Τεχνοκράτες των Ηνωμένων Εθνών άρχισαν χτες στην Κύπρο επαφές για να αξιολογήσουν την υφιστάμενη κατάσταση στο νησί και το ρόλο της Ειρηνευτικής Δύναμης, όπως αξίωσε ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών Κόφι Ανάν. Ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Ιακώβου δήλωσε ότι κατά την εκτίμηση της κυβέρνησης δε δικαιολογείται διαφοροποίηση των όρων εντολής και επάνδρωσης της ΟΥΝΦΙΚΥΠ, γιατί δεν υπήρξε οποιαδήποτε αλλαγή στην παρουσία των τουρκικών κατοχικών στρατευμάτων.

Πρόσθεσε ότι η θέση αυτή θα μεταφερθεί στους εμπειρογνώμονες των Ηνωμένων Εθνών. Στα κατεχόμενα, είπε ο Γ. Ιακώβου, υπάρχουν ακόμη 40 χιλιάδες Τούρκοι στρατιώτες σε διάταξη μάχης, που αρνούνται να αποναρκοθετήσουν την περιοχή που γειτνιάζει με αυτήν της κατάπαυσης του πυρός.

Ο ευρωβουλευτής του ΔΗΣΥ Ιωάννης Κασουλίδης συνέστησε προσοχή στο χειρισμό του θέματος, αφού όπως υπέδειξε η παρουσία της ΟΥΝΦΙΚΥΠ συνδέεται με ένα ευνοϊκό ψήφισμα για το Κυπριακό που εγκρίθηκε το 1964. Κατά την εκτίμησή του, τυχόν αλλαγή της μορφής της ΟΥΝΦΙΚΥΠ θα σημαίνει και απόπειρα αλλαγής του ψηφίσματος.

Ο «πρωθυπουργός» των Κατεχομένων Μεχμέτ Αλί Ταλάτ εξέφρασε για πρώτη φορά αμφιβολίες για το κατά πόσο οι δυτικές χώρες θα προχωρήσουν σε εγκαθίδρυση απευθείας εμπορικών σχέσεων με το ψευδοκράτος. Επικαλέστηκε το «νομικό πλαίσιο» μέσα στο οποίο κινούνται τα πράγματα και αναγνώρισε ότι η Δύση δεν είχε προχωρήσει πριν από τα δημοψηφίσματα της 24ης Απριλίου σε οποιαδήποτε συγκεκριμένη δέσμευση σε σχέση με το ψευδοκράτος.

Σε δηλώσεις του στο πρακτορείο ειδήσεων «Ανατολή», ο κ. Ταλάτ είπε ότι πριν τη διεξαγωγή των δημοψηφισμάτων, η Δύση είχε αναφέρει ότι αυτοί που είναι με τη διεθνή κοινότητα θα κερδίσουν, ενώ αυτοί που είναι εναντίον της θα χάσουν. Είπε ότι στα δημοψηφίσματα για το «σχέδιο Ανάν» η ελληνοκυπριακή πλευρά ήταν ενάντια και η τουρκοκυπριακή πλευρά υπέρ. Η τουρκοκυπριακή πλευρά έπρεπε να κερδίσει και η ελληνοκυπριακή πλευρά έπρεπε να χάσει, είπε ο κ. Ταλάτ και πρόσθεσε: «Ωστόσο, το νομικό πλαίσιο είναι πασιφανές» και «δεν ξέρω τι μπορούμε να κερδίσουμε μέσα σε αυτό το πλαίσιο». Αναφέροντας ότι οι δύο πλευρές «δεν είχαν διαπραγματευτεί» πριν από τις συνομιλίες του Μπούργκενστοκ της Ελβετίας, ο κ. Ταλάτ ανέφερε ότι «εάν ήταν δυνατό να διαπραγματευτούμε, θα είχαμε κερδίσει».

Πρόσθεσε ότι η ερώτηση του δημοψηφίσματος στο «σχέδιο Ανάν» ήταν διαφορετική πριν τη Σύνοδο της Κοπεγχάγης, καθώς ζητούσε «να ψηφίσουμε ναι ή όχι εάν αποδεχόμαστε την ιδρυτική συμφωνία, τη συνθήκη εγγύησης και τη συνθήκη συμμαχίας, καθώς και την ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ».

«Εάν λέγαμε όχι, οι Ελληνοκύπριοι δε θα εντάσσονταν στην ΕΕ. Αλλά αυτή η ερώτηση άλλαξε μετά, που οι αρχηγοί των κρατών και κυβερνήσεων της ΕΕ δέχτηκαν την Κύπρο στην ΕΕ», είπε ο κ. Ταλάτ.

Ερωτηθείς εάν είναι αισιόδοξος ή απαισιόδοξος σε σχέση με το θέμα της έγκρισης από την ΕΕ των κανονισμών για το ελεύθερο εμπόριο και για τη χρηματοδότηση των Τουρκοκυπρίων, ο κ. Ταλάτ είπε πως είναι «φανερό ότι ο χρηματοδοτικός κανονισμός θα εγκριθεί», προσθέτοντας, ωστόσο, ότι δεν είναι σίγουρος κατά πόσον θα περάσει ο κανονισμός για το ελεύθερο εμπόριο.

Ο κ. Ταλάτ ανέφερε ότι οι Ελληνοκύπριοι αντιτίθενται στην έγκριση του κανονισμού για το ελεύθερο εμπόριο, προσθέτοντας πως οι Τουρκοκύπριοι επιθυμούν διακαώς την έγκρισή του, αφού αυτός ο κανονισμός «είναι πολύ σημαντικός για εμάς».

Σε ερώτηση κατά πόσον θα υποβάλει «υποψηφιότητα» στις λεγόμενες προεδρικές εκλογές στα Κατεχόμενα, ο κ. Ταλάτ είπε ότι το κόμμα του θα αποφασίσει γι' αυτό το θέμα, προσθέτοντας ότι ο ίδιος δεν έχει κάνει οποιεσδήποτε σκέψεις για το θέμα ακόμη. Πρόσθεσε πως το αν θα είναι υποψήφιος ή όχι θα ξεκαθαρίσει σύντομα.

Ο «υπουργός Εξωτερικών» στα Κατεχόμενα Σερντάρ Ντενκτάς αποκάλυψε ότι στις συνομιλίες της Αγκυρας την περασμένη εβδομάδα συζητήθηκε το θέμα της επιστροφής της Αμμοχώστου, αλλά δε λήφθηκε απόφαση γιατί ο ίδιος διαφώνησε με τον εταίρο του Μεχμέτ Αλί Ταλάτ και η τουρκική κυβέρνηση δεν έλαβε θέση.

Σε συνέντευξή του στην εφημερίδα «Πολίτης» ο Σερντάρ Ντενκτάς αποκάλυψε ότι το θέμα της Αμμοχώστου έθεσε ο λεγόμενος πρωθυπουργός Μεχμέτ Αλί Ταλάτ και επιχειρηματολόγησε για την επιστροφή του. Ομως ο ίδιος διαφώνησε και υποστήριξε ότι δεν μπορεί να αποδοθεί η πόλη απλώς και μόνο για να κερδίσει συμπάθεια η τουρκική πλευρά. Είπε επίσης ότι η τουρκική κυβέρνηση δε λαμβάνει θέση όταν υπάρχουν διαφωνίες μεταξύ της «κυβέρνησης» και λέει τη δική της άποψη μόνο όταν υπάρχει συμφωνία.

Εξάλλου, ο Σερντάρ Ντενκτάς επιχείρησε να επιρρίψει ευθύνες στην ελληνική πλευρά για τις δυσκολίες στο θέμα της λειτουργίας του Γυμνασίου Ριζοκαρπάσου, λέγοντας ότι αυτή είναι που πολιτικοποιεί το θέμα. Απείλησε να φέρει Ελληνες δασκάλους από την Τουρκία, αν δεν υπάρξουν αιτήσεις από Ελληνοκυπρίους δασκάλους. Επίσης χαρακτήρισε φασίστες τους δασκάλους που προτείνει η κυπριακή κυβέρνηση και απείλησε ότι θα φέρει και βιβλία από την Αγκυρα, αν δεν υπάρξει συμφωνία στο θέμα αυτό.

Ο Σερντάρ Ντενκτάς είπε ότι με τον Μεχμέτ Αλί Ταλάτ δεν έχουν τις ίδιες θέσεις στο Κυπριακό, προσθέτοντας ότι μέσα στην «κυβέρνηση» προσπαθούν να συναντηθούν κάπου στη μέση. Οταν δεν υπάρχει συμφωνία πάνω σε ένα θέμα, είπε, «το αφήνουμε όπως είναι».

Ο κ. Ντενκτάς απέρριψε ότι ο ίδιος υποστηρίζει τη διχοτόμηση της Κύπρου, λέγοντας ότι η αναγνώριση της λεγόμενης ΤΔΒΚ δεν αποτελεί διχοτόμηση, «αλλά είναι ο μόνος τρόπος να επανενώσουμε το νησί με δύο κράτη κάτω από μια διεθνώς αναγνωρισμένη κυβέρνηση».

Ο «πρωθυπουργός» Μεχμέτ Αλί Ταλάτ δήλωσε χθες πως οι Ελληνοκύπριοι θα μπορέσουν να παραστούν στη Λειτουργία που θα γίνει στον Ιερό Ναό του Αγίου Μάμαντος, στη Μόρφου, προσθέτοντας πως έχουν ληφθεί τα απαραίτητα μέτρα γι' αυτό.

Σύμφωνα με το πρακτορείο «Ανατολή», ερωτηθείς αν έχει ενημερωθεί για το ποιος έβαλε τη βόμβα που εξερράγη στο χώρο του ναού, ο κ. Ταλάτ παρέπεμψε στο λεγόμενο υπουργό Εσωτερικών του ψευδοκράτους.

Σημειώνοντας ότι έχουν ληφθεί όλα τα απαραίτητα μέτρα, ο κ. Ταλάτ εξέφρασε την εκτίμηση πως δε θα υπάρξει οποιοδήποτε πρόβλημα. «Γνωρίζουμε ότι δε θα υπάρχει οποιοδήποτε πρόβλημα. Εχουν ληφθεί τα απαραίτητα μέτρα ασφαλείας. Αλλά πρέπει να πω ότι μπορεί να γίνονται τρομοκρατικές επιθέσεις και σε δημοκρατικές χώρες. Ως εκ τούτου, είναι λανθασμένο να υποτιμάται η ειρηνική ατμόσφαιρα» στο ψευδοκράτος, ανέφερε. Πρόσθεσε πως τόσο η λεγόμενη κυβέρνηση του ψευδοκράτους, όσο και οι Τουρκοκύπριοι καταδίκασαν την επίθεση.

Ο πρόεδρος της ΕΔΕΚ Γιαννάκης Ομήρου δήλωσε ότι αποτελεί εξέλιξη προς την ορθή κατεύθυνση η ομόφωνη τοποθέτηση του Δημοτικού Συμβουλίου Μόρφου, για διαφύλαξη του θρησκευτικού χαρακτήρα της εκδήλωσης, που θα γίνει στον κατεχόμενο Ναό Αγίου Μάμα στις 2 Σεπτέμβρη.

Σημείωσε, ωστόσο, ότι προκύπτουν θέματα ασφάλειας και πρόσθεσε ότι το κόμμα του παραμένει στη θέση ότι θεσμικοί αξιωματούχοι είναι ανεπίτρεπτο να επιδεικνύουν είτε διαβατήρια, είτε ταυτότητες, είτε άλλα έγγραφα σε παράνομα όργανα του παράνομου καθεστώτος και να μεταβαίνουν στα Κατεχόμενα. Υποστήριξε, επίσης, ότι ο μητροπολίτης Μόρφου έπρεπε προτού κάνει οτιδήποτε, να συνεννοηθεί με την κυβέρνηση, γιατί εγείρονται θέματα ασφάλειας.