Εξόφθαλμες αποκλίσεις ανάμεσα σε διαφορετικές καταγραφές και κυρίως ανάμεσα στα στοιχεία και στην πραγματικότητα που ζουν εργαζόμενοι και άνεργοι
Την ίδια ώρα, οι δικαιούχοι επιδόματος ανεργίας είναι ελάχιστοι από το σύνολο των καταγεγραμμένων ανέργων, με τους κόφτες κυβέρνησης - ΔΥΠΑ, ενώ και όσοι το παίρνουν αντιμετωπίζουν τις «παρενέργειες» του συστήματος της προπληρωμένης κάρτας, που έχει θέσει σε εφαρμογή η κυβέρνηση, με πρόσχημα την «ενίσχυση της διαφάνειας» και την «αντιμετώπιση της «φοροδιαφυγής».
Τα ...ευοίωνα νέα για τη μείωση της ανεργίας προέρχονται, κατά βάση, από τις μηνιαίες εκτιμήσεις της ΕΛΣΤΑΤ. Ομως η Ερευνα Εργατικού Δυναμικού, πλήρως εναρμονισμένη με την ευρωπαϊκή νομοθεσία και τη μεθοδολογία της Eurostat, κάνει τους ανέργους ...αόρατους.
Συγκεκριμένα, οι ντιρεκτίβες για τη στατιστική εκτίμηση της ανεργίας προβλέπουν τα εξής: Για να καταγραφεί κάποιος ως «απασχολούμενος», αρκεί να έχει εργαστεί έστω και μία ώρα κατά τη διάρκεια της εβδομάδας αναφοράς. Αντίστοιχα, για να καταγραφεί κάποιος ως «άνεργος» πρέπει όχι μόνο να μην έχει χαρακτηριστεί «απασχολούμενος», αλλά και να δηλώνει «άμεσα διαθέσιμος» για εργασία, ή να αναζητεί «ενεργά εργασία τις τελευταίες 4 εβδομάδες».
Ετσι, στα ...«ιστορικά χαμηλά» ποσοστά της ανεργίας δεν υπολογίζονται όσοι έτυχε να κάνουν ένα μεροκάματο την εβδομάδα κατά την οποία έγινε η έρευνα, ούτε όσοι άνεργοι έχουν αποθαρρυνθεί και δεν αναζητούν πια «ενεργά» δουλειά.
Με τον τρόπο αυτό προκύπτει η εκτίμηση του δείκτη ανεργίας. Στην πιο πρόσφατη από αυτές, για τον Μάιο του 2025, η ΕΛΣΤΑΤ εκτίμησε το ποσοστό ανεργίας στο 7,9% και τον αριθμό των ανέργων σε 370.369 άτομα. Για τον ίδιο μήνα όμως (Μάιος 2025), τα στοιχεία της ΔΥΠΑ έδιναν μια πολύ διαφορετική εικόνα...
Στο μητρώο της ΔΥΠΑ καταγράφηκαν 741.006 εγγεγραμμένοι άνεργοι, δηλαδή διπλάσιος αριθμός από αυτόν της εκτίμησης της ΕΛΣΤΑΤ. Μάλιστα, ο αριθμός των εγγεγραμμένων ανέργων δεν αντιπροσωπεύει θεαματική μείωση σε σύγκριση με τον Απρίλιο του 2025 (811.324 εγγεγραμμένοι άνεργοι), πολύ περισσότερο σε σύγκριση με τον αντίστοιχο μήνα του προηγούμενου έτους (794.752 εγγεγραμμένοι άνεργοι τον Μάιο του 2024).
Για τις αποκλίσεις αυτές, που θέλουν τα ποσοστά ανεργίας να μειώνονται ραγδαία, ενώ ο αριθμός των εγγεγραμμένων ανέργων εμφανίζει πολύ πιο μικρές διαφορές, ευθύνονται τα «μαγικά» των κυβερνήσεων και της ΕΕ, που βαφτίζουν «απασχόληση» τη μία ώρα δουλειάς και θέτουν αυστηρές προϋποθέσεις προκειμένου να χαρακτηριστεί κάποιος άνεργος.
Για τον δε Ιούνιο δεν είναι δυνατόν να γίνει σύγκριση, καθώς η ΕΛΣΤΑΤ ανέβαλε τη δημοσίευση του δείκτη, κάνοντας λόγο για «ασυνήθιστες διακυμάνσεις» που «δεν φαίνεται να αποτυπώνουν την εικόνα της αγοράς εργασίας».
Σύμφωνα πάντως με τα στοιχεία της ΔΥΠΑ για τον Ιούνιο, από τους 754.325 εγγεγραμμένους ανέργους επίδομα έλαβαν μόλις οι 96.636, δηλαδή το 12,8%. Το ποσοστό κινείται στα ίδια πάνω - κάτω επίπεδα όλους τους μήνες, με την μεγάλη πλειοψηφία των ανέργων να μη δικαιούνται το σχετικό επίδομα, καθώς δεν πληρούν τις προϋποθέσεις για τη χορήγησή του.
Σοβαρές περιπλοκές στην προσπάθειά τους να διαχειριστούν στοιχειώδεις ανάγκες τους αντιμετωπίζουν, όμως, και όσοι άνεργοι λαμβάνουν το επίδομα, μετά την εφαρμογή του συστήματος της προπληρωμένης κάρτας.
Κυβέρνηση και ΔΥΠΑ έχουν αποφασίσει να καταβάλλεται το επίδομα ανεργίας - όπως και πλήθος άλλων επιδομάτων που χορηγεί ο ΟΠΕΚΑ - μέσω πιστώσεων σε προπληρωμένη κάρτα. Οι άνεργοι δικαιούχοι του επιδόματος μπορούν να κάνουν ανάληψη σε μετρητά μόνο για το 50% του επιδόματος, ενώ το υπόλοιπο 50% θα δαπανάται αποκλειστικά μέσω της χρήσης της κάρτας για αγορά αγαθών και υπηρεσιών.
Με τον τρόπο αυτό, το μισό ποσό του επιδόματος δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί για βασικά και ανελαστικά έξοδα, όπως είναι για παράδειγμα το ενοίκιο ή η δόση του στεγαστικού δανείου. Ετσι, η κυβέρνηση επιβάλλει ασφυκτικούς όρους σε ανθρώπους που πασχίζουν να τα βγάλουν πέρα με ένα πενιχρό επίδομα που χορηγείται για λίγους μόνο μήνες, στο όνομα της «διαφάνειας» και της «μάχης κατά της φοροδιαφυγής».
Οσο για την «απλοποίηση» της διαδικασίας χορήγησης του επιδόματος που υποσχέθηκε η κυβέρνηση, ο νέος τρόπος καταβολής έχει επιδεινώσει την κατάσταση. Η ψηφιακή κάρτα έχει επιτείνει το πρόβλημα των καθυστερήσεων στην καταβολή του επιδόματος. Στο χρονικό διάστημα για τη διεκπεραίωση των αιτήσεων των ανέργων έχει προστεθεί και η καθυστέρηση που συνεπάγεται η έκδοση, αποστολή και ενεργοποίηση της κάρτας.
Επίσης, άνεργοι που είδαν τις αιτήσεις τους να εγκρίνονται περίμεναν για βδομάδες να φτάσει στα χέρια τους η κάρτα. Στις περιπτώσεις, μάλιστα, που παρουσιάζονται προβλήματα με την ταχυδρομική αποστολή της, οι άνεργοι καλούνται να κλείσουν ραντεβού στις τράπεζες για να την παραλάβουν, κάτι που καθυστερεί ακόμα περισσότερο τη διαδικασία.
Με αυτά κι αυτά, οι άνεργοι υπολογίζουν πως το διάστημα από την αίτησή τους στη ΔΥΠΑ μέχρι να έχουν διαθέσιμο το επίδομα μπορεί να μεσολαβήσουν από μερικές βδομάδες μέχρι δύο μήνες, με την επιβίωσή τους για το συγκεκριμένο διάστημα να αποτελεί μια δύσκολη εξίσωση...
Από παλαιότερη κινητοποίηση στην Κρήτη |
Με κοινή τους ανακοίνωση, απευθύνουν κάλεσμα αγώνα για το ζήτημα του επιδόματος ανεργίας κόντρα στην κυβέρνηση και τους αντεργατικούς νόμους.
Καθώς η αντίστροφη μέτρηση για το τέλος της σεζόν ξεκινά, χιλιάδες εποχικοί εργαζόμενοι στα ξενοδοχεία των τουριστικών περιοχών της χώρας θα βρεθούν ξανά στην ανεργία. Το αντεργατικό νομοθετικό πλαίσιο που βρίσκεται σε ισχύ, έχει περιορίσει τη διάρκεια της χορήγησης του επιδόματος ανεργίας σε τρεις μόλις μήνες ετησίως.
Ετσι, από το φθινόπωρο που θα απολυθούν μέχρι την επόμενη σεζόν που θα ξαναπιάσουν δουλειά, οι εργαζόμενοι δικαιούνται το επίδομα για τους μισούς περίπου μήνες της ανεργίας τους. Το υπόλοιπο διάστημα μένουν χωρίς κανένα εισόδημα.
Οι συνδικαλιστές επισημαίνουν τις ευθύνες των πλειοψηφιών στα ΔΣ των Σωματείων Ξενοδοχοϋπαλλήλων της Κρήτης και στη Διοίκηση της Ομοσπονδίας (ΠΟΕΕΤ).
Οι δυνάμεις των ΠΑΣΚΕ - ΔΑΚΕ - ΣΥΡΙΖΑ «εδώ και πάνω από 10 χρόνια καλλιεργούν αναμονή κι εφησυχασμό», σχολιάζουν. «Πέρυσι έλεγαν για δήθεν "θετικά μέτρα" που η κυβέρνηση ετοιμάζει, ύστερα από ενέργειές τους. Φέτος, μετά από συνάντηση που πραγματοποίησαν με τις υπουργούς Εργασίας και Τουρισμού, δήλωναν "ιδιαίτερα ευχαριστημένοι"», υπενθυμίζουν.
Οι ίδιες δυνάμεις έχουν υπογράψει τοπικές Συλλογικές Συμβάσεις που προβλέπουν 7ήμερη εργασία και κατάργηση της 11ωρης ανάπαυσης μεταξύ των βαρδιών, όπως αυτές στη Ρόδο και το Λασίθι, ενώ ευθυγραμμίζονται με τον στόχο της «βιωσιμότητας του τουρισμού» στο όνομα του οποίου κυριαρχούν άθλιες συνθήκες αμοιβής και εργασίας για το προσωπικό στα ξενοδοχεία.
Τελευταίο δείγμα γραφής των εν λόγω συνδικαλιστικών δυνάμεων στην Κρήτη, αποτελεί η σύσκεψη φορέων που συνδιοργάνωσαν μαζί με τις Ενώσεις Ξενοδόχων του νησιού και την Περιφέρεια με αιχμή το επίδομα ανεργίας των εποχικών. «Τέτοια η ενότητα, η σύμπνοια και οι φιλοφρονήσεις μεταξύ εργοδοτών, συνδικαλιστικών πλειοψηφιών, Περιφέρειας και των κομμάτων τους (δηλαδή όλων αυτών που έχουν ενταφιάσει το ταμείο ανεργίας), που εκδόθηκε κοινό ψήφισμα», σχολιάζουν ΔΑΣ και «Ταξική Ενότητα».
Στο ψήφισμα αυτό, γίνεται λόγος για «δίκαιη αναθεώρηση των κριτηρίων χορήγησής του, με βάση τον συνολικό χρόνο εργασίας», καθώς η σημερινή κατάσταση «αποθαρρύνει νέους να ενταχθούν ή να παραμείνουν στον κλάδο» και «δημιουργεί έντονα προβλήματα στελέχωσης των ξενοδοχείων».
Ετσι, ξεγράφουν τα αιτήματα των εργαζομένων για επαναφορά του επιδόματος για όλο το διάστημα της ανεργίας, για αύξηση του ποσού του επιδόματος και για κατάργηση της φορολόγησής του. Στη θέση τους βάζουν την πρόταση για αναλογικό επίδομα με βάση τα ένσημα που μάζεψε κάθε ξενοδοχοϋπάλληλος το καλοκαίρι, με «κατώφλι» τους 3 μήνες και «ταβάνι» τους 5 μήνες.
Στο πλαίσιο αυτό, οι διοργανωτές της σύσκεψης δεν άφησαν καν τον εκπρόσωπο της ΔΑΣ να τοποθετηθεί επί του ψηφίσματος, από φόβο «μήπως χαλάσει το φιλικό κλίμα "εργασιακής ειρήνης" και "κοινωνικού εταιρισμού" που επικρατούσε».
«Ως εδώ! Δεν θα τους περάσει! Το ταμείο ανεργίας δεν το χαρίζουμε στους ξενοδόχους και τις κυβερνήσεις! Το κατακτήσαμε με σκληρούς αγώνες! Δεν πάμε πίσω από την επαναφορά του ταμείου στα προ μνημονίων επίπεδα με διάρκεια όλο το διάστημα της ανεργίας και να είναι αφορολόγητο», τονίζουν ΔΑΣ και «Ταξική Ενότητα» και καλούν σε πάλη για:
- Να διασφαλιστεί η ένταξη των εποχικών εργαζομένων στο ταμείο ανεργίας χωρίς όρους και προϋποθέσεις με επίδομα 600 ευρώ για όσο διαρκεί η ανεργία.
- Το ταμείο ανεργίας να είναι αφορολόγητο.
- Να αναγνωριστούν ως εποχική εργασία, με αντίστοιχα δικαιώματα, οι συμβάσεις ορισμένου χρόνου των εργαζομένων που δουλεύουν εποχικά στα ξενοδοχεία 12μηνης λειτουργίας.