Η νέα «τρόικα» σε ...πλήρη σύνθεση: Εργατοπατέρες - κυβέρνηση - βιομήχανοι

Η υποκρισία τους «έτρεχε από τα μπατζάκια». ΠΑΣΚΕ και ΔΑΚΕ κυριολεκτικά πιασμένοι χέρι - χέρι ευλογούσαν την κατάπτυστη συμφωνία, κοροϊδεύοντας κατάμουτρα τους εργαζόμενους ότι αυτό το αίσχος είναι προς όφελός τους.

Οι δε δυνάμεις του ΣΥΡΙΖΑ έβλεπαν ...βήματα προς την αποκατάσταση των Συμβάσεων. Γι' αυτό και χωρίς πολλά - πολλά ξεπέρασαν τις όποιες διαδικαστικές ενστάσεις τους και ολοκλήρωσαν το πολιτικό στριπτίζ τους, αφού μαζί με ΠΑΣΚΕ και ΔΑΚΕ σήκωσαν το χεράκι τους και ψήφισαν υπέρ του συμβολαίου καθήλωσης μισθών.

Λίγη ώρα αργότερα αποδείχθηκε ότι όλοι μαζί οι ...αριστοκράτες εργατοπατέρες βρίσκονταν σε διαρκή συντονισμό με τους υπόλοιπους της «τρόικας», καθώς το υπουργείο Εργασίας ανακοίνωσε την υπογραφή Υπουργικής Απόφασης 33093/2025 (ΦΕΚ Β' 6789/17-12-2025)«με την οποία καθορίζονται οι λεπτομέρειες του πενταετούς σχεδίου δράσης για την ενίσχυση των συλλογικών συμβάσεων εργασίας». Μάλιστα σημείωσε ότι «στη διαμόρφωση του τελικού κειμένου συνέδραμαν οι εκπρόσωποι των Εθνικών Κοινωνικών Εταίρων».

Η Υπουργική Απόφαση ουσιαστικά ρυθμίζει δύο πράγματα:

α) Νομοθετεί τα όσα προβλέπει η συμφωνία, αναθέτοντας στην ηγεσία της ΓΣΕΕ τον ρόλο του «πορτιέρη» στις κλαδικές ΣΣΕ. Αυτό κατοχυρώνεται καθώς επιτρέπει την αυτόματη επέκταση της υποχρεωτικότητας μιας ΣΣΕ σε όλο τον κλάδο, με μόνο όρο να έχει υπογραφεί από την ηγεσία της ΓΣΕΕ.

β) Συγκροτεί έναν μηχανισμό και καθορίζει μια διαδικασία αέναης συζήτησης μεταξύ των «εταίρων» μέχρι το 2030 για τη δήθεν ενίσχυση των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας!

Μιλάμε για μια διακομματική συναίνεση ανάμεσα στην κυβέρνηση, στο λοιπό πολιτικό προσωπικό του κεφαλαίου και στις «πατερίτσες» τους στο συνδικαλιστικό κίνημα, με πρωτεργάτες τις δυνάμεις της σοσιαλδημοκρατίας, που προδιαγράφει «μαύρες μέρες» για τους εργαζόμενους. Τέτοια προκλητική ομοφωνία είχε να δει ο λαός από τα χρόνια των μνημονίων, όταν απανωτά οι κυβερνήσεις όλων των αστικών κομμάτων και χρωμάτων με την αποφασιστική στήριξη της ΓΣΕΕ διέλυσαν κατακτήσεις δεκαετιών.

Αυτή η συναίνεση έρχεται σήμερα, σε μια περίοδο που η λαϊκή δυσαρέσκεια φουντώνει, λίγες μέρες μάλιστα μετά την ψήφιση του ματωμένου - πολεμικού προϋπολογισμού, με τους εργατοπατέρες να μην έχουν βγάλει άχνα για το νέο σφαγείο. Σε μια περίοδο που η κυβέρνηση στριμώχνεται από τον μεγάλο αγώνα των βιοπαλαιστών αγροτών.

Το κυριότερο; Ερχεται σε μια περίοδο που «όλα τα σφυριά» του κεφαλαίου και της ΕΕ βαράνε για την πολεμική προπαρασκευή, που προετοιμάζονται για νέα πιθανή βαθιά κρίση, που αγωνιούν για τη σταθερότητα του αστικού πολιτικού συστήματος. Γι' αυτό και μαζί με τις διεργασίες αναβάπτισης της σοσιαλδημοκρατίας, της καλλιέργειας αναμονής για νέους «σωτήρες», έρχεται και η επιχείρηση «νεκρανάστασης» της ανυπόληπτης ΓΣΕΕ. Από παντού δηλαδή επιχειρούν να πολιορκούν τους εργαζόμενους, είτε με το «καρότο» είτε με το «μαστίγιο». Εκεί λοιπόν στοχεύουν τέτοιες «κοινωνικές συμφωνίες» που δίνει απλόχερα η σοσιαλδημοκρατία στην κυβέρνηση.

Η συμφωνία διατηρεί καταρχήν όλα τα νομικά εμπόδια που είχαν νομοθετηθεί από τα τρία μνημόνια. Συγκεκριμένα, για τις κλαδικές ΣΣΕ που υπογράφουν οι Ομοσπονδίες παραμένει ένας απαράδεκτος μνημονιακός «κόφτης», αφού οι εργοδότες που τις υπογράφουν πρέπει να απασχολούν το 40% του κλάδου και αυτό να αποδεικνύεται από το μητρώο των εργοδοτών, χωρίς όμως να υπάρχει νομική υποχρέωση των εργοδοτών να το καταθέσουν! Επίσης δεν επανέρχεται η αρχή της ευνοϊκότερης ρύθμισης, ενώ πρέπει να ελέγχονται οι επιπτώσεις μιας ΣΣΕ στην ανταγωνιστικότητα.

Ο μόνος τρόπος για να παρακάμπτεται αυτός ο «κόφτης» είναι όταν εμπλέκεται η ΓΣΕΕ, καθώς, όπως είναι λογικό, κυβέρνηση και εργοδότες τής έχουν πλήρη εμπιστοσύνη ότι θα γίνεται η ίδια εργαλείο ενσωμάτωσης και «κόφτης» όσων ΣΣΕ είναι αποτέλεσμα σκληρής ταξικής πάλης και της γραμμής ότι «για να κερδίσουν οι εργαζόμενοι πρέπει να χάσει το κεφάλαιο».

Ετσι πιστεύει η εργοδοσία ότι οι όποιες κλαδικές ΣΣΕ υπογράφονται, αφού θα έχει βάλει το χεράκι του ο κάθε εργατοπατέρας του ΠΑΣΟΚ ή της ΝΔ, θα είναι πλήρως προσαρμοσμένες στις επιταγές των μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων.

Πρόκειται για ένα μοντέλο συλλογικών διαπραγματεύσεων που στόχο έχει τον αποκαλούμενο «συντονισμό των μισθών» σε κεντρικό επίπεδο που θα εξασφαλίζει τη θωράκιση της κερδοφορίας.

Αυτό ξεκινάει από την ίδια τη διαμόρφωση του κατώτατου μισθού. Και ενώ αυτή είναι η «δουλειά της ΓΣΕΕ», δηλαδή να διαπραγματεύεται τον κατώτατο μισθό μέσα από την Εθνική Γενική ΣΣΕ, έβαλε την υπογραφή της στην παγίωση του μνημονιακού μέτρου που ξεκίνησε το 2011 και από τότε εφαρμόζεται από όλες τις κυβερνήσεις. Ο κατώτατος μισθός θα εξακολουθεί να διαμορφώνεται από το κράτος, δηλαδή απευθείας από την εργοδοσία, με κριτήριο την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων.

Επομένως η ΓΣΕΕ, ενώ με τον πιο επίσημο τρόπο εκχωρεί στο κράτος τον κατώτατο μισθό, την ίδια στιγμή φυτρώνει εκεί που ...δεν τη σπέρνουν: Στη διαμόρφωση μισθών και λοιπών εργασιακών όρων σε επίπεδο κλάδου, αφού θα στέκει σαν κριτής πάνω από τις Ομοσπονδίες που διαπραγματεύονται τις ΣΣΕ τους.

«Μονά - ζυγά» δικά τους: Από τη μία κράτος και εργοδοσία θα καθορίζουν τα κατώτατα όρια των μισθών και από την άλλη με τις «πατερίτσες» τους στο συνδικαλιστικό κίνημα, ελέγχοντας το περιεχόμενο των κλαδικών ΣΣΕ, θα συμπιέζουν όλους τους μισθούς προς αυτά τα κατώτατα όρια.

Ετσι διαμορφώνεται ένας μόνιμος μηχανισμός «συντονισμού μισθών» προς τα κατώτατα ανεκτά επίπεδα, ώστε να μη θίγεται η κερδοφορία των ομίλων.

Τα παραπάνω εφαρμόζονται για δεκαετίες, με διαφορετικούς τρόπους αλλά με σαφώς παρόμοια στόχευση, σε ευρωπαϊκές χώρες όπου τα αστικά κράτη έχουν διαμορφώσει πλούσια παράδοση στον «κοινωνικό εταιρισμό».

Αλλωστε, μία από τις εντολές της «Λευκής Βίβλου για την Απασχόληση» της ΕΕ (Δεκέμβρης 1993) ήταν ότι οι συλλογικές διαπραγματεύσεις πρέπει να αντανακλούν την ανάγκη των καπιταλιστικών οικονομιών για ευέλικτες αγορές εργασίας. Στο εξής όλα τα κείμενα της ΕΕ μέχρι σήμερα ενισχύουν και εξειδικεύουν αυτήν την κατεύθυνση.

Με τη στήριξη της εργατικής αριστοκρατίας καλλιεργούν την αντίληψη ότι η «συλλογική διαπραγμάτευση» είναι ένας «διάλογος κοινωνικών εταίρων και όχι αντίπαλων τάξεων». Βάση της διαπραγμάτευσής τους είναι η παραδοχή ότι οι ανάγκες των εργαζομένων μπορούν τάχα να συμβαδίζουν με τις ανάγκες των επιχειρήσεων, γι' αυτό οι ΣΣΕ δεν πρέπει να θίγουν την κερδοφορία του κλάδου, το κόστος παραγωγής και την ανταγωνιστικότητα.

Οπότε, τέτοιες συλλογικές διαπραγματεύσεις και ΣΣΕ «νομιμοποιούν» το ξεζούμισμα των εργαζομένων και ταυτόχρονα συμβάλλουν στη διατήρηση της «κοινωνικής συνοχής», που ιδιαίτερα σε συνθήκες πολεμικής οικονομίας αποτελεί ζωτική ανάγκη για το κεφάλαιο και το κράτος του, εξασφαλίζοντας την ένταση της εκμετάλλευσης.

Χαρακτηριστικά είναι όσα αναφέρονται σε διεθνείς οργανισμούς και όργανα των κεφαλαιοκρατών.

- Το 2023 η Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή (ΕΟΚΕ) στη γνωμοδότησή της με θέμα «Ενίσχυση της συλλογικής διαπραγματευτικής ισχύος σε ολόκληρη την ΕΕ» τονίζει «το σημαντικό πόρισμα έκθεσης του ΟΟΣΑ ότι ο συντονισμός των μισθών (σ.σ. μέσω συμφωνιών σε εθνικό ή και κλαδικό επίπεδο) έχει ιδιαίτερη σημασία, καθότι βοηθά τους κοινωνικούς εταίρους να λογοδοτούν για τη μακροοικονομική επίδραση των μισθολογικών συμφωνιών στην ανταγωνιστικότητα. Η ΕΟΚΕ σημειώνει επίσης ότι η ίδια έκθεση του ΟΟΣΑ δίνει έμφαση στη συμβολή των δυναμικών και ισχυρών συλλογικών διαπραγματεύσεων στην προώθηση της παραγωγικότητας, της ανταγωνιστικότητας και της οικονομικής ανάπτυξης».

- Στην ίδια την έκθεση του ΟΟΣΑ (2019) επισημαίνεται πως «οι συλλογικές διαπραγματεύσεις και ο κοινωνικός διάλογος θα πρέπει επίσης να υποστηρίζουν ισχυρά οικονομικά αποτελέσματα, κάτι που μπορεί να απαιτεί τη διασφάλιση ότι οι συνθήκες εργασίας είναι επαρκώς ευθυγραμμισμένες με τις οικονομικές συνθήκες». Και σε άλλο σημείο ότι ο συντονισμός των μισθών «βοηθά τους κοινωνικούς εταίρους να λαμβάνουν υπόψη τη φάση του οικονομικού κύκλου και τις μακροοικονομικές επιπτώσεις των μισθολογικών συμφωνιών στην ανταγωνιστικότητα».

Δηλαδή, κατώτατος βασικός μισθός και κλαδικές ΣΣΕ κομμένες και ραμμένες στα μέτρα των μονοπωλίων. Είναι χαρακτηριστικό ότι στις 270 σελίδες της έκθεσης απουσιάζει οποιαδήποτε αναφορά σε ουσιαστικές αυξήσεις στους μισθούς και δικαιώματα. Αντίθετα, επισημαίνει: «Σε χώρες όπου ο συντονισμός των μισθών είναι ισχυρός και σταθερός, τείνει να υποστηρίζεται από τις ενώσεις εργοδοτών, καθώς συμβάλλει σε μέτρια αύξηση των μισθών, αλλά και από τα συνδικάτα, καθώς διασφαλίζει υψηλά επίπεδα απασχόλησης».

Οπως προαναφέρθηκε, η ΥΑ 33093/2025 προβλέπει τη συγκρότηση ενός μηχανισμού και τον καθορισμό μιας διαδικασίας που θα βρίσκεται σε αέναη συζήτηση μέχρι και το ...2030 για τη δήθεν «ενίσχυση των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας».

Συγκεκριμένα, προβλέπει τα εξής:

- Από το δεύτερο τρίμηνο του 2026 μέχρι το δεύτερο τρίμηνο του 2027 θα συγκροτηθεί αρμόδια Ομάδα Εργασίας και θα ψηφιοποιηθούν όλα τα σχετικά δεδομένα σχετικά με την κάλυψη των εργαζομένων από ΣΣΕ.

- Από το δεύτερο τρίμηνο του 2026 έως το τέταρτο τρίμηνο του 2030 θα πραγματοποιηθούν μελέτες, έρευνες και σχετικές δράσεις για τις συλλογικές διαπραγματεύσεις.

- Το διάστημα μεταξύ των ετών 2028 - 2030 προβλέπεται η παρακολούθηση εφαρμογής του «Σχεδίου Δράσης».

Τα παραπάνω επιβεβαιώνουν ότι το νομοσχέδιο που ψήφισε η κυβέρνηση της ΝΔ στα τέλη του 2024 και η σχετική Οδηγία της ΕΕ, που προσκυνούν όλα τα αστικά κόμματα, δεν προέβλεπαν καμία «υποχρεωτική ενίσχυση των ΣΣΕ».

Στην αιτιολογική έκθεση του νομοσχεδίου γινόταν καθαρό ότι «τα κράτη - μέλη έχουν υποχρέωση προσπάθειας και όχι αποτελέσματος (!) όσον αφορά την προώθηση των συλλογικών διαπραγματεύσεων για τη ρύθμιση των μισθών».Με άλλα λόγια, θα πιάσουν την κουβέντα και θα κοροϊδεύουν τον κόσμο ότι κάτι κάνουν...

Και την ίδια στιγμή οι εργατοπατέρες της ΓΣΕΕ θα ξεπλένουν την κυβέρνηση και την ΕΕ ότι τάχα «επαναφέρουν τις ΣΣΕ», μπας και καταφέρουν να «νεκραναστηθούν».

Δηλαδή ξεκαθαριζόταν από το νομοσχέδιο πως η κυβέρνηση δίνει σήμα στους εργοδότες ότι τουλάχιστον για τα επόμενα 3 - 5 χρόνια έχουν ξεμπερδέψει με τις κλαδικές Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας. Και έρχεται σήμερα να θεσμοθετήσει ότι ακόμα και όσες ΣΣΕ υπογραφούν θα επιχειρηθεί να περάσουν πρώτα από τον «κόφτη» της ΓΣΕΕ, για να προσαρμόζονται απόλυτα στις ανάγκες τους.

Αξίζει τέλος να σημειωθεί ότι ο νόμος πλέον προσμετρά (κάτι που δεν αναφέρεται στην ΥΑ) ως ΣΣΕ όχι μόνο τις κλαδικές και επιχειρησιακές Συμβάσεις, αλλά και αυτές που υπογράφτηκαν με τις «ενώσεις προσώπων», οι οποίες ιδιαίτερα τον καιρό της καπιταλιστικής κρίσης αποτέλεσαν τον «δούρειο ίππο» της εργοδοσίας για να ξηλώσει τις κλαδικές ΣΣΕ, επιβάλλοντας στην πράξη μείωση ή καθήλωση των μισθών.

Συγκεκριμένα, στην αιτιολογική έκθεση τονίζεται η «ανάγκη παρακολούθησης του ποσοστού κάλυψης των αμοιβών των εργαζομένων με ΣΣΕ, υπολογίζοντας προς τούτο όλες τις ΣΣΕ, συμπεριλαμβανομένων των επιχειρησιακών, ανεξαρτήτως αν αυτές καταρτίστηκαν από σωματεία ή από ενώσεις προσώπων, καθώς και αυτές των οποίων το πεδίο ισχύος επεκτάθηκε με προσχώρηση ή επέκταση, και χωρίς διάκριση μεταξύ Συλλογικών Συμβάσεων και διαιτητικών αποφάσεων».