Τον έντονο ανταγωνισμό ΗΠΑ και Ρωσίας για να βελτιώσουν τα «πατήματά» τους στην Αφρική αντανακλούν οι ταυτόχρονες περιοδείες που συνεχίζουν σε αφρικανικές χώρες ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών, Σ. Λαβρόφ, η Αμερικανίδα υπουργός Οικονομικών, Τζάνετ Γέλεν, ενώ την Αφρική επισκέπτεται και η επικεφαλής του ΔΝΤ, Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα.

Ο Σ. Λαβρόφ, μετά την επίσκεψή του στη Νότια Αφρική, μετέβη χτες στην πρωτεύουσα της Εσουατίνι (πρώην Σουαζιλάνδη), Μπαμπάνε, συνεχίζοντας την αφρικανική περιοδεία του που εντάσσεται και στις προετοιμασίες για την προγραμματισμένη για τον Ιούλη νέα ρωσο-αφρικανική σύνοδο στην Αγ. Πετρούπολη.

Συναντώντας την ομόλογό του, Θούλι Ντλάντλα, ο Λαβρόφ κάλεσε τα μέλη της Αφρικανικής Ενωσης να συνεκτιμήσουν την «πραγματική κατάσταση στην Ουκρανία στον διάλογό τους με τη Δύση» - καθώς οι ΗΠΑ επιχειρούν να κερδίσουν έδαφος στην Αφρική και να αδυνατίσουν δεσμούς που διατηρούνται από μια σειρά κυβερνήσεων με τη Μόσχα.

«Εκτιμούμε δεόντως τη λογική και ισορροπημένη θέση της Εσουατίνι στο ουκρανικό ζήτημα και σε σχετικά θέματα στον ΟΗΕ», τόνισε ο Ρώσος ΥΠΕΞ, ενώ συνεκτιμώντας τις ανησυχίες αφρικανικών χωρών για την παράταση της σύγκρουσης (όπως στις τιμές των τροφίμων που ανέβαιναν ήδη πριν από τον πόλεμο), υποστήριξε πως η Μόσχα αντιλαμβάνεται «τέλεια το συμφέρον των Αφρικανών φίλων μας για μία ειρηνική διευθέτηση οιασδήποτε σύγκρουσης, συμπεριλαμβανομένης της σημερινής κατάστασης στην Ουκρανία».

Οι υπουργοί Εξωτερικών των δύο χωρών ανακοίνωσαν πως θα στείλουν επιστολή στον γγ του ΟΗΕ με στόχο την εξασφάλιση μη επιβολής δασμών σε προμήθειες ρωσικών λιπασμάτων που παραμένουν σε λιμάνια χωρών της ΕΕ και της Βρετανίας. Ο Λαβρόφ σημείωσε ότι στα λιμάνια αυτών των χωρών υπάρχουν πάνω από 280.000 τόνοι ρωσικών λιπασμάτων και ζήτησε να δοθούν στις πιο «φτωχές» χώρες.

Σε επόμενο σημείο ο Ρώσος ΥΠΕΞ ανέφερε ότι με την ομόλογό του συζήτησαν για τη δημιουργία ευνοϊκού περιβάλλοντος για επωφελή έργα σε τομείς όπως η βιομηχανία, η γεωργία, η πληροφορική, οι τεχνολογίες τηλεπικοινωνιών, η ψηφιακή οικονομία, κ.ά.

Ο Λαβρόφ σχολίασε επίσης την τελευταία ανακοίνωση του Γάλλου Προέδρου, Εμ. Μακρόν, για την Μπουρκίνα Φάσο και «τη λεγόμενη ρωσική ανάμειξη στην κατάσταση της χώρας» - με φόντο την απόφαση της στρατιωτικής κυβέρνησης της Μπουρκίνα Φάσο να ζητήσει την αποχώρηση του γαλλικού στρατού από τη χώρα.

«Οποτε ανεξάρτητα κράτη της αφρικανικής ηπείρου είναι απογοητευμένα σε κάποιο βαθμό από τις σχέσεις τους με τη Γαλλία και θα ήθελαν να βρουν άλλους εταίρους για να αντιμετωπίσουν τα πιο επείγοντα προβλήματά τους, όπως ο τομέας της ασφάλειας, συναντούν μία σχεδόν πανομοιότυπη στάση, όπως αυτή που αφορά τις δηλώσεις Μακρόν», ανέφερε ο Λαβρόφ. «Μας κατηγορούν ότι υπονομεύουμε τα γαλλικά συμφέροντα στην Κεντροαφρικανική Δημοκρατία, στο Μάλι και τώρα στην Μπουρκίνα Φάσο. Αυτό είναι εκδήλωση της ίδιας φιλοσοφίας που εφαρμόζει η ΕΕ σε άλλα μέρη του κόσμου. Ειδικότερα, πρόκειται για την ίδια στάση που είχαν σε σχέση με την Ουκρανία τη δεκαετία του 2000, όταν η ΕΕ είχε καλέσει την Ουκρανία "να διαλέξει εάν θα μείνει με την Ευρώπη, ή με τη Ρωσία". Η ίδια διαστρεβλωμένη λογική εφαρμόζεται και στην αφρικανική ήπειρο».

Επόμενοι σταθμοί του Λαβρόφ μετά τη Νότια Αφρική και την Εσουατίνι είναι η Μποτσουάνα και η Ανγκόλα.

Χτες, στο Λάγκος της νότιας Νιγηρίας ο Πρόεδρος της χώρας, Μουχαμάντου Μπουχάρι, εγκαινίασε το μεγαλύτερο νέο λιμάνι στη Δυτική Αφρική που κατασκεύασε κινεζική εταιρεία.

Τη διαχείριση στο λιμάνι «Lekki Deep Sea Port» θα αναλάβει κοινοπραξία μεταξύ του νιγηριανού κράτους, της πολιτείας του Λάγκος, της σιγκαπουριανής εταιρείας «Tolaram Group» και της κινεζικής εταιρείας διαχείρισης λιμανιών «China Harbor Engineering Company». Οι ξένες εταιρείες έχουν παράλληλα το 75% κυριότητας του έργου.

Το ίδιο διάστημα, η Αμερικανίδα υπουργός Οικονομικών, Τζάνετ Γέλεν, συνεχίζει την αφρικανική περιοδεία της. Μετά τη Ζάμπια, επόμενος σταθμός στο πρόγραμμα της Γέλεν ήταν η Νότια Αφρική, όπου θα συναντούσε αργότερα χτες τον Πρόεδρο της χώρας, Σ. Ραμαφόσα.

Στη Ζάμπια η Αμερικανίδα υπουργός συζήτησε την αναδιάρθρωση του χρέους της αφρικανικής χώρας στο φόντο της ισχυρής κινεζικής παρουσίας που έχει τετραπλάσιο όγκο εμπορικών συναλλαγών με την εν λόγω χώρα σε σχέση με τις συναλλαγές των ΗΠΑ. Κατηγόρησε ξανά την Κίνα ότι λειτουργεί ανασταλτικά στις προσπάθειες για την αναδιάρθρωση του χρέους της Ζάμπιας.

Απαντώντας, η πρεσβεία της Κίνας στην αφρικανική χώρα σημείωσε ότι «η μεγαλύτερη συνεισφορά των ΗΠΑ σε θέματα χρέους είναι να φροντίσουν το δικό τους πρόβλημα χρέους και να σταματήσουν να σαμποτάρουν άλλες κυρίαρχες χώρες και τις προσπάθειές τους να λύσουν τα δικά τους ζητήματα χρέους».

Παράλληλα με την Γέλεν, στη Λουσάκα της Ζάμπιας μετέβη η επικεφαλής του ΔΝΤ, Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα, που ανακοίνωσε, μετά από συναντήσεις με κυβερνητικούς αξιωματούχους, συμφωνία κατανόησης με την Κίνα για σχέδια αναδιάρθρωσης του χρέους της Ζάμπιας. Η Γκεοργκίεβα κάλεσε και άλλους πιστωτές «να αναλάβουν το μερίδιο που τους αναλογεί».

Η Ζάμπια το 2020 έγινε η πρώτη αφρικανική χώρα στην περίοδο της πανδημίας που δεν μπόρεσε να καταβάλλει δόσεις του χρέους της στους ξένους πιστωτές και έκτοτε εφαρμόζει ένα σχέδιο «μεταρρυθμίσεων» που της έχει επιβάλει το ΔΝΤ. Μιλώντας στο Πανεπιστήμιο της Ζάμπιας, η Κρ. Γκεοργκίεβα εκτίμησε ότι η χώρα έκανε το «χρέος» της και τώρα μένει στους πιστωτές να κάνουν τα δικά τους βήματα. Στη συνέχεια, εξήρε τη διακυβέρνηση της χώρας υπό τον Πρόεδρο Χακαΐντε Χιτσιλέμα, με τον οποίο και συναντήθηκε, συζητώντας τρόπους «αύξησης της οικονομικής ανάπτυξης».

• Στη Νότια Αφρική βρέθηκε από τη Δευτέρα και ο Ελληνας υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας, με επόμενο σταθμό τη Μοζαμβίκη (βλ. και σελ. 6), ενώ από τις 31 Γενάρη ως τις 3 Φλεβάρη θα επισκεφθεί τη ΛΔ Κονγκό ο Πάπας Φραγκίσκος.