ΑΠΟΣΤΟΛΗ: Γεράσιμος ΧΟΛΕΒΑΣ

Οι εκατοντάδες μόνιμοι και εποχιακοί εργαζόμενοι που δουλεύουν στα συνεταιριστικά εργοστάσια της Ξάνθης ζουν σε μόνιμη ανασφάλεια. Τα εργοστάσια που κάποτε έσφυζαν από ζωή και ενίσχυαν την αγροτική οικονομία της περιοχής, σήμερα, είτε ξεπουλιούνται είτε απαξιώνονται για να μπορέσουν εύκολα να ξεπουληθούν. Ο «Ρ» παρουσιάζει σήμερα τα αποτελέσματα της αντισυνεταιριστικής πολιτικής της ΕΕ, που το ΠΑΣΟΚ και η ΝΔ εφαρμόζουν, με δύο χαρακτηριστικά παραδείγματα.

Η συνεταιριστική γαλακτοβιομηχανία «Ροδόπη» πουλιέται σε ιδιώτη παρότι είναι κερδοφόρα. Χαρακτηριστικό είναι ότι τα κέρδη της το πρώτο 9μηνο του 2007 έφθασαν τα 300.000 ευρώ. Για το πώς βιώνουν οι 61 εργαζόμενοι αυτή την κατάσταση μιλήσαμε με τον Γιάννη Ξανθόπουλο, αντιπρόεδρο του Σωματείου Εργαζομένων στη «Ροδόπη».

«Είμαστε, με λίγα λόγια, σαν όμηροι. Είμαστε κατά της ιδιωτικοποίησης αλλά είμαστε εγκλωβισμένοι», μας είπε. Μας ενημερώνει πως, λίγη ώρα μετά τη συζήτησή μας - στην Αθήνα - θα πραγματοποιηθεί συνάντηση του υποψήφιου αγοραστή με τη διοίκηση της Αγροτικής Τράπεζας παρουσία του υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης με αντικείμενο την πώληση της εταιρείας. Η εταιρεία ανήκει στην Αγροτική Τράπεζα, η οποία με τη στήριξη της κυβέρνησης την ξεπουλά. Στη συνάντηση που θα γίνει για να «κλείσει» η συμφωνία θα συμμετάσχουν και οι συνάδελφοί του, από το ΔΣ του Σωματείου Εργαζομένων, για την «εξασφάλιση» των θέσεων εργασίας των συναδέλφων τους.

Ο αντιπρόεδρος του σωματείου μάς λέει ότι ο συγκεκριμένος εργοδότης έχει ...παρελθόν που δε διασφαλίζει κάτι τέτοιο. Οπως κάθε εργοδότης, κοιτάζει το κέρδος, θα προσθέταμε εμείς. Είναι ο ιδιοκτήτης της ΤΥΡΑΣ και της ΟΛΥΜΠΟΣ. Η τελευταία ήταν συνεταιριστική επιχείρηση στη Λάρισα. Οσους εργαζόμενους ξαναπήρε τους προσέλαβε με τον κατώτερο μισθό και συμβάσεις ορισμένου χρόνου. Αυτός είναι και ο φόβος των εργαζομένων στην Ξάνθη.

Το ξεπούλημα δε θα προκαλέσει προβλήματα μόνο στους εργαζόμενους της επιχείρησης αλλά και στους παραγωγούς. Μας εξηγεί ότι οι συνεταιριστικές επιχειρήσεις δουλεύουν με μικρούς και μεσαίους παραγωγούς με τους οποίους «οι μεγάλες εταιρείες δε θέλουν καν να συζητάνε».

Δεύτερο παράδειγμα είναι η ΣΕΒΑΘ. Μια συνεταιριστική εταιρεία που και αυτή ανήκει στην Αγροτική Τράπεζα. Αυτή βρίσκεται στη διαδικασία της πλήρους απαξίωσης. Η Αγροτική Τράπεζα εδώ ακολουθεί άλλη τακτική. Αρνείται να τη χρηματοδοτήσει...

Ηδη, έχουν κλείσει τα τμήματα επεξεργασίας κηπευτικών και κατεψυγμένων. Οι εργαζόμενοι έχουν μεταφερθεί στην επεξεργασία και συσκευασία της ντομάτας, η οποία και αυτή στην ουσία τελειώνει. Ο Μπάμπης Χρυσοχοΐδης, μέλος του ΔΣ του Σωματείου Εργαζομένων της ΣΕΒΑΘ, λέει στον «Ρ» ότι «τις επιχειρήσεις θέλουν να τις απαξιώσουν και το έχουν καταφέρει».

Από την κουβέντα με τους εργαζόμενους και συνδικαλιστές προκύπτει ότι υπάρχουν προϊόντα στην αποθήκη για συσκευασία μέχρι τον Ιούνη. Φέτος, η επιχείρηση δεν ανακοίνωσε ημερομηνία στους παραγωγούς γιατί δεν είχε χρηματοδότηση. Αυτό σημαίνει πρακτικά πως απ' τον Ιούνη μέχρι το Φλεβάρη του 2009 που θα υπάρχει η νέα παραγωγή ντομάτας, οι εργαζόμενοι δε θα έχουν δουλειά. «Θέλουν να ρίξουν το φταίξιμο για το ότι έκλεισε η εταιρεία επειδή οι παραγωγοί δε βάζουν ντομάτα. Αλλά δεν είναι έτσι», προσθέτει ο Μπ. Χρυσοχοΐδης.

Το μόνο κομμάτι το οποίο λειτουργεί και έχει δουλειές είναι το τυπογραφείο. Ο Αλέξης Βασιλειάδης, μέλος του ΔΣ του Σωματείου Εργαζομένων της ΣΕΒΑΘ, λέει στον «Ρ» ότι και αυτό απαξιώνεται. Σχεδόν αποκλειστικός πελάτης είναι η ΣΕΚΑΠ, η συνεταιριστική καπνοβιομηχανία. Από αυτήν είναι το 80% των εργασιών του τυπογραφείου. Το υπόλοιπο 20% είναι από ιδιώτες. Τονίζει πως «υπάρχει απαξίωση του συνεταιριστικού κινήματος, γι' αυτό φτάσαμε εδώ που φτάσαμε. Κομμάτι κομμάτι το απαξιώνανε. Είναι πολιτική κατεύθυνση απ' την ΕΕ. Δε θέλει συνεταιρισμούς τέτοιου είδους».

Μας εξήγησε πως αυτό συνδέεται με την απαξίωση της αγροτικής παραγωγής. Το ξεκλήρισμα των μικρών και μεσαίων αγροτών και παράλληλα η αγορά πολλών στρεμμάτων από μεγαλοαγρότες θα δημιουργήσουν τσιφλίκια. «Θα φτάσουμε στην εποχή του '30 και του '40». Με τις συνεταιριστικές εταιρείες οι μικροπαραγωγοί είχαν δουλειά. Οι ιδιώτες θα προτιμούν τους μεγαλοπαραγωγούς για να κερδίζουν περισσότερα. Οπως προκύπτει απ' τα γεγονότα αυτά το μέλλον της περιοχής είναι «έτοιμο» για τους επίδοξους μεγαλογαιοκτήμονες, μεγαλοπαραγωγούς και μεγαλοεπιχειρηματίες.

Οσον αφορά στο τυπογραφείο, εκεί δεν τηρούν ούτε τα προσχήματα. Ο «Ρ» μίλησε με τον Σπύρο Καρακώστα, γραμματέα του κλαδικού σωματείου του τυπογραφείου. «Τώρα δουλεύουν 35 άτομα. Πριν 8 χρόνια έφταναν τους 67. Τα τελευταία χρόνια χάνουμε εξωτερικές δουλειές. Δεν υπάρχει άνθρωπος να πάει να πάρει καινούριες παραγγελίες», εξηγεί, και προσθέτει: «Οταν φτάνει ο εργαζόμενος να λέει στους διευθυντές να πάει κάποιος υπάλληλος να πάρει δουλειές, καταλαβαίνετε ποια είναι η κατάσταση»...

Το συνεταιριστικό εργοστάσιο της Ελληνικής Βιομηχανίας Ζάχαρης στην Ξάνθη που κάποτε δούλευαν πάνω από 200 μόνιμοι εργαζόμενοι και 300 εποχικοί το βρήκαμε έρημο. Οι 41 εργαζόμενοι βρίσκονται εκεί μόνο για τη συντήρηση και περιμένουν τι θα τους ξημερώσει από τις «επενδυτικές κινήσεις» της κυβέρνησης. Πριν ακόμα καλά καλά φτιαχτούν, η κυβέρνηση έχει αποφασίσει να το πουλήσει στους ιδιώτες για παραγωγή βιοαιθανόλης.

Η κυβέρνηση της ΝΔ, αφού εφάρμοσε τον κανονισμό για τη ζάχαρη και διέλυσε την τευτλοκαλλιέργεια, ρίχνοντας την παραγωγή στο μισό, τώρα αφήνει τους εργαζόμενους στο εργοστάσιο να μένουν μετέωροι. Απ' τη μια, χτυπάει τους φτωχούς αγρότες της περιοχής, και από την άλλη, επιδιώκει να φτιάξει εργοστάσιο για βιοκαύσιμα. Στο εργοστάσιο συναντήσαμε τον πρόεδρο του σωματείου εργαζομένων, Δημήτρη Χατζηκατσούπη, ο οποίος μας μετέφερε την αγωνία των συναδέλφων του.

Περιμένουν στις 7 του Απρίλη να δουν ποιος θα είναι το «αφεντικό». Τότε θα ανοίξουν οι προτάσεις με τους επίδοξους επενδυτές για την παραγωγή βιοαιθανόλης, μας λέει. Οπως εξηγεί, το μέλλον τους είναι αβέβαιο. Χρειάζονται 20 μήνες για να γίνει εργοστάσιο. Επί της ουσίας, μέχρι τότε θα περιμένουν για να δουν τι θα απογίνουν.

Η κυβέρνηση έχει επιλέξει να ακολουθήσει τις οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ενωσης για την αγροτική παραγωγή και να ενισχύσει πλήρως τους σχεδιασμούς των μεγάλων συμφερόντων στην περιοχή. Οι εργαζόμενοι αυτό που θα θέλουν είναι να συνεχιστεί η επεξεργασία ζάχαρης και να μείνει συνεταιριστική η επιχείρηση. Αλλά τώρα αυτό που περιμένουν είναι να διασφαλιστούν οι θέσεις εργασίας τους. «Δεν κοιμόμαστε το βράδυ γιατί δεν ξέρουμε τι θα γίνει», λέει στον «Ρ» ο πρόεδρος του σωματείου.

Το θέμα, φυσικά, συνδέεται άμεσα με την αναθεώρηση της Κοινής Οργάνωσης Αγοράς της Ζάχαρης το 2005. Η τότε αναθεώρηση στηρίχτηκε στις δεσμεύσεις της ΕΕ στον ΠΟΕ για απελευθέρωση των εισαγωγών ζάχαρης στις χώρες της ΕΕ. Στο όνομα του να γίνει ανταγωνιστική η ζάχαρη της ΕΕ έναντι της εισαγόμενης αποφασίστηκε η μείωση των τεύτλων κατά 36% σε τρία χρόνια, με μείωση τον πρώτο χρόνο κατά 20%. Επί της ουσίας χτυπήθηκε η τευτλοκαλλιέργεια και δε συνέφερε τον αγρότη να τα καλλιεργήσει πλέον.

Σημειώνεται ότι από το 2005 η Αχτιδική Επιτροπή Βορείου Εβρου του ΚΚΕ είχε επισημάνει τα δεινά που θα ακολουθήσουν για τους φτωχούς αγρότες, με δεδομένη την απόφαση του Συμβουλίου των υπουργών Γεωργίας της ΕΕ για μείωση της τιμής στη ζάχαρη κατά 36% σταδιακά σε 4 χρόνια και μείωση της τιμής των ζαχαρότευτλων.

«Οι επιπτώσεις θα είναι άμεσες και πολύπλευρες. Θα συρρικνωθεί ακόμα παραπέρα το εισόδημα των παραγωγών με αποτέλεσμα πολλοί μικρομεσαίοι αγρότες να εγκαταλείψουν την τευτλοκαλλιέργεια και να οδηγηθούν στο ξεκλήρισμα. Οι εργαζόμενοι της ΕΒΖ θα βρεθούν μπροστά στον κίνδυνο της απόλυσης και της ανεργίας. Θα αποδιαρθρωθούν παραγωγικά οι περιοχές της χώρας μας που καλλιεργούνται τεύτλα, οι οποίες αντιμετωπίζουν σοβαρό πρόβλημα ανάπτυξης και ανεργίας», ανέφερε τότε σχετική ανακοίνωση της Αχτιδικής Επιτροπής.