ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σάββατο 27 Δεκέμβρη 2025 - Κυριακή 28 Δεκέμβρη 2025
Σελ. /40
Για την επαναστατική διαπαιδαγώγηση στην ΚΝΕ και την κοινή παρέμβαση ΚΚΕ - ΚΝΕ στα σχολεία

Συμφωνώ με τις Θέσεις της ΚΕ, όλο το περιεχόμενο, πνεύμα και κύριο προβληματισμό που θέτει η ΚΕ προς συζήτηση σε όλο το Κόμμα, την ΚΝΕ, στους οπαδούς και φίλους μας.

Αντιλαμβάνομαι πως τα κεφάλαια των Θέσεων αλληλοδιαπλέκονται μεταξύ τους σε μια αδιάσπαστη ενότητα με κεντρικό άξονα το Κόμμα και την ετοιμότητά του στο κάλεσμα της Ιστορίας για τον σοσιαλισμό (όπως λέει και το σύνθημά του) μέσα σε κρίσιμες εξελίξεις, γοργές ανακατατάξεις και σκαμπανεβάσματα της πορείας εξέλιξης της ταξικής πάλης.

Το απλό που είναι δύσκολο να γίνει είναι να λειτουργούμε και να δρούμε επαναστατικά σε βαθιά μη επαναστατικές συνθήκες. Ακόμα περισσότερο είναι το να αντιλαμβανόμαστε και να μη ξεχνάμε πως ό,τι κάθε φορά κάνουμε είναι επαναστατική πράξη χωρίς μικροαστική ανυπομονησία, αλλά ούτε και αδρανοποίηση για «την κρίσιμη στιγμή που θα δράσουμε επαναστατικά». Φυσικά η ΚΝΕ, με το δυναμικό της που συνεχώς ανανεώνεται, χρειάζεται και μια σταθερή υπενθύμιση πως ούτε το επαναστατικό μας Πρόγραμμα, η συλλογικά επεξεργασμένη στρατηγική μας ήταν δεδομένη.

Το καθήκον λοιπόν της αντίληψης της καθημερινής δράσης ως επαναστατικής δράσης αποκτά ιδιαίτερη σημασία σε ένα ζήτημα που επισημαίνουν οι Θέσεις. Αυτό της πορείας οικοδόμησης της ΚΝΕ, αντιστοίχισης με τις δυνατότητες, αντιμετώπισης δυσκολιών.

Χρειάζεται να αναμετρηθούμε με το να συζητηθεί πιο συλλογικά η βελτίωση της αφομοιωτικής μας ικανότητας για την επαναστατική διαπαιδαγώγηση των γραμμών μας, που οι Θέσεις θέτουν τον πυρήνα της, όμως δεν νομίζω πως όλα τα στελέχη και τα Οργανα στο Κόμμα και την ΚΝΕ που έχουμε τέτοια ευθύνη έχουμε και ακριβώς ενιαία μέθοδο για το τι περιλαμβάνει αυτό. Από αυτήν την άποψη επικροτώ το καθήκον που προτείνει η ΚΕ προς το Συνέδριο για πανελλαδική συνδιάσκεψη ή ευρεία Ολομέλεια της ΚΕ για την ΚΝΕ, φυσικά χωρίς να περιμένουμε αυτήν τη δουλειά για να προχωρήσουν αναγκαία βήματα.

Αντιμετωπίζουμε από τη μία στελέχη της ΚΝΕ που κάτω από τη δυσκολία, που είναι ιδεολογική και πολιτική, να «προσαρμοστούν» στο επίπεδο ενός ανθρώπου που κάνει τα πρώτα του βήματα στην οργανωμένη ζωή και να φιλοδοξούν καθοδηγητικά να το εξελίξουν, τελικά προσαρμόζονται προς τα κάτω, κάνοντας «εκπτώσεις». Από την άλλη, αν εκτιμούν οι Θέσεις πως συχνά ιδιαίτερα νεότερα αλλά όχι μόνο στελέχη του Κόμματος ψάχνουμε ιδανικές ΚΟΒ και ιδανικά κομματικά μέλη, αυτό συχνά έχει αντανάκλαση και στην αναζήτηση και ιδανικών υποψηφίων για την ΚΝΕ, παραβλέποντας τη συγκλονιστική δύναμη της επαναστατικής διαπαιδαγώγησης, διαμόρφωσης προσωπικότητας και στάσης ζωής μέσα στην οργανωμένη ζωή, στην ταξική πάλη, πλευρές που μας απασχολούν σταθερά.

Υπάρχει ανάγκη να αποκτήσουμε πιο ενιαία, στέρεη μέθοδο, γενίκευση της πείρας - θετικής και αρνητικής, χωρίς ωραιοποιήσεις αλλά ούτε απόσταση, που πιο συχνά έχουμε στα κομματικά όργανα. Είναι ταυτόχρονα η βοήθεια και απαίτηση για κατάκτηση της κομμουνιστικής θεωρίας, του Προγράμματος του Κόμματος με τη στήριξη για οργανωμένη πρωτοπόρα δράση, την ιδεολογική, πολιτική, οικονομική πάλη που διεξάγουμε, που τελικά είναι επαναστατική, γιατί συγκεντρώνει, διαπαιδαγωγεί και «φτιάχνει» τους ανθρώπους που πρέπει να είναι έτοιμοι να κάνουν στη χώρα μας τη σοσιαλιστική επανάσταση.

Σε σχέση με την επαναστατική διαπαιδαγώγηση, έχουμε καθαρό πως ο σκοπός και ο τρόπος ζωής των ανθρώπων, με βάση τον οποίο διαμορφώνονται και οι προσωπικότητες, καθορίζονται από τον κυρίαρχο τρόπο παραγωγής. Ο καπιταλισμός, που βασίζεται στην εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, στην αναγκαία ανταγωνιστική σχέση μεταξύ κοινωνικών ομάδων, τάξεων, αλλά και ατόμων, επιδρά στη διαμόρφωση προσωπικότητας και τρόπου ζωής. Γι' αυτό και συναντάμε στοιχεία όπως ο ατομισμός, ο ανταγωνισμός, η αντιπαράθεση κοινωνίας - ατόμου. Στη νέα γενιά αυτά επιδρούν καθοριστικά, δίπλα σε όλα τα νέα κανάλια που η αστική τάξη αξιοποιεί για να εγκλωβίζει τη νεολαία και αναφέρονται στις Θέσεις (όπως οι πλευρές που ανοίγονται για τον ατομικό δικαιωματισμό, τις εξαρτήσεις, τα ΜΚΔ). Με αφορμή ιδεολογικό μάθημα στην ΚΝΕ εκτιμήσαμε, για παράδειγμα, ότι στις νεότερες ηλικίες μια πιο «ατομικιστική» προσέγγιση στα ζητήματα του ίδιου του σοσιαλισμού (π.χ. ότι οι κοινωνικές ανάγκες συγκρούονται με τα ατομικά «θέλω» και αυτό καταπιέζει το άτομο, στοιχεία αποθέωσης του υπερκαταναλωτισμού, του χρήματος) ήταν πιο έντονη σε σχέση με προηγούμενα χρόνια.

Ομως, έχουμε ταυτόχρονα καθαρό πως μέσα στον καπιταλισμό και τις αντιθέσεις που αντικειμενικά γεννά η ταξική πάλη, μπορούν να δημιουργηθούν και ρήγματα και στον τρόπο ζωής που αντιστοιχεί σε αυτόν, στις αξίες, στην ηθική, στους σκοπούς και τελικά στις προσωπικότητες που διαμορφώνονται. Ετσι, προβάλλει μια στάση ζωής κόντρα στο κυρίαρχο ρεύμα και αυτό δεν αφορά μόνο τη στάση, για παράδειγμα, σε μια κινητοποίηση, απεργία. Αφορά όλες τις πλευρές της ζωής ενός ανθρώπου, και σε αυτό χωρά από εμάς, με την ευθύνη που μας αναλογεί, πολύ μεγαλύτερη προσπάθεια σε μια μάχη που κατά τη γνώμη μου μπορούμε να κερδίσουμε.

Ταυτόχρονα, μπορούμε να δουλέψουμε περισσότερο συλλογικά στο ζήτημα της παρέμβασης Κόμματος - ΚΝΕ στα σχολεία. Συνολικά, η παρέμβαση και οι σύγχρονες επεξεργασίες μας έχουν διαμορφώσει μια υποδομή που αγκαλιάζει τα σχολεία από πολλές πλευρές. Η δράση μας όμως, κυρίως στο επίπεδο του δήμου, είναι κατά κανόνα ασυντόνιστη, παράλληλη, και αυτό αφορά καθοδηγητικές αδυναμίες σε όλους τους αντίστοιχους κρίκους, που περνά από το χέρι μας να διορθωθούν.

Για αρχή, το ζήτημα της μελέτης του χώρου ευθύνης, με ό,τι αυτό περιλαμβάνει ως βάση για να ξετυλίξουμε την παρέμβασή μας. Για παράδειγμα, το Κόμμα ξεχωρίζει και κωδικοποιεί ορισμένα ζητήματα που αφορούν διεκδικήσεις σε επίπεδο δήμου, αποτυπώνονται σε παρεμβάσεις της «Λαϊκής Συσπείρωσης», ακόμα και σε τοπικές δράσεις και κινητοποιήσεις που αφορούν την πολιτική προστασία, τους ελεύθερους χώρους, τον αθλητισμό κ.λπ. Ομως αυτά δεν καταφέρνουμε να εντάσσονται σε ένα ενιαίο και σταθερό σχέδιο εξειδικευμένης παρέμβασης από τη σκοπιά των μαθητών, κάτι που πραγματικά μπορεί να δώσει οξυγόνο στην ΚΝΕ και στο μαθητικό κίνημα κατ' επέκταση.

Το ίδιο αφορά και τον συντονισμό των δυνάμεων σε γονείς, εκπαιδευτικούς και μαθητές με επίκεντρο «το σχολείο που έχουν ανάγκη οι μαθητές». Ορισμένα βήματα που μετρήσαμε μπροστά σε κινητοποιήσεις (π.χ. Ωνάσεια Σχολεία) προσφέρουν πολύτιμη πείρα προς γενίκευση, από τη σκοπιά του πώς καταφέραμε να ανοίξουμε ένα ζήτημα ξεχωρίζοντας τις επιπτώσεις ανά τμήμα (μαθητές, γονείς, εκπαιδευτικοί), μην ξεφεύγοντας όμως από την κεντρική διαπάλη, που ήταν και παραμένει το ποιες είναι οι μορφωτικές επιπτώσεις, στα παιδιά της εργατικής τάξης, ενός βαθιά κατηγοριοποιημένου ταξικά σχολείου.


Αφροδίτη Μπόμπολη
Μέλος του Γραφείου του ΚΣ της ΚΝΕ

Πώς διαμορφώνουμε κομμουνιστές ικανούς να αντεπεξέλθουν σε όλες τις προκλήσεις αυτού του συστήματος

Είναι σαφές από όλο το κείμενο, αλλά και από τη συζήτηση που έχει ξεκινήσει με τις αποφάσεις, ότι στο επίκεντρο είναι το Κόμμα και η λειτουργία του, η επιβεβαίωση του επαναστατικού χαρακτήρα του, ώστε να επιτελέσει την αποστολή του.

Στο κομμάτι της διάταξης των στελεχών και του καταμερισμού καθηκόντων, στο όνομα των αναγκών του Κόμματος μπορεί να γίνουν και υπερχρεώσεις, που όμως αυτό ενέχει τον κίνδυνο της έκπτωσης στην καθοδήγηση. Σε επίπεδο Τομεακών Γραφείων, που όπως σωστά αναφέρεται αποτελεί ζήτημα το μέγεθος αλλά και η σύνθεσή τους, ορθά γίνεται η ανάδειξη στελεχών μέσα από την τριβή με την καθοδηγητική δουλειά, όμως θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη όχι μόνο οι οικογενειακές, αλλά συνολικά οι συνθήκες ζωής τους. Θα πρέπει να δούμε πώς μπορούμε να βοηθήσουμε ώστε για παράδειγμα οι εργασιακές συνθήκες να μην επηρεάζουν άμεσα την ικανότητά τους να ανταποκρίνονται με ευελιξία στις απαιτήσεις της Οργάνωσης. Πώς θα διαμορφώσουμε μέλη που να μην αντιμετωπίζουν ως δύο διαφορετικά περιβάλλοντα την κομματική και την υπόλοιπη ζωή. Γιατί, και δικαιολογημένα, όταν καλείται να ανταποκριθεί σε ζητήματα που ανακύπτουν πολλές φορές κατά τη διάρκεια της εργασίας του, μπορεί να δυσκολεύεται να εναλλάσσει αποτελεσματικά τη σκέψη του. Στον βαθμό που δεν έχουν λυθεί αδυναμίες του στελέχους, αυτό μπορεί να οδηγήσει η καθοδηγητική δουλειά να έχει τη μορφή καθηκοντολογίου.

Η υπερχρέωση στελεχών που δεν διαθέτουν την αντίστοιχη εμπειρία μπορεί να οδηγήσει σε δύο εντελώς διαφορετικά αποτελέσματα. Από τη μια πλευρά, η έλλειψη προηγούμενης τριβής με παρόμοια καθήκοντα μπορεί να λειτουργήσει θετικά, καθώς προσεγγίζουν τις νέες χρεώσεις με φρέσκια ματιά. Από την άλλη πλευρά, η ίδια έλλειψη εμπειρίας μπορεί να προκαλέσει αβεβαιότητα και αδράνεια, οδηγώντας σε μια τάση να παραμείνουν στην «πεπατημένη», αδυνατώντας να αναλάβουν πρωτοβουλίες ή να αποκλίνουν από τις ασφαλείς, γνωστές επιλογές, και τελικά να μην υλοποιείται η σωστή καθοδήγηση των ΚΟΒ, που να αντιστοιχεί στο επίπεδο όπου έχει φτάσει το Κόμμα.

Ενα ακόμα ζήτημα είναι αυτό της βοήθειας που οφείλουμε να δίνουμε στα μέλη για την παρέμβασή τους στον χώρο εργασίας. Αν και είναι χρεωμένοι σε εδαφικές ΚΟΒ, παραμένουν οι κομμουνιστές στη δουλειά τους και εδώ προκύπτει η δυσκολία στο πώς βοηθάμε τα μέλη των εδαφικών να είναι ικανά στην παρέμβαση στον χώρο ευθύνης τους αλλά και εκεί. Αυτό έχει μια ιδιαίτερη απαίτηση με την ανάγκη εξειδίκευσης σε αρκετούς κλάδους, άρα θέλει παραπάνω μελέτη των επεξεργασιών μας και μια μέριμνα ώστε τα μέλη μας να αναπτύσσουν την ικανότητα παρέμβασης με βάση τη στρατηγική του Κόμματος σε όλες τις πτυχές της ζωής τους. Να εξασφαλίσουμε ότι κάνουμε όλοι μια σταθερή και οργανωμένη δουλειά στον χώρο εργασίας μας και να μη «σκάει» στα χέρια μας, κυρίως λίγο πριν από σημαντικούς σταθμούς. Οτι διαμορφώνουμε τους όρους της παρέμβασής μας καθημερινά χωρίς να περιστρέφεται η δράση μας μόνο γύρω από τις απεργίες, ως αναμφίβολα σημαντικές στιγμές σύγκρουσης με το κεφάλαιο. Γιατί, στο τέλος της ημέρας, αυτό που επιδιώκουμε είναι η οικοδόμηση σε ένα ευρύτερο επίπεδο, όχι περιορισμένη μέσα στα στενά όρια του χώρου ευθύνης μας, ούτε βασισμένη αποκλειστικά στους ανθρώπους που βρίσκονται δίπλα μας εδώ και χρόνια.

Είναι προφανές ότι στις συνθήκες που ζούμε δεν μιλάμε για μια απλή βελτίωση της καθοδηγητικής μας δουλειάς, αλλά για ένα άλμα σε αυτή. Και αυτό αφορά πρωτίστως τα καθοδηγητικά όργανα αλλά και ξεχωριστά όλα τα μέλη, που αποτελούμε το Κόμμα σε κάθε έκφανση της ζωής μας. Γιατί και στο κομμάτι που μας αφορά προσωπικά, πρέπει να κάνουμε άλμα. Οπως δεν αντιστοιχεί στις συνθήκες που ζούμε η τυπική λειτουργία της Οργάνωσης, αντίστοιχα δεν αναλογεί σε ένα μέλος του Κόμματος να κάνει εκπτώσεις από το να είναι παράδειγμα για τους γύρω του και παντού.

Και αυτό πρέπει συνολικά να το δούμε, στο πόσο στηρίζουμε τα μέλη στις δυσκολίες και στις αλλαγές στη ζωή τους, αλλά και πώς ο καθένας ατομικά, με πυξίδα τον σκοπό για τον οποίο έχουμε πάρει αυτήν την απόφαση στη ζωή μας, θα αντιμετωπίζουμε τις όποιες δυσκολίες μάς φέρνει στην καθημερινότητά μας αυτό το σύστημα. Γιατί είμαστε μέρος αυτής της κοινωνίας και το σύστημα, πέρα από την εξασφάλιση της αναπαραγωγής της, δεν έχει κανέναν σκοπό να στηρίξει πραγματικά την εργατική τάξη. Τα παραδείγματα είναι πολλά, από οικονομικά ζητήματα και θέματα υγείας, μέχρι αλλαγή χώρου εργασίας ή οικογενειακής κατάστασης. Μόνο η επίμονη ιδεολογικοπολιτική δουλειά σε συνδυασμό με την καλώς εννοούμενη φιλοδοξία να αναδεικνυόμαστε καθημερινά σε λαϊκούς ηγέτες, καθοδηγητές στην πάλη για τον σοσιαλισμό, μπορεί να δώσει τα εργαλεία για να αντιμετωπίσουμε τις δυσκολίες χωρίς να παρεκκλίνουμε από τον στόχο αυτό.

Τέτοιο θέμα είναι οι δυσκολίες που αντιμετωπίζει ένα ζευγάρι όταν γίνονται γονείς στα πρώτα χρόνια του παιδιού. Αυτές μπορούν να λυθούν μόνο με την κατανόηση της αποστολής μας. Αρα πρέπει να βοηθάμε τους νέους κομμουνιστές γονείς, ώστε κατανοώντας την ανάγκη να εκπληρώσουν το συγκεκριμένο καθήκον, να βρίσκουν τρόπους να επιλύουν ζητήματα. Το βασικό στοιχείο της βοήθειας δεν είναι αν μου κρατάνε το παιδί, αλλά η κατανόηση της ανάγκης σε συνδυασμό με τη βοήθεια. Δεν είναι ζήτημα ισορροπίας σε νούμερο ωρών που περνάμε με τα παιδιά, αλλά η ουσία της διαπαιδαγώγησής τους μέσα από τη δική μας στάση ζωής. Αρα θέλει πολλή και βαθιά δουλειά ώστε να διαμορφώνουμε τους όρους τα παιδιά να μην αποτελούν δικαιολογία ή εμπόδιο, αλλά έναυσμα για πιο αποφασιστικό ρόλο στη διαμόρφωση και υλοποίηση του σχεδιασμού του Κόμματός μας, με απώτερο στόχο και αυτά να ακολουθήσουν αυτόν τον όμορφο δρόμο.

Συμπερασματικά, αυτό που προκύπτει ως ζήτημα είναι να αφομοιώσουμε και να υλοποιήσουμε τις αποφάσεις, τις θέσεις και την Απόφαση του Συνεδρίου που θα ακολουθήσει, στην κατεύθυνση ότι οι συνθήκες που δρούμε απαιτούν να μη χαμηλώνουμε τις απαιτήσεις από τους εαυτούς μας, τα μέλη και τα όργανα στο όνομα του ότι δεν πηγαίνει τώρα η κατάσταση όπως θα θέλαμε. Γιατί ξέρουμε ότι οι μέρες που ονειρευόμαστε θα έρθουν! Και θέλουμε να μπορέσουμε να φανούμε αντάξιοι. Να ανταποκριθούμε στην υλοποίηση των ίδιων των μεγάλων μας σκοπών.

Το Συνέδριο του Κόμματός μας δεν αποτελεί έναρξη αυτής της προσπάθειας, αλλά εμπλουτισμό και ενίσχυσή της!


Μαρίνα Παπαδήμα
Μέλος του Γραφείου της Τομεακής Επιτροπής Αθήνας του ΚΚΕ



Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ