«Αναμορφωτικό - εργασιακό στρατόπεδο» και «διευρυμένη αστυνομική φυλακή», είναι οι όροι που χρησιμοποιούνται στο βιβλίο «Η ιστορία της Λετονίας τον 20ό αιώνα», σχετικά με το ναζιστικό στρατόπεδο συγκέντρωσης στο Σάλασπιλς, όπου έχασαν τη ζωή τους πάνω από 100 χιλιάδες άνθρωποι. Αξίζει να σημειωθεί πως στο συγκεκριμένο στρατόπεδο, που βρίσκεται στο έδαφος της Λετονίας, μεταξύ των άλλων, οι ναζί αφαίρεσαν το αίμα από χιλιάδες μικρά παιδιά, τα οποία βρήκαν φρικτό θάνατο, για να κάνουν μεταγγίσεις στους τραυματίες τους.

Το βιβλίο, η παρουσία του οποίου έκανε στη Ρίγα μεγάλο «θόρυβο» στα τέλη της περασμένης εβδομάδας, θεωρείται πως παρουσιάζει «αποκομμουνιστικοποιημένα» η ιστορία της Λετονίας και, στην πραγματικότητα, με τον πιο χοντροκομμένο τρόπο προωθείται η παραχάραξή της.

Ενδιαφέρον προκαλεί η πληροφορία που μεταδίδει το πρακτορείο REGNUM ότι ανάμεσα στους χρηματοδότες του συγκεκριμένου βιβλίου είναι και η πρεσβεία των ΗΠΑ στη Λετονία!

Οπως γράφει επίσης η λετονική εφημερίδα «Τσας», το βιβλίο «εξιστορώντας την περίοδο της γερμανικής κατοχής, με προσοχή αποφεύγει να αναφερθεί στις κτηνωδίες των ναζιστών και των ντόπιων συνεργατών τους».

Η ίδια εφημερίδα σημειώνει πως στο εγχειρίδιο ιστορίας «το στρατόπεδο συγκέντρωσης του Σάλασπιλς, γνωστό και ως βαλτικό Αουσβιτς, ονομάζεται τώρα ως "αναμορφωτικό - εργασιακό στρατόπεδο" και "διευρυμένη αστυνομική φυλακή". Ακριβώς αυτούς τους χαρακτηρισμούς χρησιμοποιούσαν και οι ιδεολόγοι του φασισμού».

Οπως επίσης προσθέτει, το θέμα μπορεί να λάβει διεθνείς διαστάσεις, αφού το συγκεκριμένο κεφάλαιο για το στρατόπεδο συγκέντρωσης στο Σάλασπιλς το έγραψε σύμβουλος της προέδρου της Λετονίας, Βαΐρα Βίκε - Φραϊεμπέργκε και μάλιστα η πρόεδρος της Λετονίας ήδη φρόντισε να δωρίσει το βιβλίο στο Ρώσο πρόεδρο, Βλ. Πούτιν.

Στις 28/1/05 σε συγκέντρωση αντιφασιστών και πρώην φυλακισμένων στο στρατόπεδο Σάλασπιλς, παρουσία ξένων διπλωματικών αρχών, μίλησε ο Αλφερντ Ρούμπιξ, πρόεδρος του Σοσιαλιστικού Κόμματος Λετονίας (ΣΚΛ), ο οποίος κατήγγειλε το γεγονός να στήνουν οι αρχές της Λετονίας μνημεία στους συνεργάτες των ναζί, τη στιγμή που αφήνουν να καταστραφούν και δε συντηρούν τα αντιφασιστικά μνημεία. Σημείωσε πως πολλές φορές έχουν απορριφθεί προτάσεις της κοινοβουλευτικής ομάδας του ΣΚΛ για τη συντήρηση των αντιφασιστικών μνημείων, για τα οποία εδώ και 15 χρόνια οι αρχές έχουν πάψει να δίνουν κρατική επιχορήγηση για τη συντήρηση, παραβιάζοντας μάλιστα και σχετικές διεθνείς συμφωνίες, που έχουν υπογράψει. Ο Α. Ρούμπιξ κατάγγειλε επίσης το γεγονός της διαστρέβλωσης της ιστορίας, που έχει οδηγήσει τις σημερινές αρχές της χώρας να χαρακτηρίζουν μεγάλη μερίδα των κατοίκων ως «κατακτητές» και να μην τους δίνουν πολιτικά δικαιώματα. Τέλος, χαιρετίζοντας τη συμμετοχή της νεολαίας στην εκδήλωση, κάλεσε να κάνει αυτή ό,τι είναι δυνατόν, ώστε να μην επαναληφθούν στο μέλλον τα αποτρόπαια εγκλήματα του φασισμού.

Περισσότεροι από 8.500 αντιφασίστες και άλλοι δημοκράτες διαδήλωσαν το Σάββατο (29 Γενάρη) στο Κίελο με αίτημα την απαγόρευση των διαδηλώσεων των νεοναζιστών και του κόμματός τους, του NPD, και της παραφυάδας του της VDU.

Αλλες αντιφασιστικές διαδηλώσεις έγιναν στο Ντέρφερντεν κοντά στη Βρέμη, με 2.000 άτομα, και στην ανατολικογερμανική πόλη Γκέρα, όπου ταυτόχρονα διατυπώθηκαν διαμαρτυρίες για το συζητούμενο από τις ομοσπονδιακές αρχές περιορισμό του δικαιώματος των συγκεντρώσεων. Με το πρόσχημα του περιορισμού διαδηλώσεων των νεοναζιστών εκφράζονται φόβοι για τον περιορισμό των αντιφασιστικών διαδηλώσεων.

Στο μεταξύ, συνεχίζονται από πολιτικούς και τα ΜΜΕ οι συζητήσεις για τη σκοπιμότητα υποβολής νέας αίτησης από το ομοσπονδιακό υπουργείο Εσωτερικών στο Συνταγματικό Δικαστήριο της Καρλσρούης για απαγόρευση του NPD. Ενώ η κυβερνητική πλευρά εμφανίζεται ακόμη αναποφάσιστη, δύο μέλη του Συνταγματικού Δικαστηρίου με συνεντεύξεις τους στον Τύπο υπογράμμισαν ότι η αρνητική απόφαση της Καρλσρούης το 2003 αφορούσε μόνο τον τύπο της προσφυγής, ότι δηλαδή σαν μάρτυρες είχαν προταθεί από το υπουργείο ναζιστές που χρησιμοποιούνταν και από το ίδιο σαν πληροφοριοδότες του.

Οι δύο δικαστές υποστηρίζουν ότι επί της ουσίας, δηλαδή αν το κόμμα των νεοναζιστών δρα αντισυνταγματικά, προπαγανδίζοντας τη ναζιστική ιδεολογία, δεν θα υπάρξει απόφαση. Κατά συνέπεια υπάρχει η δυνατότητα νέας προσφυγής με θετική προοπτική.

Μετά απ' αυτό, σοσιαλδημοκράτες και πράσινοι πολιτικοί δήλωσαν ότι «εξετάζουν προσεχτικά» το ενδεχόμενο υποβολής νέας αίτησης για απαγόρευση.