Μέσα από αυτό το πρίσμα και με βάση τις δεδομένες συνθήκες, που συνομολογήθηκε η Συμφωνία Σημίτη - Ντεμιρέλ στη Μαδρίτη (αμερικανική διαμεσολάβηση, νέα στρατηγική του ΝΑΤΟ), οι ανησυχίες για το τι πραγματικά συμφωνήθηκε και τι πραγματικά σημαίνει το εν λόγω κείμενο γίνονται υπαρκτοί φόβοι. Εκ των προτέρων πρέπει να είναι καθαρό ότι δεν μπορεί κανείς να είναι αντίθετος στην εξομάλυνση των ελληνοτουρκικών σχέσεων. Ομως, εδώ δεν πρόκειται για κάτι τέτοιο, κάθε άλλο μάλιστα. Σε καμία περίπτωση δεν οδηγεί σε εξομάλυνση η ολομέτωπη υποχώρηση στις τουρκικές διεκδικήσεις και η εναπόθεση στους Αμερικανούς της εξασφάλισης των ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων.

***

Με τη συμφωνία - πλαίσιο, που ανακοινώθηκε, αναγνωρίζονται οι τουρκικές διεκδικήσεις στο Αιγαίο ως ισοδύναμες με τα νόμιμα ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα. Αυτό ούτε υπερβολή είναι, ούτε κάτω από το γράμμα της κοινής ανακοίνωσης κρύβεται. Προκύπτει σαφώς από τα όσα γράφονται. Γίνεται λόγος για "σεβασμό στα νόμιμα, ζωτικά συμφέροντα και ενδιαφέροντα της κάθε χώρας στο Αιγαίο, τα οποία έχουν μεγάλη σημασία για την ασφάλεια και την εθνική κυριαρχία τους".Αναγνωρίζονται έτσι, στην ουσία, οι τουρκικές απαιτήσεις στο Αιγαίο. Η χρήση των λέξεων "ζωτικά συμφέροντα και ενδιαφέροντα" δεν επιδέχεται άλλες ερμηνείες, είναι αποκαλυπτική. Αν ο "σεβασμός", για τον οποίο γίνεται λόγος, αφορούσε τα κυριαρχικά δικαιώματα της κάθε χώρας στο Αιγαίο, δε θα γινόταν η χρήση των παραπάνω όρων, αλλά θα περιοριζόταν στον όρο "νόμιμα".

Με τον τρόπο αυτό ορίζεται το πλαίσιο διχοτόμησης του Αιγαίου,αφού παραμερίζονται τα νόμιμα συμφέροντα της κάθε χώρας, όπως αυτά καθορίζονται από το Διεθνές Δίκαιο (χωρικά ύδατα, εναέριος χώρος, υφαλοκρηπίδα, FIR) και στη θέση τους μπαίνουν τα "ζωτικά συμφέροντα και ενδιαφέροντά" της. Πάγια επιδίωξη της τουρκικής πλευράς, με την υποστήριξη των Αμερικανών, είναι η έναρξη διαλόγου στη βάση των "ζωτικών συμφερόντων και ενδιαφερόντων" της σε βάρος των ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων. Αυτό γιατί τα νόμιμα τουρκικά δικαιώματα στο Αιγαίο περιορίζονται, εξαιτίας της... ύπαρξης των ελληνικών νησιών, τα οποία, με βάση το Διεθνές Δίκαιο, οριοθετούν την ελληνική κυριαρχία μέχρι απέναντι από τις τουρκικές ακτές.

Γίνεται αποδεκτή η τουρκική άποψη περί Αιγαίου - ζωτικού χώρου πέρα και άσχετα από τα όσα προβλέπουν οι ισχύουσες συνθήκες (Συνθήκη Λοζάνης) και το Διεθνές Δίκαιο. Ολα αυτά βέβαια είναι η αρχή, βάζουν τις βάσεις και θα ακολουθήσουν τα επόμενα βήματα. Ανοίγει ο δρόμος για την εφαρμογή των αμερικανόπνευστων Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης (ΜΟΕ) που υποτίθεται πως έχουν απορριφθεί, επειδή οδηγούν στη συγκυριαρχία - διχοτόμηση του Αιγαίου.

***

Στο μεταξύ απ' όσους έχουν αναλάβει ρόλο προπαγανδιστή της Συμφωνίας Ντεμιρέλ - Σημίτη προβάλλονται διάφορα, στη βάση της λογικής "άλλα λόγια...". Μιλάνε για θετικό βήμα διαλόγου. Μα το ζητούμενο δεν είναι η έναρξη διαλόγου, αλλά το αντικείμενο του διαλόγου αυτού και οι προϋποθέσεις. Εξάλλου, πάγιος φόβος της ελληνικής πλευράς ήταν να μην εξαναγκαστεί να οδηγηθεί σε διάλογο υπό την απειλή μάλιστα και θερμού επεισοδίου. Τώρα οδηγείται σε διάλογο υπό την προϋπόθεση νομιμοποίησης των τουρκικών διεκδικήσεων ("ζωτικά συμφέροντα και ενδιαφέροντα").

****

Κυριάκος ΖΗΛΑΚΟΣ

Η συμφωνία που ανακοινώθηκε δεν είναι γενικά και αόριστα το πλαίσιο ενός ελληνοτουρκικού διαλόγου, φιλίας και καλής γειτονίας με βάση τις αρχές του Διεθνούς Δικαίου. Αντίθετα με τις αρχές που θέτει το κείμενο ανατρέπονται βασικοί κανόνες του Διεθνούς Δικαίου και στη θέση τους μπαίνει το ιμπεριαλιστικό "δίκαιο" της PAX AMERICANA που θέτει υπεράνω των νομίμων συμφερόντων μιας χώρας τα "ζωτικά συμφέροντα και ενδιαφέροντα".

- Η Ελληνική Προπαρασκευαστική Επιτροπή (ΕΠΕ) για το 14ο Παγκόσμιο Φεστιβάλ Νεολαίας και Φοιτητών, που θα γίνει στην Κούβα, διοργανώνει σήμερα συνέντευξη Τύπου. Ποιος ο σκοπός της;

- Δίνουμε σήμερα τη συνέντευξη Τύπου σαν ΕΠΕ, για να ενημερώσουμε για τη διεξαγωγή του 14ου ΠΦΝΦ, του μεγαλύτερου νεολαιίστικου γεγονότος στον κόσμο, το '97, που κλείνει παράλληλα φέτος 50 χρόνια ζωής από τότε που ξεκίνησε το 1947 στην Πράγα. Βρισκόμαστε λίγες βδομάδες πριν το άνοιγμα του Φεστιβάλ και ήδη οι δηλωμένοι αντιπρόσωποι φτάνουν τους 10.000, αριθμός κατά πολύ μεγαλύτερος από αυτό που φανταζόμασταν. Οι χώρες που συμμετέχουν είναι 118 από όλες τις ηπείρους. Η δυναμική του μοναδικού αυτού θεσμού αντιιμπεριαλιστικής συνάντησης της παγκόσμιας προοδευτικής νεολαίας αυξάνει από το γεγονός ότι το φετινό Παγκόσμιο Φεστιβάλ διεξάγεται στην Κούβα, το ηρωικό νησί της Επανάστασης, που αντιστέκεται καθημερινά στον αμερικανικό ιμπεριαλισμό, αποδεικνύοντας έμπρακτα πως αυτός δεν είναι ανίκητος.

- Επίσης, διοργανώνετε παράσταση διαμαρτυρίας έξω από την αμερικανική πρεσβεία. Γιατί;

- Η κυβέρνηση των ΗΠΑ για πρώτη φορά στην ιστορία του ΠΦΝΦ απαγόρευσε προκλητικά στην Προπαρασκευαστική Επιτροπή της χώρας τη μετάβαση στην Κούβα. Στηριγμένη μάλιστα στον αντιδραστικό νόμο Χελμς - Μπάρτον απείλησε με διώξεις και τους τουριστικούς πράκτορες των ΗΠΑ. Η αυταρχική απόφαση αυτή βέβαια δεν πρόκειται να περάσει. Η αντιπροσωπεία του νεολαιίστικου κινήματος των ΗΠΑ θα έρθει στην Κούβα με κάθε τρόπο. Η κίνηση αυτή του Κλίντον αποσκοπεί στην τρομοκράτηση των προοδευτικών νέων στις ΗΠΑ, του κινήματος αλληλεγγύης προς την Κούβα στη χώρα αυτή, που δυναμώνει συνεχώς. Αποτελεί όμως και την απόδειξη ότι οι ιμπεριαλιστές ενοχλήθηκαν από την αναβίωση του θεσμού και από τη μεγάλη συμμετοχή και επιτυχία που αναμένεται να έχει το αντιιμπεριαλιστικό "αντάμωμα" των νέων της Γης.

Σαν ΕΠΕ θα διαμαρτυρηθούμε σήμερα στις 7.30 μ.μ. έξω από την αμερικάνικη πρεσβεία, δηλώνοντας ταυτόχρονα την αλληλεγγύη μας στη νεολαία των ΗΠΑ στον αγώνα της.

- Πώς ολοκληρώνονται οι προετοιμασίες για την αποστολή της ελληνικής αντιπροσωπείας στο Φεστιβάλ;

- Συνολικά θα συμμετάσχουν 85 αντιπρόσωποι από την Ελλάδα στο Φεστιβάλ στην Κούβα. Ο αριθμός αυτός πλησιάζει αυτόν του 13ου ΠΦΝΦ στην Πιονγκ Γιανγκ της ΛΔ της Κορέας το 1989, κάτω από εντελώς διαφορετικές συνθήκες, πριν την ανατροπή των σοσιαλιστικών χωρών στην Ευρώπη. Είμαστε από αυτή την άποψη ικανοποιημένοι και προετοιμαζόμαστε "πυρετωδώς" για την παρουσία της ελληνικής αντιπροσωπείας στα 13 κέντρα συζήτησης, τις άλλες συναντήσεις, τον"διαγωνισμό" πολιτικού τραγουδιού και τις ποικίλες λατινοαμερικάνικες φιέστες που ετοιμάζουν οι οικοδεσπότες Κουβανοί. Ηδη τα μέλη της ΕΠΕ εκδίδουν και τυπώνουν τα υλικά τους για το Φεστιβάλ, ενώ η ΚΝΕ θα αποχαιρετήσει επίσημα την πολυπληθή αντιπροσωπεία της την Πέμπτη το βράδυ στην πλατεία Κάνιγγος σε εκδήλωση.

Η παρουσία της ελληνικής νεολαίας στο Παγκόσμιο Φεστιβάλ στην Κούβα θα αποτελέσει το καλύτερο μήνυμα αντιιμπεριαλιστικής αλληλεγγύης, ειρήνης και φιλίας με όλους τους νέους του κόσμου.

Κ.