Τις πολυήμερες συνομιλίες στην Ελβετία «άνοιξε» χτες ο ΓΓ του ΟΗΕ (φωτ.)

Ξεκίνησαν χτες το πρωί στο θέρετρο Μοντ Πελεράν της Ελβετίας οι 5ήμερες συνομιλίες του Κύπριου Προέδρου Νίκου Αναστασιάδη και του ηγέτη του ψευδοκράτους Μουσταφά Ακιντζί, που θα επικεντρωθούν στο Εδαφικό, αλλά «και στα άλλα εκκρεμούντα θέματα με μια χιαστή διαπραγμάτευση», όπως εξήγησε και ο ίδιος ο ΓΓ του ΟΗΕ, Μπαν Κι Μουν, που «άνοιξε» χτες τις επαφές, σηματοδοτώντας και με τη δική του παρουσία την κρίσιμη φάση στην οποία μπαίνουν οι διαπραγματεύσεις, που στηρίζονται επί της ουσία σε ένα νέο διχοτομικό σχέδιο, στη βάση των «δύο συνιστώντων κρατών».

Στην παρέμβασή του, ο Μουν υποστήριξε ότι τους τελευταίους 18 μήνες έχει σημειωθεί «αξιοσημείωτη πρόοδος», αλλά και ότι «αριθμός ευαίσθητων και δύσκολων θεμάτων ακόμα παραμένει». Ωστόσο, ο ίδιος πρόσθεσε ότι «οι δυο ηγέτες επιδεικνύουν ισχυρή δέσμευση και αποφασιστικότητα να εργαστούν προς επίλυση των θεμάτων αυτών», ενώ τους συνεχάρη και για το «θάρρος» που «επέδειξαν για να φέρουν τις συνομιλίες σε ένα σημείο που δεν είχαν φτάσει ποτέ μέχρι σήμερα στο παρελθόν. Η προοπτική για τη λύση στην Κύπρο είναι κοντά και μπορούν να την πετύχουν».

Την ίδια στιγμή, ο Μουν δεν παρέλειψε να καλέσει «όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη - ειδικά τις εγγυήτριες δυνάμεις, Ελλάδα, Τουρκία και Ηνωμένο Βασίλειο - αλλά και την ευρύτερη διεθνή κοινότητα, να στηρίξουν τους δυο ηγέτες στις προσπάθειές τους, έτσι ώστε επιτέλους να ξεπεράσουν τη διαίρεση του νησιού».

Από τη μεριά του, ο Ν. Αναστασιάδης, φτάνοντας στην Ελβετία, μίλησε για «αυτοπεποίθηση» με την οποία «συνεχίζουμε την προσπάθεια για επίλυση του Κυπριακού».

Την ίδια στιγμή, ο Μ. Ακιντζί, σε συνέντευξη που έδωσε πριν αναχωρήσει για την Ελβετία, εξέφρασε την ελπίδα «ότι δεν θα ζήσουμε αυτό που ζήσαμε στη Νέα Υόρκη», εννοώντας προφανώς ότι θα διασφαλιστεί ακόμα μεγαλύτερη ταχύτητα στις διεργασίες και σύντομα θα καθοριστεί η τελική τους φάση, με προγραμματισμό και «πενταμερούς» συνάντησης για την ασφάλεια και τις εγγυήσεις, όπως επιμένει και η Τουρκία. «Η λύση πρέπει να έρθει πριν το τέλος του 2016. Πριν τις 15 Δεκεμβρίου», συνέχισε ο Ακιντζί.

Πάντως, πριν μεταβεί στο Μοντ Πελεράν, ο Ακιντζί βρέθηκε στην Αγκυρα, όπου το Σάββατο συνάντησε τον Πρόεδρο της Τουρκίας, Ρ. Τ. Ερντογάν και - σύμφωνα με σχετικά ρεπορτάζ - συμφώνησαν στην ανάγκη να διαφυλαχτεί το υπάρχον σύστημα των εγγυήσεων. Εξάλλου, από την πρώτη στιγμή, το ψευδοκράτος έχει σημειώσει ότι οι εντατικές επαφές στην Ελβετία που θα συνεχιστούν έως την Παρασκευή, δεν αφορούν μόνο το Εδαφικό, αλλά ουσιαστικά θα θέσουν στο τραπέζι μια σειρά πλευρές και εκκρεμότητες κεφαλαίων που έχουν ήδη συζητηθεί και αυτών που μένουν να «ανοίξουν» και διαπλέκονται μεταξύ τους, προφανώς και στο πλαίσιο του ευρύτερου παζαριού που δυναμώνει. Συγκεκριμένα, ο σημερινός επικεφαλής της διαπραγματευτικής ομάδας του ψευδοκράτους, Οζντίλ Ναμί, φέρεται να έχει δηλώσει ανοιχτά την ευθεία σύνδεση Εδαφικού με το ζήτημα της ασφάλειας, δηλαδή ότι για να επιστραφούν περισσότερα εδάφη υπό ελληνοκυπριακή διοίκηση, θα πρέπει και η κυπριακή κυβέρνηση να «νερώσει το κρασί» της στο θέμα των εγγυήσεων.

Σύμφωνα με διαρροές, κομβικό θέμα στο οποίο ξεχωρίζουν οι διαφωνίες των δυο είναι η έκταση της ακτογραμμής που κάθε πλευρά θα έχει υπό τον άμεσο έλεγχό της, προφανώς γιατί αυτό συνδέεται με κρίσιμα ζητήματα, επιχειρηματικών αλλά και γεωπολιτικών προεκτάσεων, όπως η χάραξη της ΑΟΖ κ.τ.λ. Συγκεκριμένα, η κυπριακή κυβέρνηση φέρεται να ζητά να περάσει υπό ελληνοκυπριακό έλεγχο το 60% της ακτογραμμής (από 47% που είναι σήμερα), ενώ τα Κατεχόμενα δε θέλουν να αλλάξει τίποτα.

Το βράδυ της περασμένης Παρασκευής, μετά τη συνέντευξη Αναστασιάδη, παραχώρησε διακαναλική συνέντευξη και ο Μ. Ακιντζί, όπου και δήλωσε ότι στην Ελβετία θα βρεθεί στο «τραπέζι» και η εκ περιτροπής προεδρία, προσθέτοντας ότι θα γίνει και ανταλλαγή απόψεων για τις εγγυήσεις, ενότητα για την οποία θα οριστεί και συγκεκριμένη ημερομηνία συζήτησης.

Μεταξύ άλλων, ο Ακιντζί δήλωσε ότι εάν δεν υπάρξει αποτέλεσμα στο Μοντ Πελεράν, θα χαθεί ο στόχος για λύση το 2016. «Στη διπλωματία δεν υπάρχει τελεία, υπάρχει κόμμα λένε, αλλά πιστέψτε με αυτή η διαδικασία βρίσκεται σε ένα σημείο κορεσμού στο Κυπριακό και είναι η τελευταία προσπάθεια για τη δική μου γενιά, πολύ πιθανόν η τελευταία προσπάθεια για μια ομοσπονδιακή λύση», ανέφερε χαρακτηριστικά.

Στο φόντο και των συνομιλιών στην Ελβετία, συνεχίζονται και οι παρεμβάσεις των κυπριακών κομμάτων.

Ο πρόεδρος του ΔΗΣΥ Αβέρωφ Νεοφύτου, σε άρθρο του που δημοσιεύτηκε το Σαββατοκύριακο, αναγνώρισε ότι «ασφαλώς και η λύση έχει κινδύνους που πρέπει να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά. Κινδύνους, όμως, πολύ μεγαλύτερους, έχει και η μη λύση του Κυπριακού. Και αυτοί οι κίνδυνοι πρέπει εξίσου να συζητηθούν. Οπως πρέπει να συζητηθεί και η ελπίδα. Η προοπτική να αποκτήσουμε μια ολόκληρη πατρίδα, που να είναι ισχυρός παίκτης στην περιοχή μας», ενώ υποστήριξε ότι «η ποιότητα του συμβιβασμού που σήμερα συζητούμε, είναι ήδη εξαιρετικά βελτιωμένη σε σχέση με διαπραγματεύσεις του παρελθόντος».

Από τη μεριά του ΑΚΕΛ, συνεδρίασε το ΠΓ της ΚΕ του κόμματος και όπως ανέφερε σε δήλωσή του ο εκπρόσωπος Τύπου Στέφανος Στεφάνου, εκτιμάται ότι «η συνάντηση στην Ελβετία είναι κρίσιμης σημασίας για την πορεία των διαπραγματεύσεων. Ενδεχόμενη σύγκλιση στην εδαφική πτυχή θα ανοίξει την προοπτική για επίτευξη συνολικής λύσης. Αν οι διαπραγματεύσεις δεν προχωρήσουν, τότε ελλοχεύει ο κίνδυνος αδιεξόδου, με απρόβλεπτες συνέπειες για τη συνέχεια. Ενόψει της διαπραγμάτευσης στην Ελβετία, το Πολιτικό Γραφείο του ΑΚΕΛ καλεί τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας να είναι συνεπής στο συμφωνημένο πλαίσιο και τις αρχές της λύσης, επιδεικνύοντας ταυτόχρονα τον απαραίτητο πραγματισμό. Καλεί, επίσης, τις πολιτικές δυνάμεις να επιδείξουμε αυτοσυγκράτηση και ψυχραιμία, έτσι ώστε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας να μπορεί να διεξάγει τις διαπραγματεύσεις μέσα σε κλίμα ενότητας στο εσωτερικό μέτωπο».

• Ιδιαίτερης προβολής έτυχε η ολοκλήρωση της πρώτης φάσης της αναστήλωσης ενός χριστιανικού μοναστηριού στην κατεχόμενη Καρπασία, για το οποίο συνεργάστηκαν Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι και προβλήθηκε ως απόδειξη της «λαμπρής» συνεργασίας που μπορούν να πετύχουν οι δυο πλευρές.

ΛΟΝΔΙΝΟ.--

Ο αρμόδιος υπουργός για τη διαδικασία διαπραγμάτευσης της αποχώρησης της Βρετανίας από την ΕΕ (Brexit), Ντέιβιντ Ντέιβις, απέρριψε, απαντώντας χτες σε ερωτήσεις που δέχτηκε στη Βουλή των Κοινοτήτων, την αποκάλυψη των διαπραγματευτικών άσσων ή την άσκηση πιέσεων σε βάρος της πρωθυπουργού Τερέζα Μέι όταν (και εάν...) ξεκινήσει το παζάρι αναδιαπραγμάτευσης των σχέσεων της Βρετανίας με την ΕΕ. Δέχτηκε τον εξονυχιστικό κοινοβουλευτικό έλεγχο, σημειώνοντας ότι οι στρατηγικές θέσεις της κυβέρνησης κατά τη διαπραγμάτευση θα είναι η διατήρηση των νομοθετικών εξουσιών του βρετανικού κοινοβουλίου, η επαναφορά του ελέγχου των βρετανικών αρχών στον τομέα της μετανάστευσης, η διατήρηση της «ισχυρής συνεργασίας ασφαλείας» με την ΕΕ και η θέσπιση σχέσεων με την ΕΕ, ώστε να εξασφαλιστεί «η όσο το δυνατόν πιο ελεύθερη», μετά τη διαπραγμάτευση, πρόσβαση της Βρετανίας στην αγορά αγαθών και υπηρεσιών της ΕΕ. Ισχυρίστηκε ότι η διαπραγμάτευση δεν θα πετύχει καλό αποτέλεσμα εάν γίνει από την 650μελή Βουλή των Κοινοτήτων ή την περίπου 900μελή Βουλή των Λόρδων. Απέρριψε, επίσης, την πιθανότητα ενός δεύτερου δημοψηφίσματος για το Brexit, λέγοντας πως κάτι τέτοιο «θα ενθάρρυνε εκείνες τις δυνάμεις εντός ΕΕ που θέλουν να επιβάλουν απίθανους, δύσκολους, όρους (στο Λονδίνο), ώστε να μεταπείσουν τη γνώμη του βρετανικού λαού».

Ανακοίνωσε ότι θα πρέπει να αναμένεται σε περίπου 10 βδομάδες (αρχές Γενάρη) η νέα απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου, σε σχέση με το εάν έχει η κυβέρνηση ή το Κοινοβούλιο την αρμοδιότητα ενεργοποίησης του άρθρου 50 της Συνθήκης της Λισαβόνας για την αποχώρηση της Βρετανίας από την ΕΕ, μετά την έφεση κατά της πρώτης απόφασης του ύπατου δικαστηρίου της χώρας που κατέθεσε την Πέμπτη η βρετανική κυβέρνηση... Σε άλλο σημείο, δήλωσε «άγνοια», όταν κλήθηκε να σχολιάσει χτεσινό ρεπορτάζ των Φαϊνάνσιαλ Τάιμς που προέβλεπε ως πιθανή μία ενδιάμεση συμφωνία Βρετανίας - ΕΕ κατά τη διετή φάση διαπραγμάτευσης της αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ενωση. (Ωστόσο, παρόμοιο ρεπορτάζ είχε χτες και η εφημερίδα «Γκάρντιαν», που σημείωνε τις πιέσεις υπουργών προς την Τερέζα Μέι, με στόχο την επίτευξη ενδιάμεσης συμφωνίας, ώστε να ελαχιστοποιηθεί η αβεβαιότητα σε νομικό, εμπορικό, χρηματοπιστωτικό επίπεδο...

Τέλος, ο Ντέιβιντ Ντέιβις τάχθηκε κατά των κινητοποιήσεων και διαδηλώσεων έξω από το Ανώτατο Δικαστήριο, σαν μορφή άσκησης πίεσης υπέρ της θέσης της κυβέρνησης, υποστηρίζοντας ότι τέτοιες ενέργειες «δεν θα άλλαζαν ούτε κόμμα στην απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου».

Ο εκπρόσωπος των Εργατικών για τη διαδικασία διαπραγμάτευσης του Brexit, Κέιρ Στάρμερ, σημείωσε ότι το Ηνωμένο Βασίλειο θα πρέπει να παραμείνει στην τελωνειακή ένωση με την ΕΕ (κάτι που θα μπλόκαρε τη δυνατότητα της Βρετανίας να διαπραγματευτεί συμφωνίες ελεύθερου εμπορίου με άλλες χώρες, εκτός ΕΕ), προσθέτοντας, από την άλλη, ότι οι Εργατικοί δεν θα μπλοκάρουν την ενεργοποίηση του άρθρου 50 της συνθήκης της Λισαβόνας.

Νωρίτερα, ο Βρετανός υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, Ντάμιαν Γκριν, απέρριψε, επί του παρόντος, οποιοδήποτε ενδεχόμενο να αναθεωρήσει (προς τα πάνω) τα προνοιακά επιδόματα (που τσεκούρωσε η κυβέρνηση του προηγούμενου Συντηρητικού πρωθυπουργού Ντέιβιντ Κάμερον) ακόμη και στην περίπτωση που ο πληθωρισμός ανέβει κατά 2,5%, αποδυναμώνοντας ακόμη περισσότερο τα χαμηλά εισοδήματα των ασθενέστερων λαϊκών στρωμάτων.

Τριήμερη επίσκεψη στην Ινδία πραγματοποιεί από χτες η πρωθυπουργός της Βρετανίας, Τερέζα Μέι, επιχειρώντας να προετοιμάσει, όπως λένε οι αναλυτές, την επόμενη μέρα της αποχώρησης από την ΕΕ. «Θέλουμε το Ηνωμένο Βασίλειο να γίνει ο πιο δραστήριος, ο πιο παθιασμένος πρωταθλητής των ελεύθερων συναλλαγών στον κόσμο», δήλωσε η Βρετανίδα πρωθυπουργός, απευθυνόμενη σε ομάδα βιομηχάνων στο Νέο Δελχί. Ο εντοπισμός των σημείων σύγκλισης ανάμεσα στο Λονδίνο και το Νέο Δελχί «δεν απαιτεί να περιμένουμε μέχρι να έχουμε φύγει από την Ευρωπαϊκή Ενωση», είπε.

Πάντως, στη συνάντηση με τον ομόλογό της, Ναρέντα Μόντι, της τέθηκε το ζήτημα της απελευθέρωσης της βίζας για την είσοδο Ινδών στη Βρετανία, ωστόσο η ίδια δήλωσε διατεθειμένη να συζητήσει το θέμα, αν υπάρξουν επιστροφές Ινδών που βρίσκονται παράνομα στη χώρα και έπειτα μπορεί να δεχθεί «φωτισμένους νέους επιστήμονες».

Ταυτόχρονα, ο Λίαμ Φοξ, υπουργός Διεθνούς Εμπορίου, που συνοδεύει την Μέι θα είχε συνάντηση με την Ινδή ομόλογό του, Νιρμάλα Σιταραμάν. Μία συμφωνία ελευθερίου εμπορίου ανάμεσα στις δύο πλευρές είναι το επιδιωκόμενο, ωστόσο είναι φανερό ότι αυτό θα απαιτήσει σκληρό παζάρι.

Πάντως, ενδεικτικό των προετοιμασιών που κάνει και η ινδική αστική τάξη είναι το πρωτοσέλιδο της εφημερίδας «Hindustan Times», που σημειώνει ότι η «μετά Brexit Βρετανία έχει περισσότερο από ποτέ ανάγκη το εμπόριο με την Ινδία».