Το δισέλιδο του «Ριζοσπάστη» για τις Ενοπλες Δυνάμεις και τα Σώματα Ασφαλείας επέλεξε να παρουσιάσει στους αναγνώστες του, στο τελευταίο δισέλιδο για το 2025, τον σκιτσογράφο Αεροπεζοναύτη.

Αοκνα από το 2017 έχει αδιάλειπτη παρουσία σχεδόν σε κάθε δισέλιδο. Παίρνοντας ερεθίσματα και ατάκες από το περιεχόμενο των άρθρων, αποτύπωνε με λίγες γραμμές στο χαρτί τις αιτίες των προβλημάτων και, το σημαντικότερο, τη διέξοδο από αυτά. Το διάστημα αυτό έχουν δημοσιευτεί περισσότερα από 430 άρθρα και 265 σκίτσα.

Με τα σκίτσα του αποτύπωνε την αντικειμενική πραγματικότητα, χωρίς να παραμένει στη διαπίστωση. Κατάφερνε να δημιουργεί ερεθίσματα, να ενισχύει την αφοβία και τη μαχητικότητα στους φαντάρους, να συμβάλλει στη δημιουργική σκέψη και προβληματισμό στους στρατιωτικούς, για τα τεκταινόμενα και τους κινδύνους σχετικά με την εμπλοκή της χώρας μας, με ευθύνη των κυβερνήσεων, στους ιμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς και τις πολεμικές συγκρούσεις, για τον ρόλο των ΗΠΑ - ΝΑΤΟ - ΕΕ.

Ο Αεροπεζοναύτης γεννήθηκε από τα σπλάχνα της εργατικής τάξης και διαπαιδαγωγήθηκε από τα ιδανικά του σοσιαλισμού - κομμουνισμού και του ΚΚΕ.

Κλείνοντας τη σύντομη εισαγωγή γνωριμίας με τον Αεροπεζοναύτη, προγραμματίζουμε η πλούσια και πολύτιμη δουλειά του, όλος αυτός ο πλούτος των σκίτσων, να εκδοθεί σε βιβλίο την άνοιξη του 2026, ως ένδειξη σεβασμού και απεριόριστης εκτίμησης στον άνθρωπο - καλλιτέχνη Αεροπεζοναύτη και στη δουλειά του.

Συναντήσαμε λοιπόν τον Αεροπεζοναύτη και του ζητήσαμε να μας δώσει το στίγμα της πένας του στο αμείωτο πεδίο της ιδεολογικής πάλης που διεξάγεται, με όλα τα μέσα, για το ποιος και για ποιανού το συμφέρον θα κερδίσει τον νου και την καρδιά των ανθρώπων.

Είναι σαν να βγαίνω αναφερόμενος από τον «Ριζοσπάστη» στην πρωινή αναφορά και μπροστά σας, να σας αναφέρω από πού έρχομαι και για πού πηγαίνω!

Ονομάζομαι «Αεροπεζοναύτης» και σας δηλώνω πως δεν είμαι τίποτε παραπάνω και τίποτε παρακάτω από αυτό που είστε και εσείς. Είμαι ένας απλός στρατιώτης της εργατικής τάξης που με γέννησε, και ενός κόμματος - του ΚΚΕ - που με διαπαιδαγώγησε το όπλο που κρατώ, η πένα και ο λόγος μου, να μη στραφεί ποτέ εναντίον της και να είναι πάντα συνοδοιπόρος της.

Τιμή και αξία κοινή με όλους εσάς που υπηρετείτε στο πραγματικό πεδίο μάχης, παιδιά του λαού και της εργατικής τάξης, με κοινό στόχο τη μάχη για την κατάργηση της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο.

Πέρασαν οκτώ χρόνια από τότε που συναντηθήκαμε εδώ, στο δισέλιδο του «Ριζοσπάστη», και δώσαμε μαζί την υπόσχεση πως αυτόν τον βάρβαρο κόσμο εμείς θα τον αλλάξουμε, θα τον κάνουμε ανθρώπινο, μιας και δεν μας ταιριάζει να πορευόμαστε σαν άδειες και άψυχες στολές για να κερδίζουν μια χούφτα κηφήνες σε βάρος του λαού!

Εσείς διπλά στρατευμένοι και εγώ, θαρρώ με μόνο όπλο την δεξιότητα του σκίτσου μου, να ρίχνουμε φως εν δράσει, κάτι δηλαδή σαν το «πυρ και κίνηση», στα ταξικά πεδία της πάλης, για να νικήσει ο λαός.

Θαρρώ πως γνωριζόμαστε, γιατί το ΚΚΕ, ο «Ριζοσπάστης», το σκίτσο, η αρθρογραφία, τα κείμενά του είναι ο οργανωτής, ο καθοδηγητής των αγώνων του ταξικού κινήματος, και όλα αυτά μαζί είναι ένα εκρηκτικό μείγμα, δυνατό όπλο προπαγάνδας για τον Αντικειμενικό Σκοπό (ΑΝΣΚ) του ΚΚΕ, που δεν είναι άλλος παρά ο σοσιαλισμός - κομμουνισμός.

Η τέχνη και το σκίτσο είναι πολιτική πράξη και, ως τέτοια, παρεμβαίνουν στη διαμόρφωση πολιτικών θέσεων. Σκίτσο και κείμενο ως ενιαία μορφή είναι η επίκαιρη, συμπυκνωμένη πολιτική παρέμβαση στο πεδίο της καθημερινής ιδεολογικής πάλης. Παρατηρεί, αναλύει τα γεγονότα και επιλέγει τη μέθοδο αποτύπωσης της πραγματικότητας με όρους ταξικής αλήθειας, αποδομεί, ανατρέπει, διεισδύει στα μετόπισθεν του ιδεολογικού οπλοστάσιο του αντιπάλου, ξεσκεπάζει την πολιτική του, προβάλλοντας ευρήματα, ατάκες, ρήσεις, εικόνες, σχέδια, πρόσωπα και μορφές που έχουν αποτυπωθεί διαχρονικά στη μνήμη του λαού.

Το χιούμορ και η πρόκληση γέλιου δεν είναι αυτοσκοπός. Η μορφή και το περιεχόμενο των σκίτσων ακροβατούν ανάμεσα στην κωμωδία και στην τραγωδία, με ευρήματα αντιληπτά και κατανοητά, χρηστικά όπλα στη δράση του Κόμματος και των εργαζομένων.

Το σκίτσο ως προπαγανδιστικό μέσο διέπεται από τις βασικές αρχές προπαγάνδας, άλλωστε δεν θα μπορούσε να ήταν και αλλιώς.

Κινείται ανάμεσα στο συναίσθημα και στη λογική προκειμένου να είναι αποτελεσματικό.

Διεισδύει σε περιοχές όπου μορφή σκίτσου, κείμενο και επικαιρότητα συλλειτουργούν για να φέρουν το επιθυμητό αποτέλεσμα.

Το σκίτσο είναι κάτι σαν τον λαϊκό συνθέτη. Αξιοποιεί τη μουσική, τον στίχο, το τραγούδι για να σε βάλει στον χορό. Σεργιανάει στις γειτονιές του κόσμου. Αφουγκράζεται τα βάσανα, τις χαρές και τις λύπες του. Ακούει τους καημούς και τα όνειρά του, τον θυμό, την οργή, τα παράπονά του. Αυτό είναι το μεγάλο αντλιοστάσιο της έμπνευσης. Λένε πως τα τραγούδια και οι ποιητές τα έχουν πει όλα πριν από εμάς.

Ναι, είναι μεγάλη αλήθεια, και έρχεται να μας επιβεβαιώσει πως αυτά που ζούμε σήμερα έρχονται από παλιά και δεν είναι τίποτε άλλο παρά τα διαχρονικά σπαράγματα των λαών!

Να λοιπόν πού βρίσκεται η φαρέτρα μου. Βρίσκεται εκεί, στο άσβεστο ταξικό καμίνι που δεν πρόκειται να σβήσει αν δεν εξαλειφθεί και ο τελευταίος εκμεταλλευτής των προλεταρίων από προσώπου Γης!

Μπορώ να σας διαβεβαιώσω πως αν η ταξική ματιά περπατάει αλά μπρατσέτα με την ταξική αλήθεια, ακόμα και στα πιο θολά νερά θα διακρίνει πού κυλάει το γάργαρο νερό, θα σκύψει να πιει, να δροσιστεί, να πάρει μια ανάσα και να τραβήξει τον όμορφο, τον ωραίο και συγκλονιστικό δρόμο για τον σοσιαλισμό!

Στην περίπτωσή μου, βρέθηκα πολλές φορές σε θολό τοπίο, κι όμως το θεωρητικό και πολιτικό οπλοστάσιο της κοσμοθεωρίας μας ήταν αυτό που καθάριζε το θολό τοπίο και έβγαζε στο ξέφωτο το έργο, καθαρό και επίκαιρο, πραγματικό και εύχρηστο όπλο στον αγώνα του λαού μας.

Ας πάμε πίσω στην προπαγάνδα όμως, μη μας πιάνει ο λυρισμός!

Προσωπικά πιστεύω πως η προπαγάνδα είναι ταξικός πόλεμος.

Το σκίτσο είναι μέρος αυτού του πολέμου.

Στην προπαγάνδα οι άλλοι είναι όλοι εχθροί.

Σκοπός μου, όπως και στον πόλεμο, είναι να καταλάβουμε εδάφη.

Στην προκειμένη περίπτωση, το σκίτσο στο πεδίο της ιδεολογικής πάλης είναι να ανοίξει δρόμους, να ρίξει φως, να αποδομήσει τις κυρίαρχες αστικές αντιλήψεις σε μεγάλες κοινωνικές ομάδες που διαμορφώνουν ή και υποστηρίζουν, διαιωνίζουν την κυριαρχία της αστικής τάξης.

Το να απευθύνεσαι σε ειδικό κοινό, όπως των μόνιμων και έφεδρων στρατιωτικών, προϋποθέτει καλή γνώση του αντικειμένου τους, του ρόλου που έχουν στη διαχείριση του αστικού κράτους, τον ασφυκτικό εναγκαλισμό με την εκάστοτε αστική εξουσία.

Αυτό που πρέπει να κατανοήσουμε από την αρχή είναι ότι απευθυνόμαστε σε ανθρώπους που ζουν σε συνθήκες εκτέλεσης άνωθεν εντολών, όμως ποτέ δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η πλειοψηφία τους είναι οι άνθρωποι της διπλανής πόρτας, που ο καθένας τους έχει τις δικές του ανάγκες και τις αναγνωρίζει μέσα από το εργασιακό του περιβάλλον, τον κοινωνικό του περίγυρο και, σε τελευταία ανάλυση, από αυτές διαμορφώνει την πολιτική του άποψη, θέση, στάση και συμπεριφορά.

Ο «Αεροπεζοναύτης» στον «Ριζοσπάστη» θέτει ως μέγιστο στόχο την ήττα, την εξουδετέρωση και την αποδόμηση του ιδεολογικού οπλοστασίου της αστικής τάξης, ακολουθώντας τις βασικές αρχές της προπαγάνδας.

Θέτει ως προϋπόθεση του σκίτσου την ανατροπή της ήδη κυρίαρχης αντίληψης - συμπεριφοράς - στάσης - δράσης και να τη μετατρέψει σε μια άλλη συμπεριφορά - στάση - δράση, αξιοποιώντας κάθε τι που υπηρετεί τον αρχικό στόχο.

Ο παραπάνω συνδυασμός, πληροφορία - ενδιαφέρον - συμπεριφορά, είναι ο στόχος μιας διαδικασίας όπου όλα ξεκινούν με την απόπειρα πολιτικής αποδόμησης των επιχειρημάτων της αστικής ειδησεογραφικής επικαιρότητας.

Αρχικά παίρνουμε ως δεδομένο πως η αστική τάξη δεν έχει αναστολές για την υπόστασή της και τον ρόλο της. Τρέφεται μόνο από την εκμετάλλευση των εργαζομένων, αν δεν το κάνει τότε δεν έχει λόγο ύπαρξης!

Στα σκίτσα διακρίνετε τα μαύρα ψηλά κάπελα με το φράκο, διαχρονικό σύμβολο αστικής εξουσίας των καπιταλιστών, που καθορίζει τη ζωή μας διά του πολιτικού του προσωπικού, αξιοποιώντας όλα τα μέσα και με οποιονδήποτε τρόπο. Από την αστική δημοκρατία έως τη στυγνή δικτατορία, τον φασισμό και τους πολέμους όπου Γης.

Βέβαια, δεν θα μπορούσε να απουσιάσει από το σκίτσο το πολιτικό τους προσωπικό. Κόμματα και πρόσωπα αναγνωρίσιμα, όπως οι άνθρωποι, που έχουν όνομα, έργο.

Τα αστικά κόμματα, για να διαχειριστούν το καπιταλιστικό σύστημα, έχουν μια τυπολογία μορφής, λόγου χαρακτήρων - θέσεων. Τα αναγνωρίζεις όπως τα προϊόντα στο ράφι του σούπερ μάρκετ, από το όνομα, το λογότυπο, χρωμότυπο, τη συσκευασία και, βέβαια, σαν τις γόησσες, έχουν ένα ελκυστικό σλόγκαν, σου δίνουν μια υπόσχεση, που όμως πίσω της κρύβεται η ιδιοποίηση του παραγόμενου πλούτου των εργαζομένων από τους καπιταλιστές. Ε, αυτήν την κάλπικη γοητεία το ταξικό σκίτσο οφείλει να την απογυμνώνει!

Το ίδιο ισχύει και για τους μηχανισμούς καταστολής και τα σύμβολα των στρατιωτικών και οικονομικών οργανισμών (βλέπε ΝΑΤΟ, ΕΕ), όπως επίσης τις σημαίες ιμπεριαλιστικών κρατών που διαχρονικά έχουν επιδείξει απίστευτη βαρβαρότητα στους λαούς του κόσμου, και είναι καταχωρημένες στη συνείδησή τους ως πηγή όλων των πολέμων και των δεινών της ανθρωπότητας.

Εδώ έρχεται η ταξική ματιά του σκίτσου, να ρίξει φως, να θέσει διλήμματα, ερεθίσματα, μηνύματα, θέσεις για λογαριασμό του ταξικού κινήματος, σε εθνικό και διεθνές περιβάλλον, χρησιμοποιώντας την αναγνωρισιμότητα των παραπάνω για να αποκαλύψει τα πραγματικά αίτια και τους ενόχους που γεννούν την εκμετάλλευση και τη βαρβαρότητα της αστικής τάξης.

Στα σκίτσα δίνω προτεραιότητα στην καλλιέργεια της σχέσης της εργατικής τάξης με το Κόμμα της και τον στρατηγικό του στόχο. Οι σχέσεις αυτές δεν είναι η αισθητική αρτιότητα, το ύφος ή η έκφραση, αλλά είναι κυρίως το δυνάμωμα της ζώσας δράσης και της συμπόρευσης, της κοινωνικής συμμαχίας των δυνάμεων της ανατροπής.

Πολλές φορές ακούγεται η άποψη ότι ο τάδε έχει καλές ιδέες, ή και το αντίστροφο, ή μπάζουμε στην προπαγάνδα, ή δεν τα είπε καλά αυτός κ.λπ.

Αλλοι πάλι θεωρούν ότι η προπαγάνδα φτιάχνει ιδέες, ή ότι η προπαγάνδα δεν έχει καλό σκοπό, άλλοι βρίσκουν πιο στρογγυλεμένη ορολογία και την αποκαλούν επικοινωνία.

Το θέμα είναι ότι όπως και να την πεις, είναι ένα απαραίτητο εργαλείο στον αμείλικτο ταξικό πόλεμο.

Στην πραγματικότητα οι ιδέες, ένα σκίτσο, δεν έρχεται «έτσι», δεν πέφτει ως μάννα εξ ουρανού.

Είναι αποτέλεσμα μιας διαδικασίας πολλαπλών φάσεων, διαχρονικής συμμετοχής και αμφίδρομης σχέσης με το οργανωμένο ταξικό κίνημα. Εκεί αφουγκράζεσαι τον λυγμό και τα βάσανα της εργατικής τάξης, εμπνέεσαι και επιστρέφεις σε αυτήν. Ολη αυτή η διαδικασία λοιπόν είναι κεφαλαιώδους σημασίας, γιατί έχουμε τη μεγαλειώδη δεξαμενή της κοσμοθεωρίας μας και των σκληρών αγώνων του ΚΚΕ εδώ και πάνω από έναν αιώνα.

Ομως στην εποχή που ζούμε, με τον καταιγισμό πληροφοριών, ήττας της εργατικής τάξης, η κατάσταση έχει γίνει ασφυκτική για την κοινωνία.

Τα αστικά κόμματα διαφοροποιούνται ολοένα και λιγότερο το ένα από το άλλο.

Αντιλαμβανόμαστε καλύτερα πόσο κεφαλαιώδης είναι ο καθορισμός της ταυτότητας του Κόμματος και των στρατηγικών του στόχων και, θα έλεγα, έτσι όπως έρχονται τα πράγματα, το «Κόμμα παντός καιρού» είναι όρος ζωής για το Κόμμα και τον λαό μας.

Η επιμονή στον στρατηγικό μας στόχο απηχεί την ανάγκη των ανθρώπων να αλλάξουν τη ζωή τους, να ζήσουν σε έναν κόσμο χωρίς εκμετάλλευση, και το σκίτσο, το άρθρο, ο «Ριζοσπάστης» είναι ο συνδετικός κρίκος της συμμαχίας των κοινωνικών δυνάμεων της ανατροπής για τον σοσιαλισμό - κομμουνισμό.

Από το βήμα αυτό σας εύχομαι χρόνια πολλά, υγεία και ευτυχία, ειρηνικό το 2026.

Καλούς αγώνες

Αεροπεζοναύτης