ΠΡΙΣΤΙΝΑ.-

Η πρώτη άδεια λειτουργίας τράπεζας στο Κοσσυφοπέδιο δόθηκε χτες και τυπικά, στη διάρκεια επίσημης τελετής στο Εθνικό Θέατρο στην Πρίστινα, ενώ την ίδια στιγμή, χιλιάδες Κοσσοβάροι Αλβανοί πραγματοποιούσαν σιωπηλή συγκέντρωση διαμαρτυρίας ζητώντας από τους ξένους ηγέτες να βοηθήσουν στην άμεση και άνευ όρων αποφυλάκιση όλων των Κοσσοβάρων Αλβανών που κρατούνται σε φυλακές της Σερβίας.

Τώρα, το πώς φθάσαμε μέχρι την ίδρυση της πρώτης - μετά το τέλος των ΝΑΤΟικών βομβαρδισμών - τράπεζας στο Κοσσυφοπέδιο οι πληροφορίες είναι μάλλον φειδωλές. Σύμφωνα πάντως με το ειδησεογραφικό πρακτορείο «Ασοσιέιτεντ Πρες» η «Μάικρο Εντερπράιζ Μπανκ » δε θα μπορούσε να δημιουργηθεί δίχως την «υποστήριξη» διεθνών οικονομικών ιδρυμάτων, εταιριών επενδύσεων και ιδιαίτερα δίχως τη χρηματοδότηση των κυβερνήσεων Γαλλίας και Γερμανίας. Κάτι που εξηγεί γιατί ο πρόεδρος και ο διευθυντής της «Μάικρο Εντερπράιζ Μπανκ» είναι αλλοδαποί (οι πληροφορίες αναφέρουν στελέχη διεθνών θεσμικών οικονομικών οργανισμών) και μόνον ο πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου είναι Κοσσοβάρος Αλβανός (ο οικονομολόγος Ατζρί Μπέγκου). Πάντως, ο Μπέγκου, για τον οποίον ελάχιστα στοιχεία είναι γνωστά, φάνηκε να αναγνωρίζει τα προβλήματα που συνοδεύουν τη δημιουργία και λειτουργία μίας τράπεζας σε μία περιοχή που όχι μόνον βρίσκεται στα πρόθυρα εξαθλίωσης αλλά και λειτουργεί ως πεδίο δράσης οργανωμένου και μη εγκλήματος. Οπως είπε στη διάρκεια σύντομης ομιλίας του «θα πρέπει να κερδίσουμε τη χαμένη πίστη των πολιτών προς το τραπεζικό σύστημα... αν και γνωρίζουμε πως γι' αυτό θα δοθεί μεγάλη και σκληρή μάχη».

Η τράπεζα θα έχει αρχικά αποθεματικά ύψους 2,3 εκατομμυρίων ΕΥΡΩ και θα παρέχει υπηρεσίες όπως τραπεζικοί λογαριασμοί, μεταφορά χρηματικών ποσών, δάνεια και άτοκες μεταφορές πληρωμών σε μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις όπως και σε πελάτες-ιδιώτες. Μέσα στα επόμενα τρία χρόνια, τα στελέχη της τράπεζας αισιοδοξούν πως θα μπορέσουν να ανοίξουν τουλάχιστον επτά υποκαταστήματα σε διάφορα σημεία της επαρχίας.

Ομως, την ίδια στιγμή, έξω από το Εθνικό Θέατρο στην Πρίστινα, αρκετές χιλιάδες Κοσσοβάροι Αλβανοί διαδήλωναν διεκδικώντας την άμεση απελευθέρωση όσων ομοεθνών τους κρατούνται σε σερβικές φυλακές. Σε πολλά από τα πανό αναγράφονταν συνθήματα όπως: «Δράστε τώρα, αύριο θα είναι αργά» και «Αφήστε τους ελεύθερους τώρα». Επιπλέον, πολλοί από τους συγκεντρωθέντες κρατούσαν στα χέρια φωτογραφίες συγγενών και φίλων τους που πιστεύουν πως είναι στις σερβικές φυλακές.

ΜΠΑΝΓΚΟΚ.-

Η «παγκοσμιοποίηση» της οικονομίας και η εξέλιξη του καπιταλισμού επηρεάζουν με ιδιαίτερα αρνητικό τρόπο τις εργαζόμενες γυναίκες: αυτό είναι το βασικό συμπέρασμα μιας διάσκεψης που γίνεται αυτές τις ημέρες στην Μπανγκόκ της Ταϊλάνδης για να εξετάσει τις συνέπειες της οικονομικής κρίσης η οποία έπληξε (ιδιαίτερα κατά τα έτη 1997-1998) τη Νοτιοανατολική Ασία. Στην ίδια διάσκεψη οι πολυεθνικές επιχειρήσεις χαρακτηρίστηκαν ως «ιδιαίτερα επικίνδυνες», σε ό,τι αφορά την αντιμετώπιση των γυναικών οι οποίες εργάζονται, σημειώνει στο χθεσινό φύλλο της εφημερίδας «Bangkok Post» η δημοσιογράφος Αντίρα Ασαβάνοντα.

Η βασικότερη «παρενέργεια» της κρίσης σε αυτή τη διετία, όπως σημείωσε ένας από τους συμμετέχοντες στη διάσκεψη, ήταν οι απολύσεις, ειδικά στη βιομηχανία της κλωστοϋφαντουργίας, όπου «σχεδόν το 80% των εργαζομένων (κατά την πλειοψηφία τους γυναίκες) απολύθηκε». Μια άλλη συμμετέχουσα τόνισε ότι, όσο κι αν η «παγκοσμιοποίηση» της οικονομίας θεωρείται εξόχως «θετική» και «εποικοδομητική» εξέλιξη, για τις εργαζόμενες η πραγματικότητα είναι ιδιαίτερα σκληρή. Οταν οι πολυεθνικές ιδρύουν εργοστάσια σε χώρες της Ασίας, «προτιμούν» να προσλαμβάνουν νέες γυναίκες, τις οποίες απολύουν κατά μέσον όρο στα 10 έτη. Οι πολυεθνικές δεν «ανέχονται» καν την ιδέα των συνδικάτων, και προβαίνουν σε μαζικές απολύσεις, συνήθως με την ανοχή - ή την υποταγή - των τοπικών κυβερνήσεων.

Ενα πρόβλημα που προκύπτει από τη μαζική μετανάστευση στην Ασία είναι ότι οι εργαζόμενοι, υπό την «πίεση» των πιο χαμηλόμισθων μεταναστών - μεταναστριών, πρακτικά «εξαναγκάζονται» να απασχολούνται περισσότερες ώρες (9-12 ή και παραπάνω) ημερησίως, χωρίς πρόσθετη αμοιβή. Το φαινόμενο παρατηρείται ιδιαίτερα στη Μαλαισία.

Χειρότερα, σε χώρες όπως η Νότια Κορέα οι γυναίκες «δε θεωρούνται» τις περισσότερες φορές μέρος του «ενεργού εργατικού δυναμικού», ενώ πολλές φορές απολύονται από τις μόνιμες θέσεις εργασίας και επαναπροσλαμβάνονται ως «έκτακτες» -λόγω χαμηλότερων μισθών.

Ενας αντιπρόσωπος από την Ινδονησία τόνισε το γεγονός ότι μια από τις αιτίες που οι εργαζόμενες (και οι εργαζόμενοι) υφίστανται τέτοιες πιέσεις είναι η εξάρτηση των ασιατικών κυβερνήσεων από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, που τις «αναγκάζει» να αγνοούν κάθε αίτημα για έστω «μετριοπαθείς» μεταρρυθμίσεις...

ΖΑΓΚΡΕΜΠ.-

Παρά τις πυκνές χιονοπτώσεις, εκατοντάδες χιλιάδες Κροάτες εγγεγραμμένοι ψηφοφόροι προσήλθαν χτες στις κάλπες προκειμένου να εκλέξουν το νέο τους πρόεδρο, περίπου ενάμιση μήνα μετά το θάνατο του Φράνιο Τούτζμαν.

Οι πρώτοι από τους 4.200.000 εγγεγραμμένους ψηφοφόρους άρχισαν να προσέρχονται στις κάλπες, που στήθηκαν σε περίπου 6.900 εκλογικά τμήματα, γύρω στις 7.00 το πρωί (τοπική ώρα), ενώ έως τις 11.00 το πρωί είχε ψηφίσει το 22,44% του εκλογικού σώματος. Τα πρώτα αποτελέσματα αναμένεται να ανακοινωθούν νωρίς σήμερα το πρωί, εντούτοις, θεωρείται σχεδόν βέβαιο πως κανένας από τους υποψήφιους προέδρους δε θα καταφέρει να συγκεντρώσει το απαιτούμενο ποσοστό ψήφων για να εκλεγεί από τον πρώτο γύρο. Ετσι, θεωρείται πιθανό οι Κροάτες ψηφοφόροι να προσέλθουν ξανά στις κάλπες στις 7 Φλεβάρη.

Οι τρεις υποψήφιοι - φαβορί είναι ο «κεντρώος» Στίπε Μέσιτς, ο αρχηγός των «Φιλελεύθερων» Ντράζεν Μπούντισα και ο πρώην υπουργός Εξωτερικών Μάτε Γκράνιτς. Σύμφωνα με την τελευταία δημοσκόπηση που είχε δημοσιευτεί πριν από δέκα μέρες, ο Μέσιτς προπορευόταν των αντιπάλων του με ποσοστό 31%, ο Μπούντισα με 23%, ενώ ο Γκράνιτς καταλάμβανε την τρίτη θέση με ποσοστό 14%.