Στη Βουλή για ψήφιση πηγαίνει την ερχόμενη Δευτέρα το αντιαγροτικό νομοσχέδιο ή πολυνομοσχέδιο αν θέλετε, για τις γεωργικές ασφαλίσεις που φέρει τον τίτλο: «Εθνικό Σύστημα Προστασίας της Αγροτικής Δραστηριότητας και άλλες διατάξεις». Οπως έγινε γνωστό, η συζήτηση θα διαρκέσει μέχρι την Πέμπτη.

Το ζήτημα είναι ότι η κυβέρνηση προωθεί ένα ακόμα αντιδραστικό νομοσχέδιο, το οποίο επί της ουσίας ανοίγει το δρόμο για την ιδιωτικοποίηση των Ελληνικών Γεωργικών Ασφαλίσεων (δηλαδή του ΕΛΓΑ), επιβάλλοντας παράλληλα μεγαλύτερα «χαράτσια» για μικρότερη ασφαλιστική κάλυψη της αγροτικής και κτηνοτροφικής παραγωγής. Κι αυτό θα γίνει πράξη από τις αρχές του 2002. Με το νομοσχέδιο αυτό, που χωρίζεται σε δύο μέρη, επιχειρείται πρωτίστως όσον αφορά στον ΕΛΓΑ να υλοποιηθούν με συνοπτικές πλέον διαδικασίες οι επιταγές της Ευρωπαϊκής Ενωσης και του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου. Επιταγές που επιβάλλουν την ιδιωτικοποίηση και τη μείωση της ασφαλιστικής κάλυψης, στο όνομα του ελεύθερου ανταγωνισμού. Τα «σπασμένα», βέβαια, θα κληθούν να πληρώσουν πολύ ακριβά οι αγροτοκτηνοτρόφοι. Οσον αφορά στο δεύτερο μέρος, που λέγεται «λοιπές» διατάξεις, σ' αυτό περιλαμβάνονται μια σειρά από κραυγαλέα εκσυγχρονιστικά τερτίπια.

Με βάση τα όσα περιλαμβάνει το υπό ψήφιση νομοσχέδιο, ο ΕΛΓΑ υποβαθμίζεται και εντάσσεται σε ένα νέο σύστημα, όπου θα έχει πλέον λόγο η ιδιωτική πρωτοβουλία, δηλαδή τα κέρδη. Με άλλα λόγια, σ' αυτό το νέο σύστημα, το οποίο θα λέγεται «Εθνικό Σύστημα Προστασίας της Αγροτικής Δραστηριότητας» με τον τίτλο «Ησίοδος», θα μπορούν να συμμετέχουν και ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρίες, που προφανώς δεν ενδιαφέρονται για τη βελτίωση της ασφαλιστικής κάλυψης της αγροτικής και κτηνοτροφικής παραγωγής. Επίσης, δημιουργείται «Οργανισμός Αντασφάλισης και Συντονισμού των φορέων του "Ησίοδος"» με το διακριτικό τίτλο «ΟΑΣΙΣ». Τα παραπάνω, εκτός των άλλων, σημαίνουν ότι ανοίγει διά νόμου ο δρόμος για την είσοδο ιδιωτικών ασφαλιστικών εταιριών στον αγροτοκτηνοτροφικό τομέα, οι οποίες θα έχουν και επιδότηση ασφαλίστρου, για να μην «κλονίζονται» τα κέρδη τους.

Το θέμα, βέβαια, είναι πως με βάση τα όσα προβλέπονται στο νομοσχέδιο, οι αγροτοκτηνοτρόφοι θα πρέπει στο εξής να πληρώνουν αυξημένα «χαράτσια» και στον ΕΛΓΑ και σε ιδιωτικές εταιρίες, ή ό,τι άλλο προκύψει, για να έχουν πάλι μια μερική ασφαλιστική κάλυψη της παραγωγής τους. Και τα «χαράτσια» ο ΕΛΓΑ θα τα εισπράττει μέσω υποχρεωτικών δηλώσεων καλλιέργειας για τη φυτική παραγωγή, όπου η εισφορά θα καθορίζεται ανάλογα με την περιοχή, την καλλιέργεια και τη συχνότητα κινδύνου. Ακόμα, ζημιές μέχρι το 20% της παραγωγής για τους κατά κύριο επάγγελμα αγρότες και μέχρι 30% για τους λοιπούς παραγωγούς δε θα αποζημιώνονται. Αν, μάλιστα, κάποιος θέλει επιπρόσθετη ασφαλιστική κάλυψη - πάλι δε θα καλύπτει το 100% της ζημίας - θα πρέπει να πληρώνει επιπλέον τις ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρίες ή τον ΕΛΓΑ, στην περίπτωση που δεν υπάρξει ιδιωτικό ενδιαφέρον. Για την κτηνοτροφία προβλέπεται μια ύπουλη δυνατότητα προαίρεσης, αλλά αν είναι να καταβληθεί αποζημίωση, τότε ισχύουν όλα τα παραπάνω. Το ίδιο ισχύει και για τα θερμοκήπια. Η δυνατότητα προαίρεσης αυτή όμως ισχύει αν οι στάβλοι και τα θερμοκήπια ασφαλιστούν στις ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρίες για πέντε τουλάχιστον ασφαλιστικούς κινδύνους.

Το ότι τελικά θα μειωθεί η ασφαλιστική κάλυψη της αγροτικής παραγωγής ομολογείται και στην αιτιολογική έκθεση του νομοσχεδίου. Εκεί αναφέρεται ότι δε θα αποζημιώνονται οι πολυάριθμες μικρές ζημιές, χωρίς να διευκρινίζεται ποιες θεωρούνται «μικρές» ζημιές. Κι αναφέρεται επίσης πως η κάλυψη μικρών ζημιών θα αποστερούσε πολύτιμους πόρους για την κάλυψη σοβαρών ζημιών και τη δημιουργία αποθεματικών! Πάντως, όλο το μέρος του νομοσχεδίου για τον ΕΛΓΑ, η προώθηση των αντιαγροτικών στόχων θα γίνει σταδιακά μετά την ψήφισή του με πάρα πολλά Προεδρικά Διατάγματα και Κοινές Υπουργικές Αποφάσεις. Πράγμα που δείχνει ότι η κυβέρνηση προσπαθεί να συγκαλύψει τις πραγματικές επιδιώξεις της. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι πως ο υπουργός Γεωργίας αποφεύγει μέχρι τώρα να ανακοινώσει ποιο θα είναι το ύψος των εισφορών. Αυτό που έχει γίνει γνωστό μέχρι τώρα είναι ότι το ύψος της εισφοράς πιθανότατα θα είναι από 1% μέχρι 5%, ανάλογα με την περιοχή. Αλλά και το ύψος της εισφοράς θα μπορεί να αυξηθεί κατά το δοκούν κάθε χρόνο με σχετική Υπουργική Απόφαση.

Εκτός των παραπάνω, πρέπει να σημειωθεί ότι με το νομοσχέδιο εισάγονται δύο νέοι όροι. Ο όρος «καταστροφικός φυσικός κίνδυνος», αντί του «φυσικού κινδύνου» που υπήρχε, και ο όρος «κατ' έκταση και ένταση». Η εισαγωγή αυτού του νέου όρου, σε συνδυασμό με τη γενικόλογη ή σκόπιμα ασαφή διατύπωση που υπάρχει στο σχετικό άρθρο του Ν. 1790/88, παρέχει τη δυνατότητα διευκρίνισης αυτών των ασαφειών με Προεδρικά Διατάγματα ή Υπουργικές Αποφάσεις, που θα δίνουν τη δυνατότητα στον εκάστοτε υπουργό Γεωργίας να ελαχιστοποιεί την ασφαλιστική κάλυψη του ΕΛΓΑ και να αφήνει τεράστιο ελεύθερο πεδίο στους ιδιώτες.

Για να εμφανιστούν τώρα ως αναγκαία αυτά τα αντιαγροτικά μέτρα και η συνακόλουθη ιδιωτικοποίηση των Γεωργικών Ασφαλίσεων, οι κυβερνώντες (δηλαδή η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ σήμερα και της ΝΔ στο παρελθόν) έκαναν ό,τι μπορούσαν για να χρεοκοπήσουν στη συνείδηση της μικρομεσαίας αγροτιάς τον ΕΛΓΑ. Συγκεκριμένα: Δεν άλλαξαν τον κανονισμό του ΕΛΓΑ έτσι ώστε ν' αποζημιώνονται στο σύνολό τους οι ζημιές απ' όλες τις φυσικές καταστροφές, τόσο της αγροτικής παραγωγής όσο και του αγροτικού κεφαλαίου, και οι αποζημιώσεις να καταβάλλονται έγκαιρα στους αγρότες. Δεν επιδότησαν τον ΕΛΓΑ από τον κρατικό προϋπολογισμό, όπως προβλεπόταν από τον ιδρυτικό νόμο, με αποτέλεσμα να μην μπορεί ν' ανταποκριθεί ούτε και στις κουτσουρεμένες υποχρεώσεις του προς τους αγρότες. Αντίθετα, τον υποχρέωσαν σε δανεισμό, που υπονόμευσε το μέλλον του, επειδή τα δάνεια του δημιούργησαν χρέη 35 δισ. δρχ., τα οποία δυσκολεύεται να εξοφλήσει.

Στα υπόλοιπα άρθρα του νομοσχεδίου προβλέπονται συμπληρωματικές ρυθμίσεις στην οργάνωση ορισμένων νομικών προσώπων που εποπτεύει το υπουργείο Γεωργίας. Σ' αυτές σημαντικό ρόλο, πριν απ' όλα, παίζουν οι ρυθμίσεις για την Εταιρία Αξιοποίησης της Αγροτικής Γης (ΑΓΡΟΓΗ ΑΕ), όπου, παρότι η κυβέρνηση τροποποιεί τις διατάξεις που η ίδια είχε ψηφίσει παλιότερα, εξακολουθεί να τη χρησιμοποιεί σαν μηχανισμό επιτάχυνσης της συγκέντρωσης της γης σε λίγους μεγαλοαγρότες. Παράλληλα, η κυβέρνηση έχοντας ολοκληρώσει τη διάλυση σημαντικών οργανισμών, με αντικείμενο βασικά προϊόντα της χώρας μας (Οργανισμοί Βάμβακος, Ελαιολάδου, Καπνού κλπ.), προσπαθεί να αντιμετωπίσει οργανωτικά και λειτουργικά προβλήματα, για να ολοκληρώσει το στόχο μετατροπής των κρατικών υπηρεσιών σε βοηθητικά όργανα, ικανά στη διαχείριση των αντιαγροτικών πολιτικών της ΕΕ. Ενώ με ειδική διάταξη κρατάει για τον εαυτό της και τη δυνατότητα να ιδρύει, όποτε κρίνει η ίδια αναγκαίο, κι άλλα τέτοια νομικά πρόσωπα, χωρίς να διευκρινίζει ποιοι άλλοι τομείς την ενδιαφέρουν στην παραπέρα εκχώρηση αρμοδιοτήτων του υπουργείου Γεωργίας σε καινούρια νομικά πρόσωπα και μέσα από αυτά σε ιδιωτικές επιχειρήσεις.

Αξίζει ακόμα να αναφερθεί η υπαγωγή μιας σειράς επαγγελματικών γεωργικών σχολών στο νομικό πρόσωπο το οποίο έχει πλέον την ευθύνη για την εκπαίδευση των αγροτών (ΔΗΜΗΤΡΑ), που το καθιστά μοναδικό φορέα στην αγροτική εκπαίδευση, και η σχετική διάταξη του ν/σ με την οποία η κυβέρνηση τού δίνει τη δυνατότητα να αναθέσει την παροχή υπηρεσιών καθώς και εκπαιδευτικού έργου στους ιδιώτες.

Οι ρυθμίσεις για το ΔΣ ΕΘΙΑΓΕ αποσκοπούν στη διεύρυνση των δυνατοτήτων αξιοποίησης της όποιας ερευνητικής δραστηριότητάς του από το ιδιωτικό κεφάλαιο και, παράλληλα, οι προβλέψεις για προσλήψεις τεχνικού προσωπικού, επισκεπτών, ερευνητών κλπ., ανοίγουν διάπλατα την ήδη ανοιχτή πόρτα, με την οποία το ΕΘΙΑΓΕ χρησιμοποιείται για ρουσφέτια κλπ.

Από τις προτεινόμενες ρυθμίσεις, τέλος, δε λείπει και η διεύρυνση της τακτικής χορήγησης επιδομάτων σε «ειδικούς» συμβούλους κλπ. καθώς και ειδικών αμοιβών όπως στους κτηνιάτρους του υπ. Γεωργίας και στους αποσπασμένους-μεταταγμένους υπαλλήλους του ΟΠΕΚΕΠΕ, σαν δέλεαρ για την υποχρεωτική απόσπαση και παραμονή τους εκεί.

Απ' όλα τα παραπάνω φαίνεται ολοκάθαρα πλέον πού στοχεύει η κυβέρνηση με τις προτεινόμενες ρυθμίσεις και ταυτόχρονα η αναγκαιότητα οι αγρότες να οργανώσουν την πάλη και την αντίστασή τους για να μην περάσουν τα νέα αντιαγροτικά μέτρα που πάει να κάνει πράξη η κυβέρνηση.