Εντονη και η αντίδραση του Μεξικού στη δασμολόγηση κατά 30% των εξαγωγών του στις ΗΠΑ, αν και επίσης εκφράζει ετοιμότητα για περαιτέρω συνομιλίες
2025 The Associated Press. All |
Εντονες ανησυχίες στο Βερολίνο για τις συνέπειες των αμερικανικών δασμών στις γερμανικές εξαγωγές (φωτ. από παραποτάμιο λιμάνι της Φρανκφούρτης) |
Από τη μεριά τους οι Ευρωπαίοι επεξεργάζονται ήδη λίστα με αντίμετρα: Αρχικά «στοχοποιώντας» αμερικανικά προϊόντα συνολικής αξίας 95 δισ. ευρώ, που ωστόσο μετά από διαβουλεύσεις φέρεται να αναπροσαρμόστηκε, για αμερικανικά προϊόντα αξίας 72 δισ. ευρώ (84 δισ. δολαρίων). Σε αυτά περιλαμβάνονται αεροσκάφη της «Boeing Co.», αυτοκίνητα και μπέρμπον, ενώ εξετάζονται και δασμοί σε αμερικανικά προϊόντα μηχανολογικού εξοπλισμού, χημικά και πλαστικά, ιατρικές συσκευές, ηλεκτρικό εξοπλισμό, κρασιά και άλλα γεωργικά προϊόντα, σύμφωνα με κατάλογο 206 σελίδων για τον οποίο έκανε λόγο σε ρεπορτάζ του το «Μπλούμπεργκ».
Για «έκπληξη» που προκάλεσε η επιστολή Τραμπ στις Βρυξέλλες (με τους νέους δασμούς) μίλησε ο Ιρλανδός ΥΠΕΞ Σάιμον Χάρις, υποστηρίζοντας ότι «μια συμφωνία - πλαίσιο ήταν βασανιστικά κοντά (...) πραγματικά από ευρωπαϊκής σκοπιάς η προσδοκία ήταν ότι υπήρχε συμφωνία». Επέμεινε μάλιστα πως «μπορώ να πω ότι εξακολουθεί να υπάρχει απόλυτος χώρος για μια συμφωνία».
Στις Βρυξέλλες, εκπρόσωπος της Κομισιόν δήλωνε και χτες ότι η ΕΕ δεν έχει καμία πρόθεση να προχωρήσει σε δασμούς - αντίμετρα σε βάρος των ΗΠΑ πριν από την 1η Αυγούστου.
Εντονη παραμένει φυσικά η ανησυχία στο Βερολίνο. Ενδεικτική ήταν η πρώτη αντίδραση του Γερμανού καγκελάριου Φρίντριχ Μερτς: «Αυτό θα επισκίαζε τα πάντα και θα έπληττε τη γερμανική εξαγωγική βιομηχανία στον πυρήνα της», είπε, προσθέτοντας ότι «αυτό απαιτεί δύο πράγματα: Ενότητα στην Ευρωπαϊκή Ενωση και καλούς διαύλους επικοινωνίας με τον Αμερικανό πρόεδρο». Κατέληξε δε ότι «θέλουμε να αξιοποιήσουμε αυτές τις δυόμισι βδομάδες μέχρι την 1η Αυγούστου για να βρούμε μια λύση (...) Δεσμεύομαι πραγματικά γι' αυτό».
Την ίδια στιγμή, σε δηλώσεις του στο BBC ο Αμερικανός Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, απαντώντας σε ερώτημα για την εμπορική συμφωνία που «έκλεισε» με το Λονδίνο αλλά όχι - ακόμα τουλάχιστον - με τις Βρυξέλλες, συνέδεσε το παζάρι για τους όρους της εμπορικής συνεργασίας με το παζάρι για τους όρους συνύπαρξης και στο ΝΑΤΟ: «Ενα από τα προβλήματα με το ΝΑΤΟ, όπως είπα, είναι ότι πρέπει να πολεμήσουμε γι' αυτούς, αλλά (σ.σ. οι χώρες της ΕΕ) θα πολεμήσουν πραγματικά για εμάς αν είχαμε έναν πόλεμο; (...) Και δεν είμαι σίγουρος ότι μπορώ να το πω, αλλά θα πω αυτό: Πιστεύω ότι το Ηνωμένο Βασίλειο θα πολεμούσε μαζί μας (...)».
Κατά τ' άλλα, ο Τραμπ σε χτεσινή ανάρτησή του ανακοίνωσε ότι επιτεύχθηκε εμπορική συμφωνία με την Ινδονησία, χαρακτηρίζοντάς την «εξαιρετική για όλους» και λέγοντας ότι «συνεργάστηκα απευθείας με τον Πρόεδρό τους, που τυγχάνει απόλυτου σεβασμού».
Ακόμα πάντως δεν έχουν τελεσφορήσει οι συνομιλίες με μια σειρά άλλες χώρες, ακόμα και στενούς εταίρους της Ουάσιγκτον, όπως το Τόκιο. Σε πρόσφατη επικοινωνία του Τραμπ και του Ιάπωνα πρωθυπουργού Σιγκέρου Ισίμπα, οι δύο ηγέτες «συμφώνησαν να επιταχύνουν τις διαβουλεύσεις μεταξύ των αρμόδιων υπουργών προκειμένου να επιτευχθεί μια αμοιβαία επωφελής συμφωνία», ανακοίνωσε το ιαπωνικό ΥΠΕΞ.
Να σημειωθεί ότι η κυβέρνηση Τραμπ ανακοίνωσε πως από 1η Αυγούστου θα επιβάλει δασμούς 30% και σε όλες τις εισαγωγές από το Μεξικό, ενώ χτες επιβλήθηκε η δασμολόγηση κατά 17% (από 21% που αρχικά είχε αποφασιστεί) στις ντομάτες που εισάγονται από τη γειτονική χώρα στις ΗΠΑ, με άμεση εφαρμογή.
Ενώ τα 2/3 της ποσότητας ντομάτας που καταναλώνονται στις ΗΠΑ συλλέγονται στο Μεξικό, ο Αμερικανός υπουργός Εμπορίου Χάουαρντ Λάτνικ είπε ότι «εδώ και πολύ καιρό οι αγρότες μας συντρίβονται από τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές, την τεχνητή μείωση των τιμών (σ.σ. παραγωγής) προϊόντων όπως η ντομάτα, αν και το Μεξικό παραμένει ένας από τους κυριότερους συμμάχους μας».
Συνολικότερα η κυβέρνηση Σεϊνμπάουμ έκρινε «άδικη» την επιβολή δασμών 30% στις μεξικανικές εισαγωγές στις ΗΠΑ και πρόσθεσε ότι «το Μεξικό είναι ήδη σε διαπραγματεύσεις» για να συμφωνήσει σε μια «εναλλακτική λύση».
«Σφήνα» σε ανταγωνιστικά σχέδια της Ρωσίας
Σε μία ακόμα παρέμβαση - κρίκο στην αλυσίδα των εντεινόμενων ιμπεριαλιστικών ανταγωνισμών και συγκρούσεων στην κρίσιμη γεωπολιτικά περιοχή του Νότιου Καυκάσου, οι ΗΠΑ καταθέτουν «πρόταση» να πάρουν τον έλεγχο του εμπορικού «Διαδρόμου Ζανγκεζούρ», ο οποίος προβλέπεται να συνδέει το Αζερμπαϊτζάν με τον αζέρικο θύλακα Ναχιτσεβάν - και στη συνέχεια με την Τουρκία - διασχίζοντας την περιοχή Σιουνίκ της Αρμενίας.
Το ζήτημα του ελέγχου και της διαχείρισης του «Διαδρόμου Ζανγκεζούρ» αποτελεί βασικό «αγκάθι» στις εξελισσόμενες διαπραγματεύσεις μεταξύ Αρμενίας και Αζερμπαϊτζάν για την «εξομάλυνση» των σχέσεών τους, καθώς το Γερεβάν θέλει να έχει τον αποκλειστικό έλεγχό του, κάτι που αποκλείει το Μπακού.
Την αμερικανική «πρόταση» παρουσίασε ο πρέσβης των ΗΠΑ στην Τουρκία Τομ Μπαράκ, επιβεβαιώνοντας τον πολύ ευρύτερο ρόλο που του έχει αναθέσει η Ουάσιγκτον στην περιοχή, καθώς είναι ταυτόχρονα ο ειδικός απεσταλμένος του Λευκού Οίκου για τη Συρία και αυτός που πραγματοποιεί τις επαφές στον Λίβανο για την αμερικανική απαίτηση να αφοπλιστεί η Χεζμπολάχ.
Μιλώντας σε δημοσιογράφους ο Μπαράκ είπε ότι Αρμενία και Αζερμπαϊτζάν, με την εμπλοκή και της Τουρκίας, «τσακώνονται για έναν δρόμο 32 χιλιομέτρων (...) εδώ και δέκα χρόνια».
Ως «λύση» που θα δώσει ώθηση συνολικότερα στις διαπραγματεύσεις Αρμενίας - Αζερμπαϊτζάν παρουσίασε το να περάσει ο έλεγχος του στρατηγικής σημασίας διαδρόμου στις ίδιες τις ΗΠΑ: «Και τότε η Αμερική έρχεται και λέει: "Εντάξει, θα αναλάβουμε εμείς τη διαχείριση. Δώστε μας 32 χιλιόμετρα δρόμου με μίσθωση για 100 χρόνια και μπορείτε να τον μοιράζεστε με όλους», ανέφερε.
Σύμφωνα με ορισμένα ΜΜΕ, όπως το «Middle East Eye», η πρόταση προήλθε αρχικά από την Τουρκία και είχε λάβει προκαταρκτική έγκριση από το Γερεβάν και το Μπακού - κάτι που δεν επιβεβαιώθηκε ωστόσο από την Αγκυρα και διαψεύστηκε από την Αρμενία μετά τις δηλώσεις του Μπαράκ.
Υπενθυμίζεται ότι ρόλο «εγγυητή» διεκδικούσε να έχει κατά μήκος του «Διαδρόμου Ζανγκεζούρ» και η Ρωσία (κάτι που φαίνεται ωστόσο να απομακρύνεται στις τελευταίες διαπραγματεύσεις μεταξύ Αρμενίας και Αζερμπαϊτζάν), ενώ ενδεχόμενος έλεγχός του από τις ΗΠΑ απειλεί να διακόψει τη δυνατότητα χερσαίας διασύνδεσης μεταξύ Ρωσίας και Ιράν μέσω αρμενικού εδάφους.
Η Αρμενία «δεν έχει συζητήσει και δεν συζητά την εξωτερική ανάθεση της διαχείρισης του κυρίαρχου εδάφους της σε τρίτους. Κανένα τμήμα του εδάφους της Δημοκρατίας της Αρμενίας δεν μπορεί να βρίσκεται εκτός της εδαφικής ακεραιότητας, της κυριαρχίας ή της δικαιοδοσίας της», δήλωσε ο Ν. Μπαγκντασαριάν, εκπρόσωπος του Αρμένιου πρωθυπουργού Ν. Πασινιάν, μιλώντας στο κρατικό πρακτορείο «Armenpress» σχετικά με τις δηλώσεις του Τ. Μπαράκ.
Αναφορικά με την πρόταση του Αμερικανού διπλωμάτη για εκατονταετή μίσθωση του διαδρόμου από τις ΗΠΑ, δήλωσε ότι «το εν λόγω λεξιλόγιο δεν είναι αποδεκτό για την Αρμενία». Επανέλαβε ότι το Γερεβάν «συζητά το θέμα της απεμπλοκής των περιφερειακών υποδομών αποκλειστικά στο πλαίσιο της κυριαρχίας, της εδαφικής ακεραιότητας και της δικαιοδοσίας της Αρμενίας», προσθέτοντας ότι μίσθωση εδαφών προβλέπεται μόνο για αγροτικές δραστηριότητες «και ως εκ τούτου, η επιλογή που ανέφερε ο πρέσβης των ΗΠΑ είναι αδύνατη».
Εκπρόσωπος της τουρκικής κυβέρνησης δήλωσε στο ρωσικό πρακτορείο «Ria Novosti» ότι η Αγκυρα δεν έχει ενημέρωση γι' αυτές τις προτάσεις των ΗΠΑ, συνεπώς δεν μπορεί να τις σχολιάσει.
Υπενθυμίζεται ότι την περασμένη Πέμπτη ο Αρμένιος πρωθυπουργό Ν. Πασινιάν και ο Αζέρος Πρόεδρος Ιλ. Αλίεφ βρέθηκαν στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα προκειμένου να συνεχίσουν τις διαπραγματεύσεις για μια «Συνθήκη ειρήνης», χωρίς ωστόσο να ανακοινωθεί δημόσια κάποια σημαντική εξέλιξη.
Στο μεταξύ, με φόντο τη συνεχιζόμενη «στροφή» του Γερεβάν προς την ΕΕ και τη «Δύση», τη Δευτέρα ο Πασινιάν συναντήθηκε στις Βρυξέλλες με τους προέδρους του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Αντ. Κόστα, και της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, για «να επιβεβαιώσουν και να προωθήσουν την αναπτυσσόμενη εταιρική σχέση μεταξύ της ΕΕ και της Αρμενίας», όπως ανέφερε το δελτίο της ΕΕ.
Επισημαίνεται ακόμα ότι ο Κόστα και η φον ντερ Λάιεν «εξέφρασαν την ικανοποίησή τους για το φιλόδοξο πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων της Αρμενίας και εξέφρασαν την υποστήριξή τους στην κυριαρχία, στην εδαφική ακεραιότητα και στις δημοκρατικές μεταρρυθμίσεις της», ενώ αναγνώρισαν τη «συνεχιζόμενη συμμετοχή» της Αρμενίας «στις ειρηνευτικές συνομιλίες με το Αζερμπαϊτζάν και τα βήματα προς την εξομάλυνση των σχέσεων με την Τουρκία».
Αλλά εκτόξευση των πολεμικών δαπανών νωρίτερα από ό,τι σχεδιαζόταν
Σειρά νέων ανατροπών με στόχο να μειωθεί δραστικά το δημόσιο έλλειμμα της χώρας και να προσαρμοστεί ακόμα πιο αποφασιστικά η οικονομία της στις πολεμικές προετοιμασίες ανακοίνωσε χτες και η κυβέρνηση Μπαϊρού στη Γαλλία, ενώ μόλις ένα 24ωρο πριν ο Πρόεδρος Μακρόν είχε εξαγγείλει νέα εκτόξευση των πολεμικών δαπανών.
Ανάμεσα σε άλλα ο Φρανσουά Μπαϊρού ανακοίνωσε «πάγωμα» των κρατικών δαπανών και αυτών στην Τοπική Διοίκηση, εξαιρουμένων αυτών που αφορούν την «άμυνα» της χώρας, αλλά και μείωση 3.000 θέσεων εργασίας στον δημόσιο τομέα. Ακόμα, ανακοίνωσε συγχωνεύσεις ή/και πλήρη κατάργηση διαφόρων κυβερνητικών υπηρεσιών (για «εξοικονόμηση» 1.000-1.500 δημοσίων υπαλλήλων), «εξοικονόμηση» 7,1 δισεκατομμυρίων ευρώ μέσα και από το «πάγωμα» των μισθών των δημοσίων υπαλλήλων, «εξοικονόμηση» 9,9 δισεκατομμυρίων ευρώ μέσα από τον πιο αυστηρό έλεγχο της καταβολής φόρων - που καταβάλλουν τα εργατικά-λαϊκά στρώματα, αφού για το μεγάλο κεφάλαιο οι επίσημες φοροαπαλλαγές και ελαφρύνσεις φυσικά δεν πρόκειται να σταματήσουν, το αντίθετο - «αναδιάρθρωση» φορολογικών ελαφρύνσεων που έως τώρα ίσχυαν για τους συνταξιούχους κ.τ.λ.
Επιπλέον, την ώρα που το εργατικό - λαϊκό εισόδημα μαστίζεται, η κυβέρνηση ανακοίνωσε και τη θέσπιση πλαφόν 5 δισεκατομμυρίων ευρώ στην αύξηση των δαπανών για την Υγεία, με περιορισμό των φαρμάκων που επιδοτούνταν απ' το κράτος και χορηγούνταν ουσιαστικά δωρεάν για ασθενείς. Τέλος, ενδεικτικά είναι και μέτρα για τη «βελτίωση της αποδοτικότητας» - όπως ανακοινώθηκαν - μεταρρύθμιση του συστήματος χορήγησης αδειών ασθενείας, μεταρρύθμιση του συστήματος απασχόλησης για την «παροχή ταχύτερης εύρεσης εργασίας» και «βελτιστοποίηση των κανόνων πρόσληψης», νέα μεταρρύθμιση των συστημάτων ασφάλισης ανεργίας και συνταξιοδότησης κ.τ.λ.
Μια μέρα πριν, ο Πρόεδρος της χώρας Μακρόν είχε ανακοινώσει πάντως ότι η χώρα θα αυξήσει νωρίτερα από ό,τι αρχικά σχεδιαζόταν τον στρατιωτικό της προϋπολογισμό και το 2026 οι πολεμικές δαπάνες θα αυξηθούν τελικά κατά 3,5 δισ. ευρώ, ενώ το 2027 κατά 3 δισ. Επικαλούμενος την «απειλή που συνιστά η Ρωσία», ο Εμανουέλ Μακρόν είπε ότι «το 2027, θα δαπανήσουμε κατά συνέπεια 64 δισ. ευρώ για την άμυνά μας», δηλαδή «προϋπολογισμό διπλάσιο του 2017 για τις Ενοπλες Δυνάμεις μας».