Σε εμφύλιο πόλεμο μακράς διάρκειας και απρόβλεπτης κατάληξης οδηγείται το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης, μετά την απόφαση του Κ. Καραμανλή να θέσει εκτός κόμματος κορυφαία στελέχη, σε μια εμφανή προσπάθεια να ξεκαθαρίσει τους λογαριασμούς του με τους εσωκομματικούς αντιπάλους του και να θέσει το κόμμα υπό τον απόλυτο έλεγχό του.

Οι συνέπειες της αιφνιδιαστικής κίνησης του Κ. Καραμανλή είναι ήδη ορατές στο εσωτερικό του κόμματος με τον πόλεμο χαρακωμάτων και το κλίμα σύγκρουσης που έχει αναβιώσει, ενώ δημιουργούνται εύλογα ερωτηματικά για τον ίδιο το ρόλο και την προοπτική της ΝΔ. Μάλιστα, οι "διαφωνούντες" δεν κρύβουν ότι οι διαγραφές θα πλήξουν την προοπτική εξουσίας του κόμματος γιατί περιορίζουν την εμβέλειά του και στρέφονται κατά της "πολυσυλλεκτικότητάς" του.

Σε καμία περίπτωση πάντως, οι διαγραφές των στελεχών δεν μπορούν να δώσουν διέξοδο στο "υπαρξιακό" πρόβλημα της ΝΔ, το οποίο εντοπίζεται στην ίδια αντιλαϊκή πολιτική και ιδεολογία της. Επιπλέον, οι διαγραφές δε φαίνεται να δίνουν τη "δυναμική" και την "ώθηση" που προσδοκά η ηγεσία του κόμματος, αφού είναι φανερό ότι η κίνηση αυτή αντικειμενικά συρρικνώνει την εκλογική βάση και ήδη προκαλεί απογοήτευση σε ένα διόλου ευκαταφρόνητο τμήμα της.

Η Ρηγίλλης επιχειρεί να πείσει ότι η περίοδος της εσωστρέφειας τέλειωσε, αλλά είναι εξόφθαλμο ότι τώρα περνά σε νέα, πιο οξυμένη, φάση. Εξάλλου, η ηγεσία της ΝΔ διαμηνύει ότι στο εξής θα αντιμετωπίζονται με τον ίδιο τρόπο μελλοντικές "ανταρσίες" βουλευτών. Στην κατεύθυνση αυτή, μάλιστα, αφήνεται να εννοηθεί ότι ο Μ. Εβερτ, η δράση του οποίου δεν ενθουσιάζει τη Ρηγγίλης, θα είναι ο επόμενος στόχος.

Οσον αφορά το ενδεχόμενο ίδρυσης νέου κόμματος, στενοί συνεργάτες του Κ. Καραμανλή απαντούν με ειρωνεία "αν βρουν ψηφοφόρους και στελέχη ας προχωρήσουν και ας μετρήσουν τις δυνάμεις τους". Συμπληρώνουν μάλιστα ότι η πλειοψηφία των βουλευτών και στελεχών στηρίζει τις επιλογές της ηγεσίας.

Από την άλλη, οι "διωκόμενοι" δεν έχουν αποσαφηνίσει την τακτική που θα ακολουθήσουν και περιορίζονται στην καταγγελία των αποφάσεων της ηγεσίας. Ταυτόχρονα, όμως, οι περισσότεροι από αυτούς, δε φαίνονται διατεθειμένοι να εμπλακούν σε ένα "πείραμα" για νέο κόμμα και προτιμούν να μην ξεκόψουν τους δεσμούς τους με τον κόσμο της ΝΔ, επιλέγοντας να περιμένουν την έκβαση των εξελίξεων. Αισθητά διαφοροποιημένη υπήρξε η τοποθέτηση του Γ. Σουφλιά ο οποίος ουσιαστικά καλλιέργησε το έδαφος και "νομιμοποίησε" τυχόν δημιουργία νέου πολιτικού σχηματισμού, λέγοντας ότι στη ΝΔ επικρατούν ιδιοκτησιακές αντιλήψεις και δημιουργούν κόμμα στα μέτρα τους, ενώ θεωρεί τη ΝΔ ως "το άλλο κόμμα που δημιουργήθηκε".

Π. Κ.

Η απόφαση του Πειθαρχικού για τη διαγραφή των τριών κορυφαίων στελεχών της ΝΔ (Γ. Σουφλιάς, Στ. Μάνος, Γ. Κοντογιαννόπουλος) και την προσωρινή για ένα χρόνο διαγραφή τριών βουλευτών (Ν. Κάκαλος, Α. Παπαληγούρας και Π. Τατούλης) ανέβασε τους τόνους της εσωκομματικής αντιπαράθεσης.

Ο Κ. Μητσοτάκης έστρεψε τα πυρά του κατά των "επίδοξων κηδεμόνων" του προέδρου της ΝΔ, εννοώντας προφανώς τους Γ. Βαρβιτσιώτη, Γ. Κεφαλογιάννη, Π. Μολυβιάτη, Στ. Δήμα, οι οποίοι, όπως είπε, αποτελούν μια μικρή ομάδα που"προετοίμασε και εξετέλεσε προγραφές με μια μεθοδολογία που είναι ξένη προς τη δημοκρατική παράταξή μας". Αφήνοντας, τουλάχιστον σε αυτή τη φάση στο απυρόβλητο τον Κ. Καραμανλή, τον κάλεσε να αντιληφθεί ότι η παράταξη του 47% δεν πρέπει να συρρικνωθεί στα όρια αυτής της ομάδας. Επιπλέον, δεν έκρυψε την πικρία του για τις διαγραφές λέγοντας ότι "κανείς δεν υπονόμευσε και αμφισβήτησε το νέο αρχηγό". Από τη δήλωση προκύπτει ότι ο Κ. Μητσοτάκης δεν προτίθεται να εγκαταλείψει τη ΝΔ, αλλά θα δώσει εκ των ένδον τη μάχη του. Από την πλευρά της η Ρηγίλλης δηλώνει ότι δεν πρόκειται να τον αντιμετωπίσει ως στέλεχος του κόμματος, με το επιχείρημα ότι έχει τεθεί "υπεράνω κομμάτων".

Την ίδια στιγμή, η Ντ. Μπακογιάννη δεν κρύβει τη δυσαρέσκεια για τις διαγραφές και την περίσκεψή της για την πορεία της ΝΔ, χωρίς να διευκρινίζει την τακτική και τις κινήσεις της. Ωστόσο, όπως ανέφεραν συνεργάτες της, συνιστά ψυχραιμία, ώστε να αποφευχθούν κινήσεις που θα "τραυματίσουν" τη βάση. Από το γραφείο της χτες πέρασαν μια σειρά βουλευτές (Μεϊμαράκης, Βουλγαράκης, Κασίμης, Ζαφειρόπουλος κ. ά. ), ενώ είχε επαφές με στελέχη σε ολόκληρη τη χώρα.

Στο πλευρό των διαφωνούντων εμφανίστηκε χτες ο Γ. Ράλλης ο οποίος κατηγόρησε την ηγεσία γιατί "προκάλεσε χωρίς λόγο ρήγμα στο κόμμα". Μάλιστα άφησε να εννοηθεί ότι οι διαγραφές στελεχών ήταν "στημένες", γιατί δεν είχε τεθεί από την αρχή θέμα κομματικής πειθαρχίας όσον αφορά την τροπολογία για τις ΔΕΚΟ, η οποία όπως είπε βρίσκεται στη σωστή κατεύθυνση, δικαιώνει την πολιτική της ΝΔ και, γι' αυτό όφειλε το κόμμα "να μην καταψηφίσει". Καταλήγοντας κάλεσε την ηγεσία να αντιληφθεί το λάθος της και να αποκαταστήσει την ψυχική ενότητα της παράταξης. Αποκάλυψε μάλιστα ότι οι Βαρβιτσιώτης και Αχιλ. Καραμανλής είχαν επικοινωνήσει μαζί του "προσπαθώντας να τον προετοιμάσουν" για τις διαγραφές.

Οι Γ. Σουφλιάς και Στ. Μάνος με τις χτεσινές δηλώσεις τους χαρακτήρισαν αντικαταστατική, άδικη και απαράδεκτη την απόφαση του Πειθαρχικού, ενώ επέμεναν στη γραμμή ότι διώκονται για τις θέσεις και τις ιδέες τους.

Ο Γ. Σουφλιάς εστίασε τα βέλη του στη μικρή ομάδα της Ρηγίλλης, η οποία"δημιουργεί ένα άλλο κόμμα στα μέτρα της, ένα άλλο τύπο κόμματος ιδιοκτησιακής αντίληψης, που καμία σχέση δεν έχει έχει ούτε με την ηθική και την πολιτική της ΝΔ". Το πρόβλημα, συμπλήρωσε, δεν το έχουν κυρίως οι διαγραφέντες, αλλά "το άλλο κόμμα που δημιουργήθηκε". Αποκήρυξε τις κατηγορίες περί υπονόμευσης, υπενθύμισε ότι είναι ο δημιουργός του προγραμματικού λόγου και κατέληξε λέγοντας ότι "θα δώσει τη μάχη για την αναγέννηση της παράταξης".

Ο Στ. Μάνος,που φροντίζει να κρατά κλειστά τα χαρτιά του για τις μελλοντικές κινήσεις του, στη χτεσινή του δήλωση απευθύνθηκε περισσότερο στις "δυνάμεις της αγοράς" υπερασπιζόμενος τις γνωστές νεοφιλελεύθερες θέσεις του περί βαθιών επεμβάσεων στις ΔΕΚΟ και στη λειτουργία του κράτους. Αυτοί που μας διέγραψαν, τόνισε, γκρέμισαν το φράγμα της ενότητας της ΝΔ. "Το νερό χύθηκε, θα βρει όμως το δρόμο του. Η ζημιά με τον ένα ή τον άλλο τρόπο θα διορθωθεί. Θα χρειαστεί πολύς χρόνος και μεγάλη προσπάθεια".

Ιδιαίτερα οξύς ήταν στις δηλώσεις που έκανε ο Ν. Κάκαλος,κάνοντας λόγο για Πειθαρχικά που θυμίζουν στρατοδικεία και έχουν στη σύνθεσή τους "αυτούς που ευθύνονται για τις οδυνηρότερες ήττες της παράταξης". Εκτίμησε μάλιστα ότι "η περίοδος της αντιβασιλείας θα είναι μακρά για την ηγεσία της ΝΔ". ΟΒ. Κοντογιαννόπουλος υποστήριξε ότι οι διαγραφές επιβεβαιώνουν την αδυναμία της ηγεσίας να ανταποκριθεί στις προκλήσεις του σήμερα και του αύριο και πρόκειται για συνειδητή επιλογή που δημιουργεί πρόβλημα στη συνοχή και το ρόλο και την προοπτική της ΝΔ. Επίσης άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο ίδρυσης νέου κόμματος.

Από την πλευρά των υποστηρικτών του προέδρου της ΝΔ, ο Μ. Λιάπης υποστήριξε ότι η ΝΔ βρίσκει το δρόμο της "με καθαρή πολιτική γραμμή και απαλλαγμένη από εστίες εσωστρέφειας". Αξιοσημείωτη είναι και η δήλωση του εκπροσώπου της ΠΟΛ. ΑΝ, Α. Γεροντόπουλου,ο οποίος τόνισε ότι "σημασία για εμάς έχει το ξεκαθάρισμα του πολιτικού τοπίου να γίνει στο πλαίσιο του αντισημιτικού μετώπου που έχουμε προτείνει", αφήνοντας έτσι ανοιχτό το ενδεχόμενο για σύμπραξη ή επάνοδο του Αντ. Σαμαρά στη ΝΔ.