Σε ύμνους προς το ΝΑΤΟ από αμερικανικού εδάφους επιδόθηκε ο υπουργός Αμυνας Α. Τσοχατζόπουλος,ο οποίος πραγματοποιεί επίσημη επίσκεψη στις ΗΠΑ. Στη διάρκεια ομιλίας του χτες στην Ουάσιγκτον στο "Ινστιτούτο Κάρνετζι για τη Διεθνή Ειρήνη" με θέμα "Προκλήσεις ασφάλειας στη Νοτιοανατολική Ευρώπη και τη Μεσόγειο και ο ρόλος της Ελλάδας" χαρακτήρισε την Ατλαντική Συμμαχία ως τον "πιο πετυχημένο διεθνή οργανισμό συλλογικής άμυνας στην περίοδο του Ψυχρού Πολέμου", χωρίς ωστόσο να μπει στον κόπο να πει τι έχει προσφέρει το ΝΑΤΟ στην ασφάλεια της Ελλάδας και της Κύπρου.

Μίλησε για τη λεγόμενη νέα αρχιτεκτονική ασφάλειας στην Ευρώπη, που αποτελεί το προκάλυμμα για την επέκταση του ΝΑΤΟ και την επιβολή της "νέας τάξης" του ιμπεριαλισμού. Και αναφέρθηκε στην αναγκαιότητα ανάπτυξης στην Ευρώπη των "Δυνάμεων Πολυεθνικών Διακλαδικών Επιχειρήσεων",με αποστολή το "χειρισμό κρίσεων" και τη... "διατήρηση της ειρήνης", ώστε να δημιουργηθεί ένα "ευρωπαϊκό σύστημα ασφάλειας εντός της Ατλαντικής Συμμαχίας". Ειδικότερα για τα Βαλκάνια έκανε λόγο για "ανάδειξη του βαλκανικού υποσυστήματος ως αυτόνομου γεωπολιτικού χώρου", προφανώς στα πλαίσια της λογικής δημιουργίας ενός τοπικού παραρτήματος του ΝΑΤΟ.

Αναφερόμενος στο ρόλο μεσάζοντα και τοποτηρητή των ιμπεριαλιστικών συμφερόντων στην περιοχή που επιζητεί η Ελλάδα, είπε ότι "φιλοδοξεί να αποτελέσει γέφυρα μεταξύ Βαλκανίων και Μέσης Ανατολής, Ευρώπης, Ασίας και Αφρικής" και με αυτή την έννοια, όπως είπε, είναι "ένα κράτος τριών ηπείρων που μπορεί να αναλάβει πρωτοβουλίες προς πολλές κατευθύνσεις". Στα πλαίσια αυτά ενέταξε και τη γενικότερη εξόρμηση με φιλοδοξίες μικρού ιμπεριαλιστή, που πραγματοποιεί η εγχώρια άρχουσα τάξη, λέγοντας ότι "η χώρα μας μπορεί να αποτελέσει πυρήνα οικονομικής και τεχνολογικής ανάπτυξης των Βαλκανίων και της Ανατολικής Μεσογείου, επεκτείνοντας τις οικονομικές δραστηριότητές της στις γειτονικές της χώρες". Μια στρατηγική στην οποία εντάσσεται και ο ρόλος που διεκδικεί η Ελλάδα στα πλαίσια της "νέας τάξης", καθώς - όπως είπε ο Α. Τσοχατζόπουλος - "μια τέτοια πολιτική, σε συνδυασμό με τη συνέχιση της ήδη επιτυχημένης και δυναμικής στρατιωτικής διπλωματίας, μπορεί να καταστήσει τη χώρα μας παράγοντα αποφασιστικής σημασίας για τις εξελίξεις στην περιοχή".

Η επίσκεψη του υπουργού Αμυνας στις ΗΠΑ, που θα κρατήσει όλη τη βδομάδα, συνδέεται σε μεγάλο βαθμό με τις τελικές αποφάσεις που θα παρθούν στο ΚΥΣΕΑ στις 24 Ιούλη στην Αθήνα για το εξοπλιστικό πρόγραμμα. Για το σκοπό αυτό πραγματοποιεί επισκέψεις στα εργοστάσια παραγωγής μαχητικών αεροσκαφών και άλλων οπλικών συστημάτων. Χτες συναντήθηκε με τον διευθυντή της CIA Τζ. Τένετ και το βράδυ παρακάθησε σε γεύμα που του παρέθεσε ο υπουργός Αμυνας των ΗΠΑ Ου. Κοέν, ενώ σήμερα αναμένεται να επισκεφτεί το Πεντάγωνο και να έχει μαζί του κατ' ιδίαν συνάντηση. Επίσης θα ακολουθήσει και σειρά άλλων επαφών.

Η Αγκυρα ανέβασε τους τόνους στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, υπενθυμίζοντας την πάγια αξίωσή της για αποστρατικοποίηση των ελληνικών νησιών του Αιγαίου. Η υπενθύμιση αυτή έγινε με ρηματική διακοίνωση, που επιδόθηκε στην ελληνική πρεσβεία στην Αγκυρα και, σύμφωνα με την εκτίμηση Ελλήνων διπλωματών, αποτελεί προσπάθεια της τουρκικής διπλωματίας για την εκκίνηση μιας συζήτησης και για το θέμα αυτό.

Οι γνωστές τουρκικές απόψεις για το θέμα της αποστρατικοποίησης των ελληνικών νησιών του Αιγαίου διαβιβάστηκαν στην ελληνική και την αμερικανική πρεσβεία στην Αγκυρα, την περασμένη βδομάδα, με το ταχυδρομείο. Το πρακτορείο "Ανατολή", επικαλούμενο διπλωματικές πηγές, μεταδίδει ότι το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών ζήτησε από τις ΗΠΑ να ακυρώσουν προγραμματισμένη επίσκεψη μονάδων του 6ου στόλου στη Ρόδο. Η Αγκυρα υπενθύμισε την "ευαισθησία" της στη "διατήρηση του καθεστώτος αποστρατικοποίησης της Δωδεκανήσου" και επανέλαβε τις γνωστές απόψεις της.

Ο υπουργός Τύπου, Δ. Ρέππας, σε χτεσινές του δηλώσεις περιέγραψε το περιεχόμενο της διακοίνωσης. Οπως είπε ο υπουργός, η Αγκυρα με τη διακοίνωση "υποστηρίζει πως η πράξη αυτή, στην οποία έχει προβεί η Ελλάδα με το να εγκαταστήσει τμήματα των Ενόπλων Δυνάμεών της στα νησιά του Αιγαίου, αποτελεί παραβίαση των Συνθηκών και παράβαση των Κανόνων του Δικαίου που διέπει το καθεστώς στην περιοχή. Δεν υπήρχε οποιοσδήποτε λόγος".

Ο Δ. Ρέππας χαρακτήρισε τους ισχυρισμούς της Αγκυρας "ιστορικά απαράδεκτους και νομικά αστήρικτους. Κάθε χώρα - αναφέρεται άλλωστε και στο Χάρτη του ΟΗΕ - έχει το δικαίωμα να οργανώσει την άμυνά της κατά τον καλύτερο τρόπο. Πολύ περισσότερο, μετά τις συνθήκες που διαμορφώνονται στην περιοχή, με την ίδρυση από την Τουρκία της 4ης Στρατιάς, της επιλεγόμενης Στρατιάς του Αιγαίου, με τη δημιουργία ενός στόλου 200 και πλέον αποβατικών πλοίων, με τη συνεχιζόμενη κατοχή στην Κύπρο, με την πολιτική που ασκεί η Τουρκία σε βάρος της Ελλάδας και με τις επιθετικές και προκλητικές δηλώσεις των Τούρκων αξιωματούχων".

Ο εκπρόσωπος του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών σε δήλωσή του επισημαίνει ότι "για πολλοστή φορά η Τουρκία επιδιώκει να δημιουργήσει και να διατηρήσει ατμόσφαιρα έντασης (...). Η πρακτική αυτή αποτελεί παραβίαση συμφωνιών και δεσμεύσεων που έχει αναλάβει προσφάτως η Τουρκία, όχι μόνο έναντι της Ελλάδας αλλά και έναντι άλλων χωρών και διεθνών Οργανισμών". "Οι δηλώσεις αυτές, καταλήγει ο εκπρόσωπος του ελληνικού ΥΠΕΞ, είναι κατώτερες των περιστάσεων και γίνονται προφανώς για λόγους που έχουν σχέση με την εσωτερική κατάσταση της χώρας".

Εκτός από αυτές τις πρώτες αντιδράσεις η ελληνική πλευρά ίσως θα προχωρήσει τις προσεχείς μέρες και σε μια επί της ουσίας απάντηση στο ίδιο επίπεδο και με τον ίδιο τρόπο, αντικρούοντας τους ισχυρισμούς της Αγκυρας και καταγράφοντας σε ρηματική διακοίνωση τις ελληνικές θέσεις για το δικαίωμα της χώρας να φροντίζει την άμυνά της. Αυτό, πάντως, όπως σημειώνουν πηγές του ελληνικού ΥΠΕΞ, θα εξαρτηθεί από τη μελέτη των τουρκικών ισχυρισμών και από την πολιτική εκτίμηση αν θα πρέπει ή όχι να δοθεί απάντηση.

Προάγγελος μετατροπής του αλβανικού λιμανιού του Δυρραχίου σε μόνιμη ναυτική βάση του ΝΑΤΟ στην Αδριατική, αποτελεί η εκεί επίσκεψη από 8 μέχρι 10 του Ιούλη της Ναυτικής Δύναμης της Μεσογείου (STANAVFORMED) όπου συμμετέχει και η Ελλάδα με τη φρεγάτα "ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ". Οπως χαρακτηριστικά αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση του ελληνικού ΓΕΕΘΑ, "η επίσκεψη αποτελεί μέρος της προσπάθειας του ΝΑΤΟ να δημιουργήσει ένα κλίμα ασφάλειας και σταθερότητας στην περιοχή και να επιτρέψει στη ΝΑΤΟική δύναμη να γνωρίσει και να γνωριστεί, σ' αυτό το σημαντικό λιμάνι στην είσοδο της Αδριατικής θάλασσας ". Η επίσκεψη αυτή εγκρίθηκε κατά τη διάρκεια της υπουργικής συνόδου του ΝΑΤΟ στις 28 Μάη 1998 "στο πνεύμα των πρωτοβουλιών του ΝΑΤΟ να ενισχύσει και να συμπληρώσει τις ενέργειες του προγράμματος "Σύμπραξη για την Ειρήνη" (PFP) για τις χώρες Αλβανία και ΠΓΔΜ".

Η Ναυτική Δύναμη Μεσογείου είναι μέρος της δύναμης άμεσης αντίδρασης του ΝΑΤΟ. Αποτελείται από πλοία διαφόρων χωρών της συμμαχίας που, όπως αναφέρει το ΓΕΕΘΑ, ενεργούν ως ενιαία δύναμη. Τα τελευταία πέντε χρόνια έχει λάβει μέρος σε όλες τις ναυτικές ενέργειες του ΝΑΤΟ στην επιβολή του εμπάργκο κατά της Πρώην Γιουγκοσλαβίας. Στη Ναυτική Δύναμη της Μεσογείου συμμετέχουν πολεμικά πλοία από Ελλάδα, Ιταλία, Ισπανία και Τουρκία, τα οποία θα επισκεφθούν το Δυρράχιο καθώς και πλοία από Γερμανία, Ολλανδία, Αγγλία και ΗΠΑ.