Τέκνο της μαύρης αντίδρασης η επάρατη παγκοσμιοποίηση ήδη βάλλει με τα βρώμικα όπλα της τα κεκτημένα των εργαζομένων μαζί με τις συνθήκες εργασίας τους. Οι δαπάνες για την Πρόνοια μειώνονται ή καταργούνται.
Για παράδειγμα, στις 21 Φεβρουαρίου 2004 το ΠΑΣΟΚ περνάει στη Βουλή το νόμο για το κόψιμο των εκπαιδευτικών νοσηλίων για αναπήρους που έκλεισαν τα 18 χρόνια. Ετσι, πολλά παιδιά βρέθηκαν έξω από τα ειδικά σχολεία. Ο μαύρος εφιάλτης προβάλλει...
Εχουμε να παρατηρήσουμε ότι όντως η παγκοσμιοποίηση της οικονομίας, δηλαδή η διαδικασία επέκτασης των πολυεθνικών εταιριών με στόχο την πλανητική τους κυριαρχία, δημιουργεί και θα δημιουργήσει τρομακτικά οικονομικά προβλήματα σε όλα τα κράτη. Η παγκοσμιοποίηση ακολουθεί ορισμένη μεθοδολογία: Το γκρέμισμα των τοπικών θεσμών κάθε κράτους, πολιτικών και θρησκευτικών, την αλλοίωση των πολιτιστικών παραδόσεων και πολλά άλλα.
Με την παγκοσμιοποίηση, η οικονομία γίνεται τζόγος, η τραπεζική αστάθεια διεθνώς αποτελεί ένα φαρμακερό κίνδυνο. Οπως ακριβώς στη διάρκεια του μεσοπολέμου επικράτησε ύφεση που είχε ως αποτέλεσμα την κατάρρευση της παγκόσμιας πολιτικής, έτσι και τώρα ο κίνδυνος επικρέμαται με την αυξανόμενη οικονομική διασύνδεση.
Πιστεύουμε ότι θα ενταθεί η επιβολή του νεοφιλελευθερισμού καθυποτάσσοντας τον εργατικό κόσμο μέσω του μηχανισμού των τραπεζικών δανεισμών, ώστε να μην μπορεί να απεργήσει κανείς τελικά. Η νοοτροπία του εύκολου κέρδους θα μετατρέψει την παγκόσμια οικονομία σε ένα τεράστιο καζίνο.
Ο πληθωρισμός θα γίνει εργαλείο πολιτικής επιλογής με ανάλογες περικοπές στις στρατιωτικές δαπάνες και στην εκπαίδευση, ενώ η πρακτική της διάσωσης δόλιων επιχειρήσεων θα ενταθεί.
Η παγκοσμιοποίηση δεν είναι κάτι καινούριο. Ας μην ξεχνάμε τη μεγάλη οικονομική ύφεση του 20ού αιώνα και τις αγγλικές επιδιώξεις της εποχής εκείνης που οδήγησαν σ' αυτήν. Και ας μην ξεχνάμε επίσης τη διεθνοποίηση της οικονομίας στον 19ο αιώνα.
Αυτή η πολιτική οδήγησε τη Γερμανία και την Ιαπωνία σε άκρα επιθετικότητα και αντιλήψεις εκμετάλλευσης των άλλων λαών. Ο εθνικισμός βρήκε πρόσφορο έδαφος και εκφράστηκε με τη μεταβλητότητα των κινήσεων του κεφαλαίου σε αποσταθεροποιητικές οικονομικές εκρήξεις. Ας θυμηθούμε εδώ τι έγινε στην Ταϊλάνδη και στην Ασία, εξαιτίας του χρηματοπιστωτικού συστήματος.
Ο Τζορτζ Σόρος μιλάει απροκάλυπτα για επικείμενη αποσύνθεση του παγκόσμιου καπιταλιστικού συστήματος. Αυτά θα είναι τα αποτελέσματα του χρηματιστικού καπιταλισμού. Η παγκόσμια αδικία θα γίνει εστία δυναμικών διαδηλώσεων. Ας θυμηθούμε τις διαδηλώσεις στο Σιάτλ το 1999 και στην Ουάσιγκτον το 2000. Η παγκόσμια μετανάστευση θα επηρεάσει τη ροή του εισοδήματος και μοιραία θα επιφέρει τη μείωση των εργατικών απολαβών.
Ολα αυτά οδηγούν στο συμπέρασμα ότι το ΔΝΤ υπερκεράστηκε. Υπάρχει αδυναμία νέων θεσμικών ρυθμίσεων και γενικά η πολιτική αυτή είναι ασύμβατη με καταξιωμένους κοινωνικούς θεσμούς.
Γι' αυτό και η πάλη των εργαζομένων είναι αναγκαίο να ενισχυθεί μπροστά στην επερχόμενη καταιγίδα!
Δημήτρης Δάμης
Φιλόλογος εκπαιδευτικός ΜΕ,
ιερωμένος, συνδικαλιστής ΕΣΑΚ - ΔΕΕ
Η διαπίστωση αυτή των μεγαλοφυών θεωρητικών ηγετών της εργατικής τάξης Μαρξ - Ενγκελς και αργότερα των Λένιν - Στάλιν, Μάο που τη θεμελίωσαν επιστημονικά, που ήταν η σημαία των κομμουνιστικών κομμάτων στους προηγούμενους αιώνες, είναι και σήμερα η σημαία του δέκατου έβδομου συνεδρίου του Κόμματός μας. Και οι Θέσεις, αυτό θέλουν να επιβεβαιώσουν.
Κι εγώ ξεκινώντας από τις Θέσεις, σαν εργάτης του Πολιτισμού, θέλω να πω την άποψή μου για την προσφορά στον Πολιτισμό του Κόμματος της εργατικής τάξης της Ελλάδας, του ΚΚΕ.
Η ίδρυσή του το 1918, στην αρχή σαν ΣΕΚΕ (Σοσιαλιστικό Εργατικό Κόμμα Ελλάδας) και αργότερα το 1924 σαν ΚΚΕ (Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας) ανατάραξε τα νερά της τότε ελληνικής κοινωνίας, που έβγαινε καταματωμένη από τους βαλκανικούς πολέμους, τον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο, τη Μικρασιατική καταστροφή. Ηταν ένα φως στα αδιέξοδα της ελληνικής κοινωνίας που οι αστοκοτζαμπάσηδες πολιτικοί κυβερνούσαν τότε την Ελλάδα, με την πολιτική τους, ιδιαίτερα της Μικρασιατικής εκστρατείας, και της Ουκρανίας αργότερα, είχαν οδηγήσει τον ελληνικό λαό σε φοβερή αφαίμαξη και εξαθλίωση, και στα έσχατα όρια της αντοχής του. Και δε μιλάμε βέβαια για τους εθνικοαπελευθερωτικούς πολέμους, αλλά για όσους έγιναν για την εξυπηρέτηση ξένων συμφερόντων.
Της ίδρυσης του ΚΚΕ είχε προηγηθεί η Μεγάλη Οκτωβριανή Επανάσταση, που έδωσε ελπίδα και κουράγιο σε όλους τους λαούς, και στον ελληνικό λαό και την εργατική τάξη που με την ίδρυσή του κόμματός της αναδεικνύεται σε πρωτοπόρα τάξη της ελληνικής κοινωνίας, που το Κόμμα της, το ΚΚΕ θα επηρεάζει στο εξής την πολιτική και την πνευματική ζωή της ελληνικής κοινωνίας.
Οι πολιτικοί, φιλειρηνικοί και οικονομικοί αγώνες της εργατικής τάξης που καθοδήγησε το ΚΚΕ αυτή την περίοδο είχαν βαθιά επίδραση στην ελληνική διανόηση και στους εκπροσώπους της Τέχνης και της Λογοτεχνίας. Υπό την επίδραση αυτών των αγώνων μια σειρά σημαντικών πεζογράφων, όπως ο Κ. Παλαμάς, ο Κ. Θεοτόκης, ο Κ., Χατζόπουλος, ο Ρήγας Γκόλφης, ο Γρηγόρης Ξενόπουλος και άλλοι έγραψαν έργα με κοινωνικό περιεχόμενο, όπου για πρώτη φορά αποτυπώνονται οι άθλιες συνθήκες διαβίωσης της εργατικής τάξης, αλλά και εκφράζεται η συμπάθεια του συγγραφέα, που προχωρεί πέρα από την παρατήρηση.
Ο Κ. Παλαμάς σχετικά με τις συνθήκες διαβίωσης της εργατικής τάξης θα πει σε έναν στίχο του ότι «ντρέπεται για τη ζέστα του και για την ανθρωπιά του». Και όταν του ζητήθηκε υπέγραψε με κορυφαίους πνευματικούς εκπροσώπους της Ελλάδας υπόμνημα διαμαρτυρίας για τη λιμοκτονία του ρωσικού λαού που τον είχαν καταδικάσει οι επεμβάσεις της Αντάντ.
Ο ποιητής Κ. Βάρναλης συγκλονισμένος από την Οκτωβριανή Επανάσταση πήγε για μετεκπαίδευση στο Παρίσι εθνικόφρονας και γύρισε επαναστάτης, φέρνοντας το «φως που Καίει» και τον «Οδηγητή», ύμνο στην επανάσταση και τον Λένιν.
Ο Γιάννης Ρίτσος υπό την επήρεια των κοινωνικών αγώνων της εποχής του και ειδικά της πανεργατικής απεργίας της Θεσσαλονίκης όπου σκοτώθηκε ένας εργάτης, γράφει σε μια νύχτα το αριστούργημα της εργατικής μας λογοτεχνίας τον «Επιτάφιο». Και ο ποιητής της Εθνικής μας Αντίστασης, ο Α. Σικελιανός, από τα πρώτα του έργα, «Αλαφροΐσκιωτος», θα δείξει την αγάπη του για το λαό, και αργότερα με τις Δελφικές γιορτές την αγωνία του για την Ειρήνη, για να καταλήξει στο βάρδο της Εθνικής μας Αντίστασης.
Αλλά εκεί που η στράτευση των ανθρώπων του Πολιτισμού ήταν καθολική, ήταν τα χρόνια της Εθνικής Αντίστασης. Το εγερτήριο σάλπισμα του ΕΑΜ, που κύριος αιμοδότης, οργανωτής και καθοδηγητής ήταν το ΚΚΕ, συνεπήρε τη μεγάλη πλειοψηφία των ανθρώπων της τέχνης και της λογοτεχνίας, που με τα έργα τους (εμβατήρια, ποιήματα, πεζά, αφίσες, προκηρύξεις, συνθήματα) έδωσαν φτερά στον αγώνα και εμψύχωσαν το λαό. Αυτός ο μεγάλος εθνικοαπελευθερωτικός αλλά και κοινωνικός αγώνας του ΕΑΜ έβγαλε στην επιφάνεια τις λανθάνουσες ικανότητες των λαϊκών μαζών, όπως έγραψε Γιάννης Βλαχογιάννης στην εισαγωγή του στα απομνημονεύματα του στρατηγού Μακρυγιάννη. Σε παράφραση είπε ότι «Οι μεγάλες λαϊκές εθνικοαπελευθερωτικές επαναστάσεις κινητοποιούν και ηρωοποιούν μεγάλες λαϊκές μάζες και αναδείχνουν τις ικανότητές τους». Ετσι στην Εθνική Αντίσταση άνθισε η ποίηση, η λογοτεχνία, όλες οι τέχνες, ο λαϊκός πολιτισμός στις ελεύθερες περιοχές, η παιδεία, η λαϊκή δικαιοσύνη.
Πίσω από όλα αυτά ήταν η αναγεννητική πνοή της εργατοαγροτικής τάξης και του κόμματός της, που σήκωνε τον αγώνα στα μεγάλα χρόνια της Εθνικής Αντίστασης. Η ξένη επέμβαση ανέκοψε το αναγεννητικό έργο του ΕΑΜ, αλλά αυτή η προσφορά είναι η μεγαλύτερη παρακαταθήκη για το λαϊκό κίνημα και το ΚΚΕ, σήμερα. Ο στόχος του δημοκρατικού αντιιμπεριαλιστικού μετώπου, και της ισχυροποίησης του ΠΑΜΕ, είναι στόχος που απαντά στα προβλήματα της εποχής μας, εποχής όξυνσης της επιθετικότητας της ιμπεριαλιστικής Νέας Τάξης, με αιχμή του δόρατος τις ΗΠΑ και την ΕΕ. Γι' αυτούς τους στόχους οι άνθρωποι του Πολιτισμού και της διανόησης, όπως και στα χρόνια της Εθνικής Αντίστασης, θα στρατευτούν στις γραμμές του μετώπου. Γιατί η προοπτική του σοσιαλισμού, είναι μια προοπτική ανθρωπιστική, κόντρα στη βαρβαρότητα της Νέας Τάξης. Ενός ανθρωπισμού που ξεκινά από την κλασική Ελλάδα, όπως σημείωσαν και οι Μαρξ - Ενγκελς, περνά από την αναγέννηση για να καταλήξει στις μέρες μας.
Αλλά τα βιβλία των μεγάλων εκπροσώπων της λογοτεχνίας, ελληνικής και ευρωπαϊκής, δεν είναι μόνο πηγές καλλιτεχνικής και αισθητικής συγκίνησης, αλλά και πηγές ιστορικής συνείδησης, και ιστορικής αλήθειας. Ο Λένιν έχει παρατηρήσει, ότι διαβάζοντας τα μυθιστορήματα του Μπαλζάκ, έμαθε για την ιστορία της Γαλλίας περισσότερα από τους σύγχρονούς του ιστορικούς. Γι' αυτό η τέχνη και η λογοτεχνία είναι πλούτος και δύναμη για το Κόμμα μας, αν διαβάζεται σωστά. Γιατί οι καλλιτέχνες με τις ευαίσθητες κεραίες τους, ψυχανεμίζονται και καταγράφουν υπόγειες και καθημερινές αλλαγές του κοινωνικού γίγνεσθαι, πριν φτάσουν στους πολιτικούς.
Με τη σύντομη αυτή αναδρομή ήθελα να καταδείξω τη μεγάλη συμβολή της Τέχνης και της Λογοτεχνίας στους κοινωνικούς αγώνες σε όλες τις εποχές και ιδιαίτερα σήμερα, στον αγώνα για το σοσιαλισμό. Για το Κόμμα μας και όχι μόνο, η προοδευτική λογοτεχνία και κύρια η Τέχνη, και η Λογοτεχνία της Εθνικής Αντίστασης είναι ένας τεράστιος πνευματικός πλούτος, που λίγο αξιοποιείται. Τα μέσα αξιοποίησης, «Σύγχρονη Εποχή», «Ριζοσπάστης», «902» και ιδιαίτερα «902 TV» δεν προβάλλουν όσο θα έπρεπε αυτόν τον μεγάλο πνευματικό πλούτο, αλλά και τον αγωνιστικό πλούτο του Κόμματός μας. Ο «902 TV» δεν ευτύχισε μέχρι σήμερα να γίνει ένας σταθμός του πολιτισμού όπως θα έπρεπε, δεδομένης της τεράστιας δύναμης της τηλεόρασης και προς το καλό και προς το κακό. Δεν είναι ποτέ αργά. Επίσης ο «Ριζοσπάστης» αν πλουτιζόταν με θέματα επιστημονικά - εγκυκλοπαιδικά και κύρια με λογοτεχνικά κείμενα, και να δοθεί ξανά η σελίδα της Πέμπτης στη Λογοτεχνία, γιατί η έλλειψή της κάνει ζημιά στο προφίλ της εφημερίδας μας και σαν πολιτιστικού - λογοτεχνικού εντύπου.
Το Κόμμα μας είναι και αγωνίζεται για τον πολιτισμό, για μια δίκαιη κοινωνία που είναι ο σοσιαλισμός. Με τα μέσα και τις δυνατότητες που διαθέτει. Και πολλές φορές για να γίνει ελκυστική η πολιτική του Κόμματος δε χρειάζονται και μεγάλα μέσα. Περισσότερη οξυδέρκεια. Επιδοκιμάσαμε, και πολλοί πέρα από μας, την προσφορά ορισμένες Κυριακές CD κινηματογραφικών ταινιών και που δυστυχώς σταμάτησαν. Προτείνουμε να επαναληφθούν και ακόμα να προσφέρεται εναλλάξ ένα βιβλίο τσέπης, από τη σύγχρονη ελληνική προοδευτική και αντιστασιακή λογοτεχνία. Θα είναι ένα θετικό βήμα υποστήριξης της Τέχνης και της Λογοτεχνίας. Και ο «Ριζοσπάστης» να καθιερώσει ένα ετήσιο βραβείο αντιστασιακής και προοδευτικής τέχνης και λογοτεχνίας. Ετσι τιμούμε και την Αντίσταση και την Προοδευτική Τέχνη. Και ακόμα η Αντιστασιακή λογοτεχνία να μπει στα σχολεία. Γιατί είναι πηγή φρονηματισμού για τα νέα παιδιά. Οι λογοτέχνες να πάνε στο λαό, να προσφέρουν βιβλία τους στα συνδικάτα, στους δήμους, στους αγροτικούς συνεταιρισμούς, σε συλλόγους και αλλού. Ετσι θα γνωρίσουν οι νέοι τη λογοτεχνία και αυτό θα είναι κέρδος για το Κόμμα.
Ας ανοιχτούμε προς το λαό, ας του μιλήσουμε για τα προβλήματά του, ας σταθούμε πλάι του, και θα τον πείσουμε ότι ο σοσιαλισμός είναι το Μέλλον αλλά, που θα έρθει με τους αγώνες μας.
Φιλ. Μαυρογιώργης
Γραμματέας ΚΟΒ Λογοτεχνών
Το χρόνιο πρόβλημα της Αριστεράς:
Θα κυβερνήσουμε; Ποιοι; Με ποιους; Με ποιο πρόγραμμα;
Οι στιγμές είναι ιδανικές. Υπάρχει μια σχετική άνεση χρόνου, αλλά και η ιστορική και κοινωνική αναγκαιότητα για ν' αρχίσουμε να επιλύουμε το χρόνιο πρόβλημά μας. Ας τολμήσουμε να πάρουμε τη μεγάλη απόφαση, να ξεκινήσουμε τη διαδικασία συγκρότησης της ΑΡΙΣΤΕΡΗΣ ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΗΣ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ ΕΞΟΥΣΙΑΣ.
Είναι η διαδικασία αυτή που θα κινητοποιήσει τον κόσμο της Αριστεράς, που σήμερα χειμάζει απογοητευμένος από τα κόμματά της.
Είναι αυτή η διαδικασία που θα κινητοποιήσει ευρύτερα στρώματα της κοινωνίας, απογοητευμένα από τη σημερινή οικονομική, πολιτική και κοινωνική συγκυρία, αποκομμένα από οποιεσδήποτε πολιτικές διαδικασίες, που δεν ακούγεται η φωνή τους, που το μόνο δικαίωμά τους είναι η ψήφος τους κάθε 4 χρόνια.
Είναι αυτή η διαδικασία που θα φέρει τα κόμματα κοντά στον κόσμο και τον κόσμο κοντά στα κόμματα, αλληλοτροφοδότηση αναγκαία για έναν ουσιαστικό διάλογο και συνεχή επικοινωνία, δείγμα της διαφορετικής κουλτούρας της Αριστεράς.
Είναι η διαδικασία που θα διαμορφώσει την πρόταση εξουσίας της Αριστεράς, η οποία θα απαντάει συγκεκριμένα στα συγκεκριμένα προβλήματα όλων των τομέων της κοινωνίας (όχι γενικόλογα αλλά με συγκεκριμένες προτάσεις για όλα τα ζητήματα της κοινωνίας).
Είναι αυτή η διαδικασία, η οποία θα αναδείξει στην πράξη, και όχι γενικόλογα, τις συμμαχίες, πολιτικές και κοινωνικές, που μπορεί να δημιουργηθούν και να αναπτυχθούν. Πάνω σ' αυτή την ανοιχτή διαδικασία θα δοκιμαστούν και το ΚΚΕ και ο ΣΥΝ και το ΠΑΣΟΚ και όποιος άλλος λέει ότι ανήκει στην Αριστερά.
Είναι, αν το θέλετε, η ευκαιρία να ξεκολλήσει η Αριστερά από την εκλογική της μιζέρια (ποιος σοβαρός μπορεί να χαίρεται για τις επιδόσεις των κομμάτων της;) και την αμυντική της στάση μέσα στην κοινωνία.
Ας μην απογοητεύσετε για άλλη μια φορά τον κόσμο!
Τολμήστε!
Γεώργιος Καραμαλής
Ιατρός
1. Στόχος του σημειώματος αυτού είναι η συμβολή στο διάλογο που ξεκίνησε με τη δημοσίευση των Θέσεων της ΚΕ του ΚΚΕ για το 17ο Συνέδριο, οι οποίες πρέπει να ομολογήσω, πως σε γενικές γραμμές, ξαφνιάζουν ευχάριστα, αφού είναι φανερό πως γίνεται μεγάλη προσπάθεια αξιοποίησης της επιστημονικής γνώσης, ώστε αφού αποτυπωθεί και ερμηνευτεί η οικονομική, πολιτική και κοινωνική πραγματικότητα, να τεθούν οι βάσεις για την ανατροπή της, σε όφελος του λαού μας.
2. Η ανάπτυξη και η ισχυρή μαζικοποίησή του είναι, κατά τη γνώμη μου, ιστορικά συνδεδεμένη από τη μια πλευρά με την αναγκαιότητα αντιμετώπισης της ολόπλευρης και βιαίας πολλές φορές επίθεσης της αστικής τάξης σε βάρος του λαού, που είχε ως στόχο ακόμα και τη φυσική εξόντωση των πρωτοπόρων τμημάτων του (π.χ. Εμφύλιος) και από την άλλη, με την εδραίωση της πεποίθησης πως η ένταξη και συμμετοχή στο κίνημα δεν αποτελεί απλά υποθήκη για τη μελλοντική ανατροπή του εκμεταλλευτικού καπιταλιστικού συστήματος, αλλά και όρο για την ταυτόχρονη βελτίωση της καθημερινής ζωής και της καλύτερης αντιμετώπισης των άμεσων βιοτικών αναγκών.
Από το πρίσμα αυτό παρατηρώντας τα πράγματα, έχω την άποψη πως η οικοδόμηση και ανάπτυξη του ΑΑΔΜ μπορεί να λάβει χώρα, μόνο, αν σημαντικά τμήματα των εργαζομένων, της μικρομεσαίας αγροτιάς, της νεολαίας κλπ. συνειδητοποιήσει στην πράξη ότι η ενίσχυση του μετώπου είναι δυνατόν να ανακόψει τη χειροτέρευση ή και να βελτιώσει, σε πρώτη φάση το επίπεδο ζωής τους. Θεωρώ, έτσι, ότι είναι άμεση προτεραιότητα να τεθούν σε εφαρμογή, από τους ίδιους τους κομμουνιστές, προτάσεις, που κατά καιρούς έχει επεξεργαστεί το Κόμμα, όπως π.χ. ο λαϊκός παραγωγικός συνεταιρισμός, που μπορεί να αποτελέσει κρίκο στη συγκρότηση του μετώπου και μάλιστα με στόχο,, εκτός των άλλων, σύγκρουσης και κατάργησης των υπαρχόντων μορφωμάτων, που φέρουν μεν το όνομα «αγροτικοί συνεταιρισμοί», πλην όμως, έχουν μετατραπεί στη συντριπτική τους πλειοψηφία σε όργανα εξυπηρέτησης ιδιωτικών συμφερόντων, σε βάρος των συλλογικών συμφερόντων των μελών τους. Αξίζει να σημειωθεί πως σήμερα οι αγρότες, προκειμένου να προστατέψουν το εισόδημά τους, πρέπει να αντιπαλέψουν όχι μόνο την πτυχή της αντιαγροτικής πολιτικής των κυβερνήσεων, που είναι υπεύθυνη για τις χαμηλές τιμές των αγροτικών προϊόντων, αλλά και έναν διαρκώς μεγαλύτερο αριθμό ιδιωτών εμπόρων, που στο όνομα της «ελεύθερης αγοράς» δραστηριοποιείται παρασιτικά στο χώρο αυτό και σε συνεργασία πολλές φορές με στελέχη των συνεταιρισμών κατακλέβουν τους παραγωγούς, αρνούμενοι να καταβάλλουν χρήματα για τα προϊόντα που αγόρασαν.
Η κατεύθυνση, έτσι, συμμετοχής των κομμουνιστών και κομμουνιστριών στους ήδη υπάρχοντες αγροτικούς συνεταιρισμούς (βλ. θέση 28) δε λαμβάνει υπόψη της πως η πλειοψηφία των συνεταιρισμών αυτών, έχοντας λειτουργήσει όλο το προηγούμενο διάστημα - με τις ευλογίες των αστικών κομμάτων - μέλη των οποίων στελέχωσαν και στελεχώνουν τις διοικήσεις, τους - ως όχημα για την εφαρμογή της αντιαγροτικής πολιτικής της ΕΕ, αλλοτρίωσαν συνειδήσεις, πρωτοστάτησαν και πρωτοστατούν σε μικρές ή μεγάλες απάτες στο χώρο των κοινοτικών επιδοτήσεων και μετατράπηκαν τελικά σε πλήρως ελεγχόμενες από αδίστακτους ανθρώπους, με πλούσιο, κάποιες φορές, ποινικό μητρώο, ιδιωτικές επιχειρήσεις, που δίκαια, απαξιώθηκαν στη συνείδηση σημαντικού τμήματος των αγροτών, με αποτέλεσμα να είναι αδύνατο να λειτουργήσουν, πλέον, ως πόλος συσπείρωσης και πάλης. Με άλλα λόγια, η δημιουργία και ισχυροποίηση του λαϊκού παραγωγικού συνεταιρισμού περνάει, κατά τη γνώμη μου, μέσα από την αποδυνάμωση και κατάργηση της πλειοψηφίας των υπαρχόντων και για το λόγο αυτό, πιστεύω, πως η γενική κατεύθυνση συμμετοχής των κομμουνιστών στους υπάρχοντες συνεταιρισμούς χρειάζεται νέα επεξεργασία.
Το δεύτερο ζήτημα που θα ήθελα να θέσω έχει σχέση με την ανατροπή του σοσιαλιστικού συστήματος. Εχω την εντύπωση, πως οι μέχρι τώρα αξιόλογες προσπάθειες για την ερμηνεία των ανατροπών δεν έχουν απαντήσει σε ένα θεμελιώδες για τους συνεπείς μαρξιστές ερώτημα:
Ποια ήταν η σχέση των δυνάμεων, που κινήθηκαν μέσα στις σοσιαλιστικές χώρες, στοχεύοντας στην ανατροπή του σοσιαλισμού, με τα μέσα παραγωγής και τον παραγόμενο πλούτο και αν οι διαπιστωμένες παρεκκλίσεις και αδυναμίες στην ανάπτυξη του σοσιαλισμού επέτρεψαν να δημιουργηθεί εκμεταλλευτική «τάξη» που είχε συμφέρον να τον ανατρέψει.
Η απάντηση στο ρώτημα αυτό δεν έχει απλά ιστορική αξία, αλλά πιστεύω, πως μπορεί να λειτουργήσει ευεργετικά στον προσδιορισμό των χαρακτηριστικών της σοσιαλιστικής κοινωνίας που επιδιώκουμε να οικοδομήσουμε.
Με την ελπίδα πως το επόμενο συνέδριο θα βρει το ΚΚΕ να μάχεται από καλύτερα μετερίζια, εύχομαι να είναι καρπερό και μεστό το 17ο Συνέδριο του.
Μάνος Κανάκης
Σκύδρα
Αγαπητοί σύντροφοι,
Οι Θέσεις της ΚΕ για το 17ο Συνέδριο είναι ένα ντοκουμενταρισμένο κείμενο που βάζει τις προϋποθέσεις για ένα ισχυρό, μαζικό, δυνατό, Μαρξιστικό - Λενινιστικό Κόμμα Νέου Τύπου, παρά τις όποιες αδυναμίες ή δυσκολίες αντιμετωπίζει στην παρούσα φάση.
Τα 86 χρόνια ιστορίας του έχουν να μαρτυρήσουν μία προς μία τις μέρες, τις στιγμές άφταστου ηρωισμού, στιγμές μιας πείσμονης αντίστασης στην αντιδραστική φύση του κεφαλαίου, στιγμές ηρωικές από την προσπάθεια του Κόμματος να προωθήσει τόσο το στρατηγικό του στόχο, όσο και να υπερασπίσει τα δίκαια της εργατικής τάξης και των λαϊκών στρωμάτων. Πέρα από τις εξορίες, τις φυλακές και τις εκτελέσεις, πόσες προσπάθειες της αντίδρασης να το στριμώξει, να το ξεκόψει από το λαό που το στηρίζει, τίποτα δεν κατάφεραν. Μια καθυστέρηση μπόρεσαν να επιβάλουν στο γύρισμα του τροχού προς τα μπρος. Το Κόμμα από κάθε χτύπημα, όσο βαρύ και αν ήταν, βαριά πληγωμένο σήκωνε κεφάλι. Εκεί που λέγανε πάει, διαλύθηκε, εμφανιζόταν ξανά στις γειτονιές, στους χώρους δουλιάς, εκεί που δουλεύει και μοχθεί η εργατική τάξη και τα άλλα λαϊκά στρώματα σαν νέος Προμηθέας.
Σύντροφοι, εκτός από τις λυσσαλέες διώξεις από τον ταξικό αντίπαλο, το Κόμμα μας σε όλη τη μακροχρόνια ιστορία του δέχτηκε πισώπλατα μαχαιρώματα, χτυπήματα και από το δεξιό οπορτουνισμό τελευταία με τις ανατροπές και την κοσμοχαλασιά που επακολούθησε και στάθηκε όρθιο. Ξεκαθαρίζοντας τις γραμμές του από τους οπορτουνιστές αποστάτες του Κομμουνιστικού Κινήματος.
Εδώ θέλω να σταθώ λίγο, σύντροφοι.
Οι οπορτουνιστές οργανώνονται και συντονίζονται σε διεθνές επίπεδο, στην Ευρώπη με το Ευρωπαϊκό Αριστερό Κόμμα, που έχει την υποστήριξη της ευρωπαϊκής μπουρζουαζίας, με κύρια χαρακτηριστικά του την αστική νομιμότητα και την υποταγή του σε αυτή, καθώς και την καταδίκη του Σταλινισμού. Στη Θέση 12 αναφέρεται ότι το νέο κύμα οπορτουνισμού, στηρίχτηκε και στηρίζεται ολόπλευρα από τους μηχανισμούς και κόμματα της άρχουσας τάξης, από το διεθνή ιμπεριαλισμό και τους μηχανισμούς του ως ανάχωμα στην ανάπτυξη της αντιιμπεριαλιστικής, αντικαπιταλιστικής συνείδησης. Πάρα πολύ καλή επισήμανση.
Εδώ έχω να παρατηρήσω τα εξής: Ο οπορτουνισμός είναι εχθρός της μαρξιστικολενινιστικής ιδεολογίας. Δεν πρέπει να τον κατατάσσουμε στο Κομμουνιστικό κίνημα (π.χ. Γαλλικό ΚΚ κλπ.). Το μέτωπό μας πρέπει να είναι ανοιχτό και αμείλικτα να χτυπιέται τόσο ο δεξιός όσο και ο αριστερός οπορτουνισμός. Οι οπορτουνιστές δεν έχουν κανένα δισταγμό να επεμβαίνουν στα εσωτερικά των κομμουνιστικών κομμάτων πώς να τα χτυπήσουν και να τα διαβρώσουν, με τελικό στόχο το ξεστράτισμα από το Μ-Λ.
Η ιστορία του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος, καθώς και του Κόμματός μας, μας δίνουν αρκετά τρανταχτά παραδείγματα, με κορυφαία για το Κόμμα μας την 6η Πλατιά Ολομέλεια του 1956 και την καθαίρεση του εκλεγμένου ηγέτη Γραμματέα της ΚΕ, Ν. Ζαχαριάδη, κάτω από την πίεση της Χρουστσοφικής κλίκας που αναρριχήθηκε στην ηγεσία του ΚΚΣΕ στο 20ό συνέδριο. Μετέπειτα είχαμε το πισώπλατο χτύπημα από την ομάδα Παρτσαλίδη - Μπριλλάκη - Κύρκου, τότε που το Κόμμα προσπαθούσε να οργανώσει την αντιδικτατορική πάλη του ελληνικού λαού ενάντια στη στρατιωτικοφασιστική χούντα των συνταγματαρχών. Είχαμε την ιστορική 12η Ολομέλεια και το ξεκαθάρισμα του Κόμματος από τους αποστάτες οπορτουνιστές.
Τι δείχνουν όλα τα παραπάνω και ποια πρέπει να είναι η απάντηση; Να επαγρυπνούμε και να υπερασπίζουμε σαν κόρη οφθαλμού τη μαρξιστική - λενινιστική ιδεολογία από κάθε λογής οπορτουνιστές, να δουλέψουμε για τη συγκρότηση του παγκόσμιου Κομμουνιστικού πόλου, αναγκαίου όσο ποτέ άλλοτε, από συνεπή μαρξιστικολενινιστικά κόμματα και αποκλεισμό των οπορτουνιστικών ψευτοΚΚ. Οι ιμπεριαλιστές όσες αντιθέσεις κι αν έχουν μεταξύ τους για το μοίρασμα της λείας και τις σφαίρες επιρροής, απέναντι στην παγκόσμια εργατική τάξη και τους λαούς είναι ενωμένοι και συντονίζονται με τον παγκόσμιο χωροφύλακα το ΝΑΤΟ, Ευρωστρατούς, ευρωαστυνομία, τρομονόμους και πάει λέγοντας.
Σύντροφοι, στη χώρα μας έχουν συμβεί τόσα πολλά τραγικά γεγονότα, ιδιαίτερα από τη Βάρκιζα και μετά. Το Κόμμα μας πέρασε από φωτιά και από σίδερο. Κυνηγήθηκε όσο κανένα άλλο κομμουνιστικό κόμμα στον κόσμο. Διώχτηκαν και εξοντώθηκαν οι καλύτεροι γιοι και θυγατέρες του ελληνικού λαού. Δε φτάνανε μόνο αυτά. Είχαμε την επέλαση του 20ού οπορτουνιστικού συνεδρίου και την επέμβαση στα εσωτερικά του κόμματός μας τη διαγραφή του ηγέτη του Ν. Ζαχαριάδη. Ηρθε η ώρα που πρέπει να αποκατασταθεί και ακυρωθεί η διαγραφή του, όπως έγραφε ο ίδιος στο τελευταίο του γράμμα (τη διαγραφή μου από το ΚΚΕ πρέπει να την ακυρώσετε ανοιχτά, αντρίκεια, και δίκαια. Τα απαιτώ ΟΧΙ σαν υποχώρηση για χατίρι, ποτέ στη ζωή μου δε ζήτησα χατίρια από κανέναν, μα γιατί είναι αγωνιστική κατάκτησή μου, δικαίωμά μου απαραβίαστο).
Η αποκατάσταση του Ν. Ζαχαριάδη πρέπει να γίνει στο 17ο Συνέδριο. Το Συνέδριο να πάρει θέση και να καταδικάσει την αντισταλινική καθοδήγηση του ΚΚΣΕ που τον οδήγησε στην εξορία και στο θάνατο.
Σύντροφοι, όσον αφορά τον Σταλινισμό που γνωρίσαμε, το Κόμμα μας με το διάλογο που είχε ανοίξει και το Πανελλαδικό Σώμα, έβγαλε τις πρώτες εκτιμήσεις και συμπεράσματα για τις αιτίες των ανατροπών. Νομίζω ότι δεν πρέπει να μένουμε μόνο σ' αυτά. Εχουμε αρκετή πείρα και καινούρια στοιχεία. Πρέπει να μιλήσουμε και να εμβαθύνουμε πιο πέρα. Να κερδίσουμε τις πιο πλατιές μάζες των εργαζομένων. Ο λόγος μας να είναι σταράτος για τα αίτια των ανατροπών, χωρίς μισόλογα. Να υπερασπίσουμε την ηρωική εποχή των μεγάλων επιτευγμάτων του σοσιαλισμού επί Λένιν - Στάλιν. Το μεγάλο πατριωτικό πόλεμο. Τα σταλινικά πεντάχρονα, χαρακτηριστικό παράδειγμα οι καπιταλιστές κραύγαζαν άλλο ένα σταλινικό πεντάχρονο και μας γονάτισε.
Ο σοσιαλισμός είναι αναγκαίος όσο ποτέ άλλοτε. Ο καπιταλισμός έφτασε στο τελευταίο του στάδιο. Εγινε παρασιτισμός, σάπισε δεν εξωραΐζεται, ούτε βελτιώνεται αλλά ανατρέπεται. Τη θέση του την παίρνει η εξουσία της εργατικής τάξης και των συμμάχων της.
Ζήτω το 17ο Συνέδριο του ΚΚΕ
Ασημάκης Κωστάρας
Νοτιοδυτική Αχτίδα
Στις Θέσεις για το 16ο Συνέδριο, όπου έγινε αναφορά στη λεγόμενη λαϊκή εξουσία και λαϊκή οικονομία, δεν υπήρχε οποιαδήποτε συσχέτισή τους με την εξουσία της εργατικής τάξης και το σοσιαλισμό. Στον προσυνεδριακό διάλογο που ακολούθησε από την πλευρά της καθοδήγησης υποστηρίχτηκε με επιμονή η παραπάνω θέση ότι δηλ. η «λαϊκή εξουσία» δεν είναι η εξουσία της εργατικής τάξης αλλά ένας ιδιαίτερος τύπος εξουσίας με τα δικά της χαρακτηριστικά. Οταν προσεγγίζει κανείς το ζήτημα της εξουσίας πρέπει να έχει υπ' όψη του δυο βασικές θέσεις: α) Η εξουσία είναι πάντοτε εξουσία μιας τάξης και β). Στις συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί στην Ελλάδα εδώ και πολλές δεκαετίες η εξουσία θα είναι είτε εξουσία του κεφαλαίου είτε εξουσία της εργατικής τάξης. Από τη στιγμή που η «λαϊκή εξουσία» δεν εννοείται σαν εξουσία της εργατικής τάξης θα είναι μια εκδοχή της αστικής κυριαρχίας (γιατί δεν μπορεί να είναι τίποτε άλλο). Αυτή η αντίληψη για τη λεγόμενη λαϊκή εξουσία δείχνει ουσιαστικά τον προσανατολισμό της καθοδήγησης του Κόμματος σε μια πολιτική διαχείρισης με «αντιμονοπωλιακά» και «αντιιμπεριαλιστικά» χαρακτηριστικά. Οι «αντιιμπεριαλιστικές» και «αντιμονοπωλιακές» μεγαλοστομίες με τις οποίες περιγράφονται η «λαϊκή εξουσία» και «λαϊκή οικονομία» μπορεί να συγκαλύπτουν αυτή την πραγματικότητα, δεν μπορούν όμως να την αλλάξουν.
Η Κεντρική Επιτροπή στην εισήγησή της προς το Συνέδριο διατύπωσε για πρώτη φορά τη θέση ότι οι Κομμουνιστές με τους όρους «λαϊκή εξουσία» και «λαϊκή οικονομία» εννοούν την εξουσία της εργατικής τάξης και το σοσιαλισμό. Παρόμοια διατύπωση υπήρξε τελικά και στην πολιτική απόφαση του Συνεδρίου. Την ίδια στιγμή, η Κεντρική Επιτροπή επιμένει στη θέση ότι το λεγόμενο ΑΑΔΜ δε θα έχει σαν στόχο το σοσιαλισμό, δηλαδή η «λαϊκή εξουσία» και η «λαϊκή οικονομία» του Μετώπου αυτή τη φορά, θα έχουν ένα τελείως διαφορετικό περιεχόμενο απ' ό,τι έχουν οι έννοιες αυτές για το Κόμμα. Αυτό σε συνδυασμό με το γεγονός ότι το ΚΚΕ θεωρεί ότι η συγκρότηση του Μετώπου αποτελεί βασικό του καθήκον, τον κύριο στόχο όπου θα κατευθύνει όλες του τις προσπάθειες και θα συγκεντρώσει όλες του τις δυνάμεις δείχνει ότι οι διατυπώσεις αυτές αποτελούν ελιγμό και όχι αλλαγή κατεύθυνσης. Δείχνει επίσης ότι οι αναφορές του ΚΚΕ στο σοσιαλισμό (όταν γίνονται και στο βαθμό που γίνονται) δεν έχουν καμία σχέση με την καθημερινή του δράση. Η «αυτοκριτική» που γίνεται και αφορά την ελλιπή σύνδεση της καθημερινής δράσης με τον στρατηγικό στόχο δεν έχει κανένα νόημα γιατί το ΚΚΕ με την αντίληψή του για το λεγόμενο ΑΑΔΜ έχει ουσιαστικά εξοβελίσει από μόνο του τη σοσιαλιστική προοπτική από τον ορίζοντά του. Η πολιτική συμμαχιών του επαναστατικού κόμματος πρέπει να έχει σαν στόχο να πείσει, εκτός από την εργατική τάξη, και άλλα κοινωνικά στρώματα ότι η μοναδική διέξοδος είναι ο σοσιαλισμός, η συστράτευση με την εργατική τάξη και το κόμμα της. Είναι κάτι διαφορετικό οι συσπειρώσεις σε επιμέρους ζητήματα με άλλες δυνάμεις από τον αυτοεγκλωβισμό του σε μορφώματα τύπου «ΑΑΔΜ» που η δημιουργία τους προϋποθέτει την εγκατάλειψη της σοσιαλιστικής προοπτικής και που δεν μπορεί παρά να είναι προσανατολισμένα σε πολιτική διαχείρισης.
Στις Θέσεις για το 17ο Συνέδριο αναφέρεται ότι βασικός στόχος είναι η ιδεολογική ενδυνάμωση του Κόμματος. Η σημερινή θλιβερή πραγματικότητα οφείλεται σε συγκεκριμένους λόγους που αν δεν εξαλειφθούν δεν πρόκειται να αλλάξει τίποτε προς το καλύτερο (γιατί προς το χειρότερο θα αλλάξουν σίγουρα πολλά πράγματα). Το γεγονός ότι ενώ η συντριπτική πλειοψηφία των μελών του Κόμματος στρατολογήθηκε στις γραμμές του τις δεκαετίες του '70 και του '80, έχει δηλ. δεκαετίες από τη λεγόμενη κομματική ηλικία και παρουσιάζει παρ' όλα αυτά τη γνωστή ιδεολογικοπολιτική εικόνα αποδεικνύει με τον πιο αναντίρρητο τρόπο ότι το ΚΚΕ δεν είναι χώρος χειραφέτησης από την αστική ιδεολογία. Η ιδεολογικοπολιτική επαναστατικοποίηση έρχεται σαν αποτέλεσμα της συμμετοχής των μελών του Κόμματος στη διαμόρφωση της πολιτικής του. Οταν αυτή η συμμετοχή είναι τυπική, υποτυπώδης και σε πολλές περιπτώσεις ανύπαρκτη δεν μπορεί να υπάρξει καμία βελτίωση. Την κύρια ευθύνη για την κατάσταση αυτή έχουν τα καθοδηγητικά όργανα που ουσιαστικά θεωρούν τη διαμόρφωση της πολιτικής του αποκλειστικό τους προνόμιο και απαιτούν την άκριτη αποδοχή των απόψεών τους από το υπόλοιπο κόμμα. Μια βασική πλευρά της αστικής ιδεολογίας είναι η απαίτηση για την αποδοχή χωρίς αντιρρήσεις των απόψεων της αστικής τάξης, καθώς και η υποταγή στους γραφειοκρατικούς μηχανισμούς της. Αυτή ακριβώς η πλευρά της αστικής ιδεολογίας μεταφέρεται μέσα στο Κόμμα μεταμφιεσμένη σε «δημοκρατικό» συγκεντρωτισμό, βάζει τη σφραγίδα της σε όλες τις πλευρές της λειτουργίας του και αποτελεί τη σημαντικότερη τροχοπέδη της ιδεολογικοπολιτικής του ανάπτυξης. Την τελευταία δεκαετία καταγράφηκε μια πορεία έντονης ιδεολογικής παρακμής. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, από τα πολλά που θα μπορούσε να αναφέρει κάποιος, είναι η καταβαράθρωση της κυκλοφορίας του «Ριζοσπάστη», του οποίου η μετατροπή σε εφημερίδα χωρίς αναγνώστες είναι ζήτημα χρόνου. Η δυσφορία και η απογοήτευση στις γραμμές του Κόμματος παίρνουν όλο και μεγαλύτερες διαστάσεις. Εξαιτίας, βέβαια, του χαμηλού ιδεολογικοπολιτικού επιπέδου της πλειοψηφίας των μελών του Κόμματος δε μετασχηματίζονται σε συνειδητή και συγκροτημένη απαίτηση για ριζική αλλαγή της κατάστασης παρά εκφράζονται είτε με την εγκατάλειψη των γραμμών του είτε με το παραπέρα αδυνάτισμα των (έτσι κι αλλιώς αδύναμων) δεσμών τους με τη ζωή και τη δράση του Κόμματος. Το επόμενο διάστημα η ιδεολογική παρακμή και ο οργανωτικός εκφυλισμός που αναπόφευκτα φέρνει μαζί της θα πάρουν ακόμα μεγαλύτερες διαστάσεις.
Πριν μια δεκαετία περίπου επιχειρήθηκε μια πρώτη συζήτηση για τα αίτια που οδήγησαν στις γνωστές εξελίξεις στις χώρες του λεγόμενου υπαρκτού σοσιαλισμού. Το μοναδικό αποτέλεσμα αυτής της συζήτησης ήταν ορισμένες (εξαιρετικά καθυστερημένες) διαπιστώσεις για την πραγματικότητα των κοινωνιών αυτών χωρίς την παραμικρή προσπάθεια κάποιας στοιχειώδους έστω ανάλυσης του ταξικού τους χαρακτήρα και του συσχετισμού των τάξεων σ' αυτές. Υποτίθεται ότι η συζήτηση δεν έκλεισε ότι θα ολοκληρωνόταν σε ένα εύλογο χρονικό διάστημα και θα διατυπώνονταν οι οριστικές θέσεις του Κόμματος για τις εξελίξεις αυτές. Μέχρι σήμερα δεν έχει συμβεί κάτι τέτοιο αλλά ούτε και μέχρι το 2008, σύμφωνα με τα όσα αναφέρονται στις Θέσεις για το Συνέδριο πρόκειται να γίνει. Και ίσως είναι περιττό να ειπωθεί ότι η αδυναμία διατύπωσης ολοκληρωμένης άποψης για τις εξελίξεις στον λεγόμενο υπαρκτό σοσιαλισμό είναι ουσιαστικά και ομολογία ότι το Κόμμα έχει μια εξαιρετικά ασαφή αντίληψη για το περιεχόμενο ορισμένων εννοιών όπως σοσιαλισμός, σοσιαλιστική οικοδόμηση, εξουσία της εργατικής τάξης. Τα παραπάνω σε συνδυασμό και με άλλα γεγονότα, όπως για παράδειγμα το ότι η καλπάζουσα καπιταλιστική παλινόρθωση στην Κίνα και το Βιετνάμ παρουσιάζεται σαν οικοδόμηση του σοσιαλισμού, πρέπει να μας κάνει ιδιαίτερα επιφυλακτικούς για το περιεχόμενο που δίνει η καθοδήγηση του Κόμματος στους όρους αυτούς. Το ΚΚΕ για δεκαετίες στήριξε άκριτα (και κριτικά βέβαια να τη στήριζε δε θα άλλαζε τίποτε επί της ουσίας) την πολιτική των κομματικών και κρατικών ηγεσιών των χωρών του λεγόμενου υπαρκτού σοσιαλισμού, μια πολιτική που προετοίμασε και οδήγησε στην καπιταλιστική παλινόρθωση. Ασχετα από το τι νόμιζε, τι πίστευε ή τι προσδοκούσε είναι συνένοχο και υπόλογο για τις εξελίξεις στις χώρες αυτές. Την πεισματική του άρνηση να προχωρήσει σε ουσιαστική αυτοκριτική, να απαλείψει τις παρεκκλίσεις, να εμπλουτίσει και να αναπτύξει τη θεωρία του για το σοσιαλισμό την παρουσιάζει σαν δήθεν υπεράσπισή του και είναι η στάση του αυτή η καλύτερη ίσως απόδειξη του ιδεολογικού τέλματος, στο οποίο βυθίζεται όλο και περισσότερο.
Οι προγραμματικές θέσεις του Κόμματος, η αντίληψή του για το σοσιαλισμό, η στάση του απέναντι τόσο στη δική του ιστορική διαδρομή όσο και σε αυτήν του διεθνούς κομμουνιστικού κινήματος καθώς η αντίληψή του για τα ζητήματα της λειτουργίας και των διαδικασιών διαμόρφωσης της πολιτικής του αποτυπώνουν την έντονη και πολύπλευρη παρουσία της αστικής ιδεολογίας στις γραμμές του. Χωρίς την ήττα των σημερινών κυρίαρχων αντιλήψεων το ΚΚΕ δεν έχει καμία προοπτική σαν επαναστατικό κόμμα. Εκ των πραγμάτων η πάλη για την αλλαγή των σημερινών ιδεολογικοπολιτικών συσχετισμών στο εσωτερικό του προβάλλει σαν κύριο καθήκον για όλους όσοι κατανοούν την ανάγκη για ένα κόμμα που θα θέλει και που θα μπορεί να παλέψει αποτελεσματικά για το σοσιαλισμό και την αταξική κοινωνία.
Παύλος Ταμουρίδης
ΚΟΒ ΔΕΗ Θεσ/νίκης
Θα ήθελα να γράψω κι εγώ για το διάλογο του 17ου Συνεδρίου.
Στο 16ο Συνέδριο είχα γράψει, το απορρίψατε.
Στην Κατοχή, 1941 - 1944, το ΚΚΕ πάλεψε ενάντια στους Γερμανούς. Δημιούργησε τον ΕΛΑΣ - ΕΑΜ - ΕΠΟΝ. Είχαμε μια Λαϊκή Δημοκρατία. Είχαμε 200.000 χιλιάδες ΕΛΑΣίτες, εφεδρική ΕΠΟΝ, που διώξαμε τους Γερμανούς, που θα είχαμε εξουσία με το ΚΚΕ. Οχι το παρακράτος, οι γερμανοτσολιάδες, οι προδότες να μας κυβερνούν. Τι ήθελαν Καζέρτα, Λίβανο, Βάρκιζα να συμφωνήσουν και να παραδώσει ο ΕΛΑΣ τα όπλα.
Το 1945, στις 9 Μαΐου, η ΣΕ κατέλαβε τη Γερμανία. Ελευθέρωσαν το Ζαχαριάδη. Αντί να έρθει στην Ελλάδα με ρούσικο αεροπλάνο, αυτός προτίμησε ένα εγγλέζικο αεροπλάνο. Δεν καταδίκασε τη Συμφωνία της Βάρκιζας. Την είδε σωστή. Τον Αρη Βελουχιώτη. Ειδοποίησε όλες τις οργανώσεις, καμία επαφή. Το παρακράτος όταν ανέλαβε την εξουσία, άρχισε να διαλύει τις οργανώσεις. Εκαναν συλλήψεις. ΕΛΑΣίτες να σκοτώνονται και χιλιάδες σε φυλακές, Μακρόνησο, Γιούρα κλπ. Ο Ζαχαριάδης ξέρεις τι είπε; Να πάμε φυλακές και όχι στα βουνά.
Το 1947, όταν έβγαλαν εκτός νόμου το ΚΚΕ, είπαν, «στ' άρματα, στ' άρματα εμπρός στον αγώνα». Ομως ήταν αργά. Στην αρχή θα έπρεπε στ' άρματα. Οταν το παρακράτος είχε πάρει όλα τα μέτρα, επιστρατεύοντας 15, 20 κλάσεις. Το 1948 οι Εγγλέζοι οπισθοχώρησαν από την Ελλάδα. Το παρακράτος ζήτησε ανακωχή. Ο Ζαχαριάδης είπε, νικήσαμε. Το παρακράτος ζήτησε βοήθεια από τους Αμερικάνους. Αυτοί προσπάθησαν με όλα τα μέσα να μας διαλύσουν. Εστειλαν αεροπλάνα στο Γράμμο και στο Βίτσι, έριχναν βενζίνη στα πολυβολεία, οι μαχητές του Δημοκρατικού Στρατού δεν μπορούσαν να πάνε στα πολυβολεία. Γι' αυτό νικηθήκαμε.
Το 1949, 30 Αυγούστου, οπισθοχωρήσαμε και πήγαμε στην Αλβανία. Μετά μας στείλανε στις σοσιαλιστικές χώρες. Στη Σ.Ε. έστειλε 200 στις Στρατιωτικές Σχολές και υπηρέτησαν 29 χρόνια.
Το 1950 - 51 είχε πει, τα όπλα παρά πόδας, ο Ζαχαριάδης στο ραδιόφωνο «Ελεύθερη Ελλάδα».
Το 1950 έγινε συνδιάσκεψη, πολλά στελέχη του κριτικάρανε τα λάθη που είχε κάνει. Αυτός, αντί να δει τα λάθη τους διαγράφει από το Κόμμα και τους έστειλε εξορία. Λες και ήτανε τσιφλίκι δικό του το Κόμμα. Παραβίαζε το καταστατικό. Για να γίνει ένας, μέλος του Κόμματος θα πρέπει να το εγκρίνει η ΚΟΒ και διαγράφει πάλι η ΚΟΒ.
Το 1952, όταν εκτέλεσαν τον Μπελογιάννη, πήγε στην Ασφάλεια ο Πλουμπίδης και είπε ότι, εγώ είμαι μέλος της ΚΕ. Εδωσε τη ζωή του για να σώσει τον Μπελογιάννη. Ο ραδιοφωνικός σταθμός «Ελεύθερη Ελλάδα», ο Ζαχαριάδης ανακοίνωσε ότι δεν είναι ο Πλουμπίδης, είναι ο Μπελογιάννης.
Το 1954, όταν εκτέλεσαν τον Πλουμπίδη, καμιά συμπαράσταση, καμιά εκδήλωση.
Το 1953, 5 Μάρτη είχε πεθάνει ο Στάλιν.
Το 1953 - 1956 στη Σ.Ε. είχανε φαγωμάρα, ποιος θα αναλάβει την αρχηγία. Μέσα στα τρία χρόνια ο Ζαχαριάδης έκανε πραξικόπημα, διέλυσε την κομματική οργάνωση της Τασκένδης και έστειλε 300 άτομα στα νοσοκομεία.
Δύο χρόνια δεν υπήρχαν οργανώσεις
1954-1955. Το 1956 έγινε Ολομέλεια και διέγραψαν το Ζαχαριάδη. Ολοι ψήφισαν, ένας δεν ψήφισε, ο Γούσιας. Ο Βασίλης Μπαρτζιώτας, πρώτος έκανε αυτοκριτική. Είπε: Ημουνα τυφλό όργανο. Πίστευα το Ζαχαριάδη αλάνθαστο.
Ο Ζαχαριάδης μετά δημιούργησε προβλήματα. Τότε το Κόμμα τον έστειλε εξορία. Ποια εξορία. Τον είχανε στείλει στο Κουρόρτη, με όλα τα αγαθά. Εκανε απεργία πείνας, μα δεν ήξερε ότι στις σοσιαλιστικές χώρες δεν κάνουν απεργία. Εκανε αίτηση να πηγαίνει στην Ελλάδα, να βρει το δίκιο στον καπιταλισμό, μα δε σκέφτηκε ότι 60 χιλιάδες επαναπατρισμένοι δεν έκαναν δήλωση, κανένας. Ο Γραμματέας έκανε δήλωση. Το Ανώτατο Σοβιέτ διέγραψε το γραμματέα, τον Ιάζωφ που επέτρεψε στο Ζαχαριάδη, που έκανε πραξικόπημα. Μετά τη διαγραφή του αυτοκτόνησε και ο Ζαχαριάδης επίσης αυτοκτόνησε.
Η 6η Ολομέλεια δημιούργησε οργανώσεις ΚΟΒ Τασκένδης. Δικαίωσαν τον Πλουμπίδη, τον Αρη Βελουχιώτη.
Κουτσιανόπουλος Κων/νος
Επαναπατριζόμενος
ΚΟΒ Ηλιούπολης
Αγ. Κων/νος
Διαβάζοντας τις Θέσεις για το 17ο Συνέδριο και τις ως τώρα προσυνεδριακές θα πω πως δεν είμαι και πολύ ικανοποιημένος για το λόγο ότι περισσότερο βάρος δίνεται σε έξωθεν ζητήματα και λίγο για τα δικά μας. Γι' αυτό και αναγκάζομαι να ασχοληθώ λίγο με αυτά.
Οι επιμείναντες ακόμα και με αγανάκτηση να λένε ότι σ' αυτό το «σοσιαλισμό» που γνωρίσαμε θα πάμε; Μήπως οι σύντροφοι δεν είδαν, δεν άκουσαν παρά πίστεψαν στις φανφάρες των κατηγοριών του αντίπαλου δέους;
Εγώ όμως θα πω: Τι νομίζουν πως είναι ο σοσιαλισμός; Μήπως είναι λόγια και πλούτη; Μήπως εννοούν τον ΠΑΣΟΚικό σοσιαλισμό; Οχι σύντροφοι. Εγώ δε θα πω σοσιαλισμό, αλλά προβάδισμα προς το σοσιαλισμό και αυτός ο δρόμος είναι πολύ δύσκολος.
Ο Λένιν έλεγε: «Στην οικοδόμηση του σοσιαλισμού, στα πρώτα στάδια υπάρχει το «χατίρι» = χρήση παλιών στελεχών. Το θέμα όμως είναι πώς θα τους εκμεταλλευτείς. Και παρά τα στραπάτσα των ηγετών, ποιος δεν ξέρει, ποιος δεν άκουσε ότι μετά από τις καταστροφές του Β΄ παγκόσμιου πολέμου, οι νέες εξουσίες, με ένα σωρό εμπόδια προσώπων και ομάδων μέσα στις χώρες τους, κατάφεραν να ορίσουν και να προσφέρουν στους λαούς τους το πρώτο και βασικότερο στοιχείο του σοσιαλισμού. Την κατάργηση της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο. Και σε συνέχεια μπήκαν προς λύση πάρα πολλά προβλήματα και να μην τα αραδιάσω, γιατί πολλές φορές ειπώθηκαν και από τις στήλες του «Ριζοσπάστη».
Ο αγώνας μας, σύντροφοι και φίλοι, ήταν και θα είναι μακρύς. Από 13 χρόνων παιδί πλησίασα τους χωριανούς μου αγωνιστές και σήμερα είμαι 75. Και δυσκολότερος ακόμα και της οικοδόμησης του σοσιαλισμού με εξουσία της εργατικής τάξης. Ο ρόλος του κομμουνιστή ήταν και είναι μεγάλος και ο καθένας σκέπτεται, αποφασίζει και μπαίνει εθελοντικά, να αγωνιστεί, να προσφέρει, σύμφωνα με το καταστατικό και το Πρόγραμμα του Κόμματος. Στην πορεία που τις περισσότερες φορές οι συνθήκες είναι και σκληρές, (παρανομίες κλπ.) κάποιοι κουράζονται, αφήνουν το μετερίζι, όμως ο αγώνας δε σταματάει, οι κομμουνιστές παλεύουν ως πατριώτες και διεθνιστές όπου και αν βρίσκονται, πάντα με τη σκέψη να προσφέρουν και όχι να πάρουν.
Ειπώθηκαν πολλά για το 20ό, την 6η, για τον Στάλιν, Ζαχαριάδη κλπ., δεν κριτικάρω κανέναν, αλλά θα πω κάτι. Ολα τα στελέχη, και οι πρώτοι και η επόμενοι εκλέγονταν από Σώματα, πρόσφεραν και δρούσαν παλικαρίσια και πολλοί έδωσαν και τη ζωή τους, εκτός περίπτωσης, και αυτές οι περιπτώσεις να αναφέρονται και ονομαστικά. Και μην ξεχνάμε ότι όλα τα λάθη που κριτικάρουμε, βγήκαν ως λάθος εκ των υστέρων.
Να επανέλθουν, ποιοι να επανέλθουν; Ο Γούσιας, ο Βλαντάς, ο Παρτσαλίδης, ο Μάρκος, ο Υψηλάντης, ο Φαράκος και σία; Και ποιος δεν μπορεί να φανταστεί τη ζημιά που προκάλεσαν ακόμα όταν το κόμμα ήταν στην παρανομία ως και σήμερα.
Αγαπητοί σύντροφοι, ο κάθε διαγραφόμενος, αδίκως ή δικαίως έχουμε το όπλο της κριτικής και αυτοκριτικής που είναι η κινητήρια δύναμη και που διορθώνει λάθη και αδυναμίες, αλλά κύρια έχει διαπαιδαγωγητικό χαρακτήρα. Ε, λοιπόν, όποιος έχει επαναστατικό πόνο, όποιος το λέει η καρδιά του, η υπομονή και συνειδητοποίησή του, τον φέρνει στην αποκατάστασή του όσο βαριά και αν ήταν η διαγραφή του. Και τέτοια παραδείγματα έχουμε πολλά. Εκτός βέβαια της περίπτωσης που περάσανε στην πλευρά και ήρεμα στους προηγούμενους αγώνες τους.
Οσο για τον Ζαχαριάδη, ο τρόπος διαγραφής του δεν ήταν και ο σωστότερος. Δεν ξέρω αν κάνω λάθος, νομίζω πως αποκαταστάθηκε στο 10ο Συνέδριο. Για το 20ό Συνέδριο θα έπρεπε να το κρίνουν οι σοβιετικοί, δεν το έκαναν. Πάντως, τα όσα ειπώθηκαν ως τώρα, δεν πείθουν για το πού βρίσκονται οι αιτίες για τις ανατροπές, αντίθετα συνέβησαν τα χειρότερα. Διαλύθηκαν κόμματα, άλλαξαν ονομασίες και έφυγαν από τη μαρξιστικολενινιστική θεωρία και ιδεολογία και δεν ξέρω αν θα χαρακτηριστούν προδότες, αφού περάσανε ως ηγέτες της παλιννόστησης του καπιταλισμού, ακριβώς δηλαδή όπως έγινε με στελέχη της Β΄ Διεθνούς.
Στη σελίδα 8, παράγραφος 3 περί προσωρινού συμβιβασμού αντιθέσεων ΝΑΤΟ και ΕΕ. Αραγε να είναι μόνο αυτό; Μάλλον πολλά θα είναι που δε φαίνονται και δεν ακούγονται. Ομως ο σημερινός καπιταλισμός, παρά τις μεταξύ τους αντιθέσεις δεν τους χωρίζει τίποτε. Κάτω από την ομπρέλα της παγκοσμιοποίησης θα εφαρμόσουν όλα ό,τι περιέχει το Μάαστριχτ και σταμάτησαν λίγο με τις διαμαρτυρίες των εργαζομένων στη Γερμανία, Γαλλία και στη χώρα μας, τώρα όμως με τις αυξήσεις - κοροϊδία σέρβιραν και εκείνα για τα οποία διαμαρτυρηθήκαμε - αύξηση ορίου ηλικίας συνταξιοδότησης ανά ένα 6μηνο, ώσπου να φτάσει στα 65 και μετά βλέπουμε.
Σύντροφοι, στα άρθρα 5 και 6 σελ. 10 και 11 χαίρομαι που τα διαβάζω, αλλά ο διεθνισμός μας σαν αδελφά κόμματα δε με ικανοποιεί καθόλου. Και είναι ακατανόητο, καταχτήθηκαν εργατικές εξουσίες με αμέτρητα θύματα και τις παρέδωσαν χωρίς κανέναν πυροβολισμό, τη στιγμή που γινόταν γνωστό τι θα συνέβαινε μετά.
Καραμπιδής Αλέξιος
Αγαπητοί σύντροφοι,
Σας στέλνω τις παρατηρήσεις μου πάνω στο κεφάλαιο των Θέσεων για την οικονομία.
1. Στο θέμα της ανεργίας αναφέρεται ότι «εμπεδώνεται η αντίληψη περί "αποβιομηχάνισης" και μάλιστα ως ιδιαίτερο ελληνικό φαινόμενο» χωρίς να διευκρινίζεται αν έχουμε ή όχι αποβιομηχάνιση.
2. Οσον αφορά τη βιομηχανική ανάπτυξη, γίνεται απλή αναφορά στην κληρονομιά των στρατιωτικοπολιτικών εξαρτήσεων του ελληνικού κράτους, χωρίς να συνοδεύεται από την ανάπτυξη του θέματος.
3. Σχετικά με τη συγκέντρωση και τη συγκεντροποίηση αναφέρεται ότι η συγκέντρωση και συγκεντροποίηση σε ορισμένους βιομηχανικούς κλάδους, η ισχυροποίηση ορισμένων ομίλων δεν ήταν σε θέση να αντισταθμίσουν πλήρως τη συρρίκνωση άλλων βιομηχανικών κλάδων και την καταστροφή μικρότερων μονάδων. Με αυτή τη διατύπωση δίνεται η εντύπωση ότι ο συντάκτης πιστεύει ότι η συγκέντρωση και η συγκεντροποίηση γίνονται με στόχο τον περιορισμό της συρρίκνωσης «άλλων βιομηχανικών κλάδων».
4. Η ακόλουθη παράγραφος. Η μείωση του μεριδίου συμμετοχής στο συνολικό ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν και της απασχόλησης σε μεταποιητικούς κλάδους χαμηλής οργανικής σύνθεσης κεφαλαίου και στην αγροτική παραγωγή εναρμονίζονται με την ανάλογη γενική τάση του σύγχρονου αναπτυγμένου καπιταλισμού. Το ίδιο και η αύξηση σε άλλους βιομηχανικούς κλάδους και τομείς της οικονομίας, που χαρακτηρίζονται ως «υπηρεσίες». Είναι πολύ γενικόλογη και ιδιαίτερα σύνθετη για να γίνει κατανοητή.
5. Σχετικά με τις υπηρεσίες αναφέρεται ότι η αστική αντίληψη και στατιστική ερμηνεύουν λαθεμένα την αύξηση της απασχόλησης και του μεριδίου της οικονομικής δραστηριότητας του τομέα που αποκαλείται «υπηρεσίες» στο συνολικό Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν. Εμφανίζεται, επίσης, ως στρέβλωση της καπιταλιστικής ανάπτυξης, ως χαρακτηριστικό μικρότερων και σχετικά πιο καθυστερημένων καπιταλιστικών οικονομιών. Το κείμενο είναι ασαφές και δεν αναφέρεται ποιος και γιατί θεωρεί το φαινόμενο αυτό στρέβλωση της καπιταλιστικής ανάπτυξης.
6. Για το μερίδιο του τομέα των υπηρεσιών αναφέρεται ότι η αστική αντίληψη και στατιστική ερμηνεύουν λαθεμένα την αύξηση της απασχόλησης και του μεριδίου της οικονομικής δραστηριότητας του τομέα που αποκαλείται «υπηρεσίες» στο συνολικό Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν. Εμφανίζεται, επίσης, ως στρέβλωση της καπιταλιστικής ανάπτυξης, ως χαρακτηριστικό μικρότερων και σχετικά πιο καθυστερημένων καπιταλιστικών οικονομιών. Ο αναγνώστης όμως δεν καταλαβαίνει αν αυτό είναι καλό, ή κακό.
7. Ως προς τη μισθωτή εργασία διαβάζουμε ότι ο συνολικός όγκος της μισθωτής εργασίας, στην αγροτική οικονομία, είναι ίσος με το 47,3% του μέσου κοινοτικού όρου της ΕΕ των «15». Ο συσχετισμός είναι τελείως ακατανόητος.
8. Για τη συγκέντρωση και τη συγκεντροποίηση αναφέρεται ότι «γενικά θα υστερεί ως προς το βαθμό ανάπτυξης της καπιταλιστικής συγκέντρωσης στις ΗΠΑ». Ο αναγνώστης μπορεί να το εκλάβει και ως μειονέκτημα που δεν είμαστε στα επίπεδα των ΗΠΑ.
9. Σχετικά με τη νομισματική πολιτική αναφέρεται ότι η συμμετοχή της Ελλάδας στην Ευρωζώνη δυσκόλεψε τη χρησιμοποίηση της νομισματικής πολιτικής στη δημοσιονομική διαχείριση. Αυτό είναι καλό, ή κακό και γιατί;
10. Ως προς τη δημόσια διαχείριση αναφέρεται ότι τα αποτελέσματα της δημοσιονομικής διαχείρισης επιδεινώθηκαν, τάση που εμφανίζεται ακόμη και στις μεγαλύτερες και ισχυρότερες οικονομίες της ΕΕ. Ομως αντί για «δημοσιονομική διαχείριση» είναι προτιμότερο να μιλήσουμε με απλά λόγια για τα ελλείμματα και το χρέος.
11. Τέλος, αναφέρεται ότι «κατά την τελευταία 5ετία, η μισθωτή εργασία και οι αυτοαπασχολούμενοι με προσωπικό είναι οι κατηγορίες με αυξητική μεταβολή. Επιπλέον, η μισθωτή εργασία είναι η μόνη κατηγορία που παρουσίασε συνεχή αυξητική μεταβολή. Η συμμετοχή της φτάνει το 59,5% της συνολικής απασχόλησης και ξεπέρασε τους 2.430.000 εργαζόμενους. Το θέμα αυτό είναι κεφαλαιώδους σημασίας και χρειάζεται την κατάλληλη ανάπτυξη στις Θέσεις του Κόμματος,
Σαν γενικό σχόλιο θα ήθελα να τονίσω ότι οι Θέσεις για την οικονομία είναι μια σκέτη απογοήτευση και ότι θα πρέπει να ζητηθούν και ευθύνες από τους υπεύθυνους που επέτρεψαν να δημοσιοποιηθεί ένα τέτοιο κείμενο που εκθέτει το Κόμμα.
Με συντροφικούς χαιρετισμούς
Νίκος Βλασόπουλος
Οικονομολόγος