Η ΚΕ στις Θέσεις του 22ου Συνεδρίου αναφέρει ότι διανύουμε μια περίοδο γρήγορων και σύνθετων εξελίξεων, που μπορούν να οδηγήσουν σε μαζική ριζοσπαστικοποίηση εργατικών - λαϊκών δυνάμεων, σε ένταση της ταξικής πάλης, ακόμα και σε αποσταθεροποίηση της καπιταλιστικής εξουσίας. Η όξυνση των αντιθέσεων του καπιταλιστικού συστήματος μπορεί να δημιουργήσει μεγάλη κίνηση μαζών, συνθήκες επαναστατικής κατάστασης και ενδεχόμενες εξεγέρσεις. Οπως, βεβαίως, εγκυμονείται και η αντίρροπη τάση, της ακόμα μεγαλύτερης οπισθοχώρησης και δράσης σε χειρότερες συνθήκες, τουλάχιστον για ένα διάστημα.

Σωστά λοιπόν σήμερα μπαίνει στο επίκεντρο της συζήτησης πώς θα είμαστε έτοιμοι να ανταποκριθούμε σε όλα τα ενδεχόμενα. Αυτό το Κόμμα σφυρηλατούμε, με πνεύμα κριτικής και αυτοκριτικής, με βάση τον μαρξισμό - λενινισμό, με πίστη στην εργατική τάξη και στον ιστορικό της σκοπό. Παίρνοντας υπόψη τον αρνητικό συσχετισμό, αλλά χωρίς να υποτασσόμαστε σε αυτόν, χωρίς να είναι σε καμία περίπτωση μια εύκολη υπόθεση στην καθημερινότητα.

Γιατί υπάρχει και άλλη θεώρηση των εξελίξεων, όπως αυτή που έκανε ένα «ναυάγιο της ταξικής πάλης» σε πάνελ, που έλεγε ότι «κάθε κρίση βγάζει τον καπιταλισμό πιο δυνατό», ότι «δεν μπορούμε να είμαστε κολλημένοι σε άλλες εποχές, περιμένοντας κάθε 30 χρόνια ο καπιταλισμός να γεννήσει επανάσταση» ή ότι πρέπει να παλέψουμε για «φιλελεύθερη λαϊκή δημοκρατία»...

Σήμερα κρινόμαστε πώς θα κατακτήσουμε την ικανότητα να αντιστοιχίζουμε την καθημερινή μας πράξη με τη στρατηγική μας, πώς θα γίνουμε πιο ικανοί να διαφωτίζουμε και να μαχόμαστε για την υπεροχή του σοσιαλισμού - κομμουνισμού, επιδρώντας σε περισσότερους εργάτες, ιδιαίτερα τους πρωτοπόρους, μέσα στις καθημερινές μικρές ή μεγάλες μάχες.

Εχουμε καθοδηγητική ευθύνη να βοηθήσουμε τα κομματικά μέλη να ανταποκρίνονται με μεγαλύτερη πληρότητα στο παραπάνω, παίρνοντας υπόψη ότι συζητούν για τη στρατηγική μας, ωστόσο πολλές φορές επειδή έφτασε εκεί η συζήτηση και όχι ως προϊόν σχεδιασμένης δουλειάς. Αποτυπώνονται ταυτόχρονα μια δυνατότητα και μια αδυναμία. Η δυνατότητα που γεννιέται από την ανάγκη της εποχής να δοθεί λύση στα αδιέξοδα του καπιταλισμού και πυροδοτεί την αγωνία του κόσμου για το «πώς θα καλυτερέψουν τα πράγματα». Η αδυναμία μας είναι να οργανώσουμε αυτήν τη συζήτηση, να εκλαϊκεύσουμε με επιχειρήματα βοηθώντας τους συντρόφους, που γίνονται δέκτες απόψεων σε συζητήσεις όπως «αυτό που λες δεν γίνεται» ή «πού έχει γίνει αυτό» ή «δες την ΕΣΣΔ». Που νιώθουν έτσι την πίεση για το «πιο εφικτό και άμεσο», πίεση που προέρχεται από τον αρνητικό συσχετισμό και το επίπεδο συνείδησης της πλειοψηφίας των εργαζομένων, την κοινωνική συνείδηση σήμερα.

Οι εργαζόμενοι μεγαλωμένοι σε συνθήκες καπιταλιστικής κυριαρχίας, σε συνθήκες αντεπανάστασης δύσκολα μπορούν να φανταστούν ότι θα ξημερώσει μέρα που θα δουλεύουν χωρίς «αφεντικό», πόσο μάλιστα να χτίσουν μια κοινωνία χωρίς κέρδος, εκμετάλλευση, με ουσιαστική συμμετοχή στην εξουσία. Ομως, όπως γράφουν και οι κλασικοί μας, «όπως δεν μπορούμε να κρίνουμε ένα άτομο από τη γνώμη που έχει το ίδιο για τον εαυτό του, έτσι δεν μπορούμε να κρίνουμε μια τέτοια εποχή ανατροπής από τη συνείδησή της».

Το σημερινό επίπεδο συνείδησης δεν αναιρεί την αναγκαιότητα του σοσιαλισμού. Εκεί εκπαιδευόμαστε σήμερα και όχι σε «κενό αέρος», σε διαπάλη με τους αστούς, το κράτος τους και τους μηχανισμούς τους, που σήμερα ετοιμάζονται να σερβίρουν ξανά τη σούπα της «φιλολαϊκής κυβέρνησης» για να ενσωματώσουν τη λαϊκή δυσαρέσκεια, ενώ παράλληλα εντείνεται η καταστολή προς το Κόμμα και τους πρωτοπόρους αγωνιστές.

Οι απαιτήσεις από εμάς ως στελέχη πολλαπλασιάζονται για να βοηθήσουμε τα κομματικά μέλη με το προσωπικό παράδειγμα, με οργανωτικά μέτρα, με συμβολή στον σχεδιασμό της δράσης της ΚΟΒ, να μάχονται για τη στρατηγική μας και όχι να τους χτυπάμε στοργικά την πλάτη λέγοντας «έτσι είναι ο κόσμος σήμερα, μην απογοητεύεσαι». Να στεκόμαστε μαχητικά στη διαπάλη, παροτρύνοντάς τους να μεταφέρουν την πείρα από αυτές τις συζητήσεις, να τους δίνουμε επιχειρήματα.

Παράλληλα πρέπει να κατανοείται βαθύτερα ο σκοπός της παρέμβασής μας στο εργατικό κίνημα, ο ρόλος μας στη συνδικαλιστική πάλη σε μια φάση που στην εργατική τάξη, με αυτήν την κοινωνική συνείδηση, απλώνεται η γκρίνια και το σιχτίρισμα. Οτι επιδιώκουμε να γινόμαστε ικανότεροι στη διαμόρφωση πλαισίων πάλης, στην επεξεργασία συνθημάτων, στην ανάληψη πρωτοβουλιών ώστε να δημιουργούνται προϋποθέσεις να τραβιούνται εργατικές μάζες στον αγώνα. Να μαθαίνουν την αξία της οργάνωσης, της αλληλεγγύης, της συλλογικότητας, να διαμορφώνουν ταξική συνείδηση. Διαδικασία στην οποία θα μεγαλώνει η αμφισβήτηση για τον ίδιο τον καπιταλισμό, το κράτος του, τα κόμματά του. Διαδικασία όπου ο εργάτης θα διαχωρίζει τα συμφέροντά του από τα «αφεντικά», για να ανοίγει ο δρόμος ώστε κάποια στιγμή να ζει χωρίς «αφεντικά».

Σε αυτόν τον δρόμο, θα λύνουμε προβλήματα που συναντάμε, όπως η ταύτιση του Διοικητικού Συμβουλίου με την κομματική ομάδα του σωματείου, να μη λύνει αυτή την εξόρμηση, την ανακοίνωση και την αφισοκόλληση, υποκαθιστώντας το ΔΣ. Αυτό δεν έχει να κάνει με απειρία, ούτε με ποσότητα δυνάμεων, αλλά με τη ροπή η κομματική δουλειά να περιορίζεται στο «άμεσο και εφικτό» και να μην εμπνέεται από τη δουλειά με βάση τη στρατηγική μας.

Παράδειγμα, στο Συνδικάτο Χημικής Βιομηχανίας Αττικής έχουμε θετική πείρα, προσπαθώντας να διαχωριστούν τα καθήκοντα αυτά και το ΔΣ να γίνει όργανο του κινήματος ουσιαστικά, που συσπειρώνει, παίρνει πρωτοβουλίες, συστηματοποιεί τη λειτουργία και με μηχανισμούς, οργανώνει την πάλη. Ενώ η κομματική ομάδα κάνει προσπάθεια να βαθύνει στη μελέτη εξελίξεων του κλάδου, να τροφοδοτεί το ΔΣ στο περιεχόμενο, στις ιεραρχήσεις, να μπολιάζει μέσα στις συνεδριάσεις του ΔΣ και των ΓΣ πλευρές από την αντιπαράθεση με την εργοδοσία, την κυβέρνηση, το κράτος. Παράλληλα να εξετάζει την πορεία οικοδόμησης σε χώρους, να ξεχωρίζει πρωτοπόρους εργάτες με προοπτική να ενταχθούν στο Κόμμα.

Με αυτό το πνεύμα να βελτιώσουμε την καθοδήγησή μας στα οργανωτικά και συνδικαλιστικά στελέχη. Σκεπτόμενοι ότι γινόμαστε πιο αξιόμαχοι όσο βαθαίνει η πίστη στον στόχο μας, αλλά και ότι δεν κάνουν όλοι για όλα. Είναι άλλο πράγμα να έχουμε απαιτήσεις με βάση τις δυνατότητες και άλλο να πηγαίνουμε ισοπεδωτικά σε όλους, χωρίς να παίρνουμε υπόψη τη συγκρότηση, την ικανότητα, τα ταλέντα, την κλίση κάποιου, πώς στέκεται στην οικογένεια, στην εργασία του. Με καθημερινή φροντίδα οι σύντροφοι να κατακτούν πράγματα, να γεμίζουν αυτοπεποίθηση, να δουλεύουμε μαζί με υπομονή όχι ρουτινιάρικα, με κουτάκια και με ανυπομονησία, παρασυρμένοι στο «άμεσο και εφικτό» της καθημερινής δράσης.

Η δουλειά της ΚΟΒ Κατασκευής της Γραμμής 4 του Μετρό συσσωρεύει πλούσια πείρα για το πώς δένουν αρμονικά η πολιτική και η συνδικαλιστική δουλειά. Το προηγούμενο διάστημα δόθηκαν μικρές και μεγάλες μάχες, με κορυφαία τη 18ήμερη απεργία τον Ιούλιο του 2024 με αιχμή τις αυξήσεις στους μισθούς σε όλες τις ειδικότητες, που όξυναν την αντιπαράθεση με την εργοδοσία (AVAX) στο μεγαλύτερο, αυτήν τη στιγμή, δημόσιο έργο στην Ελλάδα. Προσπαθήσαμε να «κυκλώσουμε» με όλα τα μέσα (ανακοινώσεις της ΚΟΒ και της ΤΕ Κατασκευών, αρθρογραφία στον «Ριζοσπάστη», Επερωτήσεις από την Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΚΚΕ στη Βουλή, ανακοινώσεις των σωματείων του κλάδου, παρεμβάσεις μέσα και έξω από τα εργοτάξια από στελέχη και βουλευτές του Κόμματος) ώστε να ανοίξει ο καβγάς μέσα στα εργοτάξια του Μετρό.

Ο ρόλος του κρίκου ΤΓ - Γραφείο ΚΟΒ έπαιξε και συνεχίζει να παίζει καθοριστικό παράγοντα στην οργάνωση κάθε μάχης που δόθηκε, καθώς και στα βήματα προόδου που μετράμε στη δουλειά της ΚΟΒ. Αφιερώνοντας χρόνο και τσαλαβουτώντας αρχικά σε αχαρτογράφητα νερά, με πολλά μέλη της ΚΟΒ χωρίς προηγούμενη εργασιακή πείρα ή πείρα από μεγάλους χώρους δουλειάς, η ΚΟΒ συλλογικά επεξεργάστηκε τη γραμμή της αντιπαράθεσης απέναντι στα ιδεολογήματα της εργοδοσίας. Προχώρησε η επεξεργασία, από τη μεριά της Κομματικής Ομάδας του Μετρό, του πλαισίου πάλης, που παίρνει υπόψη του τις πάρα πολλές ειδικότητες εργαζομένων.

Η αρχή έγινε με την αξιοποίηση των κεντρικών επεξεργασιών της Τομεακής Επιτροπής, που τις κατεβάσαμε στην ΚΟΒ. Στη συνέχεια και μετά το πρώτο άνοιγμα αυτές εμπλουτίστηκαν με νέα στοιχεία, παίρνοντας υπόψη τι «περπατάει» και τι όχι, πού απαιτούνται προσαρμογές με βάση τις συνθήκες και τις ιδιαιτερότητες του έργου. Οσο βάθαινε και βαθαίνει η συζήτηση μέσα στα εργοτάξια, προκύπτει συνεχώς η ανάγκη να απαντήσουμε σε νέα ζητήματα, πολλές φορές για θέματα που αφορούν πτυχές της ζωής των συναδέλφων και των οικογενειών τους πέρα από την καθημερινότητα του εργοταξίου.

Καθήκον του επόμενου διαστήματος είναι αυτές οι επεξεργασίες να εναρμονιστούν με τις Θέσεις του 22ου Συνεδρίου, άρα να φωτίζουν την προοπτική μέσα από την Προγραμματική μας αντίληψη. Να το φέρω με ένα παράδειγμα. Μας προβλημάτισε πώς θα απαντήσουμε στις ατελείωτες υπερωρίες, που έως έναν βαθμό τις «ζητάνε» οι εργαζόμενοι για να ενισχύσουν τα χαμηλά τους μεροκάματα. Η πρώτη απόπειρα απάντησης δεν βάθαινε αρκετά ώστε να οξύνει το πολιτικό κριτήριο. Συνοπτικά, κάπως απαντήσαμε σε αυτό το ζήτημα ως εξής: «Αυξάνεται η εκμετάλλευση, μεγαλώνει η επιβάρυνση της σωματικής και ψυχικής υγείας, για τις εκατόμβες νεκρών ως αποτέλεσμα της εντατικοποίησης».

Σωστά όλα αυτά και είναι πλευρές που μπορούν να ενταχθούν στο διεκδικητικό πλαίσιο πάλης του σωματείου, ή ακόμα να γίνει το τσιτάτο σε μια κουβέντα του πεντάλεπτου στην πύλη του εργοταξίου. Εδώ όμως χρειάζεται να φωτίσουμε με μαεστρία πώς η ένταση της εκμετάλλευσης πάει νύχι - κρέας με την κούρσα για την αύξηση του ποσοστού του κέρδους των μονοπωλιακών ομίλων. Οπότε καλούμαστε να εξηγήσουμε πώς τα προβλήματα που βιώνουν οι εργαζόμενοι είναι αποτέλεσμα του τρόπου οργάνωσης της παραγωγής, άρα όσο τα μέσα παραγωγής θα βρίσκονται στα χέρια της αστικής τάξης, οι ιδιοκτήτες τους θα ψάχνουν νέους τρόπους ώστε να αυξάνεται η εκμετάλλευση, η υπεραξία, ο υλικός πλούτος που εμείς παράγουμε και εκείνοι κλέβουν. Ταυτόχρονα, καθήκον μας είναι και σε αντιπαράθεση με τη σημερινή εμπειρία των εργαζομένων να φωτίσουμε την προοπτική, τον ρόλο της εργασίας στη σοσιαλιστική κοινωνία, τον πρωτοπόρο ρόλο που διαδραματίζει η εργατική τάξη στη νέα αυτή κοινωνία.

Μία επιπρόσθετη δυσκολία που καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε είναι αυτή της έλλειψης χρόνου. Οι υπερωρίες, ο οικογενειακός προγραμματισμός βάζουν σοβαρά εμπόδια στην επαφή μας με τους συναδέλφους και τον περίγυρο της Οργάνωσης πέρα από τις εργάσιμες ώρες.

Πρόβλημα που έως έναν βαθμό τελικά λύθηκε στην πράξη για την ΚΟΒ όταν μπήκε ως στόχος να εντάξουμε στο Κόμμα μία νέα κοπέλα από τον περίγυρο της Οργάνωσης. Αρχικά ήταν αρνητική και έβαζε ως εμπόδιο πως δεν μπορεί να αφιερώνει τον ίδιο χρόνο που «απαιτείται» από τα μέλη του Κόμματος.

Σταδιακά όμως, με την καταλυτική συμβολή μέλους της ΚΟΒ που την «χρεώθηκε», οργανώθηκε στο σωματείο, άρχισε να απεργεί, συμμετείχε σε πολλές κινητοποιήσεις, σε συσκέψεις κ.λπ. Ταυτόχρονα, η συστηματική και με οργανωμένο τρόπο συζήτηση μαζί της πάνω στη βάση του Προγράμματος του Κόμματος την οδήγησε στο συμπέρασμα πως μόνο με την οργανωμένη πάλη και τον συλλογικό αγώνα ανοίγει ο δρόμος για την προοπτική, και έκανε το βήμα να οργανωθεί στο Κόμμα.

Εδώ ξεχωρίζουμε την παραδειγματική δουλειά του μέλους της ΚΟΒ που την «χρεώθηκε» και την κινητοποίησε, καθώς και την επιμονή στην οργανωμένη συζήτηση πάνω στο Πρόγραμμα, ώστε να αντιληφθεί τι σημαίνει «κομματικός χρόνος». Στοιχείο που επιβεβαιώνει τις Θέσεις του Συνεδρίου ότι είναι αναγκαίο να μπολιάσουμε τον περίγυρο της Οργάνωσης με το Πρόγραμμα του Κόμματος.

Η έλλειψη ελεύθερου χρόνου δημιουργεί δυσκολίες και μέσα στην Οργάνωση. Συχνά συναντάμε τον τεχνητό διαχωρισμό του «κομματικού χρόνου» από τον προσωπικό. Από το ΤΓ και την ΤΕ έως το Γραφείο της ΚΟΒ προκύπτει η απαίτηση να σταθούμε πάνω από την Οργάνωση και με καθοδηγητική βοήθεια, αλλά και το παράδειγμα να φωτίσουμε πως δεν διαχωρίζεται ο προσωπικός χρόνος από τον κομματικό. Χρειάζεται να διαμορφώσουμε το πλαίσιο μέσα στο οποίο θα γίνεται αντιληπτό ότι τα καθήκοντα της ΚΟΒ με τις ανάγκες και τις επιλογές της προσωπικής ζωής δεν αποτελούν δύο αντικρουόμενες συνθήκες.

Αυτό φυσικά απαιτεί να παρθούν μέτρα λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαιτερότητες του κάθε μέλους, όπως για τους νέους γονείς, τους μεταπτυχιακούς φοιτητές κ.λπ. Εμπρακτα να εκφράζεται βοήθεια, μέσα πάντα στα συλλογικά πλαίσια λειτουργίας της Οργάνωσης, ώστε να ανακόπτεται η όποια τάση αποστράτευσης όταν αλλάζουν οι όροι ζωής των συντρόφων μας.

Ενα θετικό παράδειγμα από την ΚΟΒ είναι η πραγματοποίηση εκδήλωσης με θέμα την κατασκευή του Μετρό της Μόσχας. Τα μέλη της Οργάνωσης που ανέλαβαν να οργανώσουν την εκδήλωση χρειάστηκε να αφιερώσουν πάρα πολύ χρόνο για ψάξιμο, μετάφραση κειμένων, μελέτη, συνεργασία μεταξύ τους και γράψιμο για να πραγματοποιηθεί εν τέλει μια άρτια εκδήλωση. Από την προετοιμασία της εκδήλωσης κρατάμε πρώτον τη δυνατότητα να συνδυάζουμε καθήκοντα, χωρίς να τσιγκουνευόμαστε χρόνο και κόπο. Δεύτερον τη δυνατότητα μιας ΚΟΒ, με την απαραίτητη καθοδηγητική βοήθεια, να διοργανώνει πρωτοποριακές εκδηλώσεις που βοηθούν να απευθύνεσαι σε ένα ευρύτερο ακροατήριο.