ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Πέμπτη 25 Μάη 2023
Σελ. /20
ΔΙΕΘΝΗ
ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ Ο Β' ΓΥΡΟΣ ΤΩΝ ΠΡΟΕΔΡΙΚΩΝ ΕΚΛΟΓΩΝ ΣΤΗΝ ΤΟΥΡΚΙΑ
Σε ετοιμότητα για αναθέρμανση των παζαριών σε όλη τη ΝΑ Μεσόγειο

Νέο κάλεσμα για ελληνοτουρκικά παζάρια μετά τις εκλογές απηύθυνε ο Χ. Ακάρ, ενώ διάφορα επιτελεία ανυπομονούν για την επαναπροσέγγιση της Τουρκίας με χώρες της περιοχής

Από τη συνάντηση Κιλιτσντάρογλου - Οζντάγ
Από τη συνάντηση Κιλιτσντάρογλου - Οζντάγ
Κορυφώνεται η προεκλογική περίοδος στην Τουρκία καθώς την Κυριακή 28 Μάη θα γίνει ο β' γύρος των προεδρικών εκλογών. Με την οριστικοποίηση της νέας ηγεσίας της χώρας, θα αναθερμανθούν και τα παζάρια της τουρκικής αστικής τάξης στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο, όπου επιχειρεί να αναβαθμίσει τον ρόλο της διατηρώντας σχέσεις και με ΗΠΑ - ΝΑΤΟ - ΕΕ και με Ρωσία - Κίνα.

Σε αυτό το πλαίσιο αναμένονται εξελίξεις στα Ελληνοτουρκικά αλλά και στο Κυπριακό, την ώρα που Ουάσιγκτον, Βρυξέλλες και Βερολίνο εκφράζουν με κάθε αφορμή προθυμία να διαμεσολαβήσουν για επιτάχυνση συμβιβασμών που θα «κλειδώσουν» τη ΝΑΤΟική συνοχή στην περιοχή αλλά και τη συνεκμετάλλευση του ορυκτού πλούτου που θα δυσκολέψει κι άλλο τα σχέδια Ρωσίας αλλά και Κίνας.

Οπως επανέλαβε λοιπόν ο Τούρκος υπουργός Αμυνας, Χουλουσί Ακάρ (πρωτοκλασάτο στέλεχος του ισλαμοσυντηρητικού ΑΚΡ που ήδη κέρδισε την πλειοψηφία στη Βουλή και την επόμενη 4ετία), «τα προβλήματα στο Αιγαίο δεν είναι τόσο απλά προβλήματα. Δεν είναι ένα πρόβλημα που μπορεί να λυθεί άμεσα και ανά πάσα στιγμή. Επομένως, ας συστήσουμε (Ελλάδα και Τουρκία) αντιπροσωπείες και ας συζητήσουν για κάμποσο διάστημα. Ας αφήσουμε τους ειδικούς να μιλήσουν και να παράξουν λύσεις». Πρόσθεσε ότι με την ελληνική πλευρά «μιλήσαμε και είπαμε μετά τις εκλογές να ξεκινήσουμε ξανά αυτές τις συνομιλίες, να συνεχίσουμε τις επαφές μας και να λύσουμε τα προβλήματά μας με πολιτισμένο τρόπο μέσω διαλόγου στο πλαίσιο του Διεθνούς Δικαίου».

Την ίδια στιγμή, εκφράζοντας δυσαρέσκεια για δηλώσεις Ελλήνων πολιτικών με αφορμή τη 19η Μάη (μέρα μνήμης για τα θύματα της Γενοκτονίας των Ποντίων), είπε «μην μπαίνουμε σε τέτοια θέματα, μη μιλάμε για αυτά, ας αφήσουμε τους ιστορικούς να τα μελετήσουν, να διαβάσουν, να γράψουν και να κάνουν αυτό που είναι να κάνουν ως ιστορικοί». Ανέφερε ότι ενώ «βρίσκεται σε εξέλιξη μία τέτοια διαδικασία» (προετοιμασίας νέων συνομιλιών) είναι «λάθος και απαράδεκτο» να γίνονται τέτοιες δηλώσεις και ότι «δεν θα καταφέρουν επ' ουδενί να μας φιμώσουν με τέτοιους αβάσιμους ισχυρισμούς ή να μας τους επιβάλουν ή να επηρεάσουν την παγκόσμια κοινή γνώμη», για να διαμηνύσει ξανά ότι «δεν θα επιτρέψουμε ποτέ τετελεσμένα σε Αιγαίο, Μεσόγειο και Κύπρο».

Ακόμα, είπε: «Πάντα λέμε ότι είμαστε υπέρ των σχέσεων καλής γειτονίας. Πάντα λέμε ότι είμαστε υπέρ των διεθνών διαπραγματεύσεων και των ειρηνικών μεθόδων για την επίλυση των προβλημάτων (...) Μετά τις εκλογές, θα συζητήσουμε με τον Πρόεδρό μας και με τα αρμόδια υπουργεία μας και τα αρμόδια θεσμικά όργανα, ώστε αυτή η διαδικασία να επιταχυνθεί λίγο περισσότερο και θα προσπαθήσουμε να έχουμε ένα θετικό αποτέλεσμα από εδώ».

Αγωνία για απώλεια της «Γαλάζιας Πατρίδας»

Αναθέρμανση ευρύτερα των παζαριών του τουρκικού κεφαλαίου στην περιοχή - ανεξάρτητα από το ποιος θα εκλεγεί Πρόεδρος - ανήγγειλε και η πρόεδρος του Καλού Κόμματος (ΙΥΙ - που συμμετέχει στην «Εθνική Συμμαχία» και στηρίζει ως υποψήφιο Πρόεδρο τον Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου), Μεράλ Ακσενέρ, η οποία κατηγόρησε την κυβέρνηση Ερντογάν για το ότι «τσακωθήκαμε με την Αίγυπτο» και ευθύνεται - όπως είπε - επειδή «χάθηκε... η μισή ''Γαλάζια Πατρίδα''», ύστερα και από συνεργασίες, για παράδειγμα, μεταξύ Αιγύπτου και Ελλάδας.

Σημειωτέον, την υποψηφιότητα Κιλιτσντάρογλου ανακοίνωσε πως θα στηρίξει και ο ηγέτης του ακροδεξιού κόμματος «Νίκη» (Zafer), Ουμίτ Οζντάγ, ο οποίος μάλιστα υπέγραψε με το CHP πρωτόκολλο συνεργασίας υπογραμμίζοντας ότι θα συνεχιστεί η μάχη ενάντια σε παντός είδους τρομοκρατικές ομάδες. Σε ανάρτησή του, ο Οζντάγ διεμήνυσε ότι «η Τουρκία δεν θα γίνει Προσφυγιστάν».

Θυμίζουμε ότι στον α' γύρο των προεδρικών εκλογών η «Εθνική Συμμαχία» (που στηρίζει την υποψηφιότητα του επικεφαλής του σοσιαλδημοκρατικού CHP, Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, με άλλα μικρότερα κόμματα που ιδρύθηκαν και μετά από διασπάσεις του ΑΚΡ) έλαβε 44,89%. Η «Λαϊκή Συμμαχία» (όπου εκτός από το ΑΚΡ συμμετέχουν και δυνάμεις όπως το εθνικιστικό ΜΗΡ) πήρε 49,5%.

Την ίδια στιγμή, ο νυν υπουργός Εσωτερικών, Σουλεϊμάν Σοϊλού (επίσης κεντρικό στέλεχος του ΑΚΡ), πήρε τη σκυτάλη των «διαμαρτυριών» κατά των ΗΠΑ, κατηγορώντας τον Αμερικανό Πρόεδρο ότι «βγήκε και είπε πως θα λογοδοτήσει ο Ερντογάν για όσα έχει κάνει. Λέει πως θα μας τιμωρήσει. Αν τολμάς τιμώρησέ μας! Εμείς δεν πολεμάμε το PKK, πολεμάμε τις ΗΠΑ. Είναι τόσο απλό»...

Ντεσκάλτσι: Απαραίτητη η συμμετοχή της Τουρκίας

Μέσα σε αυτές τις συνθήκες, συνεχίζονται οι συζητήσεις για το ρόλο της ΝΑ Μεσογείου και ειδικά της Τουρκίας στην υλοποίηση σχεδιασμών που συνδέονται με τη λεγόμενη «απεξάρτηση από τους ρωσικούς υδρογονάνθρακες».

Ο διευθύνων σύμβουλος του ιταλικού ενεργειακού κολοσσού «Eni», Κλαούντιο Ντεσκάλτσι, μιλώντας στην Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων της ιταλικής Βουλής, με αφορμή ερώτημα για τα πιθανά οφέλη του αγωγού μεταφοράς φυσικού αερίου στην Ευρώπη «Eastmed», επανέλαβε ότι «οποιαδήποτε συμφωνία αυτού του είδους πρέπει να γίνει μαζί με την Τουρκία. Δεν γίνεται να αναλογιστούμε ότι Ισραήλ, Κύπρος και Ελλάδα θα μπορέσουν να βρουν μια συμφωνία (για αγωγό) χωρίς τη συμμετοχή της Τουρκίας».

Αλλωστε, στην ίδια συνεδρίαση, εκφράστηκε ανυπομονησία για επίσπευση της επαναπροσέγγισης της Τουρκίας με χώρες της περιοχής, με τον αντιπρόεδρο της Επιτροπής, Πάολο Φορμεντίνι, να δηλώνει ρητά ότι «ελπίζουμε το Ισραήλ να μπορέσει να συνεχίσει τον διάλογο με την Τουρκία», προσθέτοντας πως οι δηλώσεις Ντεσκάλτσι «δεν μας προκάλεσαν έκπληξη. Στην πραγματικότητα, η βασική ιδέα των όσων είπε είναι εφικτή». Τα σχετικά ρεπορτάζ σημείωναν ακόμα ότι η πλειοψηφία των μελών της Επιτροπής κάλεσε την ιταλική κυβέρνηση να επιμείνει σε διαπραγματεύσεις για την κατασκευή του «EastMed» και τη διευκόλυνση σχετικών διακρατικών συνομιλιών.

ΙΣΡΑΗΛ
Νέες επικίνδυνες απειλές για επίθεση κατά του Ιράν από τον Χαλέβι

Με «προληπτική» επίθεση απείλησε εκ νέου το Ιράν ο Ισραηλινός επιτελάρχης του στρατού, στρατηγός Χέρτσι Χαλέβι, εκτιμώντας ότι το ιρανικό πρόγραμμα τα τελευταία χρόνια έχει εμπλουτίσει περισσότερο ουράνιο από ποτέ. «Υπάρχουν αρνητικές πιθανές τάσεις στον ορίζοντα που μπορεί να μας οδηγήσουν να δράσουμε. Εχουμε τα μέσα», είπε ο στρατηγός, κατηγορώντας στη συνέχεια τον ισχυρότερο γεωπολιτικό αντίπαλο του Ισραήλ στην ευρύτερη περιοχή ότι «είναι παντού τριγύρω μας και έχει σχέσεις με όλους που είναι εναντίον μας σε επίπεδο στρατηγικής, πληροφοριών, χρηματοδότησης».

Μιλώντας στο συνέδριο του Ινστιτούτου Πολιτικής και Στρατηγικής, ο Χαλέβι είπε προκλητικά:«Εχουμε τη δυνατότητα να χτυπήσουμε το Ιράν. Εχουμε επίγνωση του τι προσπαθεί να κάνει το Ιράν γύρω μας. Το Ιράν, επίσης, δεν μπορεί να μη γνωρίζει τι μπορούμε να κάνουμε εναντίον του».

Σε σχέση με την πρόσφατη ομαλοποίηση των σχέσεων Ιράν - Σαουδικής Αραβίας, ο Χαλέβι είπε πως δεν θεωρεί ότι συνιστούν «στρατηγική αλλαγή που θα πάει πίσω τους στόχους του Ισραήλ», αναφέροντας: «Ορισμένες χώρες έχουν έρθει πιο κοντά στο Ιράν. Δεν νομίζω ότι αυτές οι χώρες το εμπιστεύονται ή θέλουν ειρήνη μαζί του. Αυτή η νέα συμφωνία (σ.σ. μεταξύ Ιράν - Σαουδικής Αραβίας) έρχεται από τη θέληση για μείωση της "θερμοκρασίας" στην περιοχή και αποφυγή μεγαλύτερης σύγκρουσης».

Αναφερόμενος στους υπερορθόδοξους Εβραίους που αντιτίθενται στη στράτευση, τους ενθάρρυνε να κάνουν στρατιωτική θητεία, επειδή αυτό «θα τους ωφελήσει» και θα τους κάνει να συνεισφέρουν περισσότερα «στις κοινότητές τους και στην πατρίδα».

Οσο για τα πρόσφατα στρατιωτικά γυμνάσια που πραγματοποίησαν μαχητές της λιβανέζικης σιιτικής «Χεζμπολάχ» μπροστά σε δημοσιογράφους, ο Χαλέβι είπε ότι το Ισραήλ «θέλει να αποφύγει τον πόλεμο» αλλά παρακολουθεί στενά τις στρατιωτικές κινήσεις και είναι έτοιμο να κινηθεί στρατιωτικά, εφόσον αυτό μπορεί να οδηγήσει σε «πλεονεκτήματα».

Σχετικά με την εμφάνιση του Σύρου Προέδρου Μπασάρ Ασαντ στη Σύνοδο του Αραβικού Συνδέσμου στην Τζέντα, ο αρχηγός του ισραηλινού στρατού ανέφερε ότι η Δαμασκός «επανέρχεται δειλά στην περιοχή» και εκτίμησε ότι «πιο μετριοπαθείς σουνιτικές χώρες» ενδέχεται να αποτραβήξουν τη Συρία από «τον επικίνδυνο ιρανικό σιιτικό άξονα».

Τέλος, αναφερόμενος στην κατοχή της Δυτικής Οχθης και στο Παλαιστινιακό, ο Χαλέβι πρότεινε να ενισχυθεί η θέση της Παλαιστινιακής Αρχής, ειδάλλως «θα διαμορφωθεί μία κατάσταση μεγαλύτερου χάους», που θα ανοίξει τον δρόμο στη «Χαμάς», όπως έγινε και στη Λωρίδα της Γάζας.

Εγκρίθηκε ο προϋπολογισμός

Το κοινοβούλιο του Ισραήλ ενέκρινε χτες τον προϋπολογισμό για τα έτη 2023 - 2024, έπειτα από μήνες διαμαρτυριών εναντίον της δικαστικής μεταρρύθμισης που προωθεί η κυβέρνηση του Μπ. Νετανιάχου.

Μετά την ψήφιση του προϋπολογισμού, ο πρωθυπουργός εμφανίστηκε αισιόδοξος ότι θα προχωρήσει και η μεταρρύθμιση, η οποία περιορίζει κάποιες από τις εξουσίες του Ανώτατου Δικαστηρίου και τον περασμένο Μάρτιο αναγκάστηκε να την αναβάλει, προκειμένου να διεξαχθούν συνομιλίες με την αντιπολίτευση, οι οποίες μέχρι στιγμής έχουν αποβεί άκαρπες.

Ο επικεφαλής της «κεντρώας» αντιπολίτευσης, Γιαΐρ Λαπίντ, επέκρινε τον προϋπολογισμό, κάνοντας λόγο για «παραβίαση του συμβολαίου με τους Ισραηλινούς πολίτες, κάτι που θα πληρώσουμε όλοι μας, όπως επίσης τα παιδιά μας και τα παιδιά των παιδιών μας». Αλλα μέλη της αντιπολίτευσης εξοργίστηκαν από τα εκατοντάδες εκατομμύρια σέκελ που θα πάνε στους εβραϊκούς εποικισμούς στην κατεχόμενη Δυτική Οχθη.

Την Τρίτη διαδήλωσαν στην Ιερουσαλήμ χιλιάδες υποστηρικτές της αντιπολίτευσης, διαμαρτυρόμενοι για τα επιπλέον χρήματα που θα δοθούν από την κυβέρνηση Νετανιάχου στους υπερορθόδοξους Εβραίους και κατηγορώντας τον ότι «λεηλατεί τη χώρα».

ΑΙΓΥΠΤΟΣ - ΙΡΑΝ
Διπλωματική κινητικότητα για βελτίωση σχέσεων

Στην εξομάλυνση των διπλωματικών τους σχέσεων αναμένεται να προχωρήσουν μέσα στους επόμενους μήνες η Αίγυπτος και το Ιράν, καθώς δεν αποκλείεται να ανταλλάξουν πρέσβεις στο πλαίσιο διαδικασίας διπλωματικής προσέγγισης που έχει αναλάβει το Σουλτανάτο του Ομάν.

Σύμφωνα με αιγυπτιακές διπλωματικές πηγές που μίλησαν στην εμιρατινή εφημερίδα «The National», αναπτύσσεται έντονη κινητικότητα προκειμένου να προηγηθεί μία συνάντηση ανάμεσα στον Αιγύπτιο Πρόεδρο Αμπντέλ Φατάχ Σίσι και τον Ιρανό Πρόεδρο Εμπραχίμ Ραϊσί, πιθανώς προς το τέλος του 2023.

Οι πληροφορίες αυτές δημοσιοποιούνται λίγες μέρες μετά την επίσκεψη που πραγματοποίησε στο Κάιρο για πρώτη φορά από την ανάληψη των καθηκόντων του ο Σουλτάνος του Ομάν, Χάιθαμ μπιν Τάρικ, στο πλαίσιο επίσημης διήμερης επίσκεψης που ολοκλήρωσε τη Δευτέρα.



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ