Επίθεση κατά των μισθών, της «ανελαστικής» αγοράς εργασίας, των συστημάτων προστασίας των εργαζομένων από την εργοδοτική αυθαιρεσία και - φυσικά - κατά των δημόσιων συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης, εξαπέλυσε ο διοικητής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Βιμ Ντούιζεμπεργκ, δύο ημέρες πριν την Εργατική Πρωτομαγιά, με αφορμή την παρουσίαση της ετήσιας έκθεσης. Πρόκειται φυσικά για διαπιστώσεις που έγιναν και στην πρόσφατη εαρινή Σύνοδο Κορυφής στις 22-23 Μάρτη, όπου - μετά από εισήγηση της Ελληνικής Προεδρίας - αποφασίστηκε να ακολουθηθεί επιθετική πολιτική σε όλο το φάσμα των καπιταλιστικών αναδιαρθρώσεων, με στόχο την έξοδο του ευρωπαϊκού καπιταλισμού από την οικονομική ύφεση.

Υιοθετώντας την αντιδραστική θεωρία του «φταίνε οι μισθοί για τον πληθωρισμό», ο Β. Ντούιζεμπεργκ εισηγήθηκε την καθήλωση της αγοραστικής δύναμης των μισθών και συντάξεων, δηλώνοντας προκλητικά πως «οι προοπτικές για τη σταθερότητα των τιμών μεσοπρόθεσμα φαίνονται ευνοϊκές, εφόσον οι μισθολογικές αυξήσεις παραμείνουν συγκρατημένες»!

Για τις εξελίξεις στην αγορά εργασίας (ανατροπές εργασιακών σχέσεων), ο διοικητής της ΕΚΤ διαπιστώνει ότι σε ορισμένους τομείς σημειώθηκε πρόοδος, αλλά στη συνέχεια εκτιμά πως απαιτείται επιτάχυνση των ρυθμών ανατροπής των εργασιακών σχέσεων. Αναφέρει συγκεκριμένα ότι το 2002 αρκετές χώρες εφάρμοσαν μέτρα ώστε να κάνουν πιο συμφέρουσα την εργασία (προφανώς εννοεί πιο φθηνό το κονδύλι εργασίας για τους εργοδότες) ή να μειώσουν τις εργοδοτικές εισφορές κοινωνικής ασφάλισης (σε ένα τέτοιο μέτρο προσανατολίζεται και η ελληνική κυβέρνηση). Επισημαίνει ωστόσο ότι πολλές μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας δεν έχουν δρομολογηθεί καθόλου και αναφέρει σαν παράδειγμα τις αλλαγές στα συστήματα συντάξεων και πρόωρης συνταξιοδότησης, με στόχο την παράταση του εργάσιμου βίου... Στο στόχαστρο και οι κανονισμοί προστασίας των εργαζομένων από τις αυθαίρετες απολύσεις. Κατά τον κ. Ντούιζεμπεργκ πρέπει να υπάρξουν μεταρρυθμίσεις και στον τομέα αυτό, με στόχο... τη βελτίωση της επαγγελματικής κινητικότητας! Κατά τον πρόεδρο της ΕΚΤ, η άρση των περιορισμών στις απολύσεις... βελτιώνει την επαγγελματική κινητικότητα!

Εξω από την κριτική της υπερσυντηρητικής ΕΚΤ δε θα μπορούσε να βρεθούν βέβαια τα συστήματα κοινωνικής ασφάλισης. Ετσι διαπιστώνει ότι οι μέχρι σήμερα μεταρρυθμίσεις, που σημειώθηκαν, ήταν τουλάχιστον ελλιπείς (από εδώ φαίνεται πως πήρε «γραμμή» ο «δικός μας» Γκαργκάνας). Αναφέρει ότι η εισαγωγή και επέκταση των συστημάτων κεφαλαιοποιητικού τύπου (ιδιωτική ασφάλιση) παράλληλα και συμπληρωματικά με τις μεταρρυθμίσεις στα συστήματα διανεμητικού τύπου προχωρεί με πολύ αργούς ρυθμούς...

Για την οικονομική ανάπτυξη το 2002 αναφέρει ότι ήταν βραδύτερη απ' ό,τι αναμενόταν, εξέλιξη την οποία αποδίδει στην επικράτηση συνθηκών υποτονικής οικονομικής δραστηριότητας, οι οποίες συνοδεύτηκαν από έναν ασυνήθιστα υψηλό βαθμό αβεβαιότητας (για τις συνθήκες λειτουργίας του ευρωπαϊκού κεφαλαίου). Οι αβεβαιότητες αυτές αφορούν τις... γεωπολιτικές εντάσεις (εισβολή στο Ιράκ), την άνοδο των τιμών του πετρελαίου, τον κλονισμό της εμπιστοσύνης των καταναλωτών, την πτώση των χρηματιστηριακών αξιών κλπ.

Στις πλάτες των λαϊκών στρωμάτων που αναπληρώνουν με το παραπάνω τις φοροελαφρύνσεις που θεσμοθετήθηκαν για το μεγάλο κεφάλαιο, στηρίζεται η εκτέλεση και του φετινού προϋπολογισμού. Με βάση τα στοιχεία του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους - αφορούν στο α' τρίμηνο του 2003 - η αύξηση των κρατικών εσόδων έφτασε σε 8,8%, έτρεχε δηλαδή με ρυθμό υπερδιπλάσιο του πληθωρισμού, σε μια περίοδο που καταγράφεται σημαντική υστέρηση των φόρων που πληρώνουν οι μεγάλες επιχειρήσεις και το μεγάλο κεφάλαιο. Στο ίδιο διάστημα οι πρωτογενείς δαπάνες, για συγκυριακούς λόγους εμφανίζουν ρυθμό αύξησης 25,2%.

Από τα αναλυτικά στοιχεία, για το τρίμηνο Γενάρη - Μάρτη του 2003 προκύπτουν τα εξής:

• Τα έσοδα του τακτικού προϋπολογισμού έφτασαν σε 7,99 δισ. ευρώ. Στον περσινό προϋπολογισμό (2002) είχαν εγγραφεί έσοδα 469 εκατ. ευρώ από την κυκλοφορία των νομισμάτων του ευρώ. Χωρίς το ποσό αυτό ο ρυθμός αύξησης των κάθε είδους κρατικών εσόδων φτάνει σε 8,8%. Τα έσοδα από το ΦΠΑ που φορτώνεται στη λαϊκή κατανάλωση αυξήθηκαν σε ποσοστό 11,4% (στα 3 δισ. ευρώ).
• Οι πρωτογενείς δαπάνες διαμορφώθηκαν σε 7,4 δισ. ευρώ (από 5,9 δισ. στο τρίμηνο του 2002) με αύξηση 25,2% και έναντι ετήσιου στόχου 6%. Η «υπέρβαση» που παρατηρείται αποδίδεται σε συγκυριακούς λόγους, που σύμφωνα με το υπουργείο Οικονομίας έχουν να κάνουν με τις αποδοχές των δημοσίων υπαλλήλων, επειδή φέτος περιλαμβάνονται το οικογενειακό επίδομα, οι μισθολογικές παροχές σε υπαλλήλους ορισμένων υπουργείων και το επίδομα εξωδιδακτικής διδασκαλίας των καθηγητών. Οι δαπάνες υγειονομικής περίθαλψης εμφανίζονται συγκυριακά αυξημένες λόγω της επιχορήγησης του ΟΠΑΔ με 366 εκατ. ευρώ. Τέλος, επίσης για συγκυριακούς λόγους (εξαιτίας των διαφορετικών περιόδων αποπληρωμής των τοκοχρεολυσίων), οι δαπάνες για τόκους εμφανίζονται μειωμένες κατά 11,9%. Σύμφωνα με τον προϋπολογισμό τα ποσά για τοκοχρεολυτικές δόσεις θα παρουσιάσουν ετήσια αύξηση 2,9%.

Η ΔΕΗ υπενθυμίζει ότι το μειωμένο - νυχτερινό τιμολόγιο ισχύει από χτες 1η Μάη μέχρι και τις 31 Οκτώβρη. Οι ώρες του μειωμένου τιμολογίου είναι από τις 11 το βράδυ, έως τις 7 το πρωί της επομένης ημέρας.

Σύσκεψη διάρκειας 2,5 ωρών με θέμα την πρόοδο του προγράμματος «Κοινωνία της Πληροφορίας» είχε χτες ο πρωθυπουργός με τους αρμόδιους γι' αυτό το πρόγραμμα υπουργούς Οικονομίας, Εσωτερικών - Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης κλπ. Μετά τη σύσκεψη, ο υπουργός Οικονομίας ανακοίνωσε την προκήρυξη νέων έργων πληροφορικής στο επόμενο διάστημα, ώστε ως το τέλος του έτους να έχει ολοκληρωθεί όλος ο σχεδιασμός για το συγκεκριμένο πρόγραμμα, το οποίο ανήκει σε ένα από τα προγράμματα που παρατηρήθηκαν σημαντικές καθυστερήσεις (στην προκήρυξη και υλοποίηση έργων) συνολικού προϋπολογισμού 1 τρισ. δρχ.

Από την ερχόμενη Δευτέρα 5 του Μάη τρέχουν οι προθεσμίες για την υποβολή των φορολογικών δηλώσεων από μισθωτούς και συνταξιούχους.

Οι καταληκτικές προθεσμίες ανάλογα με το τελευταίο ψηφίο ΑΦΜ - μέχρι και το τέλος της επόμενης βδομάδας - είναι οι εξής:

• Μέχρι τη Δευτέρα 5 Μάη στο ψηφίο 1
• Μέχρι την Τετάρτη 7 Μάη στο ψηφίο 2
• Μέχρι την Παρασκευή 9 Μάη στο ψηφίο 3

Για την πορεία εκκαθάρισης του φόρου οι φορολογούμενοι (μισθωτοί, συνταξιούχοι και επαγγελματίες) μπορούν να πάρουν πληροφορίες στην τηλεφωνική γραμμή 210-48 55 800 του υπουργείου Οικονομικών.

Υπό αμφισβήτηση μπαίνουν οι απαιτήσεις των πιστωτικών ιδρυμάτων που προέρχονται από δάνεια, τα οποία περιέχουν πανωτόκια (δάνεια κατοικιών, αγροτικά δάνεια, πιστωτικές κάρτες, συμβάσεις αλληλόχρεων λογαριασμών κλπ.), σύμφωνα με απόφαση του Διοικητικού Πρωτοδικείου Πειραιά με πρόεδρο τη Μ. Παγουτέλη.

Ουσιαστικά, οι τράπεζες δεν μπορούν να βγάζουν στο «σφυρί» τα ακίνητα δανειοληπτών, να εκδίδουν επιταγές για πληρωμή (όπως λέγεται στη νομική επιστήμη), να προβαίνουν σε οποιαδήποτε ενέργεια (κατασχέσεις κλπ.), αν προηγούμενα δεν έχουν επικυρώσει τα ποσά που απαιτούν με δικαστική απόφαση ή δεν έχουν αναγνωρίσει - συμφωνήσει οι οφειλέτες δανειολήπτες για το ύψος των ποσών που τους ζητούν τα τραπεζικά ιδρύματα.

Συνεπώς, μετά την απόφαση του Πρωτοδικείου Πειραιά (2891/2003) οι τράπεζες δεν μπορούν μονομερώς να κάνουν υπολογισμούς των τόκων και πανωτοκίων και να καθορίζουν το ύψος της οφειλές των ληξιπρόθεσμων δανείων που θα διεκδικήσουν από τους δανειολήπτες. Οι τράπεζες για να διεκδικήσουν χρηματικά ποσά που περιέχουν πανωτόκια, μετά τους νόμους 2789/2000 και 2912/2001, για τη ρύθμιση οφειλών με πανωτόκια, θα πρέπει προηγούμενα να έχει εκδοθεί τελεσίδικη αναγνωριστική δικαστική απόφαση για τα ποσά που πρέπει να τους καταβάλουν οι δανειολήπτες. Στην περίπτωση που δεν ακολουθήσουν οι τράπεζες την αναγνωριστική οδό, τότε δεν μπορούν να απαιτήσουν κανένα ποσό, εκτός αν οι ίδιοι οι δανειολήπτες εγγράφως συμφωνήσουν να δεχτούν τα πανωτόκια.

Νομικοί κύκλοι εκτιμούν ότι μετά τη νέα δικαστική απόφαση η κυβέρνηση καλείται να πάρει πρωτοβουλία για νομοθετική κατοχύρωση των δικαιωμάτων των δανειοληπτών και να σταματήσει η αυθαιρεσία των τραπεζών.

Αύξηση 0,5% σε μηνιαία βάση, σημείωσε ο Δείκτης Τιμών Χονδρικής (ΔΤΧ) το Μάρτη του 2003, ως προς τον προηγούμενο μήνα Φλεβάρη, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της ΕΣΥΕ. Τα προηγούμενα δύο έτη 2002 και 2001 είχαν σημειωθεί αυξήσεις 1,2% και 0,5% αντίστοιχα. Σε ετήσια βάση (Μάρτης 03/02) ο ΔΤΧ σημείωσε άνοδο 2%, έναντι αυξήσεων 4,2% και 2,8% τις αντίστοιχες περιόδους των ετών 2002 προς 2001 και 2001 προς 2000. Τέλος, μετρούμενος ο δείκτης σε μέσα επίπεδα δωδεκαμήνου (Απρίλης 2002 - Μάρτης 2003 προς Απρίλη 2001 - Μάρτη 2002) προκύπτει αύξηση 1,7% έναντι αυξήσεων 2,6% και 5,9% που σημειώθηκαν τα δύο προηγούμενα έτη.

Σύμφωνα με τους επιμέρους δείκτες, αυξήθηκαν σε μηνιαία βάση, τα προϊόντα πρωτογενούς παραγωγής για εσωτερική κατανάλωση 4,8%, τα προϊόντα βιομηχανικής παραγωγής για εσωτερική κατανάλωση 0,1% και τα προς εξαγωγή προϊόντα πρωτογενούς και βιομηχανικής παραγωγής 0,1%,