση των κοσοβάρικων αρχών να ανασταλεί η χρήση του δηναρίου (του σερβικού νομίσματος) στις περιοχές που ελέγχουν, από σήμερα, παρά τις αντιδράσεις που αυτή προκάλεσε ακόμα και σε «Δυτικούς» συμμάχους της Πρίστινα.

Οπως ανακοίνωσε η Κεντρική Τράπεζα του Κοσόβου, από 1η Φλεβάρη 2024 «το μοναδικό νόμισμα που γίνεται δεκτό στο Κόσοβο για τις πληρωμές σε μετρητά ή για τις συναλλαγές είναι το ευρώ».

Επιχειρηματολογώντας, ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Μπέσνικ Μπισλίμι υποστήριξε ότι έτσι θα μπει τέλος στις ανεξέλεγκτες ροές χρημάτων από τη Σερβία και επέμεινε ότι «το χρήμα συνεχίζει να περνάει τα σύνορα, μέσα σε ταξιδιωτικά σακίδια, και μετά να διανέμεται από μη καταγεγραμμένα και χωρίς άδεια γραφεία».

Ανησυχία για τις επιπτώσεις στο ευρύτερο παζάρι για την ευρωατλαντική πορεία των Δυτικών Βαλκανίων εξέφρασαν Γαλλία, Γερμανία, Βρετανία, Ιταλία και ΗΠΑ, οι πρέσβεις των οποίων ανέφεραν σε κοινή ανακοίνωση ότι «ανησυχούμε για τον αντίκτυπο της ρύθμισης ιδιαίτερα στα σχολεία και στα νοσοκομεία, για τα οποία καμία εναλλακτική διαδικασία δεν φαίνεται προς το παρόν βιώσιμη».

Ζήτησαν μάλιστα την «αναστολή της έναρξης ισχύος της ρύθμισης, ώστε να υπάρξει μια αρκετά μακρά μεταβατική περίοδος, καθώς επίσης σαφής και αποτελεσματική δημόσια επικοινωνία».

Χτες, μετά από συνάντηση υψηλόβαθμων κυβερνητικών αξιωματούχων στην Πρίστινα, ο Μπισλίμι είπε ότι θα διασφαλιστεί μια «εύκολη μετάβαση», για να αμβλυνθούν οι αντιδράσεις, και ότι «δεν θα εφαρμόσουμε άμεσα τιμωρητικά μέτρα». Η δε Πρόεδρος του Κοσόβου, Βιόσα Οσμάνι, δήλωσε ότι εξετάζονται «πολλές επιλογές» για την «πρακτική εφαρμογή» της κίνησης.

Σημειωτέον, μετά τον πόλεμο (1999) το Κόσοβο, αφού ανακήρυξε την ανεξαρτησία του, επέλεξε ως νόμισμα το γερμανικό μάρκο. Οταν το 2002 το ευρώ άρχισε να χρησιμοποιείται στη Γερμανία, το ίδιο έκανε και το Κόσοβο, ενώ το σερβικό δηνάριο εξακολουθούσε να χρησιμοποιείται στις ζώνες όπου πλειοψηφεί ο σερβικός πληθυσμός (στις βόρειες περιοχές οι Σέρβοι ξεπερνούν το 95%).

Τον δρόμο για την άσκηση κατηγοριών εναντίον του αρμόδιου υπουργού, Αλεχάντρο Μαγιόρκας, για «σκόπιμη και συστηματική» άρνηση εφαρμογής των νόμων για τη μετανάστευση, άνοιξε χτες τα ξημερώματα η Επιτροπή Εσωτερικής Ασφάλειας της Βουλής των Αντιπροσώπων στις ΗΠΑ, θεωρώντας τον Μαγιόρκας υπαίτιο για τη σημαντική αύξηση των μεταναστευτικών ροών από τα νότια σύνορα της χώρας με το Μεξικό.

Είναι η πρώτη δίωξη σε υπουργό της ομοσπονδιακής κυβέρνησης εδώ και τουλάχιστον 150 χρόνια, στο φόντο της αντιπαράθεσης της κυβέρνησης Μπάιντεν όχι μόνο με τους Ρεπουμπλικάνους στο Κογκρέσο, αλλά και με τις πολιτειακές αρχές του Τέξας, για το ποιος θα έχει τον έλεγχο των συνόρων με το Μεξικό και των απελάσεων.

Ο 66χρονος κυβερνήτης του Τέξας, Γκρεγκ Αμποτ, που διοικεί την Πολιτεία από το 2015, κατηγορεί την ομοσπονδιακή κυβέρνηση για «ανικανότητα» και διεκδικεί να αναλάβει η πολιτεία τον έλεγχο των συνόρων, με τη στήριξη μάλιστα 25 Ρεπουμπλικάνων κυβερνητών άλλων Πολιτειών.

Παράλληλα, το ομοσπονδιακό Ανώτατο Δικαστήριο επιβεβαίωσε πριν μερικές μέρες το δικαίωμα της κυβέρνησης Μπάιντεν να κόβει χωρίς έγκριση ή συνεννόηση τα συρματοπλέγματα που έχουν αναπτύξει σε διάφορες περιοχές των συνόρων οι πολιτειακές αρχές του Τέξας. Σύμφωνα με στοιχεία της ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Τελωνείων και Προστασίας Συνόρων των ΗΠΑ, μέσα στο 2023 πάνω από 2,5 εκατ. μετανάστες προσέγγισαν ή πέρασαν τα σύνορα με το Μεξικό.