Χορό εκατοντάδων δισεκατομμυρίων ευρώ γύρω από τη λαϊκή κατοικία έχουν στήσει οι τραπεζίτες και οι μεγαλοεργολάβοι που λυμαίνονται το χώρο βάζοντας στο χέρι αστρονομικά ποσά κερδών. Η πραγματικότητα αυτή έχει να κάνει και με τις αναδιαρθρώσεις στο πιστωτικό σύστημα που υλοποιήθηκαν από τις κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ. Η πολιτική τους πέρασε μέσα από μια σειρά ρυθμίσεων κρατικομονοπωλιακού χαρακτήρα και άνοιξε νέους ορίζοντες στο τραπεζικό κεφάλαιο. Η ανάγκη και το απόλυτο δικαίωμα των λαϊκών στρωμάτων για την απόκτηση στέγης, τέτοιας που να ικανοποιεί τις σύγχρονες και συνεχώς διευρυνόμενες ανάγκες τους σήμερα περνούν αναγκαστικά μέσα από τα γκισέ των τραπεζών. Ταυτόχρονα, το «κοινωνικό αγαθό» της κατοικίας εμπορευματοποιείται ολοένα και περισσότερο, αποτελεί σημαντικό στοιχείο της αύξησης του ΑΕΠ και τροφοδοτεί με εντεινόμενους ρυθμούς τα κέρδη του κυκλώματος που σχετίζεται με την κατοικία. Μεγάλοι ωφελημένοι είναι οι τράπεζες που εκμεταλλεύονται στο έπακρο την πολιτική της λιτότητας, και στη συνέχεια οι διάφοροι εργολάβοι, μεσολαβητές και άλλα σαπρόφυτα, που έχουν μετατρέψει τη στέγη σε χρηματιστήριο αξιών, παίζοντας με τις τιμές, κατευθύνοντας τη ζήτηση, αξιοποιώντας και χωροθετώντας τις χρήσεις της γης, των πόλεων και των οικισμών της χώρας. Τα πάντα δηλαδή στο βωμό του κέρδους και σε βάρος της λαϊκής οικογένειας και των σύγχρονων αναγκών. Συστατικό στοιχείο της συγκεκριμένης κατάστασης είναι η πολιτική λιτότητας που εφαρμόζουν οι κυβερνήσεις του δικομματισμού. Χωρίς αυτήν οι τράπεζες δε θα είχαν κανέναν απολύτως ρόλο, γιατί, απλούστατα, κανένα νοικοκυριό δε θα είχε λόγο να προσφύγει στις ...υπηρεσίες τους και τα τοκογλυφικά επιτόκια. Και δεν είναι μόνο οι χαμηλοί μισθοί και τα εισοδήματα των λαϊκών τάξεων. Η κατάσταση προσδιορίζεται από το συνολικό πλέγμα της εφαρμοζόμενης πολιτικής. Κάθε πτυχή αυτής της πολιτικής έχει αναπτυχθεί στη βάση της καλύτερης εξυπηρέτησης του κεφαλαίου. Ετσι, για παράδειγμα, η έλλειψη ουσιαστικής ενίσχυσης του λαϊκού νοικοκυριού στη βάση των σύγχρονων αναγκών του για την εξασφάλιση στέγης συμβάλλει αποφασιστικά στην εκχώρηση ζωτικού χώρου στις τράπεζες. Και είναι απόλυτα φανερό - το μαρτυρούν και τα επίσημα στοιχεία για την αύξηση του ΑΕΠ, τα κέρδη των ισχυρών επιχειρήσεων, κ.ά. - το γεγονός ότι ο κοινωνικά παραγόμενος πλούτος είναι υπεραρκετός για την ικανοποίηση των λαϊκών αναγκών. Αλλωστε, τα υπερδανεισμένα λαϊκά στρώματα είναι αυτά που πληρώνουν πρόσθετους πόρους για την υποτιθέμενη στεγαστική πολιτική του κράτους. Ισως δεν είναι και τόσο γνωστό ότι κάθε καταναλωτικό δάνειο που χορηγούν οι τράπεζες επιβαρύνεται με προσαύξηση επιτοκίου κατά 0,60% και κάθε στεγαστικό με 0,12%. Τα ποσά αυτά είναι πρόσθετοι φόροι που εισπράττει το κράτος, στο όνομα της υποτιθέμενης ενίσχυσης των στεγαστικών αναγκών και των διαφόρων στεγαστικών προγραμμάτων που υλοποιούν οι διάφοροι φορείς. Θα μπορούσε να πει κανείς ότι η εν λόγω επιβάρυνση είναι δίκαιη. Ομως, η εφαρμοζόμενη πολιτική μας ξεζουμίζει για τα καλά μέσω της έμμεσης και της άμεσης φορολογίας, ενώ και παρά τις θεσμοθετημένες -ειδικά για το σκοπό αυτό -πρόσθετες επιβαρύνσεις η απόκτηση στέγης περνά αναγκαστικά μέσα από τα γκισέ των τραπεζών.

Τα στοιχεία που δίνονται στη δημοσιότητα από την Τράπεζα της Ελλάδας αποκαλύπτουν ανάγλυφα το μέγεθος της λεηλασίας που συντελέστηκε τα τελευταία χρόνια. Αρχικά ήταν η πολιτική σύγκλισης με την ΟΝΕ, οι αναδιαρθρώσεις και στο πιστωτικό σύστημα που συνεχίζονται και σήμερα, στη συνέχεια ήρθαν τα προγράμματα δημοσιονομικών προσαρμογών της ΕΕ. Οι τραπεζίτες τρίβουν τα χέρια και βέβαια έχουν δίκιο όταν λένε πως η αγορά των δανείων - και των στεγαστικών - στην πραγματικότητα είναι σχετικά νέο «φαινόμενο». Αλλωστε, η εκρηκτική διόγκωση της μάζας του δανεισμού μαρτυρά την έκταση που πήραν οι αντιδραστικές διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις.

Σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδας, ο δανεισμός των νοικοκυριών κλιμακώθηκε ως εξής:

• Τα στεγαστικά δάνεια των νοικοκυριών στις τράπεζες στο τέλος του 1995 ήταν στα 2,4 δισ. ευρώ. Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία - Ιούλης 2007 - ξεπερνούν τα 64 δισ. ευρώ και συνεχίζουν να αυγαταίνουν με ρυθμό της τάξης του 1 δισ. ευρώ το μήνα
• Τα τελευταία 12 χρόνια η μάζα των στεγαστικών δανείων των νοικοκυριών αυξήθηκε κατά το αστρονομικό ποσό των 61,6 δισ. ευρώ, δηλαδή έχει αυξηθεί πάνω από 25 φορές!
• Το έτος 1995 η συμμετοχή των στεγαστικών δανείων στο ΑΕΠ της χρονιάς διαμορφώθηκε σε 3%. Σήμερα η συμμετοχή αυτή ξεπερνά το 30%

Είναι απόλυτα φανερό το γεγονός ότι η ακίνητη περιουσία είναι υποθηκευμένη στις τράπεζες. Ηδη και σύμφωνα πάντα με τα επίσημα στοιχεία, τα στεγαστικά δάνεια των νοικοκυριών που οι τράπεζες βγάζουν στο «κόκκινο» (με καθυστέρηση πάνω από τρεις μήνες) φτάνουν στο 4% της συνολικής μάζας τους, διαμορφώνονται δηλαδή στα 2,2 δισ. ευρώ.

Αποκαλυπτικοί είναι οι ισολογισμοί των τραπεζών, που δείχνουν ότι χρόνο με το χρόνο βάζουν στο χέρι ολοένα και μεγαλύτερα ποσά από τον κοινωνικά παραγόμενο πλούτο. Αιμοδότης της αμύθητης κερδοφορίας τους είναι τα λαϊκά νοικοκυριά, τα οποία ξεζουμίζονται από τα κάθε είδους δάνεια που χορηγούν οι τράπεζες. Σύμφωνα με τους δημοσιευμένους ισολογισμούς τους στην εξαετία 2000-2005, τα καθαρά κέρδη που απέσπασαν οι 6 μεγαλύτερες τράπεζες ξεπέρασαν τα 8,5 δισ. ευρώ και συνεχίζουν σε νέα ύψη με εντατικότερους ρυθμούς.

Τα καθαρά κέρδη τους στην εξαετία 2000-2005 διαμορφώθηκαν ως εξής:

• ΕΘνική Τράπεζα: 2,93 δισ. ευρώ
• ΑΛΦΑ: 1,99 δισ. ευρώ
• ΓΙΟΥΡΟΜΠΑΝΚ: 1,84 δισ. ευρώ
• ΠΕΙΡΑΙΩΣ: 762,6 εκατ. ευρώ
• ΕΜΠΟΡΙΚΗ: 511,4 εκατ. ευρώ
• ΑΓΡΟΤΙΚΗ: 484 εκατ. ευρώ

Η μάζα των κερδών τους στην εν λόγω εξαετία έφτασε στα 8,5 δισ. ευρώ. Μέσα στο 2006 (έτος για το οποίο υπάρχουν δημοσιευμένοι ισολογισμοί 12μηνου) τα κέρδη για τις εισηγμένες στη Σοφοκλέους τράπεζες έφτασαν σε 3,36 δισ. ευρώ παίρνοντας αύξηση 20,7% σε σύγκριση με το 2005. Οπως προκύπτει, το καθαρό κέρδος τους ξεπερνά τα 11 εκατ. ευρώ για κάθε εργάσιμη μέρα! Η αμύθητη κερδοφορία τους συνεχίζει με εντατικότερους ρυθμούς και το 2007: Στο α΄ εξάμηνο τα καθαρά κέρδη τους διογκώθηκαν σε 3,06 δισ. ευρώ (από 1,92 δισ. στο α΄ εξάμηνο του 2006) παίρνοντας αύξηση 59%.

Τα αποτελέσματα της πολιτικής που εφαρμόζουν οι κυβερνήσεις της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ είναι ολέθρια για τις λαϊκές τάξεις. Το ζήτημα της λαϊκής κατοικίας δεν μπορεί να παραμένει στα χέρια των τραπεζιτών και του επιχειρηματικού κυκλώματος που λυμαίνεται το χώρο. Η ικανοποίηση των σύγχρονων και διευρυνόμενων αναγκών των λαϊκών στρωμάτων έρχεται σε προφανή αντίθεση με την πολιτική λιτότητας, με τα υπερκέρδη των τραπεζών και του μεγάλου κεφαλαίου. Ερχεται ακόμη σε προφανή αντίθεση με τους επιχειρηματικούς σχεδιασμούς τους και την εφαρμοζόμενη πολιτική στο πλαίσιο της ΕΕ. Η ικανοποίηση αυτών των αναγκών μπορεί να υπάρξει μόνο στο πλαίσιο της πολιτικής εκείνης που θα υπηρετεί το λαό στη βάση συγκεκριμένου σχεδιασμού που θα διασφαλίζει την απόκτηση στέγης και θα καλύπτει τις σύγχρονες ανάγκες. Μιας πολιτικής που θα διασφαλίζει ακόμη το περιβάλλον και τους ελεύθερους χώρους στις πόλεις και τους οικισμούς της χώρας.