Κι άλλη οικονομική θηλιά στην υγεία και στην πρόνοια βάζει η κυβέρνηση, με μια εγκύκλιο του υπουργού Υγείας - Πρόνοιας Κ. Γείτονα, που ζητά περιστολή των δαπανών όλων των επιχορηγούμενων ιδρυμάτων κατά 3%. Μάλιστα, η περιστολή αυτή σε ορισμένους τομείς - πλην της μισθοδοσίας - θα φτάσει μέχρι και 10%, ώστε να γίνουν και προσλήψεις, όπως αναφέρει στην εγκύκλιό του ο υπουργός.

Η εγκύκλιος του Κ. Γείτονα φέρει ημερομηνία 7.5.1998 και απευθύνεται προς όλους τους εποπτευόμενους, απ' το υπουργείο Υγείας, οργανισμούς. Εκδόθηκε εις εφαρμογή της απόφασης της κυβέρνησης για μείωση δαπανών του προϋπολογισμού, στο όνομα της σύγκλισης. "Στα πλαίσια της ασκούμενης δημοσιονομικής πολιτικής και της συνολικής προσπάθειας για τη μείωση των δημοσίων δαπανών και την εξοικονόμηση περαιτέρω πόρων, ώστε να δημιουργηθούν οι κατάλληλες προϋποθέσεις για τη συμμετοχή μας στο πρόγραμμα σύγκλισης, σας κοινοποιούμε εγκύκλιο του υφυπουργού Οικονομικών Ν. Χριστοδουλάκη (αριθμ. 2025460/16 - 4 - 98) για ενημέρωσή σας και πιστή εφαρμογή", αναφέρει ο Κ. Γείτονας, επισημαίνοντας επιπροσθέτως - όπως υπογραμμίζει - τα εξής:

• Σύμφωνα με την εγκύκλιο του Χριστοδουλάκη, "οι εγγεγραμμένες πιστώσεις για επιχορηγήσεις φορέων θα περιοριστούν κατά 3% περίπου". "Τονίζεται, συνεχίζει ο υπουργός, ότι πιστώσεις που έχουν εγγραφεί στον προϋπολογισμό για το σκοπό αυτό σε καμιά περίπτωση δε σημαίνει ότι θα εκταμιευθούν υποχρεωτικά".

Προτεραιότητα, σύμφωνα με τον υπουργό, θα έχουν οι δαπάνες της τακτικής μισθοδοσίας και στη συνέχεια θα αντιμετωπίζονται κάθε είδους άλλες δαπάνες.

• Οι επιχορηγήσεις θα δίνονται το τελευταίο δεκαήμερο κάθε μήνα. "Καθίσταται σαφές, υπογραμμίζει ο υπουργός, ότι οι επιχορηγήσεις γίνονται με τη συνεκτίμηση των ταμειακών υπολοίπων και εφόσον αυτά δεν καλύπτουν τις ανάγκες του φορέα, τότε ενεργείται ανάλογα η επιχορήγηση".

Αν, δηλαδή, σε κάποιο ίδρυμα "έμεινε και κάτι στην άκρη" από μια χρήση, τότε η επιχορήγηση περικόπτεται, καθώς, όπως αναφέρει ο υπουργός σε άλλο σημείο της εγκυκλίου, οι "επιχορηγήσεις δεν πρέπει να σκοπεύουν και να συντελούν στη δημιουργία αποθεματικών".

Ταυτόχρονα με τις περικοπές, ο Κ. Γείτονας κάνει και την εξής υπόδειξη: "Κάθε επιχορηγούμενος φορέας θα πρέπει να καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια για την αξιοποίηση της κινητής και ακίνητης περιουσίας και την είσπραξη των εσόδων από τις δραστηριότητές τους".

Ακόμα ο υπουργός ζητά τον περιορισμό των επιχορηγήσεων "για δαπάνες που είναι απαγορευτικές στις δημόσιες υπηρεσίες". Δεν μπορεί, αναφέρει, να γίνεται "διάθεση σημαντικών κονδυλίων για εκδηλώσεις, δημόσιες σχέσεις, αγορά επίπλων κλπ. δεν μπορεί να πραγματοποιούνται".

Δεν έφτασε ο προϋπολογισμός του 1998, με τον οποίο μειώθηκαν κατά 24,2% οι επιχορηγήσεις των νοσοκομείων σε λειτουργικές δαπάνες (10,8 δισ. το 1998 έναντι 13,505 δισ. το 1997), αλλά έρχεται ο υπουργός να σφίξει κι άλλο το ζωνάρι. "Οι λειτουργικές δαπάνες, αναφέρει στην εγκύκλιο, ως ελαστικές δαπάνες μπορούν να συγκρατηθούν και να συμπιεστούν περαιτέρω, ώστε να εξοικονομηθούν πόροι. Εχει παρατηρηθεί ότι οι εν λόγω δαπάνες είναι ιδιαίτερα αυξημένες και επιβάλλεται ο περιορισμός τους (π.χ. ΟΤΕ, ΔΕΗ κλπ.)".

Στη συνέχεια, ο υπουργός υπογραμμίζει την ανάγκη του σωστού προγραμματισμού "των προμηθειών, τόσο διαφόρων υλικών, όσο και του εξοπλισμού που χρειάζεται κάθε υπηρεσία", ενώ επισημαίνει ότι "πρέπει να τίθενται προτεραιότητες με βάση τις πραγματικές ανάγκες, ν' αποφεύγεται η προμήθεια ειδών σε ποσότητες που δημιουργούν μεγάλα αποθέματα (στοκ), τα οποία ή μπορεί να έχουν ημερομηνία λήξεως και μέρος να καταστραφεί ή ν' αλλοιώνεται η ποιότητά τους". Σε ό,τι αφορά την προμήθεια ειδών εξοπλισμού, ο Κ. Γείτονας ζητά να εκτιμάται με μεγάλη προσοχή η σκοπιμότητα των προμηθειών αυτών, λαμβάνοντας υπόψη όλες τις παραμέτρους που συνθέτουν την ανάγκη της προμήθειάς τους.

Ο Κ. Γείτονας κάνει ειδική αναφορά στα νοσοκομεία και υπενθυμίζει προηγούμενες εγκυκλίους, τόσο του ίδιου ή του υφυπουργού Οικονομικών, που αφορούν την αποζημίωση για τις υπερωρίες και την εργασία τις αργίες και τις νύχτες. Ο υπουργός τονίζει ότι θα εφαρμοστούν απαρέγκλιτα οι σχετικές διατάξεις, ενώ, όσον αφορά τις πρόσθετες αμοιβές, υπογραμμίζει ότι "θα περιοριστούν στις απολύτως αναγκαίες και θα καλύπτουν πραγματικές και μόνο ανάγκες της Υπηρεσίας".

Θυμίζουμε ότι ένα μήνα πριν την έκδοση της παραπάνω εγκυκλίου, ο Κ. Γείτονας είχε συνυπογράψει (7.4.1998) κοινή απόφαση με τον Ν. Χριστοδουλάκη για τα νυχτερινά και τις αργίες, με την οποία περιορίζεται η απασχόληση - σε σχέση με το 1997 - μέχρι και 80%, κυρίως του νοσηλευτικού προσωπικού.

Ενδιαφέρον παρουσιάζει το σημείο εκείνο της εγκυκλίου που αναφέρει: "Επισημαίνεται ότι οι εγγεγραμμένες πιστώσεις του προϋπολογισμού μας στους υπό κατανομή κωδικούς αριθμούς θα περιοριστούν κατά 10% και θα διατεθούν κυρίως για την αντιμετώπιση δαπανών προσλήψεων προσωπικού. Μικρό μόνο μέρος των πιστώσεων αυτών ενδέχεται να διατεθεί για την κάλυψη δραστηριοτήτων μείζονος πολιτικής σημασίας".

Ηδη, στα νοσοκομεία υπάρχουν πάνω από 15.000 κενές οργανικές θέσεις νοσηλευτικού προσωπικού. Στον προϋπολογισμό του 1998, η κυβέρνηση είχε εγγράψει μόλις 2,5 δισ. δραχμές για νέες προσλήψεις, που μεταφράζεται σε 700 το πολύ προσλήψεις.

Μέχρι την ημέρα που έγινε το υπουργικό συμβούλιο (27.3.1998), που αποφάσισε τις καινούριες περικοπές, ο Κ. Γείτονας διαμήνυε προς κάθε κατεύθυνση ότι "θα αγωνιστεί" για την πρόσληψη 4.000 εργαζομένων στα νοσοκομεία - πλην των γιατρών - μέσα στο 1998. Αμέσως μετά το υπουργικό συμβούλιο, σε μια συνάντησή του με την ΠΟΕΔΗΝ, είπε ότι οι προσλήψεις - συμπεριλαμβανομένων, πλέον, και των γιατρών - θα είναι μόλις 3.000!

Και τώρα έρχεται με την εγκύκλιο να πει πως οι προσλήψεις θα γίνουν με χρήματα απ' τις περικοπές.

Θυμίζουμε ότι απ' τις 3.500 θέσεις που προκηρύχτηκαν το 1997 μόνο οι 2.000 απ' αυτές καλύφθηκαν στα νοσοκομεία και στο ΕΚΑΒ, ενώ οι 1.500 παραμένουν σε εκκρεμότητα.

Υστερα από όλα αυτά, ηχεί παράταιρα ο επίλογος της εγκυκλίου του υπουργού:"Κατόπιν των ανωτέρω γίνεται σαφές ότι πρέπει να καταβληθεί κάθε δυνατή προσπάθεια περιστολής των δαπανών για την εξοικονόμηση των κατά περίπτωση πόρων, αλλά και για την ορθολογική κατανομή τους, ώστε να μην διαταραχθεί η εύρυθμη και αποτελεσματική λειτουργία των Υπηρεσιών".

Γιώργος ΜΟΥΣΓΑΣ

Την έντονη ανησυχία του για την τύχη των νοσοκομείων του ΙΚΑ - καθώς πολλά και διάφορα ακούγονται το τελευταίο διάστημα σχετικά με τις προθέσεις της κυβέρνησης - εκφράζει με ανακοίνωσή του ο Πανελλήνιος Σύνδεσμος Νεφροπαθών. Ο Σύνδεσμος αναφέρεται στα σοβαρά προβλήματα, που αντιμετωπίζουν τα νοσοκομεία (ελλείψεις σε ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό), επισημαίνει ωστόσο πως παρ' όλα αυτά "τα νοσοκομεία του ΙΚΑ αυτή τη στιγμή προσφέρουν στους ασφαλισμένους του πολύ πιο αναβαθμισμένες υπηρεσίες από αυτά του ΕΣΥ".

Ο Σύνδεσμος, σε υπόμνημά του προς τον υπουργό Εργασίας Μ. Παπαϊωάννου, υπογραμμίζει πως αντί να διοριστούν γιατροί, που χρειάζονται στις περισσότερες ειδικότητες, έχουν προγραμματιστεί απολύσεις. Οσον αφορά το νοσηλευτικό προσωπικό, αναφέρει πως "χρόνια τώρα ακούμε για προσλήψεις, οι οποίες, όχι μόνο δε γίνονται, αλλά και αυτοί που βγαίνουν στη σύνταξη δεν αναπληρώνονται, με αποτέλεσμα η κατάσταση να έχει γίνει απαράδεκτη". Είναι ενδεικτικό - επισημαίνουν οι νεφροπαθείς - πως στις κλινικές αντιστοιχεί μια νοσηλεύτρια σε 30 ασθενείς, "ούτε ορούς δεν προλαβαίνουν να αλλάξουν", οι δε αποκλειστικές νοσοκόμες έχουν γίνει απλησίαστες λόγω κόστους (15.000 δρχ. την ημέρα).

Ειδικότερα στις Μονάδες Τεχνητού Νεφρού (ΜΤΝ), ο Σύνδεσμος επισημαίνει πως για να λειτουργήσουν σωστά και εντός του ορίου του νόμου θα πρέπει να διοριστούν στο μεν 7ο Νοσοκομείο ΙΚΑ τουλάχιστον οχτώ νοσηλεύτριες, στο δε 6ο Νοσοκομείο ΙΚΑ τουλάχιστον πέντε.

Ενα άλλο ζήτημα, στο οποίο αναφέρονται στην ανακοίνωσή τους οι νεφροπαθείς, είναι οι μεταθέσεις του νοσηλευτικού προσωπικού απ' τα νοσοκομεία σε υποκαταστήματα του ΙΚΑ. Μάλιστα, ο Σύλλογος των νεφροπαθών αναφέρει γεγονότα και κατονομάζει περιπτώσεις τέτοιες μεταθέσεων, τονίζοντας ότι αυτά τα πράγματα είναι "εξόφθαλμες περιπτώσεις μεγάλου κόστους".

Σε κρίσιμη κατάσταση νοσηλεύεται στη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας του Νοσοκομείου Παίδων "Αγλαϊα Κυριακού", από την Τετάρτη, ο 11χρονος Κώστας Β. από τα Μέγαρα, με σηψαιμία, που την προκάλεσε η ύπαρξη μικροβίου μηνιγγίτιδας στο αίμα (μηνιγγιτιδόκοκκος). Σύμφωνα με τους γιατρούς, η κατάσταση της υγείας του παιδιού χτες ήταν καλύτερη και φαίνεται να ξεπερνάει τον κίνδυνο.

Το μικρόβιο της μηνιγγίτιδας "χτύπησε" και έναν 10χρονο από τη Νέα Ερυθραία, που από την Τετάρτη νοσηλεύεται, εκτός κινδύνου, στο Παιδιατρικό Νοσοκομείο Πεντέλης.

Σημειώνεται ότι στο 3ο Δημοτικό Σχολείο Μεγάρων και στο 3ο Δημοτικό Σχολείο Νέας Ερυθραίας, όπου φοιτούν τα δύο παιδιά, έγινε απολύμανση και θα παραμείνουν κλειστά για δύο μέρες.

Η ενιαία αγορά της Ευρωπαϊκής Ενωσης θα επιβάλει και στη χώρα μας τα λεγόμενα "μη υποχρεωτικώς συνταγογραφούμενα φάρμακα" (OTC).

Αυτό φάνηκε, αλλά και ταυτόχρονα διακηρύχτηκε με κάποιο τρόπο, απ' τον κοινοτικό επίτροπο Μ. Μπάνγκερμαν σε χτεσινή συνέντευξη Τύπου ενόψει του 34ου ετήσιου Συνεδρίου Παρασκευαστών - Αντιπροσώπων Φαρμάκων Ευρείας Χρήσης, της Ευρωπαϊκής Ενωσης (AESFP), που γίνεται αυτές τις μέρες στην Αθήνα. Παρόντες στη συνέντευξη ο Δ. Μαρινόπουλος και ο καθηγητής Ν. Χούλης.

Πρόσχημα για την εισαγωγή των OTC είναι η "ανακούφιση" των ασφαλιστικών ταμείων. Οι πραγματικές όμως επιδιώξεις είναι το περαιτέρω άνοιγμα της αγοράς φαρμάκου και το κάρπωμα αυτού του ανοίγματος από κάποιους. Μάλιστα ο Μ. Μπάνγκερμαν αναγνώρισε ότι η ελληνική κυβέρνηση κάνει ό,τι περνάει απ' το χέρι της για να ανοίξει τις αγορές και να εξαλείψει κάποια μειονεκτήματα του παρελθόντος.

Πάντως μια μελέτη της AESFP που παρουσιάστηκε χτες κατέρριψε το μύθο των υπέρογκων φαρμακευτικών δαπανών στην Ελλάδα, η οποία έχει το χαμηλότερο κατά κεφαλήν φαρμακευτικό κόστος στην Ευρώπη. Τελικά οι "καθαρές" φαρμακευτικές δαπάνες περιορίζονται σε 1,63% επί του ΑΕΠ.

Πάντως εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι οι υποστηρικτές των OTC υποστήριξαν ότι η κατηγορία αυτή των φαρμάκων αναφέρεται σε φάρμακα των 100 και 200 δραχμών και η εφαρμογή της θα επιφέρει στη φαρμακευτική δαπάνη της Ελλάδας μια μείωση 10,5%, που αντιστοιχεί σε 120 δισ. δραχμές ετησίως.

Η Μονάδα Τεχνητού Νεφρού στο 7ο Θεραπευτήριο του ΙΚΑ