Σε εκτενές σημείωμά του, για το βιβλίο "Λοκρός", ο Γιώργος Δ. ΜΑΝΤΖΩΡΟΣ,επίτιμος γυμνασιάρχης Μέσης Εκπαίδευσης γράφει:

"Ανεκτίμητη υπηρεσία θα προσφέρανε, αν για κάθε γωνιά της Ελλάδας βρίσκονταν άνθρωποι να κάνουν αυτό που έκανε ο Κώστας Πεντεδέκας για τη Ρούμελη.

Απλά, φυσικά και αβίαστα, αφηγείται συνταρακτικά γεγονότα με τη μορφή ανακοινώσεων συμβάντων της σημερινής ζωής των απλών ανθρώπων. Καμιά προσπάθεια να εξιδανικεύσει τον "Λοκρό", να τον βγάλει έξω από τα μέτρα του κοινού ανθρώπου. Καμιά διάθεση εξωραϊσμού.

Διηγούμενος απλά και φυσικά με καθαρότητα, την οποία εξασφαλίζει η αγαθή πρόθεση και η ειλικρίνεια του αφηγητή, απεικονίζει το περιβάλλον, το οποίο έζησε τα παιδικά του χρόνια ο Σωτήρης Τσιτσιπής.

Με συναίσθηση της σημασίας που έχει η γνώση του οικογενειακού περιβάλλοντος, ο Πεντεδέκας δίνει στοιχεία για τα παιδικά του χρόνια και προσδιορίζει υποβλητικά τις καταβολές, οι οποίες επέτρεψαν στον Σωτήρη να γίνει ο "Λοκρός".

Στην Αλβανία, συνεπής στον όρκο του και στο χρέος προς την πατρίδα. Την εθνική συμφορά της Κατοχής τη βιώνει ως προσωπική και οικογενειακή τραγωδία. Τη δέχεται με κάποια στωικότητα, αλλά όχι παθητικά. Οι οικογενειακές καταβολές, οι παραδόσεις του χωριού, αλλά και οι αντιδράσεις του σχολείου θα προσδιορίσουν τη συμπεριφορά του. Δε βασανίστηκε πολύ να πάρει τις αποφάσεις του.

Είναι στρατιωτικός και η θέση του είναι στο μέτωπο. Με όσα στοιχεία έδωσε ο Πεντεδέκας, δε μας άφησε καμιά αμφιβολία για τις σκέψεις και αποφάσεις του "Λοκρού". Αντιλήφθηκε έγκαιρα ότι ο συγκροτούμενος ΕΛΑΣ θα είναι η δύναμη που θα αγωνιστεί για την τιμή του έθνους και την ελευθερία του λαού. Δόθηκε ολοκληρωτικά στον αγώνα.

Εδωσε 32 μάχες ως μαχητής, αλλά και ως πολεμικός ηγέτης. Παραθέτει έγγραφα, προσδιορίζει τόπο και χρόνο των επιχειρήσεων, αριθμούς συγκρουομένων, οπλισμό και θύματα των εμπολέμων.

Τα γεγονότα ατενίζονται ψυχρά, αντικειμενικά, με το μάτι του υπεύθυνου πολέμαρχου, αλλά, κατά την περιγραφή, η ευαισθησία της ανθρώπινης φύσης δεν αφήνει ανεπηρέαστη την ψυχή του αγωνιστή.

Μετά τον ορυμαγδό της μάχης, η ψυχή γαληνεύει και ο πολέμαρχος δίνει τη θέση του στον οραματιστή του ωραίου και ιδανικού.

Με ευθυκρισία τεχνοκρίτη, ο Πεντεδέκας επιλέγει αποσπάσματα από τις εκθέσεις του "Λοκρού", με τις οποίες δίνει ανάγλυφη εικόνα της συνύπαρξης καλλιτεχνικής φύσης και πολεμικής ορμής.

Τα λιγόλογα αποσπάσματα δείχνουν τι θα μπορούσε να δώσει, αν δε θυσίαζε τη ζωή του στο υψηλότερο ιδανικό, στο βωμό, δηλαδή, της ανθρώπινης ελευθερίας και αξιοπρέπειας".

Την απόφασή τους να συνεχίσουν τον αγώνα τους, κάτω απ' τις σημερινές συνθήκες, ενισχύοντας στις προσεχείς δημοτικές εκλογές αγωνιστικούς συνδυασμούς που στηρίζει το ΚΚΕ, διαδήλωσαν οι αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης, που πήραν μέρος στη μεγάλη εκδήλωση στις 30 Αυγούστου 1998, την οποία πραγματοποίησε το Παράρτημα της Ελασσόνας της ΠΕΑΕΑ, στη θέση "Μπεχτέσι" του χωριού Καρυές, για να τιμηθεί η μέρα της ορκωμοσίας της πρώτης ανταρτοομάδας του ΕΛΑΣ Νοτίου Ολύμπου, που έγινε στις 27 - 8 - 1942 και την αποτελούσαν: Ν. Ξυνός (Σμόλικας), Λ. Παπαστεργίου (Ολυμπίσιος), Α. Καραμήτσιος (Μπουχάρης), Ξ. Παπανικολάου (Φώντας), Β. Οικονόμου (Μπαντούμης), Ν. Μπαλαλάς (Μπαντέκος), Θ. Καψάλης, Α. Βίδρας (Διάκος), Γ. Κούρκουλας (Χωροφύλακας Σανατορίου Πέτρας), Β. Μπαρμπαρούσης (Γαρέφης), Θ. Μανίκας, Π. Παλάσκας (Τζαβέλλας) και Δ. Τηλέγραφος.Για την πατριωτική τους δράση στον ΕΛΑΣ και για να αποφύγουν τη μανία των παρακρατικών, οι αντάρτες κατέφυγαν όλοι στα βουνά ως μαχητές του ΔΣΕ, όπου οι περισσότεροι έπεσαν στις μάχες με τις κυβερνητικές δυνάμεις.

Στην εκδήλωση - όπου παραβρέθηκε μεγάλος αριθμός αντιστασιακών, εκπρόσωποι μαζικών φορέων, πρόεδροι κοινοτήτων κ.ά. - κεντρική ομιλία για τον αγώνα και τις θυσίες του λαού της περιοχής έκανε η αντιστασιακή Κατερίνα Γκόλτσου - Λέφα,που αναφέρθηκε στην πατριωτική τους δράση, όχι μόνο κατά τη διάρκεια της γερμανοϊταλικής κατοχής αλλά και στην περίοδο του Εμφυλίου, υπογραμμίζοντας ιδιαίτερα την πολύτιμη συμμετοχή των τοπικών Οργανώσεων του ΚΚΕ.

Στο ψήφισμα που εγκρίνανε οι παραβρισκόμενοι, καταγγέλλουν την αδιαφορία της κυβέρνησης για τα χρονίζοντα άλυτα προβλήματα των αγωνιστών της ΕΑ και απαιτούν τη δέσμευση του Δήμου Ελασσόνας και της Νομαρχίας Λάρισας για την ανέγερση του μνημείου της ΕΑ στην πόλη.

Αντί για στεφάνι πολλοί σύντροφοι και φίλοι της ΕΑ, που πήραν μέρος στην τριήμερη εκδρομή, που διοργάνωσε - για την εκδήλωση - η ΚΟΒ Χαϊδαρίου, κατέθεσαν χρηματικά ποσά για την ολοκλήρωση του ανεγειρόμενου μνημείου στην Κοινότητα Καρυές.

Δημήτρης Σ - ς

Τη συμπαράστασή τους δηλώνουν τα ΔΣ των Παραρτημάτων ΜΟΣΧΑΤΟΥ,ΕΞΑΡΧΕΙΩΝ - ΝΕΑΠΟΛΗΣ - ΚΟΛΩΝΑΚΙΟΥ και ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ της ΠΕΑΕΑ στην Βέρα Νικολαϊδου, υποψήφια δήμαρχο Νίκαιας, επικεφαλής της "Δημοκρατικής Ενότητας", και καταγγέλλουν την απόφαση του περιφερειάρχη Αττικής να την θέσει σε αργία.

"Εκφράζοντας τη θέληση όλων των αντιστασιακών μελών μας, συμπαραστεκόμαστε ολόψυχα στην Βέρα Νικολαϊδου, για την κατάφωρη παράνομη και πέραν κάθε πολιτικής δεοντολογίας συμπεριφορά εναντίον της, του σημερινού δημάρχου Τράπαλη, εκτελεστικού οργάνου των κυβερνητικών μεθοδεύσεων.

Η Β. Νικολαϊδου είναι καταξιωμένη στη συνείδηση του κόσμου, γιατί αγωνίζεται για μια Τοπική Αυτοδιοίκηση με προοδευτικά, δημοκρατικά, κοινωνικά χαρακτηριστικά, όπως εκφράζονται από τον Κώδικα Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΚΤΑ) της Πολιτικής Επιτροπής Εθνικής Απελευθέρωσης (ΠΕΕΑ), που αποτελεί και πολύτιμο ντοκουμέντο για τη δημοκρατική αποκέντρωση του κράτους. Και πιστεύουμε ότι θα ανατρέψει, μαζί με το λαό της Νίκαιας, την κατάπτυστη σκευωρία που πραγματοποιείται από την κυβέρνηση".

• Επίσης, ο ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΝΙΚΑΙΑΣ με ανακοίνωση για το ίδιο θέμα ανάμεσα σε άλλα τονίζει: "...Οι γυναίκες της Νίκαιας κρίνουμε αυτή την ενέργεια απαράδεκτη, καλούμε τον γγ Περιφέρειας Αττικής να ανακαλέσει την απόφασή του. Δηλώνουμε ότι θα σταθούμε στο πλευρό της Β. Νικολαϊδου, πρωτοπόρου μέλους του συλλόγου μας, για να λάμψει η αλήθεια και αυτό θα το δείξουμε με τον τρόπο που εμείς οι γυναίκες ξέρουμε, την ψήφο μας".

Αναμνηστική φωτογραφία (που μας έστειλε ο αντιστασιακός Γ. Σιδηρόπουλος) από την εκδρομή που διοργάνωσε το Παράρτημα Πολίχνης (Θεσσαλονίκης) της ΠΕΑΕΑ τον περασμένο Ιούλη στα υψώματα του Γράμμου και Βόιου, για να τιμήσει τους ηρωικούς μαχητές και μαχήτριες του ΕΛΑΣ και του ΔΣΕ. Η διαδρομή που ακολουθήθηκε ήταν: Θεσ/νίκη - Χαλκηδόνα - Γιαννιτσά - Σκύδρα - Εδεσσα - Καστοριά. Στο Νεστόριο κατατέθηκε στεφάνι στο μνημείο των πεσόντων αγωνιστών του ΕΛΑΣ 1941 - 44. Μετά τη σύντομη τελετή παίρνουν τον δρόμο της επιστροφής. Περνούν τα υψώματα του Βόιου και μέσω του Φαρδύκαμπου, φθάνουν στην Κοζάνη, όπου καταθέτουν στεφάνι στη μνημείο του Δεσπότη Ιωακείμ.

Σ' όλη τη διάρκεια του ταξιδιού τα αντάρτικα τραγούδια δονούσαν το πούλμαν και οι αγωνιστές της Πολίχνης παρ' όλη την κούραση του μεγάλου αυτού γύρου, έμειναν ευχαριστημένοι και έδωσαν υπόσχεση να την επαναλάβουν.

Πρόσφατα κυκλοφόρησε το βιβλίο του Αναστάσιου (Τάκη) Τομπουλίδη,"Διηγήματα του αντάρτικου και της εξορίας".

Ο συγγραφέας, γεννημένος στην Τασκένδη, έρχεται με την οικογένειά του το 1939 στην Ελλάδα ως πρόσφυγας. Στην Κατοχή οργανώνεται στο ΕΑΜ και το 1943 στα 19 του χρόνια βγαίνει ανταρτοεπονίτης του ΕΛΑΣ στο βουνό.

Μετά τη Βάρκιζα, το μισαλλόδοξο καθεστώς τον καταδικάζει σε 15 χρόνια κυνηγητό, εξορίες και στρατόπεδα συγκέντρωσης.

Σήμερα ζει με την οικογένειά του στη Θεσσαλονίκη. Η διεύθυνση του είναι: Αναξιμάνδρου 49, Χαριλάου ΤΚ. 54.250. Τηλ: 031/304.860.

• Τα Παραρτήματα ΠΛΑΚΑΣ και ΚΟΥΚΑΚΙΟΥ της ΠΕΑΕΑ, πραγματοποιούν εκδήλωση την Κυριακή 13 - 9 - 98 στις 10.30 π.μ.,στην πλατεία "Περιβολάκι - Κουκάκι", για να τιμηθούν οι 6 εκτελεσμένοι πατριώτες, καθώς και όλοι οι Πλακιώτες και Κουκακιώτες αγωνιστές που έπεσαν στον αγώνα, ενάντια στους φασίστες κατακτητές της γερμανικής κατοχής.
• Το Παράρτημα ΛΑΚΩΝΙΑΣ της ΠΕΑΕΑ πραγματοποιεί εκδήλωση την Κυριακή 13 - 9 - 98 στις 11. π.μ. στην Αράχοβα (Καρυές) Λακωνίας προς τιμή των πεσόντων αγωνιστών της περιόδου 1941 - 1949. Επίσης, τιμάται η επέτειος της πρώτης σύγκρουσης στη Λακωνία του ΕΛΑΣ με τους Γερμανούς κατακτητές.

- Τα Κεντρικά Γραφεία της ΠΕΑΕΑ δρομολογούν πούλμαν για την εκδήλωση που ξεκινά από την πλατεία Κάνιγγος στις 7. π.μ..Τηλ: 82.34.296, 38.44.853, 82.22.952.

• Το Παράρτημα Νομού ΚΑΒΑΛΑΣ της ΠΕΑΕΑ διοργανώνει εκδήλωση την Κυριακή 13 - 9 - 97 στις 11 π.μ., για να τιμηθεί η 54η επέτειος της απελευθέρωσης της Καβάλας από τη γερμανοβουλγαρική κατοχή. Καλούνται οι αντιστασιακοί να συγκεντρωθούν στα γραφεία του παρ/τος στις 9.30 π.μ.,για να κατευθυνθούν στον τόπο της εκδήλωσης, στον Δημοτικό Κήπο.
• Το Παράρτημα ΝΙΓΡΙΤΑΣ της ΠΕΑΕΑ διοργανώνει την Κυριακή 13 - 9 - 98 στις 11 π.μ. εκδήλωση για την επέτειο των νικηφόρων μαχών του ΕΛΑΣ στο ύψωμα"ΤΑΣΙΟΥΛΟΥΚ". Καλούνται να παραβρεθούν επιζώντες μαχητές, συγγενείς των πεσόντων, αντιστασιακές οργανώσεις και όλες οι Αρχές του τόπου.

Φωτογραφικό στιγμιότυπο του Γιώργου Λιονάκη, από την εκδήλωση στις Καρυές Πιερίας, προς τιμήν της μέρας της ορκωμοσίας της πρώτης αναρτοομάδας του ΕΛΑΣ Ολύμπου, τον Αύγουστο του 1942