Διάλειμμα πρόβας στον "Αμλετ" του Σαίξπηρ στο Εθνικό Θέατρο το 1937. Διακρίνονται από τ' αριστερά: Αιμ. Βεάκης, Μάνος Κατράκης, Μ. Ιακωβίδης, Δημ. Ροντήρης, Αλ. Μινωτής και Κλ. Κλώνης

Τελευταία του φωτογραφία (1950)

Κατίνα Παξινού - Αιμ. Βεάκης, δύο μεγάλοι ηθοποιοί και συντοπίτες, στους "Πόθους κάτω απ' τις Λεύκες" του Ο' Νηλ (Εθνικό Θέατρο 1932)

Ο Βεάκης ξεκινάει στη ζωή...

Στο ρόλο του Βασιλιά Ληρ

"Σχολή Γυναικών" του Μολιέρου με την Κατερίνα το 1943 στο Θέατρο "Βρετάνια"

Ο Βεάκης αριστερά, στο ρόλο του Λεμπέση, στα "Αρραβωνιάσματα" του Δ. Μπόγρη, στη μέση στο ρόλο του Γερο - Κρις στην "Αννα Κρίστι" του Ο' Νηλ. Αριστερά, στο ρόλο του Μπουρνόβα στην "Τρισεύγενη" του Κωστή Παλαμά (1935)

Στην κατοχή (1943), ο δήμαρχος Αθηναίων Γεωργάτος έχει προσκαλέσει σε... γεύμα μέλη καλλιτεχνικού θιάσου, προσφέροντάς τους και... ψωμί, σπάνιο είδος για την εποχή. Διακρίνονται στο κέντρο της φωτογραφίας ο Αιμ. Βεάκης, αριστερά η Μ. Αρώνη, η Μιράντα (κόρη της Κυβέλης), ο Σ. Μελάς και δεξιά ο Κυρ. Μαυρέας. Για τα ονόματα των υπολοίπων ηθοποιών δεν υπήρχε πληροφόρηση

Μια σπάνια φωτογραφία της οικογένειας (1926). Στο κέντρο της φωτογραφίας ο πατέρας, αριστερά η μητέρα - η ηθοποιός Σμαράγδα Βεάκη - έχοντας δίπλα την κόρη της Μαίρη. Στη μέση ο πιο μικρός, ο Μίμης, και δεξιά με το καπέλο - μόδα της εποχής - ο μεγαλύτερος γιος, ο Γιάννης, σκηνοθέτης σήμερα και ομοναδικός που ζει από την οικογένεια του Αιμ. Βεάκη

Τα λόγια του σαιξπηρικού Βασιλιά Ληρ, στη μετάφραση του Βασίλη Ρώτα, γραμμένα με το χέρι του Αιμ. Βεάκη, σε πιστή φωτομηχανική αναπαραγωγή και με ευθύνη έκδοσης Κ. Νίτσου (1991)

"Μάκβεθ" στο Θέατρο "Αθήναιον" (1922). Κάτω στο ρόλο του Γιάννη Αγιάννη στους "Αθλίους", του Β. Ουγκώ (1930)

Σε περιοδεία στο Χαρτούμ (1930) ο Θίασος Βεάκη - Νέζερ - Ιατρίδου ανεβάζει Οιδίποδα Τύραννο. Ο Βεάκης παίζει με κολικό νεφρού και ακατάσχετη αιματουρία

Το καμαρίνι του Αιμ. Βεάκη στο Θεατρικό Μουσείο επιμελήθηκε ο σκηνογράφος - ενδυματολόγος Βασ. Βασιλειάδης. Εκτός από το κοστούμι από τον "Οιδίποδα Τύραννο", διακρίνονται το εκμαγείο και τα τιμητικά έπαθλα

(για Φ16+17)

Ο Βεάκης με τις περιοδείες του έφερνε την Ελλάδα κοντά στους ομογενείς του εξωτερικού. Προγράμματα του θεάτρου "Ελδοράδο" στο Πορτ - Σάιδ και "Πριντάνια" στο Μποστάν (1929)

Για να ξεγελαστεί η λογοκρισία το έργο ανεβαίνει στη γερμανοφασιστική (φθινόπωρο 1942) με άλλο όνομα συγγραφέα. Η κυκλοφορία στους δρόμους απαγορευόταν τη νύχτα, γι' αυτό - όπως καταγράφει και το πρόγραμμα - οι απογευματινές άρχιζαν στις 4 και οι βραδινές στις 6.30 το απόγευμα

Θέατρο Κυβέλης (1932) στο "Φυντανάκι" με το θίασο Ελλήνων Καλλιτεχνών, μαζί με την Σμάρω Βεάκη, την πιστή συντρόφισσα της ζωής του

Η προτομή του Αιμ. Βεάκη στο ρόλο του Οιδίποδα, που φιλοτέχνησε ο γλύπτης Ικαρης, ειδικά για την τιμητική παράσταση στο Θέατρο Ηρώδου του Αττικού στις 22.6.1981 για τα 30 χρόνια από το θάνατο του μεγάλου ηθοποιού. Διακρίνονται ο Νότης Περγιάλης και ο Αδ. Λεμός

Πολοί έχουν γράψει και τιμήσει τον Αιμ. Βεάκη και την μεγάλη του προσφορά. Σταχυολογούμε ορισμένες μόνο, ενδεικτικές γνώμες, για τον μεγάλο αυτό καλλιτέχνη και αγωνιστή:

Νικ. Λάσκαρης - ιστορικός: "... Το Δόγμα "η Τέχνη για την Τέχνη" του εφαίνετο πάντοτε άδικον, καθόσον αυτός ήθελεν ως σκοπόν της τέχνης του το βροντοφώνημα της αλήθειας διά το γκρέμισμα της αδικίας...".

Νότης Περγιάλης - συγγραφέας: "... Ο Βεάκης έζησε σε μια φοβερή ιστορικώς εποχή με πολλές δραματικές πτυχές: πολέμους, πολιτικές ακρότητες, Κατοχή, εμφύλια πάθη, οράματα ελευθερίας κι είχε τη θεία χάρη κι ευαισθησία, όλα αυτά να τα δώσει μέσ' απ' την τέχνη του...".

Τάκης Μουζενίδης - σκηνοθέτης: "... Ο Βεάκης εκπροσωπεί στο νεοελληνικό θέατρο τον καλλιτέχνη ερμηνευτή που συνδέει την αρχαία ελληνική παράδοση με τη σύγχρονή μας θεατρική πραγματικότητα και δίκαια έχει πάρει στη συνείδησή μας την κορυφαία θέση στην πυραμίδα των μεγάλων ηθοποιών της χώρας...".

Θάνος Κωτσόπουλος - ηθοποιός: "... Εξόν από ένας θεόπνευστος ηθοποιός ήταν κι ένας ιδανικός ευαίσθητος άνθρωπος που ένιωθε τους καθημερινούς παλμούς και των πιο τριγυρινών του ανθρώπων και τους ζούσε... Αυτή η ενσάρκωση της ιδέας ότι: "ο άνθρωπος γεννάει τον καλλιτέχνη", υπήρχε στον Βεάκη πέρα για πέρα...".

Δημ. Ροντήρης - σκηνοθέτης: "... Γινόταν ψηλός και κοντός, μαλακός και σκληρός, ευγενής και άνθρωπος του λαού, καλός και κακός, πονηρός και αγαθός, ευλύγιστος και δύσκαμπτος, σύμφωνα με τις απαιτήσεις του κάθε ρόλου...".

Δημ. Φωτιάδης - συγγραφέας: "... Αιμίλιος Βεάκης και Αγγελος Σικελιανός... Και οι δύο έχουν τούτο το κοινό: Τάχτηκαν στα χρόνια της Κατοχής στο πλευρό των αγωνιστών και δίπλα στο λαό που έλπιζε πως οι θυσίες του θ' ανταμειφθούν με καλύτερες συνθήκες ζωής. Η αντίδραση δεν τους το συγχώρεσε. Γύρεψε να ταπεινώσει τον Βεάκη και φρόντισε να μην πάρει το Νόμπελ ο Σικελιανός...".

Γιάννης Βεάκης - ηθοποιός: "... Ο σεβασμός στον εαυτό του και στους άλλους τον έκανε να 'ρχεται στις πρόβες πριν απ' όλους, να μαθαίνει το ρόλο του, να τον χτίζει, με τον ίδιο τρόπο που προσπάθησε να σμιλέψει και τις ψυχές, τα μυαλά των μαθητών του. Κι είναι μια αφιέρωση σε μια φωτογραφία του, με χρονολογία 16 Ιουνίου 1935, που τελειώνει έτσι: "... χωρίς ποτέ σου να λοξοδρομήσεις στους εύκολους δρόμους της ψευτιάς και των ανήθικων συμβιβασμών"...".

Μιχάλης Κουνελάκης - συγγραφέας, σκηνοθέτης: "... Νεαροί τον θαυμάσαμε, άντρες τον ακολουθούσαμε. Για ποιον μπορεί να λεχθεί αυτό που είπε για τον Βεάκη ένας απ' τους πνευματικούς μας ανθρώπους, ότι "ο Βεάκης το μόνο σφάλμα που έκανε στη ζωή του, είναι ότι δεν εμπορεύτηκε την τέχνη του"...".

Ενα χαρακτηριστικό απόσπασμα απ' το θεατρικό αρχείο του Πειραιώτη ηθοποιού και συγγραφέα Αλέκου Χρυσοστομίδη, αποκαλύπτει μια άλλη πλευρά του Αιμ. Βεάκη.

"... Παροιμιώδες για τους ανθρώπους μας θα μείνουν οι πνευματωδέστατες αυτοσχέδιες εκδηλώσεις του Βεάκη από Σκηνής όσες φορές αντιξοότητες και τυχαίες παραλείψεις εμπόδιζαν την κανονική διεξαγωγή της παραστάσεως.

Ετσι ένα βράδυ, ο Βεάκης και ο Νίκος Παπαγεωργίου φθάσανε στο Εθνικό Θέατρο μετά από ένα τρικούβερτο γλέντι. Ο Βεάκης που έπαιζε τον Ιβάν τον Τρομερό - στο ομώνυμο έργου του Αλέξι Τολστόι - είχε φυλαχθή και δεν είχε πιεί πολύ. Αντίθετα ο Μπάρμπα Νίκος - έτσι τον αποκαλούσαμε τον σεβαστό μας Παπαγεωργίου όλοι στο θέατρο - είχε πιεί "πλέον του δέοντος". Αλλωστε, ο ρόλος του ήταν πολύ μικρός - έπαιζε ένα γιατρό - και δεν είχε πολύ να νοιαστεί. Σαν άρχισε η παράστασης και πλησίαζε η σκηνή όπου ο Ιβάν καταλαμβάνεται από επιληπτική κρίση, ο Βεάκης πληροφορείται στα πεταχτά, από τον Διευθυντή Σκηνής, ότι ο Παπαγεωργίου, τύφλα στο μεθύσι, κοιμάται στο καμαρίνι του και είναι τελείως αδύνατο να βγει να παραστήσει το γιατρό.

Ο Βεάκης βρυχήθηκε τότε, καλύπτοντας τα χασκόγελά του για το πάθημα του καλού του φίλου και συνέχισε το μέρος του. Και όταν, σε λίγο, ήρθε η στιγμή για να εικονίσει την επιληπτική κρίση του Ιβάν και οι Βογιάροι, που τον περιστοίχιζαν, έντρομοι να φωνάζουν: "Το γιατρό!.. Το γιατρό!.. Το γιατρό!..".

Ο Βεάκης σηκώθηκε και πρόσταξε:

- "Οχι το γιατρό! Βγάλτε έξω το γιατρό! Να μη τον δουν τα μάτια μου... Αυτός ο παληομεθύστακας θέλει το κακό μου! Δέστε τον και στείλτε τον στη Σιβηρία!..".

Και εξακολουθούσε την αυτοσχέδια σκηνή του με δραματική έξαρση, διατηρώντας όλη του τη σοβαρότητα ως το τέλος. Και οι θεαταί εχειροκρότησαν θερμά - όσο ποτέ άλλοτε - τη... δραματικότατη παρεμβολή, που δεν είχε σκεφθεί ο Αλέξης Τολστόι".

Τον Αιμίλιο Βεάκη δυστυχώς δεν τον γνώρισα. Εχω διαβάσει όμως τόσα κι αν κρίνω από το πολύ υλικό που έχουμε στο Σωματείο Ελλήνων Ηθοποιών, το μέγεθός του είναι αξεπέραστο.

Ο Αιμίλιος Βεάκης είχε ένα πολύ μεγάλο θαυμαστή που ήταν ο πατέρας μου, ο οποίος μου μίλαγε ώρες γι' αυτόν. Πιστεύω ότι έβαλα ένα πολύ μικρό λιθαράκι στο όνομα Αιμίλιος Βεάκης, προτείνοντας στον πρώην σύζυγό μου Κώστα Παλτόγλου να ονομάσει το θέατρο της οδού Στουρνάρη Θέατρο "Βεάκη" όπου υπάρχει μέχρι και σήμερα. Και εν συνεχεία στο "Σπίτι του Ηθοποιού" βέβαια μια αίθουσα θα την ονομάσουμε Αιμίλιος Βεάκης. Πώς αλλιώς.

Βέβαια είναι λυπηρό γιατί τότε που ο Αιμίλιος Βεάκης μεσουρανούσε, δεν υπήρχαν τα οπτικοακουστικά μέσα έτσι ώστε να μπορούμε όλοι εμείς να απολαμβάνουμε αυτούς τους μεγάλους καλλιτέχνες.

Πιστεύω όμως ότι άνθρωποι σαν τους Αιμίλιο Βεάκη, Κατίνα Παξινού, Ελλη Λαμπέτη, Μάνο Κατράκη, Κατερίνα Ανδρεάδη, Μελίνα Μερκούρη, Τζένη Καρέζη, Αλίκη Βουγιουκλάκη και τόσοι άλλους, ποιους να πρωτοϋμνήσω, είναι αθάνατοι.

ΑΝΝΑ ΦΟΝΣΟΥ

Πρόεδρος Σωματείου Ελλήνων Ηθοποιών

Ο ηθοποιός Βασίλης Κολοβός, πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Θεάματος και Ακροάματος, γράφει για τον Αιμ. Βεάκη:

"Ο Αιμίλιος Βεάκης ήταν ένας αληθινά μεγάλος ηθοποιός. Ενας ηθοποιός που σεβάστηκε το ρόλο του ως άνθρωπος και καλλιτέχνης που ασκεί κοινωνικό λειτούργημα.

Εμεινε σταθερά όρθιος σε όλες τις δυσκολίες που αντιμετώπισε στο μακρόχρονο και δημιουργικό του βίο, έχοντας βαθιά επίγνωση ότι ο γονατισμένος καλλιτέχνης χάνει τον ιστορικό και μοναδικό ρόλο να ποιεί ήθος.

Ηταν δάσκαλος στο καλό θέατρο, ήταν δάσκαλος για την καλύτερη ζωή, έζησε και δίδαξε τον καλό και ωραίο αγώνα. Ηταν δάσκαλος σε όλες τις πλευρές της ζωής που συνθέτουν την έννοια άνθρωπος.

Ο Αιμίλιος Βεάκης στο χώρο του θεάτρου αλλά και της πνευματικής ζωής του τόπου μας, υπήρξε σημαντικός. Ο Αιμίλιος Βεάκης είχε όλες τις αρετές του νεοέλληνα ηθοποιού και με την προσωπική του στάση ζωής ανέβασε το κύρος, την υπόληψη και την αξιοπιστία των ηθοποιών σε μια εποχή που τους χαρακτήριζαν απλά γελωτοποιούς μιας χορτασμένης κοινωνίας. Ηταν μια εποχή που ο κοινωνικός ρόλος του ηθοποιού δεν αναγνωριζόταν και μόνο γι' αυτό όλοι οι Ελληνες ηθοποιοί θα πρέπει να θυμούμαστε με ευγνωμοσύνη τον Αιμίλιο Βεάκη".