Αυτή τη σχέση του ΚΚΕ με τη γνώση, τη μόρφωση, με την προοδευτική διανόηση γενικότερα, την αποτύπωσε θαυμάσια ο Δ. Γληνός σε επιφυλλίδα του "Ριζοσπάστη" την Πρωτοχρονιά του 1934: "Κατηγορούν τον κομμουνισμό ότι σκοτώνει το Πνεύμα, την Τέχνη, το Λόγο, και κάθε υψηλό φανέρωμα του νου. Η κατηγορία αυτή είναι ολότελα γελοία, είναι αληθινή συκοφαντία. Από τη μια μεριά ο προλεταριακός πολιτισμός, όντας η διαλεχτική άρνηση του αστικού πολιτισμού, περιέχει κάθε τι το καλό και κάθε βιώσιμο στοιχείο που έχει δημιουργήσει ο αστικός πολιτισμός και συνάμα είναι μια νέα θέση που δημιουργεί στοιχεία τελειότερα, που θα ξεπεράσει τα προηγούμενα. Και αυτό που μας το λέει η θεωρία μας μας το έδωσε κιόλας αντικειμενικά πιστοποιημένο η ιστορική εξέλιξη".
Είναι γεγονός επιβεβαιωμένο από την 80χρονη ιστορία του ΚΚΕ, αλλά και ολόκληρη την ιστορία του παγκόσμιου επαναστατικού κινήματος, ότι χωρίς επαναστατική θεωρία δεν υπάρχει επαναστατικό κίνημα. Το σύνθημα "Πρωτοπόρα θεωρία - Πρωτοπόρα δράση", εκφράζει τη διαλεκτική σχέση ανάμεσα στη σκέψη και την πράξη, για ένα σκοπό, την απελευθέρωση του ανθρώπου από την εκμετάλλευση, η πραγματοποίηση του οποίου απαιτεί ώριμη συνείδηση. Η φιλοσοφία και τα διάφορα ρεύματά της πριν την εμφάνιση του μαρξισμού έθετε ως σκοπό την ερμηνεία και τη γνώση του κόσμου. Ο Μαρξ τοποθέτησε το πρόβλημα στην πραγματική του διάσταση, δηλαδή στο πώς θα τον αλλάξουμε,γιατί πράγματι ο κόσμος μεταβάλλεται. Η ιστορία του, η εξέλιξη των κοινωνιών, το πέρασμα από μια κατώτερη βαθμίδα σε μια ανώτερη είναι μεν νομοτέλεια, αντικειμενική εξέλιξη, αλλά χωρίς τη δράση του υποκειμενικού παράγοντα, του ανθρώπου, δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί. Η διαμόρφωση, λοιπόν, της συνείδησης, αυτής της πιο σύνθετης λειτουργίας του ανθρώπινου νου, είναι πρωταρχικής σημασίας διαδικασία για τους κομμουνιστές, ώστε να συμβάλουν αποτελεσματικά, μέσα από την καθημερινή πάλη, στη δημιουργία των προϋποθέσεων και των όρων για την επαναστατική αλλαγή της κοινωνίας και την κατάργηση της εκμετάλλευσης. Ο κομμουνιστής αντιτάσσει απέναντι στην "ελευθερία" που του παρέχει ο καπιταλισμός, να πουλά σαν εμπόρευμα την εργατική του δύναμη, την ελευθερία να αγωνίζεται ενάντια στο σύστημα ως την εξάλειψή του.Αυτή την ελευθερία την κατακτά μέσα από τη συνειδητοποίηση της αναγκαιότητας, της νομοτελειακής προοπτικής της ιστορικής εξέλιξης, αλλά και του ρόλου του σ' αυτήν τη διαδικασία. Αυτή του δίνει το πραγματικό νόημα, τον πραγματικό σκοπό της ζωής,την αισιοδοξία και τη δυνατότητα να αντεπεξέρχεται στις πιο αντίξοες συνθήκες. Μόνο που αυτή η συνειδητοποίηση απαιτεί, σαν βασικό συστατικό της στοιχείο, την ανάπτυξη της πιο ολοκληρωμένης σχέσης με τη γνώση, τη μόρφωση,τη συνεχή προσπάθεια εξασφάλισης αυτής της σχέσης με συλλογική και ατομική ευθύνη. Πρακτικά, σημαίνει καθημερινή ενασχόληση με τη μελέτη της θεωρίας και της πολιτικής, της ιστορίας, της λογοτεχνίας, της επιστήμης, αλλά και κάθε μορφής καλλιτεχνικής δημιουργίας. Αχώριστος σύντροφος σ' αυτήν την ενασχόληση, ο κομματικός Τύπος (ο "Ριζοσπάστης", η "ΚΟΜΕΠ") και το βιβλίο, πολιτικό, ιστορικό, λογοτεχνικό κλπ., πρώτ' απ' όλα, αλλά και το θέατρο, η μουσική, ο κινηματογράφος, οι εικαστικές τέχνες, σαν είδη πρώτης ανάγκης, σαν το οξυγόνο της ανάσας και της πνοής της ελευθερίας που κατακτάμε μέσα στο σύστημα για να το ανατρέψουμε. Είναι όρος για την καθοδήγηση και ανάπτυξη της επαναστατικής δουλιάς.Είναι η πορεία που γίνεται αξεχώριστη από το σκοπό της πάλης μας, της πάλης των απλών ανθρώπων του μόχθου, προς την ολοκλήρωσή τους που με παραστατικό τρόπο έδωσε στο στίχο του έργου του "Καπνισμένο Τσουκάλι" ο Γιάννης Ρίτσος: "Τέτοια ποιήματα σου φτιάχνω εκατό την ώρα".
Οι κλασικοί - ντοκουμέντα - μελέτες
Μέσα από τη μελέτη των έργων των ΜΑΡΞ - ΕΝΓΚΕΛΣ - ΛΕΝΙΝ προσεγγίζονται θεμελιακά ζητήματα της κοσμοθεωρίας του επιστημονικού σοσιαλισμού και της επανάστασης. Ταυτόχρονα, με το πολιτικό και ιστορικό βιβλίο, από το ελληνικό κομμουνιστικό κίνημα και τις μελέτες για τα σύγχρονα προβλήματα, παρουσιάζεται η ιστορική διαδρομή και δράση του ΚΚΕ και του εργατικού κινήματος και η συμβολή του στην, από επιστημονική - ταξική σκοπιά, ανάλυση της σημερινής πραγματικότητας, για τον εξοπλισμό της εργατικής τάξης στην ταξική πάλη.
1. 15ο Συνέδριο του ΚΚΕ - Ντοκουμέντα
2. Δοκίμιο Ιστορίας του ΚΚΕ
3. Επίσημα Κείμενα του ΚΚΕ τόμοι 8
4. Β. Λάζαρης. Οι ρίζες του Ελληνικού Κομμουνιστικού Κινήματος.
5. Υλικά της Πανελλαδικής Συνδιάσκεψης του ΚΚΕ για το Σοσιαλισμό
6. Υλικά της Πανελλαδικής Συνδιάσκεψης του ΚΚΕ για την ΕΟΚ
7. "Ρ": Δημοκρατικός Στρατός Ελλάδας
8. "Ρ": Για να θριαμβεύσει η ζωή (Για τη γυναίκα στο ΔΣΕ)
9. ΚΜΕ: Οι αλλαγές στην οικονομική και την ταξική διάρθρωση της ελληνικής κοινωνίας
10. ΚΜΕ: Λευκή και Πράσινη Βίβλος
11. ΚΜΕ: Πλευρές του νομικοπολιτικού εποικοδομήματος
12. ΚΜΕ: Δ. Γληνός
13. ΚΜΕ: Θέματα Ελληνικής Ιστορίας
14. Κ. Μαρξ: Μισθός - Τιμή - Κέρδος
15. Φ. Ενγκελς: Η καταγωγή της οικογένειας της ατομικής ιδιοκτησίας και του Κράτους.
16. Β. Ι. Λένιν: Από τον Απρίλη στον Οχτώβρη
17. Β. Ι. Λένιν: Για την Οχτωβριανή Επανάσταση
18 Μ. Μ. Παπαϊωάννου: Η Παρισινή Κομμούνα και η Ελλάδα
19. Λ. Μάρτενς: Μια άλλη ματιά στον Στάλιν
20. Ρ. Μπόγερ - Χ. Μορτ: Η άγνωστη ιστορία του εργατικού κινήματος των ΗΠΑ
21. Β. Ρούγκε: Η επανάσταση του Νοέμβρη 1918 στη Γερμανία
Η παγκόσμια λογοτεχνία έχει να επιδείξει λαμπρά έργα, που ενσαρκώνουν την "Τέχνη για το λαό". Η παρουσίαση είναι ενδεικτική της συμβολής αυτών των προοδευτικών διανοητών.
1. Λ. Αραγκόν "Οι κομμουνιστές" τόμοι 5
2. Μ. Γκόρκι "Η μάνα"
3. Τζ. Ριντ "Δέκα μέρες που συγκλόνισαν τον κόσμο"
4. Ν. Οστρόφσκι "Πώς δενότανε τ' ατσάλι"
5. Λ. Σίνγκλερ "Η ζούγκλα"
6. Ε. Ζολά "Το χρήμα"
7. Τζ. Λόντον "Σιδερένια φτέρνα"
8. Θ. Ντράιζερ "Ο Χρηματιστής"
Ελληνες κομμουνιστές και άλλοι προοδευτικοί λογοτέχνες, διανοητές παρουσιάζουν μέσα από τα έργα τους την πάλη του λαού μας, φωτίζοντας από τη δική τους σκοπιά την ιστορία του κινήματος σαν δράση των μαζών για το δικό τους μέλλον, κόντρα στην εκμεταλλευτική κοινωνία. Η συμβολή του Λόγου τους είναι καταλυτική στο δύσκολο, αλλά όμορφο δρόμο του αγώνα.
1. Ραβάνη - Ρεντή "Ο δρόμος με την πιπεριά"
2. Β. Αποστολόπουλος "Το χρονικό μιας εποποιίας"
3. "Διήγημα της Αντίστασης" Α + Β τόμος
4. Ηλ. Λεφούσης "Οι χωρικοί" 3 τόμοι
5. Β. Λιόγκαρης "Συνοικισμός Χαροκόπου"
6. Κ. Κοτζιάς "Ο αλύγιστος"
7. Κ. Κοτζιάς "Καπνισμένος Ουρανός"
8. Ν. Κυτόπουλος "Η δοκιμασία"
9. Ζ. Σκάρου "Οι ρίζες του ποταμού" 3 τόμοι
Η παρουσίαση γίνεται σε τρεις βασικά ενότητες. Η πρώτη περιλαμβάνει έργα των κλασικών της θεωρίας του επιστημονικού σοσιαλισμού, πολιτικό, ιστορικό βιβλίο και μελέτες για τη σύγχρονη πραγματικότητα. Η δεύτερη έργα ελληνικής λογοτεχνίας και η τρίτη έργα παγκόσμιας λογοτεχνίας.