Οσο για τα ενοίκια, το καπέλο στις τιμές είναι ...τεράστιο |
Διαμονή, διατροφή, μετακινήσεις, σημειώσεις, συμπληρώματα συγγραμμάτων και γραφική ύλη, απαιτούν έναν ολόκληρο μισθό για να καλυφθούν και πολλές φορές ακόμα κι ένας μισθός δε φθάνει. Μην ξεχνάμε ότι πρόκειται για νέους 18-23 χρονών, που έχουν ανάγκη ψυχαγωγίας, διασκέδασης, δημιουργίας... Οι οικογένειες των «μεταναστών» φοιτητών αναγκάζονται ουσιαστικά να συντηρούν δυο «νοικοκυριά» και το «νοικοκυριό» του φοιτητή χρειάζεται να στηθεί, να εξοπλιστεί από το μηδέν.
Πάνω σ' αυτά τα προβλήματα πατούν οι εταιρίες ηλεκτρικών ειδών και προσφέρουν «φοιτητικά πακέτα συσκευών» με δόσεις, ενώ τα τελευταία χρόνια όλες σχεδόν οι τράπεζες έχουν φτιάξει ειδική κατηγορία φοιτητικών δανείων, που αποπληρώνονται διπλά και τριπλά μετά την αποφοίτηση.
Ανάμεσα στα μηνιάτικα έξοδα κάθε φοιτητή, που αναγκάζεται να σπουδάσει μακριά από το σπίτι του, το μεγαλύτερο ποσοστό πάει συνήθως στο ενοίκιο. Η σχετική μέριμνα του κράτους βρίσκεται πολύ πίσω από τις σύγχρονες ανάγκες, καθώς στις εστίες του Εθνικού Ιδρύματος Νεότητας, των ΑΕΙ - ΤΕΙ και τα ενοικιαζόμενα από τα ιδρύματα ξενοδοχεία, καταφέρνει να στεγαστεί μόλις το 2,6% του συνόλου των φοιτητών, ποσοστό που ανεβαίνει στο 7% περίπου, αν το υπολογίσουμε επί των φοιτητών που σπουδάζουν μακριά από τη μόνιμη κατοικία τους. Το ποσοστό αυτό διαφοροποιείται από πόλη σε πόλη, με το Λεκανοπέδιο να κατέχει τη χειρότερη θέση, αφού οι κλίνες στις υπάρχουσες εστίες δεν καλύπτουν ούτε το 1% των φοιτητών που συγκεντρώνονται στα ΑΕΙ και τα ΤΕΙ Αθήνας και Πειραιά.
Οι κλίνες στις υπάρχουσες εστίες δεν καλύπτουν ούτε το 1% των φοιτητών που συγκεντρώνονται στα ΑΕΙ και τα ΤΕΙ Αθήνας και Πειραιά... |
Ετσι παρουσιάζονται ακόμα και ακραία φαινόμενα, όπως αυτό στον ξενώνα του ΤΕΙ Πάτρας, όπου το συμβούλιο του ιδρύματος μετά από εισήγηση του προέδρου του ΤΕΙ αποφάσισε να φιλοξενούνται στον ξενώνα μόνο σπουδαστές του πρώτου εξαμήνου, ώσπου να γνωρίσουν την πόλη, να βρουν μια δουλιά και να μπορούν να νοικιάσουν με δικά τους έξοδα ένα σπίτι για να συνεχίσουν τις σπουδές τους..! Και μιλάμε για μια πόλη με 30-40% ανεργία!!
Αποτέλεσμα αυτής της κατάστασης είναι η εκτίναξη των ενοικίων ιδιαίτερα για τα μικρά διαμερίσματα (γκαρσονιέρες και δυάρια) σε δυσθεώρητα ύψη. Κάθε Σεπτέμβρη βρίθουν οι καταγγελίες ανάμεσα στο φοιτητόκοσμο για ιδιοκτήτες και μεσίτες, που πασάρουν εσωτερικά και υπόγεια ανήλιαγα μικρά διαμερίσματα προς 250, 300 και 350 ευρώ.
Η Σταυρούλα Νικολαΐδου, που μπαίνει τώρα στο 3ο έτος της Κοινωνιολογίας στην Πάντειο, μας εξηγεί ότι το κόστος της στέγασής της φτάνει περίπου στα 350 ευρώ (ενοίκιο και λογαριασμοί), αλλά αυτό που γίνεται όλο και πιο τσουχτερό πλέον είναι η διατροφή: «Δίνω περίπου 6-7 ευρώ τη μέρα στο σούπερ μάρκετ». Οι μετακινήσεις εντός της πόλης και πολύ περισσότερο όταν ταξιδεύει για να επισκεφτεί τους γονείς της ανεβάζουν επίσης αρκετά το κόστος των σπουδών της.
Ακόμα όμως κι αν οι φοιτητές θελήσουν να βρουν οι ίδιοι μια δουλιά για να ελαφρύνουν οικονομικά την οικογένειά τους, τα πράγματα δεν είναι εύκολα. «Αναγκάστηκα να δουλέψω για ένα διάστημα κι αυτό ουσιαστικά μου κόστισε ένα εξάμηνο στη σχολή», εξηγεί η Στ. Νικολαΐδου, γιατί σπουδές και δουλιά δε συνδυάζονται πάντα ιδανικά και συνήθως αυτό που μένει πίσω είναι οι σπουδές, οπότε επιμηκύνεται και η διάρκειά τους, άρα και τα συνολικά έξοδα.
Το παράδειγμα της Βόρειας Ελλάδας
Οπως σε όλη την υπόλοιπη Ελλάδα, αντίστοιχη είναι η κατάσταση και για τους φοιτητές και σπουδαστές των ΑΕΙ και ΤΕΙ, που λειτουργούν στους νομούς της Μακεδονίας και της Θράκης.
Στέγαση, σίτιση, συγγράμματα. Είναι οι τρεις βασικοί παράμετροι που βάζουν τη θηλιά στο λαιμό των γονιών φοιτητών - σπουδαστών.
Ενδεικτικά αναφέρουμε τις περιπτώσεις των σπουδαστών στο ΤΕΙ Φλώρινας και των φοιτητών στις σχολές του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης στην Κομοτηνή.
Στη Φλώρινα φοιτούν περίπου 2.000 σπουδαστές. Εστία για τη στέγασή τους δεν υπάρχει. Εδώ και 9 χρόνια χτίζεται και ακόμη δεν έχει ολοκληρωθεί. Ομως και όταν λειτουργήσει, θα καλύψει τις ανάγκες 150 φοιτητών. Ετσι οι 2.000 σπουδαστές αναγκάζονται να αναζητούν στέγη σε μια πόλη που δεν έχει τις υποδομές να καλύψει τις ανάγκες στέγασης που έχουν δημιουργηθεί μετά την ίδρυση του ΤΕΙ. Αυτό έχει επιπτώσεις στην τιμή των ενοικίων. Ετσι, για παράδειγμα, για να νοικιάσει κάποιος μια γκαρσονιέρα 25 τ.μ. πρέπει να πληρώσει περίπου 300 ευρώ το μήνα. Ενώ για διαμερίσματα άνω του ενός δωματίου, οι τιμές καθορίζονται διαφορετικά, με τον μέσο όρο να διαμορφώνεται στα 180 ευρώ για κάθε σπουδαστή.
Πανάκριβη είναι και η πρόσβαση στις σχολές που βρίσκονται έξω από την πόλη. Οι σπουδαστές αναγκαστικά μετακινούνται με λεωφορείο. Το εισιτήριο κοστίζει 45 λεπτά και πολλές φορές οι σπουδαστές πρέπει να πηγαινοέρχονται 2 ή και 3 φορές την ημέρα.
Επιπλέον χαράτσι αποτελούν τα χρήματα που πρέπει να δαπανούν για τα συγγράμματα, αφού βιβλία δε διανέμονται δωρεάν και αναγκάζονται να τα αναπαράγουν οι ίδιοι (παράνομα) με φωτοτυπίες.
Ιδια η κατάσταση και στην Κομοτηνή, που έχει περίπου 6.000 ενεργούς φοιτητές. Οι εστίες διαθέτουν περίπου 650 κρεβάτια. Στη λέσχη διανέμονται μόλις 1.300 μερίδες φαγητού και αυτές μικρές και χαμηλής ποιότητας. Τα ενοίκια είναι απαγορευτικά. Για τις γκαρσονιέρες οι τιμές κυμαίνονται από 330-360 ευρώ και για τα δυάρια γύρω στις 420 ευρώ.
Η μετακίνησή τους σ' αυτή την περίπτωση γίνεται δωρεάν. Ομως τα λεωφορεία της γραμμής είναι λίγα, με αποτέλεσμα οι φοιτητές να στοιβάζονται σαν σαρδέλες, κυριολεκτικά να κρέμονται από τα παράθυρα.
Προκειμένου να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα στέγης, που είναι και το βασικότερο, φοιτητές και σπουδαστές διεκδικούν γενναία επιδότηση ενοικίου και σε όποιες πόλεις δεν υπάρχει η αναγκαία προσφορά στέγης, να προχωρήσουν τα Ιδρύματα στην ενοικίαση ξενοδοχείων. Κι όλα αυτά, βέβαια, σε συνδυασμό με την πάλη για πραγματικά δημόσια και δωρεάν Ανώτατη Εκπαίδευση, στην υπηρεσία των λαϊκών αναγκών.