Για να μην πάνε χαμένες οι σκληρές θυσίες που επιβλήθηκαν τη δεκαετία του 1990 στους εργαζόμενους και τα πλατιά λαϊκά στρώματα, με πρόσχημα τη «σύγκλιση» της Ελλάδας με τις άλλες χώρες-μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης και την ένταξη στην ΟΝΕ, θα πρέπει η κυβέρνηση να προχωρήσει τώρα στη λήψη νέων αντιλαϊκών μέτρων. Τα νέα μέτρα, που θα πρέπει να ληφθούν άμεσα και να εφαρμοστούν στην τρέχουσα δεκαετία, αποτελούν «μονόδρομο» για να εξασφαλιστεί η παραμονή της Ελλάδας στην ΟΝΕ και τη ζώνη του ΕΥΡΩ. Αυτό είναι το στίγμα της έκθεσης του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδας, Λουκά Παπαδήμου, που διαβάστηκε χτες στην ετήσια γενική συνέλευση των μετόχων της τράπεζας, αποσπώντας θερμά χειροκροτήματα και ευμενή σχόλια από την ηγεσία των βιομηχάνων (ΣΕΒ) και άλλους εκπροσώπους του μεγάλου κεφαλαίου και ζητώντας την «κατανόηση» των εργαζομένων.

Μεταφέροντας τις θέσεις του Διευθυντηρίου των Βρυξελλών και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, για τη συνέχιση της μονόπλευρης λιτότητας σε βάρος των εργαζομένων σε πανευρωπαϊκό επίπεδο - που είναι ταγμένοι να υπηρετούν οι διοικητές των κεντρικών τραπεζών των χωρών-μελών της ΕΕ - ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας υποστήριξε πως «η υιοθέτηση του ΕΥΡΩ ως νομίσματος της χώρας το 2001 επιβάλλει την επιτάχυνση των αναγκαίων προσαρμογών στην οικονομία». Και για την αποφυγή παρεξηγήσεων ή παρερμηνειών, διευκρίνισε πως αν η κυβέρνηση θέλει να εξασφαλίσει την παραμονή της Ελλάδας στην ΟΝΕ, «επιβάλλεται» να προχωρήσει στην «ταχεία εισαγωγή ρυθμίσεων, όπως η απελευθέρωση των αγορών, η πραγματοποίηση ιδιωτικοποιήσεων και η αναμόρφωση του ασφαλιστικού συστήματος»! Κάλεσε δηλαδή την κυβέρνηση να προχωρήσει «εδώ και τώρα», και μάλιστα με γοργούς ρυθμούς, στην ιδιωτικοποίηση των δημόσιων επιχειρήσεων (όσων εξακολουθούν να βρίσκονται κάτω από τον έλεγχο του κράτους), στην πλήρη ανατροπή των κοινωνικοασφαλιστικών και εργατικών κατακτήσεων των εργαζομένων και γενικότερα σε μέτρα και πολιτικές που οδηγούν στην ένταση της εκμετάλλευσης των πλατιών λαϊκών στρωμάτων προς όφελος του μεγάλου κεφαλαίου.

Επιχειρώντας να εξωραΐσει τις «γαλαζοπράσινες» πολιτικές λιτότητας που εφάρμοσαν οι κυβερνήσεις της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ στη δεκαετία του 1990, ο Λ. Παπαδήμος υποστήριξε πως «η πολιτική που άσκησαν οι οικονομικές και νομισματικές αρχές και οι προσπάθειες που κατέβαλε ο ελληνικός λαός απέδωσαν». Στα πλαίσια αυτά, ανέφερε πως «ο χαμηλός πληθωρισμός και η επιτάχυνση του ρυθμού οικονομικής δραστηριότητας είναι τα επιτεύγματα» της προηγούμενης δεκαετίας, αποφεύγοντας έτσι να εξηγήσει τι, πόσα και για ποιους απέδωσαν οι πολιτικές μονόπλευρης λιτότητας που εφαρμόστηκαν σε όλη τη δεκαετία του '90.

Από την ανασκόπηση των οικονομικών εξελίξεων που κάνει ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας προκύπτει με σαφήνεια ότι «ο λαός πλήρωσε το μάρμαρο» για να μειωθούν τα δημοσιονομικά ελλείμματα, ο πληθωρισμός, τα επιτόκια και να επιταχυνθεί ο ρυθμός ανάπτυξης της οικονομίας, σε αντίθεση με τους μεγαλοεπιχειρηματίες, που είδαν τα κέρδη και υπερκέρδη τους να απογειώνονται σε πρωτόγνωρα και προκλητικά ύψη-ρεκόρ. Ο Λ. Παπαδήμος κατηγορεί με διπλωματικό τρόπο τους μεγαλοεπιχειρηματίες ότι ενώ υποσχέθηκαν να συμβάλουν κι αυτοί στη μείωση του πληθωρισμού, προτίμησαν να επιδοθούν σε αισχροκέρδεια και να αυξήσουν τα κέρδη τους, καθώς:

• με την υποτίμηση της δραχμής το Μάρτη του 1998 «αύξησαν τις τιμές περισσότερο από το ποσοστό που δικαιολογούσε η υποτίμηση της δραχμής».
• το 1999 παραβίασαν κατάφωρα τις «συμφωνίες κυρίων» που είχαν υπογράψει οι ίδιοι το Νοέμβρη του 1998, «αυξάνοντας πολύ περισσότερο τις τιμές από εκείνες των άλλων ειδών εκτός καυσίμων».
• σε περίοδο εισοδηματικών πολιτικών λιτότητας για τους μισθωτούς και συνταξιούχους, τα κέρδη των 250 βιομηχανικών επιχειρήσεων που παρακολουθεί η ICAP αυξήθηκαν το 1999 πάνω από 25%.

Επίσης, αποκαλύπτει:

Πρώτον, τους τοκογλυφικούς όρους με τους οποίους εμπορεύονται το χρήμα οι κρατικές και ιδιωτικές τράπεζες, καθώς σε περίοδο που ο πληθωρισμός τρέχει με ρυθμό 3-4% εμφανίζουν αύξηση κερδών πάνω από 100%. Δεν κρύβει επίσης τη συγκέντρωση του τραπεζικού κεφαλαίου σε λιγότερα χέρια καθώς και τη σημαντική μείωση του ελέγχου του κράτους στο τραπεζικό σύστημα με τις ιδιωτικοποιήσεις 4 κρατικών τραπεζών που έγιναν τα τελευταία χρόνια.

Δεύτερον, την αύξηση του αριθμού των ανέργων κατά 140.000 περίπου και του ποσοστού ανεργίας που ξεπέρασε πέρσι το 11%, παρά τους αυξανόμενους ρυθμούς αύξησης του ΑΕΠ.

Τρίτον, το μέγεθος τη φορολογικής ληστείας που επιβλήθηκε με την κυβερνητική πολιτική στα λαϊκά εισοδήματα, σημειώνοντας πως «το 1999, η αύξηση των εσόδων υπερέβη τα 550 δισ. δραχμές, τις προβλέψεις του προϋπολογισμού, κυρίως λόγω της απόδοσης της φορολογίας εισοδήματος»...

Τέταρτον, ότι επιδεινώθηκε τόσο το εμπορικό έλλειμμα όσο και το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών (το δεύτερο ξεπέρασε πέρσι το 4% του ΑΕΠ).

Πέμπτον, ότι η μείωση του δημόσιου χρέους της χώρας ήταν πολύ μικρή και παραμένει κοντά στο 105% του ΑΕΠ, έναντι 73% περίπου του μέσου όρου της ΕΕ.

Στρώνοντας το χαλί για τη νέα δέσμη αντιλαϊκών μέτρων, που ετοιμάζεται να εφαρμόσει η κυβέρνηση Σημίτη, με πρόσχημα τη «διατηρησιμότητα» των επιτευγμάτων από την πορεία ένταξης της Ελλάδας στην ΟΝΕ και τη ζώνη του ΕΥΡΩ, ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας καλεί την κυβέρνηση να προχωρήσει:

• «στην ταχύτερη απελευθέρωση των αγορών ενέργειας, τηλεπικοινωνιών και ορισμένων υπηρεσιών» και «στον περιορισμό του κρατικού παρεμβατισμού»
• στη «δημιουργία βιώσιμου κοινωνικοασφαλιστικού συστήματος, που θα συμβάλει στην πλήρη αποκατάσταση δημοσιονομικής ισορροπίας μακροπρόθεσμα αλλά και στη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας», με μέτρα που, προφανώς, θα θίγουν τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης, το ύψος των ασφαλιστικών εισφορών κλπ.
• στην «αναδιάρθρωση των κρατικών δαπανών και στην αναμόρφωση του φορολογικού συστήματος», με στόχο την ενίσχυση της «αναπτυξιακής διαδικασίας», που σημαίνει παραπέρα περικοπή των δαπανών κοινωνικού χαρακτήρα και αύξηση των φορολογικών προνομίων για το μεγάλο κεφάλαιο.

Το επιχείρημα που προβάλλεται για να δικαιολογηθεί η συνέχιση της αντιλαϊκής οικονομικής πολιτικής μονόπλευρης λιτότητας σε βάρος των εργαζομένων και των πλατιών λαϊκών στρωμάτων και στη μετα-ΟΝΕ εποχή, είναι πως «η δεκαετία που αρχίζει πρέπει να αποτελέσει περίοδο ταχύρυθμης ανάπτυξης, η οποία, για να είναι διατηρήσιμη, προϋποθέτει σταθερότητα». Και καλώντας τους εργαζόμενους να δείξουν «κατανόηση» και να συναινέσουν στη λογική του «σφάξε με αγά μου ν' αγιάσω», ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας υποστηρίζει πως «με αυτόν τον τρόπο - δηλαδή με τη συνέχιση της λιτότητας και στη νέα δεκαετία - θα πραγματοποιηθεί η σύγκλιση του βιοτικού επιπέδου της Ελλάδος με το μέσο όρο των χωρών της ΕΕ, ενώ παράλληλα με την εφαρμογή και άλλων πολιτικών θα αντιμετωπιστεί το πρόβλημα της ανεργίας»!

Διεύρυνση των μισθολογικών διαφορών επήλθε την προηγούμενη δεκαετία, ειδικά την περίοδο 1995 - 1999, καθώς «η σωρευτική ποσοστιαία αύξηση των πραγματικών μέσων αποδοχών, ήταν υπερτριπλάσια της αντίστοιχης αύξησης των πραγματικών κατώτατων αποδοχών». Το στοιχείο αυτό, που σκιαγραφεί σε κάποιο μόνο βαθμό το καθεστώς μαύρης εργασίας που επιβλήθηκε επί «εκσυγχρονισμού» στην Ελλάδα, παρουσιάζεται στην Εκθεση του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος. Με ιδιαίτερη ικανοποίηση αναφέρεται στην Εκθεση ότι «η εξέλιξη αυτή υποδηλώνει αύξηση της ευελιξίας στην αγορά εργασίας».

Επισημαίνεται μάλιστα ότι η διεύρυνση των μισθολογικών ανισοτήτων στη δεκαετία του '90, συνδέεται με την κατάργηση της Αυτόματης Τιμαριθμικής Αναπροσαρμογής (ΑΤΑ), η εφαρμογή της οποίας είχε αποτέλεσμα μια μερική προστασία των λαϊκών εισοδημάτων. Οπως αναφέρεται «η περίοδος 1982 - 1990 χαρακτηρίστηκε, αφ' ενός, από τη χορήγηση μεγάλων αυξήσεων στους χαμηλούς μισθούς το Γενάρη του 1982 και, αφ' ετέρου, από την εφαρμογή του συστήματος της Αυτόματης Τιμαριθμικής Αναπροσαρμογής (ΑΤΑ), σύμφωνα με το οποίο το ύψος των ποσοστιαίων αυξήσεων, ήταν αντιστρόφως ανάλογο προς το ύψος των αποδοχών. Τα δύο αυτά στοιχεία οδήγησαν σε σμίκρυνση των μισθολογικών διαφορών στην ίδια περίοδο, με αποτέλεσμα η σωρευτική ποσοστιαία αύξηση των πραγματικών κατώτατων αποδοχών, να είναι σχεδόν διπλάσια από την αντίστοιχη αύξηση των πραγματικών μέσων αποδοχών».

Πάντα σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδας, οι μισθολογικές διαφορές των εργατών μεταξύ 1990 και 1999 διευρύνθηκαν: στη Μεταποίηση από 1,54 σε 1,65, στα Ορυχεία - Μεταλλεία από 2,53 σε 2,88, στον Ηλεκτρισμό - Υδρευση από 1,99 σε 2,24.

Στους υπάλληλους την ίδια περίοδο η διεύρυνση των μισθολογικών διαφορών ήταν: στη Μεταποίηση από 2,62 σε 2,96, στα Ορυχεία - Μεταλλεία από 2,75 σε 3,16, στον Ηλεκτρισμό - Υδρευση από 3,03 σε 3,28, στο Λιανικό Εμπόριο από 1,43 σε 1,73, στο Χονδρικό Εμπόριο από 1,83 σε 2,30, στις Τράπεζες από 2,79 σε 3,36 και στις Ασφάλειες από 2,19 σε 2,81.

Αντίθετα τα επιχειρηματικά κέρδη το 1999, για μια ακόμη φορά εκτινάχτηκαν στα ύψη. Ενώ, σύμφωνα πάντα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδας, οι μέσες προ φορολογίας πραγματικές αποδοχές στο σύνολο της οικονομίας αυξήθηκαν το 1999 κατά 1,9% και οι κατώτατες αποδοχές των εργατοϋπαλλήλων κατά 0,9%, τα επιχειρηματικά κέρδη στο σύνολο της βιομηχανίας αυξήθηκαν κατά 25,7%, τη στιγμή που η αξία των πωλήσεων αυξήθηκε μόνο κατά 10,9%. Τα κέρδη μάλιστα των μεγάλων επιχειρήσεων παρουσίασαν ρυθμό αύξησης 32,7%, των μεσαίου μεγέθους κατά 26,7% και των μικρών (προφανώς αναφέρεται σε βιοτεχνίες κλπ.) μόνο κατά 3,2%.

«Επιταγές χωρίς αντίκρισμα» χαρακτηρίζει τις προγραμματικές δηλώσεις της κυβέρνησης, που προσπαθούν να παρουσιάσουν μια εικόνα ευημερίας για το παρόν και το μέλλον του ελληνικού λαού, η Ομοσπονδία Βιοτεχνικών Σωματείων Θεσσαλονίκης με χτεσινή της ανακοίνωση.

«Πιστεύουμε πως ο πρωθυπουργός θα έπρεπε να δώσει ξεκάθαρες απαντήσεις και λύσεις στα μεγάλα προβλήματα του ελληνικού λαού, όπως η ανεργία, η δημόσια διοίκηση, η παιδεία, η κοινωνική πολιτική, τα προβλήματα των ΜΜΕ κλπ.», υπογραμμίζει ανάμεσα στα άλλα η ανακοίνωση της ΟΒΣΘ. «Αντ' αυτού, συνεχίζεται ακάθεκτη η πολιτική της παγκοσμιοποίησης της οικονομίας, η οποία θυσιάζει στο βωμό της τα εθνικά συμφέροντα, ενώ παράλληλα δε θωρακίζει τις ΜΜΕ ώστε να αντιμετωπίσουν τις συνέπειες της ανταγωνιστικότητας».

Η ανακοίνωση της Ο.Β.Σ.Θ. επισημαίνει τις λαϊκές αντιδράσεις σ' όλο τον κόσμο απέναντι σ αυτή την αντιλαϊκή πολιτική της παγκοσμιοποίησης. Τα πρόσφατα γεγονότα στο ΣΙΑΤΛ και την Ουάσιγκτον, έδειξαν περίτρανα πως ακόμη και οι λαοί των λεγόμενων ανεπτυγμένων χωρών, αντιδρούν στη χωρίς όρους παγκοσμιοποίηση που επιβάλλουν τα μεγάλα ανά τον κόσμο οικονομικά συμφέροντα.

Στην ανακοίνωση εκφράζεται η αντίθεση των ΜΜΕ σε μια τέτοια πολιτική και η βεβαιότητα ότι ο κλάδος θα αντιδράσει δυναμικά, αν δε γίνουν αποδεκτά από την κυβέρνηση τα αιτήματά του.