Το ξέρουμε ότι οι Ελληνες προτιμούν τις ξεκάθαρες γεύσεις. Ομως να θέλουμε να δοκιμάσουμε κι άλλες, αν θέλουμε να επικοινωνήσουμε με τον ουρανίσκο μας τουλάχιστον με άλλες χώρες, με άλλες νοοτροπίες, με άλλα γούστα, τότε δεν έχουμε παρά να δοκιμάσουμε. Τι λέτε, ετοιμάζουμε τηγανητές μπανάνες σβησμένες με ρούμι και σάλτσα σοκολάτας; Θα χρειαστούμε 4 μπανάνες ελαφρώς άγουρες, 4 κουταλιές βούτυρο, ένα κρασοπότηρο λευκό ρούμι, εκατό γραμμάρια σοκολάτα κουβερτούρα, 3 κουταλιές κρέμα γάλακτος. Βάζουμε στο τηγάνι το βούτυρο και μόλις ζεσταθεί βάζουμε τις μπανάνες και τις τηγανίζουμε καλά και από τις 2 πλευρές μέχρι να χρυσίσουν και τις σβήνουμε με το ρούμι. Επειτα τις αφήνουμε να βράσουν μέχρι το ρούμι να εξατμιστεί εντελώς. Τις σερβίρετε στα πιάτα και τις περιχύνετε με τη σοκολάτα, αφού τη λιώσετε σιγά σιγά σε μπεν μαρί και την ανακατεύετε με κρέμα γάλακτος, Αν προσθέσετε και παγωτό βανίλιας θα είναι πολύ ωραίο. Ετσι ισχυρίζονται όσοι το έχουν δοκιμάσει.

«Πάμε για άλλες πολιτείες...», λέει το τραγούδι, ναι πάμε αλλά πρέπει να προσέχουμε, να έχουμε τα μάτια μας δεκατέσσερα, την προσοχή μας στο τιμόνι, στις πινακίδες και να είμαστε πολύ τυπικοί, για να μην έχουμε κακά ξεμπερδέματα, όταν διασχίζουμε τους μεγάλους αυτοκινητόδρομους. Ανάλογα με την ταχύτητα που αναπτύσσετε να βρισκόσαστε στη σωστή λωρίδα, ακόμη θα πρέπει να μάθετε καλά να διαβάζετε τους οδικούς χάρτες, τα σύμβολα, τα χρώματα όσο κι αν κάτι τέτοιο στην αρχή μοιάζει κινέζικο μαρτύριο. Να έχετε πάντα μαζί σας πολλά κέρματα για τα διόδια, είναι πολύ συχνά και πολύ ακριβά και σε πολλές, στις περισσότερες χώρες, οφείλετε να αγοράσετε ένα ειδικό αυτοκόλλητο σήμα που θα σας δώσει τη δυνατότητα να έχετε ελεύθερη και... ανώδυνη αυτοκινητάδα... Και φυσικά όχι εξυπνάδες, παράνομες προσπεράσεις όχι μονάχα γιατί τα πρόστιμα είναι πανάκριβα, αλλά και για λόγους ασφάλειας, ασφαλώς. Καλό θα είναι να προμηθευτείτε ένα χάρτη με όλες τις αλυσίδες των καταστημάτων που είναι αναπτυγμένες κατά μήκος των εθνικών δρόμων, έτσι ώστε να μπορείτε να ορίζετε κάποια συνάντηση ή και να τρώτε φθηνότερα. Αν ταξιδεύετε με παιδιά να έχουν πάντα επάνω τους τα στοιχεία τους, τα προσωπικά τους είδη και τον αριθμό του κινητού σας. Και φυσικά να φοράτε πάντα τη ζώνη ασφαλείας. Καλό δρόμο και καλή αντάμωση.

Σήμερα, τελευταία Κυριακή του Αυγούστου, ολοκληρώνουμε και εμείς το οδοιπορικό μας στο Αγιον Ορος, λέγοντας ένα μεγάλο «ευχαριστώ» στον «ξεναγό» μας, τον Βασίλη Λιόγκαρη, που μας κράτησε συντροφιά όλο το μήνα, και μια ευχή σε όλους μας: Και του χρόνου. Πάμε;

«Τα μεσάνυχτα πώς άλλαξε ο καιρός κι έφερε τα πάνω κάτω... Ενας τρομακτικός αγέρας ταρακουνάει τ' αρχονταρίκι και να λες τώρα θα το συμπαρασύρει στον όλεθρο και στην καταστροφή. Οι γέροντες προσεύχονται. Κάτω μας το χάος. Απέναντι Σελήνη στεφανωμένη. Και συ μετέωρος στην κόγχη. Μόνο στ' ανοιχτά της θάλασσας και στο ύψος της μονής που βρίσκεσαι μπορείς να νιώσεις τι θα πει αγέρας, άνεμος δυνατός, εξουσιαστής.

Το πρωί η μανία πέρασε και πήραμε το δρόμο για τον αρσανά. Ηρθαμε στο Ορος να προσκυνήσουμε την Παναγιά την Πορταΐτισσα, και για κει τραβούσαμε τώρα, στη Μονή Ιβήρων. Στο καΐκι έχεις βολευτεί στην κουπαστή και χάνεσαι στο πέλαγος. Αντικριστά το ιερό βουνό. Ο Αθως. Διπλώνεται και ξεδιπλώνεται απέναντί σου. Τρίκορφος. Πάνω από 2.000 μέτρα μπόι (2.033). Αρχοντικό βουνό. Πανέμορφο. Προκαλεί δέος, μυστήριο και σεβασμό. Χιόνια ακόμα στις αυλακιές, μικρά μαργαριταρένια δάκρυα. Η πιο ψηλή κορφή λογχίζει τα νέφαλα. Σύννεφο καδένα κυματιστή στολίζει το μακρύ λαιμό κι αφήνει κόμη ανεμισμένη. Γαμπρός, άρχοντας και Θεός ο Αθως. Δικό σου κέρδος η γαλήνη και η χαρά να προχωρήσεις.

Μίλησες για τη Μονή Ιβήρων. Για την Παναγιά. Είναι ακόμα μακρύς ο δρόμος σου. Τη συνάντησες όμως, τη συνάντησες πολλές φορές στο Ορος μ' άλλη μορφή. Ηταν σταυρός-σημάδι δρόμων; Ηταν πουλί πετάμενο; Για πέτρινο ακρογιάλι; Ηταν η αντηλιά κι η βάγια στο κοιμισμένο μονοπάτι; Ολάνθιστος μπαξές; Παρεκκλήσι κάτασπρο στη ρεματιά; Κυπαρίσσι πανύψηλο; Κελί ταπεινό, φρεσκοασπρισμένο;

Την συνάντησες πολλές φορές στον Αγιον Ορος. Πότε σαν βρύση δροσερή, πότε σαν κληματαριά μ' ολόγλυκο σταφύλι. Πότε σαν ήχος αρμονικός. Πάντρεμα ανέμου και ρυακιού. Τιτίβισμα πουλιού.

Πότε σαν θαμαστή περιπλάνηση μες στην καρδιά σου κι ήξερες τ' όνομά της. Βρέθηκες μπρος στην πόρτα της. Δε λογάριασες κόπο και κούραση. Μήτε την πείνα και τη στέρηση λογάριασες. Το γένι που πύκνωσε στα μάγουλά σου.

Δεκαπενταύγουστο και πανηγύρι. Λειτουργία, κομποσκοίνι κι αγρύπνια. Μπροστά σου η ξακουστή Μονή των Ιβήρων. Η πόλη της Παναγιάς. Κοντά στο κύμα. Το 'γραψε το ριζικό της. Ο πύργος ξεχωρίζει πάνω απ' το δρόμο. Ζωσμένη με τείχη από τέσσερις μεριές. Κουρσάρικη αρματωσιά. Στην μπούκα του πειρατή.

Ανέβηκες το καλντερίμι και σ' απαντά στεγοπούλα πλακοντυμένη με τις βρυσούλες. Μην ξαποστάσεις στον πυλώνα πριν θαμάσεις τις τοιχογραφίες. Πυλώνας ξεχωριστός σ' όλο το Ορος. Φύλακας και πορτάρισσα η αφεντιά της. Το παρεκκλήσι προστατεύει την παρουσία της. Κι είσαι έτοιμος να προσκυνήσεις το θαύμα. Η Παναγιά η Πορταΐτισσα ολόλαμπρη μπροστά σου. Ουρανόπεμπτη φλόγα. Πύρινη στήλη που γεννοβολούσε το εικόνισμα και χάνονταν στους ουρανούς.

Κι αρμένισε στ' ανοιχτά των Ιβήρων για να σωθεί η άχραντη μορφή της από τους βέβηλους. Μεγάλη ιστορία, όμορφη, τη διηγιέται με σεμνότητα και πίστη ο γέροντας. Εικόνα μεγαλόπρεπη, ασημωμένη. Γυμνό μονάχα το πρόσωπο της Θεοτόκου και του Χριστού. Γύρω χρυσαφένια και ασημιά αφιερώματα και δεκατέσσερα ακοίμητα καντήλια. Αληθινή οικοδέσποινα.

Δεκαπενταύγουστος. Εκατοντάδες οι προσκυνητές απ' όλα τα μέρη του κόσμου. Και θα σε τρατάρουν και θα σε κοιμίσουν και τιμή θα θεωρήσουν την παρουσία σου. Σιωπηλός και λογισμένος στη μεγάλη αγρύπνια κι ύστερα λιτανεία και περιφορά από το παρεκκλήσι στον ιερό καθολικό ναό για προσκύνημα.

Μετά την τελετή, στην «τράπεζα» θα ψαλεί ο μεγάλος πανηγυρικός και θα σε φιλέψουν τα πιο εκλεκτά που προστάζει η μέρα. Μεγάλη η γιορτή. Μεγάλη η χάρη της. Χαρμόσυνο το σημάδι της καντήλας, πάνω από τη χρυσαφένια λεμονιά με τα κοντυλωτά λεμόνια που χάρισε ο Νικηφόρος Φωκάς για να τιμήσει την αγιοσύνη της.

Μπροστά από την Ωραία Πύλη κρεμάται ασημιά παμπάλαιη καντήλα. Η καντήλα αυτή παρουσιάζει ένα παράξενο φαινόμενο. Κατά τις άγιες μέρες και τις γιορτές κινείται από μόνη της ρυθμικά και οριζόντια. Σημάδι χαράς και ευφορίας της Θεοτόκου. Σαν παρατηρηθεί ότι η καντήλα κινηθεί άναρχα σε μέρες καθημερινές, αυτό είναι κακό σημάδι. Η Παναγιά προειδοποιεί πως κάτι άσχημο θα συμβεί και θα πρέπει οι μοναχοί να προσέχουν. Πολλά και άλλα τέτοια θα συναντήσεις στο περιδιάβα σου στο Ορος.

Ομως κι αν πήρες το καΐκι του γυρισμού από την ανατολική πλευρά για Ιερισσό, δεν τελείωσες με το Αγιον Ορος.

Αν πεις πως δεν είδες τίποτα, κι αν πεις πως δεν έχεις καταλάβει, το Ορος δε σε πρόδωσε. Απλούστατα έκανες μόνο την αρχή».

Ακόμη και το πενήντα τοις εκατό από όσα γράφει στο συγκλονιστικό βιβλίο της η Κολομβιανή πολιτικός Ινγκριντ Μπετανκούρ «Με τη φλόγα στην καρδιά» (Εκδόσεις Ωκεανίδα), λοιπόν, άντε, έστω το σαράντα τοις εκατό να ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα και να μην είναι υποκειμενικές κρίσεις της συγγραφέως, τότε είναι γεγονός ότι η κατάσταση στη μακρινή αυτή χώρα - κατάσταση που δεν απέχει και πολύ από γείτονες χώρες - είναι περισσότερο από τραγική. Τα στοιχεία είναι ανατριχιαστικά, εφιαλτικά, γεγονότα που αφήνουν άναυδο τον αναγνώστη και τον βάζουν να αναρωτιέται: «Είναι ποτέ δυνατόν να γίνονται αυτά τα πράγματα στη σημερινή εποχή;». Φαίνεται πως είναι. «Είναι δυνατόν να είναι όλοι οι ιθύνοντες σάπιοι, συμπεριλαμβανομένου και του ίδιου αρχηγού του κράτους, διεφθαρμένοι, δωροδοκημένοι και από τους τρομερούς και αδίστακτους και φυσικά αιωνίως ατιμώρητους, βαρόνους της κοκαΐνης;». Φαίνεται πως είναι. «Είναι δυνατόν οι αδελφοί Ροντρίγκες, οι αντίπαλοι και διάδοχοι του εφιαλτικού ναρκοεμπόρου Εσπαμπέρ να χρηματοδοτούν την προεκλογική εκστρατεία του κατοπινού προέδρου της χώρας Σαμπέρ και όταν ο τελευταίος αναγκάζεται να αποδώσει δικαιοσύνη, οι διαβόητοι αδελφοί του θανάτου να "φυλακίζονται" σε δική τους φυλακή, μια χρυσή πολυτελή φυλακή την οποία οι ίδιοι πληρώνουν και στην οποία διαμένουν για να κάνουν τις "δουλιές" τους καλύτερα, να πουλούν και να αγοράζουν ασυνείδητους ανθρώπους και να εξοντώνουν φυσικά και ηθικά και με φρικιαστικό τρόπο μάλιστα, ευσυνείδητους απλούς πολίτες ακόμη και μέσα από τα κατεργασμένα από δολάρια και κοκαΐνη "κάτεργα";».

Είχα ακούσει πολλά, είχα διαβάσει άλλα τόσα για την κατάσταση στην Κολομβία, αλλά μου φαίνονταν υπερβολές, έμοιαζαν ασύλληπτα και αδιανόητα μέχρι τη στιγμή που διάβασα τούτο το βιβλίο. Εμεινα άφωνη. Ανέτρεξα αμέσως και ξαναδιάβασα ένα εξαιρετικά διαφωτιστικό άρθρο του Ραούλ Ρέγες στην ΚΟΜΕΠ (αρ. τεύχους 6, 2001, σελ. 136). Ο συγγραφέας του κειμένου «Επαναστατικές Ενοπλες Δυνάμεις Κολομβίας-Λαϊκός Στρατός. 47 χρόνια μάχες για τη Νέα Κολομβία», ανάμεσα στα άλλα σημειώνει:

«Το κολομβιανό κράτος έχει δημιουργήσει μια μηχανή εγκληματικού πολέμου, με ιδεολογικά στηρίγματα προερχόμενα από τις ΗΠΑ, γεμάτη αντεθνικές αρχές, που εμποδίζουν με διχαστικό μίσος τις διαφορές ανάμεσα στους συμπατριώτες και η οποία προστατεύεται από την ατιμωρησία, που της εξασφαλίζει η σιωπή για τις δολοφονικές δραστηριότητες των δημίων του λαού. Οι Λοπές Μίτσελεν, οι Γκαβιρία, οι Σαμπέρ, οι Παστράνα, οι Σέρπα, οι Ουρίμπε Βίλες ή οι Νοεμί Σανίν και Ραμίρες Οκάμπο, όλοι το ίδιο είναι».

Και το περίεργο είναι για τα παραπάνω άτομα την ίδια ακριβώς γνώμη εκφράζει και η συγγραφέας Ινγκριντ Μπετανκούρ, η οποία ναι μεν προέρχεται από άλλη κοινωνική τάξη, αλλά αυτό δεν την εμπόδισε να καταγγείλει με γενναιότητα τις αθλιότητες αυτών των «κυρίων» που προκειμένου να πλουτίσουν και να ηγηθούν, ξεπουλάνε καθημερινώς σε «τιμή ευκαιρίας» το λαό τους, τη χώρα τους και την αξιοπρέπειά της.

Ανεπιφύλακτα, λοιπόν, σας προτείνω αυτό το εκπληκτικό βιβλίο «Με τη φλόγα στην καρδιά». Και απευθυνόμενη πάντα στον επαρκή και ανήσυχο αναγνώστη, με την ευκαιρία αυτή, να διαβάσει ή να ξαναδιαβάσει, όπως έκανε και η γράφουσα, το άρθρο του Ραούλ Ρέγες στην ΚΟΜΕΠ. Διότι, παρουσιάζει τρομερό ενδιαφέρον το γεγονός, ότι ενώ οι δύο Κολομβιανοί συγγραφείς κοιτούν από εντελώς διαφορετικές οπτικές γωνίες την κατάσταση που επικρατεί στην πονεμένη χώρα τους, αλίμονο η θέα είναι ίδια.