Η μοιρασιά της λείας των πετρελαϊκών κοιτασμάτων του Ιράκ (η οποία παίρνει τη μορφή της «ανασυγκρότησης»), η επιτάχυνση της προώθησης των καπιταλιστικών αναδιαρθρώσεων (με έμφαση στην αγορά εργασίας) και οι προοπτικές εξόδου των οικονομιών της Ευρωπαϊκής Ενωσης από τη στασιμότητα και την ύφεση, ήταν τα θέματα που κυριάρχησαν το Σάββατο 5 Απρίλη, δεύτερη ημέρα των εργασιών των υπουργών Οικονομίας της Ευρωπαϊκής Ενωσης (Ecofin) και των διοικητών των κεντρικών τραπεζών. Τη συνόψιση των εργασιών της διήμερης συνεδρίασης - που πραγματοποιήθηκαν στον Αστέρα της Βουλιαγμένης - παρουσίασε χτες στους Ελληνες και ξένους δημοσιογράφους, ο υπουργός Οικονομίας Ν. Χριστοδουλάκης, σε συνέντευξη Τύπου, στην οποία μετείχαν επίσης ο κοινοτικός επίτροπος για θέματα οικονομικής πολιτικής Π. Σόλμπες και ο διοικητής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Βιμ Ντουίζεμπεργκ.

Στη συνέντευξη Τύπου ο Ν. Χριστοδουλάκης ανέφερε ότι η συνάντηση πραγματοποιήθηκε σε κλίμα που σκιάζεται από τις ...πολεμικές εξελίξεις στο Ιράκ, θέμα το οποίο συζητήθηκε και διαπιστώθηκαν πολλά κοινά σημεία... Κάτω από αυτές τις εξελίξεις, ο υπουργός αναφέρει ότι «στην παρούσα συγκυρία είναι δύσκολο να κάνουμε πλήρη εκτίμηση για τις οικονομικές συνέπειες του πολέμου» και - με ουδέτερο ύφος βέβαια - δεν παρέλειψε να κάνει αναφορές για τεράστιο ανθρώπινο κόστος και για ανθρώπινη τραγωδία του πολέμου που εκτυλίσσεται, για να καταλήξει ότι η ανθρωπιστική βοήθεια αποτελεί, στην παρούσα φάση, την άμεση προτεραιότητα της ΕΕ. Στη συνέχεια, βέβαια, βάζοντας τα πράγματα στη θέση τους, ο υπουργός πέρασε στο «ψητό», δηλαδή στη διανομή της λείας, δηλώνοντας με νόημα πως «αμέσως μετά (σ.σ. την ανθρωπιστική βοήθεια) έρχεται η φάση της ανασυγκρότησης για την οποία είχαμε μια πρώτη ανταλλαγή απόψεων...».

Το θέμα των ανατροπών στις εργασιακές σχέσεις- το οποίο τοποθετείται σε πρώτη προτεραιότητα ως προς τις αναδιαρθρώσεις οι οποίες συμφωνήθηκε στη Σύνοδο Κορυφής του Μάρτη ότι πρέπει να επισπευστούν - θίχτηκε δύο φορές από τον υπουργό Οικονομίας. Πρώτον όταν έγινε λόγος για τον τρόπο εξόδου της ευρωπαϊκής οικονομίας από την παρατηρούμενη σήμερα στασιμότητα και ύφεση. Στη συνέντευξη της προηγούμενης Παρασκευής ο Ν.Χριστοδουλάκης είχε παρουσιάσει με μελανά χρώματα την πορεία της ευρωπαϊκής και διεθνούς οικονομίας, η οποία, κατά τον προεδρεύοντα των υπουργών Οικονομίας της ΕΕ, βρίσκεται σήμερα σε κατάσταση επιβράδυνσης και ύφεσης, κατάσταση η οποία προϋπήρχε πριν ξεκινήσει ο ιμπεριαλιστικός πόλεμος στο Ιράκ, ο οποίος επιβάρυνε το ήδη βεβαρημένο οικονομικό κλίμα. Οι εκτιμήσεις για το 2003 προβλέπουν οικονομική ανάπτυξη μόλις 1% (έναντι ανόδου 1,8% στις φθινοπωρινές εκτιμήσεις) και αυτό υπό την αίρεση διαφόρων παραγόντων. Οσο για το 2004 εκτιμούν ότι η ανάπτυξη θα κυμανθεί στο 2,25% (δηλώσεις Σόλμπες).

Οπως δήλωσε ο Ν. Χριστοδουλάκης, ως προς το θέμα αυτό - της εξόδου δηλαδή της ευρωπαϊκής οικονομίας από την ύφεση - «δεν υπάρχουν μαγικές λύσεις και όλοι συμφωνούν ότι πρέπει να επιταχυνθεί η διαδικασία της Λισαβόνας». Με λίγα, δηλαδή, λόγια προσβλέπουν διέξοδο από την ύφεση μέσω της προσφυγής σε σκληρά αντιλαϊκά μέτρα που θίγουν το σύνολο των εργασιακών σχέσεων (μισθοί, ωράρια εργασίας, συστήματα συντάξεων, Υγείας Πρόνοιας) κλπ. Δεύτερον, όταν ο υπουργός μίλησε για τον πληθωρισμό στην ευρωπαϊκή ένωση. Οπως είπε: «Ο πληθωρισμός δε συνιστά αυτή τη στιγμή πρόβλημα, αλλά δεν υπάρχει περιθώριο εφησυχασμού. Χρειάζονται μεταρρυθμίσεις για την καλύτερη λειτουργία των αγορών και μάλιστα της αγοράς εργασίας».

Στην ουσία δηλαδή, με βάση όσα δήλωσε ο Ελληνας υπουργός Οικονομίας και προεδρεύων του Συμβουλίου υπουργών Οικονομίας της ΕΕ, από το διευθυντήριο των Βρυξελλών επιδιώκεται η συγκράτηση του πληθωρισμού να γίνει μέσω της πίεσης των μισθών, πίεση, η οποία δε σημαίνει ντε και καλά και μειωμένες τιμές, αλλά αυξημένα επιχειρηματικά κέρδη.

Στην απελευθέρωση των διδάκτρων των ιδιωτικών σχολείων και εκπαιδευτηρίων φέρεται αποφασισμένη να προχωρήσει η κυβέρνηση. Στα πλαίσια αυτά, ήδη, αρμόδια επιτροπή που έχει συσταθεί για το συγκεκριμένο θέμα έχει καταθέσει ανάλογες προτάσεις στην ηγεσία του υπουργείου Ανάπτυξης. Χτες, η αρμόδια διεύθυνση του υπουργείου Ανάπτυξης (τομέας Εμπορίου) προχώρησε στην πλήρη επιβεβαίωση σχετικού δημοσιεύματος της εφημερίδας «Εθνος», σημειώνοντας ότι «...προσπαθεί να αντιμετωπίσει το χρόνιο πρόβλημα των διδάκτρων των ιδιωτικών σχολείων» και ότι «προτάσεις βρίσκονται στο στάδιο της συζήτησης και επεξεργασίας και δεν αποτελούν οριστικές αποφάσεις του υπουργείου». Συνεπώς, αναμένεται μόνο η επικύρωσή τους από την κυβέρνηση.

Η απελευθέρωση των διδάκτρων αφορά όλες τις βαθμίδες της ιδιωτικής εκπαίδευσης. Τα ιδιωτικά Δημοτικά, Γυμνάσια, Λύκεια, τα ΙΕΚ, Εργαστήρια Ελευθέρων Σπουδών, τα δίδακτρα σε βρεφονηπιακούς σταθμούς και νηπιαγωγεία. Επίσης η αρμόδια επιτροπή του υπουργείου Ανάπτυξης προτείνει και την ελεύθερη διαμόρφωση των επιπλέον παροχών (τροφεία, σκάκι, μουσική, χορός, έξοδα μεταφοράς κ.ο.κ.).

Είναι ενδεικτικό ότι η σχεδιαζόμενη απελευθέρωση των διδάκτρων είναι απαίτηση του ιδιωτικού κεφαλαίου, ειδικότερα των σχολαρχών. Σημειώνεται ότι μέχρι και σήμερα, το ύψος των διδάκτρων και οι ετήσιες μεταβολές τους διαμορφώνονται με υπουργική απόφαση, η οποία όμως στη συντριπτική πλειοψηφία των σχολαρχών και με την ανοχή της κυβέρνησης στην πράξη δεν ίσχυε ποτέ. Μάλιστα, η πολιτική ηγεσία του Ανάπτυξης μέχρι πολύ πρόσφατα ανακοίνωνε (έχοντας ως στόχο την εξαπάτηση του ελληνικού λαού) ότι οι παραβάτες του πλαφόν (4% για το τρέχον έτος) στα δίδακτρα μετριούνται στα... δάχτυλα. Σήμερα όμως κάνει λόγο για «χρόνιο πρόβλημα».

Να υπενθυμίσει στους αιγοπροβατοτρόφους τη... γενναιοδωρία του νέου κοινοτικού κανονισμού επιχείρησε χτες ο ΟΠΕΚΕΠΕ, βγάζοντας μια ανακοίνωση όπου «διαφημίζεται» για λόγους φτηνής επικοινωνιακής εκσυγχρονιστικής προπαγάνδας ότι τα φράγκα των επιδοτήσεων του 2002 είναι περισσότερα από του 2001.

Μάλλον, δεν έχει τόση σημασία το ότι έγινε λάθος, προφανώς για λόγους υπερβάλλοντος ζήλου και στην πρώτη ανακοίνωση εμφανίζεται το συνολικό ποσό του πριμ για τα επιλέξιμα αιγοπρόβατα του 2002 να είναι «τρεισήμισι φορές πάνω» σε σύγκριση με το 2001 και το συνολικό κονδύλι αυξημένο κατά 376%. Ούτε και το ότι βγήκε δεύτερη ανακοίνωση, που το έκανε διπλάσιο. Το ζήτημα είναι ότι επιχειρείται με «αλχημείες» και «δόλια τερτίπια» να εμφανιστεί ως πολύ καλύτερος ο νέος κανονισμός και οι αιγοπροβατοτρόφοι ως κερδισμένοι... Στις μεθοδεύσεις αυτές «επιστρατεύεται» και ένα συγκυριακό γεγονός, που είναι η πτώση της επιδότησης το 2001 λόγω της κρίσης των «τρελών αγελάδων». Λόγω του υπολογισμού με βάση την τιμή του πρόβειου κρέατος στην ΕΕ, η επιδότηση έφτασε στα χαμηλότερα επίπεδα της προηγούμενης δεκαετίας. Και αυτό γιατί η τιμή του πρόβειου κρέατος εκτινάχτηκε στα ύψη στις βόρειες χώρες της ΕΕ, επειδή οι καταναλωτές στράφηκαν πανικόβλητοι... σ' αυτό. Ομως στην Ελλάδα δε συνέβη το ίδιο και οι αιγοπροβατοτρόφοι ζημιώθηκαν.

Από την άλλη, η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Γεωργίας και διοικούντες του ΟΠΕΚΕΠΕ δε λένε ότι τα 16,8 ευρώ ή αλλιώς 5.724 δραχμές, που είναι η σταθερή επιδότηση ανά επιλέξιμο ζώο, είναι μικρότερη για παράδειγμα από την επιδότηση του 1995 που ήταν 6.763 δρχ. και του 1998 6.132 δρχ.! Πάντως, με τέτοιες αυξήσεις... στις επιδοτήσεις και με τέτοια επιπλέον... κυβερνητική στήριξη, θα πρέπει μάλλον να γελάσει και το παρδαλό κατσίκι... Και πού να δείτε τι θα γίνει, όταν αρχίσουν να εφαρμόζονται τα νέα μέτρα της αναθεώρησης της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής!

Κοράκια πάνω από τη λεία θύμιζαν χτες οι μεγαλορεντέρηδες των χρηματιστηρίων. Σε ΗΠΑ και Ευρώπη (ακόμη και στη Σοφοκλέους) οι δείκτες εμφάνιζαν εκρηκτική άνοδο, που οι ίδιοι αποδίδουν στις εξελίξεις που αφορούν τον ιμπεριαλιστικό πόλεμο σε βάρος του Ιράκ. Την ίδια στιγμή (και για τους ίδιους λόγους) οι τιμές του πετρελαίου παρουσίαζαν πτώση και το δολάριο ενισχυόταν. Με δυο λόγια το χρηματιστικό κεφάλαιο -αμερικανικό, ευρωπαϊκό, γιαπωνέζικο - όλοι μαζί και ταυτόχρονα, έσπευδαν να «προεξοφλήσουν», στον ένα ή στο άλλο βαθμό, τα κέρδη της «επόμενης μέρας» και τη μοιρασιά της ματοβαμμένης λείας τους. Για παράδειγμα οι μετοχές στο χρηματιστήριο της Φραγκφούρτης κέρδιζαν χτες πάνω από 4,5% και στο Παρίσι πάνω από 3,3%. Ο λεγόμενος γαλλογερμανικός άξονας, οι ευρωπαϊκές πολυεθνικές και οι κυβερνήσεις της ΕΕ, δεν μπορούν να κρύψουν τη χαρά τους για τα εγκλήματα των συμμάχων τους που παίζουν και το πρώτο βιολί. Βέβαια ανάλογες προσδοκίες είχαν και τις πρώτες μέρες του βρώμικου πολέμου, που όμως διαψεύστηκαν στη συνέχεια από την αντίσταση του ιρακινού λαού.

Μια σειρά από εκθέσεις διεθνών οργανισμών για τη σημερινή κατάσταση της παγκόσμιας οικονομίας και των προοπτικών της δημοσιοποιούνται τις μέρες αυτές. Χθες συνεδρίαζε στο Παρίσι η Επιτροπή Οικονομικής Πολιτικής του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ). Σήμερα, εξάλλου, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δίνει στη δημοσιότητα της εαρινές της προβλέψεις για την ευρωπαϊκή και διεθνή οικονομία, ενώ την ίδια μέρα το ΔΝΤ θα δώσει στη δημοσιότητα στην εξαμηνιαία του έκθεση ( World Economic Outlook).

Οι εκθέσεις αυτές αναμένεται να επιβεβαιώσουν ότι η διεθνής οικονομία έχει περιέλθει σε κατάσταση επιβράδυνσης και ύφεσης, ενώ θεωρείται σίγουρο ότι για την έξοδό της από το τέλμα της ύφεσης θα προταθούν νέα μέτρα σε βάρος των εργαζομένων - οι οποίοι θα κληθούν για μια ακόμη φορά να πληρώσουν τις συνέπειες της καπιταλιστικής κρίσης - ιδιαίτερα στην αγορά εργασίας.