Ψηφιακή απόδοση του νέου μουσείου - εκτρώματος που σχεδιάζεται κάτω από την Ακρόπολη |
Σε κοινή επιστολή τους προς τον υφυπουργό Πολιτισμού, Π. Τατούλη και με παραλήπτες, επίσης, τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κ. Στεφανόπουλο και τον προηγούμενο πρωθυπουργό και υπουργό Πολιτισμού, Κ. Σημίτη και Ε. Βενιζέλο αντίστοιχα, πάνω από 60 ελληνιστές, αρχαιολόγοι, ιστορικοί της αρχαιότητας, ερευνητές, πανεπιστημιακοί καθηγητές από τα μεγαλύτερα πανεπιστήμια της Γαλλίας και άλλοι εκπρόσωποι φορέων, ζητούν τη διάσωση του αρχαιολογικού χώρου και την απόσυρση της χωροθέτησης του ΝΜΑ στου Μακρυγιάννη.
Οι υπογράφοντες σημειώνουν, μεταξύ άλλων, ότι η συγκεκριμένη χωροθέτηση «απειλεί την αρμονία και την αισθητική του όλου αρχαιολογικού χώρου, το βράχο της Ακρόπολης και τα γύρω μνημεία. Μια γιγαντιαία κατασκευή από μπετόν και γυαλί απέναντι από τον Παρθενώνα που θα "διευκολύνει" τον επισκέπτη να βλέπει ταυτόχρονα τα εκθέματα και, απέναντι, το ναό της Αθηνάς, δίνοντάς του τη δυνατότητα να "ανεβεί έπειτα κατευθείαν στην Ακρόπολη" (από τα πρακτικά συνεδρίασης του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου). Εύλογα, λοιπόν, αναρωτιόμαστε αν το αποφασιστικό κριτήριο για την επιλογή του χώρου και την ανέγερση ενός τόσο σημαντικού μουσείου είναι το θέαμα που θα προσφερθεί στον επισκέπτη. Τέτοια ανιστόρητη προσέγγιση θα κατέληγε να υποβαθμίσει τον όλο αρχαιολογικό χώρο σε κοινό αξιοθέατο».
Εκτός από τη χωροθέτηση, οι υπογράφοντες αναφέρονται και στο ίδιο το κτίριο («5,2 φορές μεγαλύτερο σε όγκο από τον Παρθενώνα, ψηλότερο από τα γύρω κτίρια, απέναντι ακριβώς από το ναό») καθώς και στις καταστροφές «που θα προκαλέσει ασφαλώς η ανέγερσή του στις σημαντικές αρχαιότητες που βρίσκονται από κάτω, αφού η κατασκευή προβλέπεται να στηρίζεται σε τσιμεντένια υποστυλώματα που θα εμπηχθούν ανάμεσα σε αρχαιολογικά ευρήματα. Αν λάβει κανείς υπόψη την αντισεισμική θωράκιση που απαιτείται για μια χώρα σαν την Ελλάδα, η θεμελίωση ενός τέτοιου κτιρίου θα προκαλέσει ασφαλώς ανεπανόρθωτες καταστροφές στα διάφορα αρχαιολογικά στρώματα».
Προσθέτουν ότι στο παρελθόν υπήρχαν και άλλες προτάσεις χωροθέτησης, έστω και μακρύτερα από την Ακρόπολη, ενώ σημειώνουν πως και το κτίριο «Βάιλερ» θα μπορούσε να μετατραπεί σε μουσείο. Προτείνουν, επίσης, την ένταξη του Μακρυγιάννη στο σχέδιο της ενοποίησης των αρχαιολογικών χώρων. Απαντούν, επίσης, και στη σύνδεση της χωροθέτησης με την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα σημειώνοντας πως «οι δύο περιπτώσεις είναι και πρέπει να παραμείνουν αυστηρά ανεξάρτητες μεταξύ τους». «Τέτοια "σχέδια" εξηγούνται μόνο με "προτεραιότητες" ανομολόγητες και ξένες προς το μέλλον της πολιτιστικής αυτής κληρονομιάς και ο νους μας πάει στους Ολυμπιακούς Αγώνες (...) Πιστεύετε, πράγματι, πως τέτοιο διακύβευμα προέχει έναντι του βράχου της Ακρόπολης και των γύρω μνημείων;». Και οι υπογράφοντες καταλήγουν ζητώντας «να διασωθεί ο χώρος και να αποσυρθεί το σχέδιο. Λύσεις πολύ καλύτερες είναι εφικτές και πρέπει να εξεταστούν».
Εξάλλου, σε ανακοίνωσή του, το Ελληνικό Τμήμα του ICOMOS (Διεθνές Συμβούλιο Μνημείων και Τοποθεσιών) ξεκαθαρίζει, για μια ακόμη φορά, πως είναι υπέρ της επιστροφής των Γλυπτών του Παρθενώνα, υπέρ της κατασκευής του ΝΜΑ, αλλά κατά της κατασκευής του στου Μακρυγιάννη. Θυμίζει ότι αυτές τις θέσεις έχει υιοθετήσει ομόφωνα η Γενική Συνέλευση του Διεθνούς ICOMOS, «που είναι ο κατ' εξοχήν αρμόδιος διεθνής και με αδιαμφισβήτητο κύρος Μη Κυβερνητικός Οργανισμός (NGO), καθώς και η συντριπτική πλειοψηφία τόσο της ελληνικής και διεθνούς επιστημονικής κοινότητας όσο και της κοινής γνώμης».
Προσθέτει ότι «η μικρή ομάδα που διαφωνεί, συσπειρωμένη γύρω από την απελθούσα πολιτική ηγεσία του υπουργείου Πολιτισμού, σκοπίμως συγχέει το θέμα της επιστροφής των μαρμάρων με το θέμα του Νέου Μουσείου Ακρόπολης». Τέλος, αφού αναφέρεται στις τελευταίες εξελίξεις, σημειώνει ότι «θα συνεχίσουμε να αγωνιζόμαστε στην ίδια κατεύθυνση».
Ο πίνακας του Ζακ Κάρεϊ (1674) που εικονίζει τη γαλλική αντιπροσωπεία και την πόλη της Αθήνας |
Ο πίνακας του Κάρεϊ, σε πρώτο πλάνο, εικονίζει την υποδοχή της γαλλικής αντιπροσωπείας από τον Τούρκο τοποτηρητή της Αθήνας, στις παρυφές του Λυκαβηττού. Σε δεύτερο πλάνο εικονίζει, απολύτως ρεαλιστικά, τα γύρω από την Ακρόπολη μνημεία (λ.χ. τους Στύλους του Ολυμπιείου, την Πύλη του Αδριανού, ακόμα και τη σωζόμενη Ρώσικη εκκλησία) τον εκτός, εντός των τειχών της Ακρόπολης και επί του ιερού βράχου οικισμό (πάνω στο βράχο υπήρχαν 200 σπίτια, τα οποία γκρέμισε ο αρχιτέκτονας του Οθωνα, Κλέντσε) και βέβαια το φυσικό αρκαδικό περιβάλλον, καθώς και τα νησιά του Σαρωνικού.
Οχι μόνον αυτός ο πίνακας, αλλά και όλοι οι πίνακες (γκραβούρες, υδατογραφίες, λάδια, σχέδια) και οι σπάνιες εκδόσεις περιηγητών που περιλαμβάνει η έκθεση (λ.χ. το τετράτομο έργο των Τζέιμς Στιούαρτ - Νίκολας Ρέπετ, η σπουδαιότερη «πηγή» των δημιουργών και μελετητών του κλασικισμού), καθώς και η μακέτα-πρόπλασμα της Αθήνας του 1842 (έργο των Ιωάννη Τραυλού - Νικολάου Γερασιμώφ) προσφέρουν μια αποκαλυπτικότατη μαρτυρία για τα αναρίθμητα και πολύμορφα εγκλήματα κατά των αρχαιοτήτων της Αθήνας από κατακτητές, «προστάτες», «φιλέλληνες» διπλωμάτες, την οθωνική δυναστεία, αλλά και από τους εγχώριους κυβερνήτες, αρχαιοκαπήλους και ιδιωτικά συμφέροντα κατά το 19ο και 20ό αιώνα.
Οποιος παρατηρήσει προσεκτικά τον πίνακα του Κάρεϊ, αλλά και τα άλλα έργα των περιηγητών, θα αντιληφθεί ότι τα εγκλήματα κατά των ελάχιστων πια αρχαιοτήτων που σώζονται στον γύρω από την Ακρόπολη χώρο, συνεχίζονται και σήμερα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η καταστροφή των αρχαιοτήτων στου Μακρυγιάννη, για χάρη του Νέου Μουσείου Ακρόπολης και μάλιστα στο όνομα του Παρθενώνα.
Η Ελένη Βιτάλη |
Την αξιόλογη ομάδα μουσικών, που τη συνοδεύουν υπό τη διεύθυνση του Ανδρέα Τσεκούρα, απαρτίζουν οι: Μανώλης Πάππος, Κυριάκος Γκουβέντας, Ντίνος Αποστόλου, Αλέξης Μπουλγουρτζής, Δημήτρης Μυστακίδης, Γιώργος Πεντζίκης. Συναυλίες θα γίνουν στη Θεσσαλονίκη, στο «Caf Americain» (19, 20/3 και 26, 27/3). Στις 22/3 στην Κατερίνη, στη μουσική σκηνή «Αερικό», στις 24, 25/3 στην Κομοτηνή, στη μουσική σκηνή «Εν Χορδαίς», στις 28/3 στον Πολύγυρο Χαλκιδικής, στον πολυχώρο «Εξι Βρύσες», στις 30/3 στη Λάρισα, στη μουσική σκηνή «Μύλος 1927».