2025 The Associated Press. All

Ενώ η Βραζιλία αρχικά δεν επρόκειτο να αντιμετωπίσει επιπρόσθετους τελωνειακούς δασμούς πάνω από το 10%, που εφαρμόζεται πλέον σε μεγάλο μέρος των προϊόντων που εισάγονται στην αμερικανική αγορά, ο πρόεδρος Τραμπ κατόπιν ανακοίνωσε την πρόθεσή του να τους αυξήσει στο 50% - επίπεδο υψηλότερο από ό,τι σε οποιαδήποτε άλλη χώρα - εκφράζοντας «οργή» για τη δίωξη που άσκησε η βραζιλιάνικη δικαιοσύνη στον ακροδεξιό πρώην πρόεδρο Ζ. Μπολσονάρου για την απόπειρα πραξικοπήματος μετά την ήττα του στις προεδρικές εκλογές του 2022.

Αν και οι τελωνειακοί δασμοί προκάλεσαν έντονη αντίδραση στην Μπραζίλια, με τον πρόεδρο Λούλα ντα Σίλβα να καταγγέλλει αμερικανική επίθεση στην «εθνική κυριαρχία» της χώρας, η κυβέρνησή του εμφανίζεται να υποβαθμίζει τον αντίκτυπο που θα έχουν.

Το διάταγμα Τραμπ προβλέπει εξαιρέσεις για κατηγορίες αγαθών, από τον χυμό πορτοκαλιού έως την Ενέργεια και την αεροναυπηγική βιομηχανία. Σύμφωνα με την κυβέρνηση της Βραζιλίας, μόλις το 36% των προϊόντων που εξάγει η χώρα στην αγορά των ΗΠΑ υπόκειται στους νέους τελωνειακούς δασμούς.

Ωστόσο άλλοι τομείς - κλειδιά, όπως αυτός του καφέ, θα υποστούν δασμούς 50%.

Στο μεταξύ, η πρόεδρος και ο υπουργός Οικονομικών της Ελβετίας ταξίδεψαν χθες στην Ουάσιγκτον για να παρουσιάσουν «μια πιο ελκυστική προσφορά» στον Λευκό Οίκο, σε μια προσπάθεια της τελευταίας στιγμής να μειώσουν τους υψηλούς δασμούς 39% που ανακοίνωσε την περασμένη εβδομάδα ο Ντ. Τραμπ.

Για χθες είχε προγραμματιστεί συνάντηση της Ελβετής Προέδρου, Κάριν Κέλερ-Σούτερ με τον ΥΠΕΞ των ΗΠΑ, Μ. Ρούμπιο.

Εάν το δασμολογικό ποσοστό 39% τεθεί σε ισχύ σε όλους τους τομείς - συμπεριλαμβανομένων των φαρμακευτικών προϊόντων - «θα τεθεί σε κίνδυνο έως και το 1% της οικονομικής παραγωγής της Ελβετίας μεσοπρόθεσμα», σύμφωνα με το Bloomberg Economics.

Ο χρυσός, η γεωργία, τα αεροσκάφη, τα φάρμακα και η ενέργεια είναι μόνο μερικοί από τους τομείς που ενδέχεται να συζητηθούν στις συνομιλίες, καθώς ο Πρόεδρος Τραμπ έχει εκφράσει έντονη δυσαρέσκεια για το εμπορικό πλεόνασμα της Ελβετίας έναντι των ΗΠΑ, ύψους 38 δισ. δολαρίων, το οποίο θεωρείται το κύριο εμπόδιο για οποιαδήποτε συμφωνία. Η φύση του τεράστιου χάσματος - που οφείλεται κυρίως στον χρυσό, τα φάρμακα, τα ρολόγια και τα ιατρικά μηχανήματα - σημαίνει ότι είναι απίθανο να μειωθεί γρήγορα.

Οι δασμοί σε τομείς κρίσιμους για την εθνική ασφάλεια ήρθαν για να μείνουν και είναι «απίθανο να αρθούν» αναφέρει η έκθεση του Κέντρου Γεωπολιτικής της JPMorgan Chase, ενώ προσδιορίζει τον πραγματικό δασμολογικό συντελεστή κοντά στο 22%.

Οι δασμοί θεωρούνται ζωτικής σημασίας για την ενίσχυση της βιομηχανικής βάσης των ΗΠΑ σε στρατηγικούς τομείς, όπως οι ημιαγωγοί και η αμυντική βιομηχανία, καθιστώντας απίθανη μια κατάργηση ακόμη και μετά τη θητεία του Προέδρου Τραμπ, ανέφερε η έκθεση.

Η έκθεση τονίζει ότι οι δασμοί δεν είναι πρωτίστως ένα πολιτικό εργαλείο διαπραγμάτευσης και παρότι οι πρόσφατες εμπορικές συμφωνίες έχουν τροφοδοτήσει ελπίδες ότι ο Λευκός Οίκος μπορεί τελικά να μαλακώσει τη στάση του, «θα ήταν λάθος να υποθέσουμε ότι οι ΗΠΑ επιστρέφουν σε μια εποχή χαμηλών δασμών και στην επιδίωξη ολοκληρωμένων συμφωνιών ελεύθερων συναλλαγών».

«Ακόμα κι αν ο επόμενος πρόεδρος των ΗΠΑ υποστηρίξει μια προσέγγιση εμπορικής πολιτικής πριν από το 2017, θα αντιμετωπίσει μια σειρά από προκλήσεις όσον αφορά την χαλάρωση της δασμολογικής δομής της κυβέρνησης Τραμπ», σημειώνεται επίσης.

Καθώς περνάει ο καιρός, οι επιχειρηματικοί όμιλοι αναμένεται να αναπροσαρμόσουν τις επενδύσεις τους αναλόγως, μειώνοντας τις πιθανότητες επιστροφής στο προηγούμενο εμπορικό καθεστώς.

Η JPMorgan ξεκίνησε το Κέντρο Γεωπολιτικής τον Μάιο για να συνδράμει τις επιχειρήσεις να διαχειριστούν τις παγκόσμιες γεωπολιτικές εντάσεις. Επικεφαλής του είναι ο Derek Chollet, που έχει υπηρετήσει στο Πεντάγωνο, το Υπουργείο Εξωτερικών, τον Λευκό Οίκο και το Κογκρέσο.

Επιβεβαιώνοντας το γεωπολιτικό «μπάσιμο» των ΗΠΑ και της ΕΕ στον Νότιο Καύκασο, αμφισβητώντας την επιρροή της Ρωσίας, η Αρμενία ανακοίνωσε ότι ο πρωθυπουργός της, Ν. Πασινιάν, θα έχει συνομιλίες σήμερα και αύριο στην Ουάσιγκτον με τον Πρόεδρο των ΗΠΑ, Ντ. Τραμπ, και τον ηγέτη του Αζερμπαϊτζάν, Ιλχάμ Αλίεφ, σχετικά με τη «συνθήκη ειρήνης».

Σύμφωνα με την ανακοίνωση του Γερεβάν, ο πρωθυπουργός της Αρμενίας θα συναντηθεί με τον Πρόεδρο των ΗΠΑ και θα συμμετάσχει σε τριμερείς συνομιλίες με τον Τραμπ και τον Πρόεδρο του Αζερμπαϊτζάν «με στόχο την προώθηση της ειρήνης, της ευημερίας και της οικονομικής συνεργασίας στην περιοχή». Μέχρι χθες το Αζερμπαϊτζάν δεν είχε επιβεβαιώσει επίσημα ότι ο Αλίεφ θα ταξιδέψει στις ΗΠΑ.

Πασινιάν και Αλίεφ είχαν συναντηθεί στο Αμπου Ντάμπι τον περασμένο μήνα, παρακάμπτοντας τη Μόσχα ως διαμεσολαβητή, παρά τις τριμερείς συμφωνίες Ρωσίας - Αρμενίας - Αζερμπαϊτζάν μετά τον πόλεμο του 2020 στο Ναγκόρνο Καραμπάχ.

Οι συνομιλίες έχουν «σκοντάψει» λόγω των απαιτήσεων του Αζερμπαϊτζάν να γίνουν αλλαγές στο αρμενικό Σύνταγμα, ώστε να αποκλειστούν οι αξιώσεις επί του Ναγκόρνο Καραμπάχ. Οι διαπραγματεύσεις αφορούν επίσης τον Διάδρομο Ζανγκεζούρ, που θα διασχίζει τη νότια Αρμενία και θα ενώνει το Αζερμπαϊτζάν με τον αζέρικο θύλακα του Ναχιτσεβάν, όπου κατοικούν περίπου μισό εκατομμύριο Αζέροι και συνορεύει με το Ιράν. Το Αζερμπαϊτζάν ζητά τον πλήρη έλεγχο του Διαδρόμου, με την Αρμενία να αντιδρά κάνοντας λόγο για παραβίαση της κυριαρχίας της. Αντίθετο είναι και το Ιράν, ενώ η Ρωσία επιδιώκει ρόλο «εγγυήτριας ασφαλείας» του Διαδρόμου, διατηρώντας το γεωπολιτικό της «πάτημα» στον Νότιο Καύκασο.

Δεν είναι σαφές αν στην παρούσα φάση και πριν τη συνάντηση με τον Τραμπ έχουν επιλυθεί όλα τα εκκρεμή ζητήματα. Πάντως, ΗΠΑ και ΕΕ έχουν προτείνει ο έλεγχος του Διαδρόμου Ζανγκεζούρ (logistics κ.λπ.) να περάσει στις ΗΠΑ, ως «ουδέτερο παίκτη».

Την αμερικανική πρόταση παρουσίασε πρόσφατα ο πρέσβης των ΗΠΑ στην Τουρκία, Τομ Μπάρακ, λέγοντας ότι Αρμενία και Αζερμπαϊτζάν, με την εμπλοκή και της Τουρκίας, «τσακώνονται για έναν δρόμο 32 χιλιομέτρων (...) εδώ και δέκα χρόνια». Ως «λύση», που θα δώσει ώθηση συνολικότερα στις διαπραγματεύσεις Αρμενίας - Αζερμπαϊτζάν, παρουσίασε το «να αναλάβουν οι ΗΠΑ τη διαχείριση (...) με μίσθωση για 100 χρόνια, και μπορείτε να τον μοιράζεστε με όλους».

Ενδεχόμενος έλεγχός του από τις ΗΠΑ απειλεί να διακόψει τη δυνατότητα χερσαίας διασύνδεσης μεταξύ Ρωσίας και Ιράν μέσω αρμενικού εδάφους.

Πάντως η Αρμενία «δεν έχει συζητήσει και δεν συζητά την εξωτερική ανάθεση της διαχείρισης του κυρίαρχου εδάφους της σε τρίτους», είχε δηλώσει εκπρόσωπος της κυβέρνησης.

Σε ένα τέτοιο φόντο, μεταξύ 12 και 20 Αυγούστου θα πραγματοποιηθεί η στρατιωτική άσκηση «Eagle Partner 2025» στην Αρμενία, όπου «θα συμμετάσχουν στρατιωτικοί από την ειρηνευτική ταξιαρχία των Ενόπλων Δυνάμεων της Δημοκρατίας της Αρμενίας, τον Στρατό Ευρώπης και Αφρικής των ΗΠΑ και την Εθνοφρουρά του Κάνσας».

Σύμφωνα με την πρεσβεία των ΗΠΑ, «σκοπός της άσκησης είναι η ενίσχυση της διαλειτουργικότητας των μονάδων που συμμετέχουν σε διεθνείς ειρηνευτικές αποστολές, η ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών στον έλεγχο και στις τακτικές επικοινωνίες και η βελτίωση της ετοιμότητας της ειρηνευτικής μονάδας των Ενόπλων Δυνάμεων της Αρμενίας».