Παρακολουθήσαμε, με μεγάλο ενδιαφέρον, την ομιλία του Εθνικού Γραμματέα του Γαλλικού Κομμουνιστικού Κόμματος Ρομπέρ Υ στην Εθνοσυνέλευση της Γαλλικής Δημοκρατίας, που μεταδόθηκε στις βραδινές ώρες της 27ης Απρίλη από το TV5.

Και πρέπει να πούμε ότι αυτό το ενδιαφέρον μας δε διαψεύστηκε, καθώς η ομιλία πράγματι περιείχε πολλά στοιχεία που αξίζουν αναφοράς.

Εδώ, θα αναφερθούμε στα πιο σημαντικά.

Ας αρχίσουμε, λοιπόν:

α) Ο ΕΓ του ΓΚΚ απέδωσε τα γεγονότα του Κοσσυφοπεδίου στον εθνικισμό, συμπληρώνοντας ότι το κόμμα, του οποίου ηγείται "απορρίπτει ΚΑΘΕ εθνικισμό" (υπογράμμιση του ομιλητή).

Εδώ, έχουμε να παρατηρήσουμε δύο πράγματα:

1. Είναι όντως εκπληκτικό το γεγονός ότι ο Ρομπέρ Υ δε βλέπει καθόλου την παρέμβαση του ιμπεριαλισμού, την οποία, σημειώνουμε, επισήμαναν άλλοι ομιλητές της εθνοσυνέλευσης. Φυσικά, δεν επρόκειτο, όπως αυτοί εσφαλμένα υποστήριξαν (και όπως και εμείς εσφαλμένα γράφουμε), για "παρέμβαση" αλλά για πρωταγωνιστικό ρόλο, πράγμα, άλλωστε, φυσικό σε μια περιοχή όπως τα Βαλκάνια, που είναι περιοχή της περιφερειακής ζώνης του καπιταλισμού και, συνεπώς, εξαρτημένη από τον ιμπεριαλισμό. Εκείνο, όμως, που είναι δύσκολο να δεχτούμε είναι ότι ο ΕΓ του ΓΚΚ δε γνωρίζει το ρόλο του ιμπεριαλισμού. Οτι δε γνωρίζει πως, για τα γεγονότα των Βαλκανίων, δε φταίει ο εθνικισμός και ούτε φταίει ο ιμπεριαλισμός και ο εθνικισμός. Φταίει αποκλειστικά και μόνο ο ιμπεριαλισμός, κατακτητικός και επεμβατικός από την ίδια του τη φύση.

2. Λέμε καθαρά και απερίφραστα ότι όποιος είναι κομμουνιστής είναι τέτοιος ακριβώς επειδή ΔΕΝ (επαναλαμβάνουμε ΔΕΝ) απορρίπτει κάθε εθνικισμό. Μπορούμε, άραγε, να απορρίψουμε τον "εθνικισμό" των "Μαχητών του Ετους ΙΙ", που υπεράσπιζαν την επαναστατημένη Γαλλία ενάντια στην επέμβαση της παγκόσμιας αντεπανάστασης της εποχής; Εμείς πιστεύουμε το ακριβώς αντίθετο και γι' αυτό ακριβώς το θεωρούμε βαθιά δημοκρατικό και επαναστατικό, ακόμη και αν, σε μερικές στιγμές του, πήρε το δρόμο των πιέσεων ή και των διωγμών ενάντια στους Βάσκους των Πυρηναίων και τους γερμανόγλωσσους πληθυσμούς της Ανατολικής Γαλλίας. Ο εθνικισμός των κατακτημένων ευρωπαϊκών λαών μπορεί ποτέ να συγκριθεί με τον εξοντωτικό και ασφυκτικό ναζιστικό εθνικισμό, μόνο με το, σωστό, επιχείρημα ότι είχαν κοινές γνωσιολογικές βάσεις και κοινά ιστορικά αντανακλαστικά; Ο εθνικισμός του βορειοϊρλανδού Ενωτικού, που υπερασπίζει τα καστικά του προνόμια (και δε μιλάμε καν για τον εθνικισμό του Βρετανού στρατιώτη, που υπερασπίζει ό,τι έχει απομείνει από την Αυτοκρατορία με δακρυγόνα και σφαίρες, πλαστικές και πραγματικές), είναι ίδιος και, συνεπώς, εξ ίσου καταδικάσιμος με εκείνον του μαχητή του IRA, που παλεύει ενάντια στον εθνικό και εκκλησιαστικοθρησκευτικό ζυγό;

Το θέμα δεν είναι καθόλου ακαδημαϊκό και, αντίθετα, σχετίζεται άμεσα με την κομμουνιστική πολιτική ταυτότητα. Πίσω από την "απόρριψη κάθε εθνικισμού" και την επιδέξια ταύτιση "του εθνικισμού του έθνους που καταπιέζει και του εθνικισμού του έθνους που καταπιέζεται", κρύβεται (συνειδητά ή ασυνείδητα) η προσπάθεια επιβολής της κυριαρχίας μιας "χούφτας από πλουσιότατα έθνη", δηλαδή η προσπάθεια επιβολής του ιμπεριαλιστικού ζυγού. Και για να μη θεωρηθούμε ότι υπερβάλλουμε, επισημαίνουμε ότι πολλοί από τους ομιλητές απαίτησαν την επιβολή με κάθε τρόπο "των αρχών της Γαλλικής Επανάστασης" - ωραίο δείγμα "απόρριψης κάθε εθνικισμού", αλήθεια.

β) Ο Ρομπέρ Υ έκανε μια γεμάτη πάθος αναφορά στις σερβικές αγριότητες στο Κοσσυφοπέδιο, όπου, όπως είπε, "όλοι είδαμε τα πτώματα, τις καμένες πόλεις" κτλ. κτλ. Φανταζόμαστε ότι δε θα έχει αντίρρηση να μας πει ΠΟΥ τα είδε. Γιατί εμείς παραδεχόμαστε ότι δεν τα είδαμε. Το μόνο που είδαμε ήταν η σφαγή του Ρατσάκ. Εκεί, πέρα από τον εντελώς ύποπτο χρόνο της "ανακάλυψης", έχουμε και τα πορίσματα της διεθνούς επιτροπής, η οποία εξέφρασε αμφιβολίες:

1. Για το αν τα θύματα ήταν καν Αλβανοί

2. Για το αν τα θύματα ήταν άμαχοι (υπάρχουν σοβαρές ενδείξεις ότι χειρίζονταν όπλα)

3. Για το αν ήταν θύματα σφαγών ή στρατιωτικών επιχειρήσεων.

Οσο για το βέβαιο πόρισμα της επιτροπής ότι τα πτώματα είχαν μεταφερθεί από αλλού, αυτό ίσως τα λέει όλα.

Πέρα, όμως, και από αυτά, θεωρούμε χαρακτηριστικό το ότι κανείς - ούτε ο ΕΓ του ΓΚΚ - δεν έκανε λόγο για τις επιθέσεις του ΝΑΤΟ εναντίον προσφύγων. Μια υπόθεση, σημειώνουμε, που δε χρειάζεται καν απόδειξη, αφού την έχει αναγνωρίσει το ίδιο το ΝΑΤΟ.

γ) Εκείνο που μας εντυπωσίασε ιδιαίτερα ήταν η κατηγορηματική δήλωση του Ρομπέρ Υ, ο οποίος, με ύφος που δείχνει ακλόνητη βεβαιότητα, δήλωσε από το βήμα της Εθνοσυνέλευσης ότι για όλα "την ευθύνη φέρει ο Μιλόσεβιτς και οι υπερεθνικιστικοί κύκλοι που τον περιβάλλουν".

Ο όρος "υπερεθνικιστικοί" είναι φανερό ότι αποτελεί στοιχείο της γνωστής προπαγάνδας ενάντια σ' εκείνους που δε δέχονται οι χώρες τους να γίνουν τα εξευτελισμένα και εξευτελιστικά εξαρτήματα των "διεθνών" οργανισμών του ιμπεριαλισμού. Προπαγάνδας που φαίνεται να έχει βρει ευήκοον ους και στον ΕΓ του ΓΚΚ, όσο και αν, στην ομιλία του, της έδωσε το ωραίο περιτύλιγμα της "αλληλεπικοινωνίας των λαών και των εθνικών ταυτοτήτων".

Ανεξάρτητα, όμως από αυτό, κατά τον Ρομπέρ Υ, το ΝΑΤΟ δε φέρει καμιά ευθύνη. Φυσικά (και μια και "απορρίπτουμε κάθε εθνικισμό"), καμιά ευθύνη δε φέρει ούτε η Γαλλία, που συμμετέχει στο ΝΑΤΟ και συνυπογράφει τις αποφάσεις του, ιδιαίτερα για το Κοσσυφοπέδιο. Και με ποια κυβέρνηση...

Πέρα, όμως, και από αυτό, πρέπει, με λύπη μας, να διαπιστώσουμε ότι ο Ρομπέρ Υ δέχτηκε να γίνει, στην ομιλία του, φορέας των ιμπεριαλιστικών μιλιταριστικών απόψεων και, μάλιστα, της φρασεολογίας τους. Ετσι, στην ομιλία του, όχι μόνο ακούστηκε η φράση "απομόνωση του καθεστώτος Μιλόσεβιτς", αλλά και η φράση που ζητούσε "να κάνουμε το καθεστώς Μιλόσεβιτς να λυγίσει". Σαν επιχείρημα, μάλιστα, υπέρ της ενίσχυσης του ρόλου του ΟΗΕ, χρησιμοποίησε το ότι, έτσι, "ο Μιλόσεβιτς θα απομονωθεί καλύτερα".

δ) Βέβαια, πρέπει να παρατηρήσουμε ότι ο Ρομπέρ Υ ήταν σε κάποιο σημείο εντελώς σαφής: δεν αντιτάσσεται εκ των προτέρων, είπε, σε στρατιωτικές επεμβάσεις, όταν πρόκειται για την υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της δημοκρατίας. Δε θα σταθούμε στο ότι οι δηλώσεις αυτές γίνονται στο φως της ανακοίνωσης των νέων προσανατολισμών του ΝΑΤΟ, προσανατολισμών γενικευμένων επεμβάσεων, και, συνεπώς, θα απαιτούσαν μεγαλύτερη περίσκεψη. Θα σταθούμε στο ότι, όπως ο ίδιος ο Ρομπέρ Υ είπε και άλλοι ομιλητές επιβεβαίωσαν, η συζήτηση αυτή ήταν η πρώτη που γινόταν στη Γαλλική Εθνοσυνέλευση για τη Γιουγκοσλαβία. Η πρώτη ύστερα από 33 ημέρες επιχειρήσεων! Ακόμη περισσότερο: Ο ΕΓ του ΓΚΚ διευκρίνισε ότι και η γαλλική εμπλοκή στις επιχειρήσεις έγινε χωρίς καμιά συζήτηση ή ενημέρωση της Εθνοσυνέλευσης! Ε, τέλος πάντων, δε νομίζει ο Ρομπέρ Υ ότι, αντί να δίνουν μαθήματα σε άλλους μερικοί, θα έπρεπε πρώτα να δουν τι γίνεται στο δικό τους σπίτι;

Εκτός, βέβαια, αν νομίζει ότι οι ΝΑΤΟικές επεμβάσεις γίνονται για να ρωτά ο ιμπεριαλισμός τα θύματά του περισσότερο από όσο ρώτησαν οι γαλλικές πολιτικές και στρατιωτικές κορυφές τους Γάλλους βουλευτές (και, υποψιαζόμαστε, και τον ίδιο τον ΕΓ του ΓΚΚ) όταν τέθηκε θέμα επιχειρήσεων και γαλλικής εμπλοκής.

ε) Ο Ρομπέρ Υ θεώρησε καλό να πλέξει το εγκώμιο του Γάλλου πρωθυπουργού κ. Λιονέλ Ζοσπέν για το ρόλο του στην πανηγυρική Σύνοδο των 50 χρόνων του ΝΑΤΟ, σε σχέση με τις χερσαίες επιχειρήσεις. Πριν προχωρήσουμε, ας πούμε ότι μέγας είναι ο πειρασμός να προχωρήσουμε σε γενικότερες αναφορές και οπωσδήποτε, όχι αδικαιολόγητος: Αν ο Ρομπέρ Υ τάσσεται υπέρ ακόμα και στρατιωτικών επεμβάσεων στο εξωτερικό (για πολιτικούς, μάλιστα, λόγους!), γιατί εμείς να μην κάνουμε αναφορές στη γαλλική πολιτική ζωή - πολύ περισσότερο, χωρίς να στείλουμε νοήμονες βόμβες ή πυραύλους "Τόμαχοκ" στο Παρίσι, στη Μασσαλία ή τη Λυών; Αλλά, τέλος πάντων, ρύσε ημάς από του πονηρού. Ας περιοριστούμε να παρατηρήσουμε τα εξής:

1. Στην πανηγυρική Σύνοδο του ΝΑΤΟ, η Γαλλία δεν αντιπροσωπεύτηκε από τον πρωθυπουργό, τον κ. Λ. Ζοσπέν, αλλά από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, τον κ. Ζακ Σιράκ.

2. Οπως παρατήρησε άλλος ομιλητής στην Εθνοσυνέλευση, ο Πρόεδρος Σιράκ, στις ομιλίες του στην Ουάσιγκτον, δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο χερσαίων επιχειρήσεων. Απλώς, το άφησε ανοιχτό, "χωρίς να δώσει διευκρινίσεις που θα μπορούσαν να ενημερώσουν τον εχθρό". Με την ευκαιρία αυτή, ο ίδιος εκείνος βουλευτής κάλεσε τους Γάλλους να συσπειρωθούν, "σε μια ιερή ένωση, πίσω από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και το στρατό". Η κυβέρνηση, για την οποία τόσο υπερήφανος εμφανίστηκε ο ΕΓ του ΓΚΚ, αγνοήθηκε παντελώς. Μήπως θα έπρεπε να το σκεφθεί;

στ) Ο Ρομπέρ Υ τάχτηκε επίμονα υπέρ της πολιτικής λύσης. Ποιας, όμως, πολιτικής λύσης; Εκείνη που περιέγραψε με πολλά λόγια δε μας φάνηκε άλλη από τη Συμφωνία (;) του Ραμπουγέ. Η πρότασή του περιείχε ακόμη και την αποστρατιωτικοποίηση του Κοσσυφοπεδίου, με αποχώρηση των σερβικών Ενόπλων Δυνάμεων και εγκατάσταση διεθνούς δύναμης (ο κ. Ζοσπέν είχε φροντίσει να μας ενημερώσει στη δική του ομιλία ότι εννοείται δύναμη με "πυρήνα" το ΝΑΤΟ). Πολύ ωραία ιδέα. Τόσο ωραία, που είναι, πράγματι, αντάξια σκέψης μήπως θα έπρεπε να εφαρμοστεί στην Κορσική. Ελπίζουμε ότι ο Ρομπέρ Υ δε θα επικαλεστεί παρωχημένες έννοιες όπως η εθνική κυριαρχία - τώρα, μάλιστα, που απορρίπτει κάθε εθνικισμό.

Καταλήγουμε με το πιο σοβαρό: Δεν αντιληφθήκαμε, στην ομιλία του Ρομπέρ Υ, καμιά αναφορά στην ανάγκη τερματισμού των βομβαρδισμών. Μπορεί να κάνουμε λάθος και, στη συγκεκριμένη περίπτωση, ασφαλώς, το ευχόμαστε. Αν, όμως, δεν κάνουμε λάθος, αυτό είναι και το πιο σοβαρό ατόπημά του και εκείνο που η Ιστορία θα ξεχάσει λιγότερο.

Θανάσης ΠΑΠΑΡΗΓΑΣ

Καπνός βγαίνει από ένα διυλιστήριο που βομβαρδίστηκε στο Νόβι Σαντ τη Δευτέρα

Πίσω από την "απόρριψη κάθε εθνικισμού" και την επιδέξια ταύτιση "του εθνικισμού του έθνους που καταπιέζει και του εθνικισμού του έθνους που καταπιέζεται", κρύβεται (συνειδητά ή ασυνείδητα) η προσπάθεια επιβολής της κυριαρχίας μιας "χούφτας από πλουσιότατα έθνη", δηλαδή η προσπάθεια επιβολής του ιμπεριαλιστικού ζυγού