Η... εκτόξευση της «αβεβαιότητας» όπως αποτυπώνεται στα στοιχεία του ΔΝΤ

Τόσο στην ομιλία, όσο και στα στοιχεία που παρουσιάστηκαν, αποτυπώθηκαν τα μεγάλα ζόρια και αδιέξοδα της παγκόσμιας καπιταλιστικής οικονομίας και η ένταση των ανταγωνισμών, με τη «δαμόκλεια σπάθη» μιας νέας κρίσης να κρέμεται πάνω από τα κεφάλια τους, όσο και οι ανησυχίες των αστικών επιτελείων - που βλέπουν την εκτόξευση των κοινωνικών ανισοτήτων που βρίσκονται στο DNA του συστήματος - να τροφοδοτούν την κοινωνική αναταραχή. Οπως χαρακτηριστικά είπε η Γκεοργκίεβα: «Πολλοί άνθρωποι σε πολλά μέρη - ειδικά οι νέοι - βγάζουν την απογοήτευσή τους στους δρόμους: Από τη Λίμα μέχρι το Ραμπάτ, από το Παρίσι μέχρι το Ναϊρόμπι και από το Κατμαντού μέχρι την Τζακάρτα...», ενώ «ακόμη και στις ΗΠΑ οι πιθανότητές σας να μεγαλώσετε και να κερδίσετε περισσότερα από τους γονείς σας συνεχίζουν να μειώνονται. Και εδώ, η δυσαρέσκεια ήταν εμφανής - και βοήθησε στην επιτάχυνση της πολιτικής επανάστασης που τώρα εκτυλίσσεται...», ξορκίζοντας φυσικά το ενδεχόμενο η δυσαρέσκεια αυτή που «βγαίνει στους δρόμους» να γίνει... πραγματικά πολιτική επανάσταση, να στραφεί απέναντι δηλαδή στον πραγματικό ένοχο, το σάπιο καπιταλιστικό σύστημα.

Η... προοπτική του καπιταλισμού: Η κάθε γενιά ζει χειρότερα από τους γονείς της. Τα στοιχεία για τις ΗΠΑ που παρουσίασε η Γκεοργκίεβα αποτυπώνουν τη μείωση του ποσοστού των 30άρηδων που έχουν εισόδημα μεγαλύτερο από τους γονείς τους

Εσπευσε ωστόσο την ίδια ώρα να τονίσει πως «πριν κάποιος αναστενάξει με ανακούφιση, ακούστε το εξής: Η παγκόσμια ανθεκτικότητα δεν έχει ακόμη δοκιμαστεί πλήρως. Και υπάρχουν ανησυχητικά σημάδια ότι η δοκιμασία μπορεί να έρθει», παραπέμποντας σε δείκτες όπως την αυξανόμενη παγκόσμια ζήτηση για χρυσό που «αντανακλώντας εν μέρει γεωπολιτικούς παράγοντες» υπερβαίνουν πλέον το ένα πέμπτο των επίσημων παγκόσμιων αποθεμάτων.

Αλλωστε, και σε όλα τα παραπάνω στοιχεία που το Ταμείο καταγράφει ως «ανθεκτικά», έσπευσε να βάλει πλάι έναν μεγάλο «αστερίσκο»:

«Μια εικόνα μπορεί να πει χίλιες λέξεις» λέει το ΔΝΤ, δείχνοντας την κεφαλαιοποίηση των αμερικανικών μονοπωλίων σε σχέση με αυτά της ΕΕ καλώντας την να «τρέξει» τις αντιλαϊκές αναδιαρθρώσεις

- Για τις «ευνοϊκές οικονομικές συνθήκες», αναφέρθηκε ούτε λίγο ούτε πολύ σε όσα οδηγούν σε μια ακόμα κρίση υπερσυσσώρευσης, με την εκτόξευση της καπιταλιστικής κερδοφορίας αλλά και τα μέτρα που παίρνουν τα καπιταλιστικά κράτη για να τη στηρίξουν να μετατρέπονται σε «φαρμάκι», επί της ουσίας κάνοντας πιο βαθιά την αναπόφευκτη κρίση, προειδοποιώντας χαρακτηριστικά πως οι συνθήκες αυτές «συγκαλύπτουν αλλά δεν ανακόπτουν ορισμένες τάσεις εξασθένισης, συμπεριλαμβανομένης της δημιουργίας θέσεων εργασίας - η ιστορία μας λέει ότι αυτό το συναίσθημα μπορεί να αλλάξει απότομα. Οι σημερινές αποτιμήσεις οδεύουν προς τα επίπεδα που είδαμε κατά τη διάρκεια της αισιόδοξης πορείας για το διαδίκτυο πριν από 25 χρόνια (σ.σ. κατά την εκδήλωση της κρίσης στις αρχές του 2000 με επίκεντρο τις - τότε - νέες τεχνολογίες). Εάν επρόκειτο να συμβεί μια απότομη διόρθωση, οι αυστηρότερες οικονομικές συνθήκες θα μπορούσαν να επιβραδύνουν την παγκόσμια ανάπτυξη, να εκθέσουν τα τρωτά σημεία και να κάνουν τη ζωή ιδιαίτερα δύσκολη για τις αναπτυσσόμενες χώρες».

Η διόγκωση του παγκόσμιου χρέους που προβλέπει το ΔΝΤ (πάνω από το 100% του παγκόσμιου ΑΕΠ) προειδοποιώντας ότι μειώνονται τα περιθώρια παρεμβάσεων των καπιταλιστικών κρατών στο ενδεχόμενο μιας νέας κρίσης

Και φυσικά, με φόντο τα μαύρα σύννεφα που μαζεύονται στην παγκόσμια οικονομία, από το «μενού» δεν θα μπορούσαν να λείπουν οι «συστάσεις» για νέα μέτρα - κόλαφο, σε βάρος τελικά των λαών, με την Γκεοργκίεβα να καλεί να ανέβει παντού η «παραγωγικότητα του ιδιωτικού τομέα» - βλέπε εκμετάλλευση των εργαζομένων - καλώντας τα κράτη να προχωρήσουν σε μια «κανονιστική εκκαθάριση», αλλά και να «εξυγιάνουν» τα δημόσια οικονομικά τους με νέες περικοπές και βάρβαρα μέτρα, σημειώνοντας χαρακτηριστικά πως «η εξυγίανση είναι δύσκολη - όπως δείχνουν πολλά από τα πρόσφατα επεισόδια κοινωνικής αναταραχής. Αλλά αν σχεδιαστεί, επικοινωνηθεί και εφαρμοστεί σωστά, μπορεί να επιτευχθεί σημαντική μείωση του ελλείμματος».

Η εκτόξευση της τιμής των μετοχών «απηχεί» το πρόβλημα της υπερσυσσώρευσης κεφαλαίου που δεν βρίσκει κερδοφόρες διεξόδους, με το Ταμείο να προειδοποιεί πως η εικόνα «συγκαλύπτει αλλά δεν ανακόπτει τις τάσεις» της καπιταλιστικής οικονομίας...

- Κάλεσε τις ΗΠΑ να μειώσουν το ομοσπονδιακό έλλειμμά τους, καθώς «ο λόγος ομοσπονδιακού χρέους προς ΑΕΠ βρίσκεται σε τροχιά υπέρβασης του ιστορικού υψηλού του μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Χρειαζόμαστε διαρκή δράση που να υπερβαίνει τις διακριτικές δαπάνες», όπως επίσης και να ενισχύσουν τα κίνητρα για αποταμίευση, μέσω φορολογικών προγραμμάτων που ευνοούν τη συνταξιοδοτική αποταμίευση.

- Για την Κίνα, με τις «χρόνια υψηλές αποταμιεύσεις» και τη χαμηλή εγχώρια ζήτηση, ζήτησε «ένα δημοσιονομικό - διαρθρωτικό πακέτο για την ενίσχυση της ιδιωτικής κατανάλωσης, τη μετάβαση σε ένα νέο μοντέλο ανάπτυξης και την αναθέρμανση της οικονομίας της, κάτι που θα βοηθήσει επίσης στην αντιμετώπιση της πρόσφατης υποτίμησης της πραγματικής συναλλαγματικής ισοτιμίας της, η οποία αντιτίθεται στην αναδιάρθρωση», μιλώντας για «σταθερή επιβράδυνση» των ρυθμών ανάπτυξης.

- Ενώ για την ΕΕ δεν θα μπορούσε να είναι πιο εύγλωττη, περιγράφοντας την ανάγκη για μια καπιταλιστική «ολοκλήρωση» - κόλαφο, ακόμα κι αν μπορούσε να περάσει από τις συμπληγάδες των ανταγωνισμών, δίνοντας «λίγη σκληρή αγάπη: Αρκετά η υπεροπτική ρητορική για το πώς να αυξηθεί η ανταγωνιστικότητα - ξέρετε τι πρέπει να γίνει. Ηρθε η ώρα για δράση. Σκεφτείτε να διορίσετε έναν "τσάρο της ενιαίας αγοράς" με πραγματική εξουσία για να προωθήσει τις μεταρρυθμίσεις. Αρση των συνοριακών τριβών στην αγορά εργασίας, το εμπόριο αγαθών και υπηρεσιών, την Ενέργεια και τα χρηματοοικονομικά. Δημιουργήστε ένα ενιαίο ευρωπαϊκό χρηματοπιστωτικό σύστημα. Δημιουργήστε μια ενεργειακή ένωση. Ολοκληρώστε το έργο σας. Και προλάβετε τον δυναμισμό του ιδιωτικού τομέα στις ΗΠΑ», όπως είπε, δείχνοντας μάλιστα και σχετικό διάγραμμα για το πώς τα αμερικανικά μονοπώλια έχουν εκτοξεύσει την κεφαλαιοποίησή τους σε σχέση με τους Ευρωπαίους ανταγωνιστές τους.

Σε πέντε χρόνια το μερίδιο του χρυσού έφτασε στο 20% στο παγκόσμιο αποθεματικό με αύξηση κατά... 100%, «απηχώντας εν μέρει γεωπολιτικούς παράγοντες», την ένταση δηλαδή των ανταγωνισμών

Εξάλλου, παρά τα κυβερνητικά παραμύθια περί «θωρακισμένης οικονομίας», είναι ακριβώς όλοι αυτοί οι παράγοντες, που παρουσιάζονται ως δήθεν στοιχεία «ανθεκτικότητας» (π.χ. η άνοδος των επενδύσεων, των εξαγωγών κ.ο.κ.), αυτοί που ανοίγουν «πόρτες και παράθυρα» και προς μια νέα κρίση, που θα τη φορτώσουν και πάλι στον λαό.

Δεν έχει παρά να δει κανείς τα όσα γράφονται στο προσχέδιο του κρατικού προϋπολογισμού που κατατέθηκε τη Δευτέρα στη Βουλή, όπου όλα τα «αισιόδοξα» σενάρια για την καπιταλιστική οικονομία συνοδεύονται από έναν πολύ μεγάλο «αστερίσκο»:

«Οι κυριότεροι βραχυπρόθεσμοι κίνδυνοι για τη διαμόρφωση του ρυθμού ανάπτυξης το 2025 και το 2026 συνοψίζονται σε όξυνση των γεωπολιτικών αναταραχών, σε πιθανή παρέκκλιση από τη δασμολογική συμφωνία μεταξύ ΗΠΑ και ΕΕ (ή άλλη αποσταθεροποίηση των όρων του διεθνούς εμπορίου), σε μεγαλύτερη του αναμενόμενου επίπτωση των δασμών στην παγκόσμια και την ευρωπαϊκή οικονομία, σε εντονότερη εκδήλωση των φαινομένων κλιματικής αλλαγής και στην περίπτωση καθυστέρησης της πραγματοποίησης προγραμματιζόμενων επενδύσεων. Παράλληλα, η ανατίμηση του ευρώ ενέχει κινδύνους για το εξωτερικό ισοζύγιο και την ανταγωνιστικότητα στην Ευρωζώνη, ενώ η εφαρμογή συσταλτικής δημοσιονομικής πολιτικής σε μεγάλες οικονομίες της ΕΕ ενδέχεται να επιδράσει αρνητικά στην εξωτερική ζήτηση», σημειώνεται χαρακτηριστικά.

Την ίδια ώρα, δείχνοντας πού «ποντάρει» η αστική τάξη, στο προσχέδιο γράφεται: «Στην αύξηση του ρυθμού ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας θα μπορούσαν να επιδράσουν μία ακόμα πιο ενισχυμένη δυναμική στον εξωτερικό τουρισμό και τη ναυτιλία, μία ταχύτερη αποκλιμάκωση του πληθωρισμού, συνδεόμενη και με τις διεθνείς εξελίξεις στον τομέα της Ενέργειας, καθώς και μία μεγαλύτερη του αναμενόμενου επενδυτική και αναπτυξιακή ώθηση, ως επακόλουθο των συνεργειών που απορρέουν από τις υλοποιούμενες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις». Πέρα από τους «ευσεβείς πόθους», δίνεται έτσι και «απάντηση» στο γιατί πρωτοστατεί η κυβέρνηση στην εμπλοκή στα ιμπεριαλιστικά σχέδια, π.χ. αυτά για τη μεταφορά του αμερικανικού LNG από τους Ελληνες εφοπλιστές, όπως και γιατί «πατάει γκάζι» στις «διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις» έντασης της εκμετάλλευσης, όπως το νομοσχέδιο - έκτρωμα για το 13ωρο που συζητιέται στη Βουλή, στρώνοντας «κόκκινο χαλί» στους «επενδυτές».

Αυτά τα συμφέροντα άλλωστε βρίσκονται και στον πυρήνα ενός ακόμα προϋπολογισμού που προβλέπει παραπέρα εκτόξευση της φοροληστείας, περικοπές και σειρά από αντιλαϊκά «προαπαιτούμενα» με στόχο να θωρακιστεί η καπιταλιστική κερδοφορία, όπως και να εξασφαλιστεί η πρόσβαση του κεφαλαίου σε φτηνότερο δανεισμό με τα πακέτα του Ταμείου Ανάκαμψης που ολοκληρώνεται το 2026, καθώς και με τη μείωση του χρέους κάτω από το 140%, με τον λαό να συνεχίζει να πληρώνει για ένα χρέος που δεν δημιούργησε.

Είναι χαρακτηριστικό ότι για το 2026 τα φορολογικά έσοδα εκτοξεύονται ακόμα περισσότερο, με το 95% από αυτά να το πληρώνουν τα νοικοκυριά και μόλις το 5% οι όμιλοι. Ετσι, από το σύνολο των 73,5 δισ. ευρώ των εσόδων (2,7 δισ. παραπάνω από το 2025) τα νοικοκυριά θα φεσωθούν με περίπου 70 δισ.!

Επιπλέον το πρωτογενές πλεόνασμα θα παραμείνει θηριώδες, καθώς θα ανέλθει στο 2,8% του ΑΕΠ το 2026. Με βάση τις εκτιμήσεις, το πρωτογενές πλεόνασμα του 2025 θα διαμορφωθεί σε 3,6% του ΑΕΠ, έναντι 3,2% που ήταν η εκτίμηση στην Εκθεση Προόδου του Μεσοπρόθεσμου τον περασμένο Απρίλη.

Ενδεικτικά είναι και όσα καταγράφονται για το ματωμένο πλεόνασμα 2,087 δισ. ευρώ για το τρέχον έτος που εμφανίζουν οι Οργανισμοί Κοινωνικής Ασφάλισης (ΟΚΑ), από περίπου 1 δισ. όπως προϋπολογιζόταν αρχικά. Εκτιμάται μάλιστα ότι ανάλογο πλεόνασμα (2,026 δισ.) θα εμφανίσουν και το 2026, τσεκουρώνοντας ακόμα περισσότερο τις όποιες παροχές, στο όνομα της δημοσιονομικής σταθερότητας.

Αυτά είναι τα αποτελέσματα της καπιταλιστικής ανάπτυξης που επικαλείται η κυβέρνηση, η οποία λέει προκλητικά στο προσχέδιο ότι «η ανάπτυξη που πετυχαίνουμε όλοι μαζί υπηρετεί έναν βασικό στόχο: Τη βελτίωση της ζωής των πολιτών με δικαιοσύνη, ασφάλεια και προοπτική για το μέλλον»...

Με τέτοια παραμύθια προσπαθεί να παρουσιάσει και ως «αύξηση μισθών» την ονομαστική αύξηση του κατώτατου μισθού τα τελευταία χρόνια (με τον γνωστό μηχανισμό των μνημονίων δηλαδή, με κριτήριο την κερδοφορία του κεφαλαίου), που συνεχίζει να βρίσκεται κάτω ακόμα και από το 2011, όπως και ως «φορολογική ανακούφιση» για τα λαϊκά στρώματα τα μέτρα - κοροϊδία που παρουσίασε στη ΔΕΘ, στη λογική «δέκα σου παίρνω, ένα σου δίνω», προβλέποντας για το κεφάλαιο και νέες φοροαπαλλαγές.

Καθόλου τυχαία, λοιπόν, ενόψει και όσων βρίσκονται μπροστά, τα «μηχανάκια» παίρνουν φωτιά για να διαμορφωθούν εναλλακτικές στο αστικό πολιτικό σύστημα, με στόχο την ενσωμάτωση της λαϊκής δυσαρέσκειας, την αποδοχή, ει δυνατόν και τη στράτευση του λαού στη στρατηγική του κεφαλαίου, σε συνθήκες μεγάλων «κλυδωνισμών».

Οπως και καθόλου τυχαία η κυβέρνηση κραδαίνει στον λαό το «σκιάχτρο» της «αβεβαιότητας» για να δεχτεί το αντιλαϊκό κρεσέντο, ενώ ο πρωθυπουργός καλούσε την Τρίτη από το βήμα της Γενικής Συνέλευσης του ΣΕΒ τους βιομηχάνους να δουν πως οι παρεμβάσεις της κυβέρνησης «αθροίζουν σε εκατοντάδες εκατομμύρια. Εχουμε στηρίξει τις ελληνικές επιχειρήσεις, αυτό φαίνεται εξάλλου και από την κερδοφορία σας», και στους «ταραγμένους καιρούς» που έρχονται να ακουμπήσουν ξανά πάνω του, «να ανανεώσουμε την άτυπη συμφωνία (...) να βαδίσουμε δίχως καθυστερήσεις και πισωγυρίσματα προς τον δρόμο της Ελλάδας του 2030». Και για να μη μείνει καμία αμφιβολία για το ποια είναι αυτή η Ελλάδα, ως βασικό παράδειγμα για τον αντιλαϊκό οδικό χάρτη - κόλαφο που παρουσίασε επέλεξε να δώσει τη «μεγαλύτερη ευελιξία που επέρχεται στην εργασία, με προσλήψεις fast track, με δυνατότητα τετραήμερης εργασίας όλο το έτος, με τη 13ωρη απασχόληση στον ίδιο εργοδότη».