Associated Press

Την επιτάχυνση των σχεδιασμών αυτών αποδίδουν και οι «διαρροές» των κυβερνητικών επιτελείων σχετικά με τις πρόσφατες συναντήσεις που είχε σε Ελλάδα και ΗΠΑ η ηγεσία του υπουργείου Ενέργειας με στελέχη της αμερικανικής «ExxonMobil» για τις έρευνες στα οικόπεδα δυτικά και νοτιοδυτικά της Κρήτης. Σύμφωνα με αυτές, στο περιθώριο του συνεδρίου Capital Link στις 9 Δεκεμβρίου στη Ν. Υόρκη με τον αντιπρόεδρο της «ExxonMobil», υπεύθυνο για τις περιοχές της Ανατολικής Μεσογείου και των Διεθνών Διακυβερνητικών Σχέσεων, Ρόχντι Γιούνσι, τα υψηλόβαθμα στελέχη του αμερικανικού ομίλου έλαβαν από τον υπουργό Κώστα Σκρέκα «διαβεβαιώσεις για την πλήρη στήριξη της ελληνικής κυβέρνησης στο ερευνητικό πρόγραμμα της εταιρείας», με ό,τι αυτό συνεπάγεται... Να σημειωθεί πως σύμφωνα με τις ίδιες πηγές ο σχεδιασμός της κοινοπραξίας «ExxonMobil» / «HELLENiQ ENERGY» για την περιοχή επιταχύνεται, επιδιώκοντας - στο πλέον «αισιόδοξο» για τους Αμερικανούς σενάριο - ερευνητική γεώτρηση εντός του 2024, προκειμένου να μπει το πρώτο γεωτρύπανο μέσα στο 2025.

Στο μεταξύ, τηλεφωνική επικοινωνία είχε το Σάββατο ο Κυρ. Μητσοτάκης με τον Πρόεδρο της Γαλλίας Εμ. Μακρόν. Σύμφωνα με όσα έγιναν γνωστά, στο επίκεντρο της συζήτησης βρέθηκαν περιφερειακά και διεθνή ζητήματα, με αιχμή τις τελευταίες εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο και την Ουκρανία. Ακόμα, σύμφωνα με πληροφορίες, συζήτησαν θέματα συντονισμού, ενόψει της έκτακτης Συνόδου Κορυφής της ΕΕ στις 9 και 10 Φεβρουαρίου του 2023.

Χτες ο κυβερνητικός εκπρόσωπος απέφευγε να απαντήσει στο ερώτημα αν «θα προχωρήσει η κυβέρνηση σε ανακήρυξη της ΑΟΖ στην Κρήτη». «Η κυβέρνησή μας στα ζητήματα της εξωτερικής πολιτικής πορεύεται πάντοτε με άξονα το Διεθνές Δίκαιο και τα εθνικά μας συμφέροντα», αρκέστηκε να πει.

Με φόντο πάντως τη συζήτηση για επέκταση των ελληνικών χωρικών υδάτων, ο Τούρκος υπουργός Αμυνας, Χουλούσι Ακάρ, επανέλαβε τις απειλές λέγοντας πως «δεν θα δεχτούμε περισσότερα από 6 μίλια (ελληνικών χωρικών υδάτων). Δεν θα επιτρέψουμε κανένα τετελεσμένο γεγονός», προσθέτοντας πως «λέμε στην Ελλάδα: Μην κάνετε λάθος υπολογισμούς, μην ακολουθήσετε λάθος δρόμους και διδαχτείτε από την ιστορία (...) Μην ξεχνάτε. O λάθος λογαριασμός επιστρέφει από την Αγκυρα».

Απευθυνόμενος δε σε στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων (επιθεωρώντας το νέο υποβρύχιο «Piri Reis») είπε ότι «σας περιμένουν σημαντικά καθήκοντα το επόμενο διάστημα. Δεν τίθεται θέμα να κάνουμε ούτε ένα βήμα πίσω στην προστασία των δικαιωμάτων και συμφερόντων μας στο Αιγαίο, την Ανατολική Μεσόγειο και την Κύπρο». Τέλος, σχολιάζοντας τη χρήση εννοιών όπως «νεο-οθωμανισμός» και «αναθεωρητισμός», με τις οποίες η Τουρκία δέχεται επικρίσεις, επέμεινε ότι «εμείς λέμε ότι μπορούν να γίνουν διαβουλεύσεις, διαπραγματεύσεις στο πλαίσιο των μέτρων εμπιστοσύνης και οικοδόμησης εμπιστοσύνης, καθώς και διαπραγματεύσεις για τις διαδικασίες διαχωρισμού. Ορίστε, περιμένουμε (...) Εμείς, ως Τουρκία, δεν έχουμε απειλήσει κανέναν. Ποτέ δεν απειλήσαμε την Ελλάδα», για να καταλήξει: «Η Τουρκία είναι ένας ισχυρός, αξιόπιστος και αποτελεσματικός σύμμαχος. Ισχυρή Τουρκία και ισχυρή Πολεμική Αεροπορία σημαίνουν ισχυρό ΝΑΤΟ και ισχυρή συμμαχία. Θέλουμε να το γνωρίζουν όλοι αυτό».

Από τη μεριά του, ο Τούρκος Πρόεδρος Ρ. Τ. Ερντογάν το Σαββατοκύριακο επανήλθε κι αυτός σε νέες «προειδοποιήσεις», αναφέροντας πως «όσο δεν τα βάζετε μαζί μας στο Αιγαίο, δεν θα τα βάζουμε μαζί σας. Εμείς έχουμε ακόμα πολλές δουλειές να κάνουμε».

Σε ένα τέτοιο φόντο, η τουρκική ΠΑ προχώρησε χτες σε 55 παραβιάσεις του ελληνικού εναέριου χώρου στο Αιγαίο, ενώ σημειώθηκαν και 11 εμπλοκές με ελληνικά μαχητικά που σηκώθηκαν για αναγνώριση και αναχαιτίσεις.

Στο μεταξύ, μιλώντας σε εκδήλωση για τον Σαδίκ Αχμέτ (πρώην βουλευτή στη Δυτική Θράκη) ο πρόεδρος της τουρκικής Βουλής Μουσταφά Σεντόπ αναφέρθηκε σε «Τούρκους στη Δυτική Θράκη», για να πει ότι το κυβερνών κόμμα του Ρ. Τ. Ερντογάν ενστερνίζεται τον αγώνα τους, «όχι μόνο ως πολιτικό κόμμα αλλά στο όνομα ολόκληρης της Τουρκίας (...) Οσο υπάρχει Τουρκία, όσο έχουμε 85 εκατομμύρια ανθρώπους, θα είμαστε στο πλευρό των Τούρκων της Δυτικής Θράκης».

Πρόσθεσε ότι «τώρα, φυσικά, η Τουρκία δεν είναι η Τουρκία ενός αιώνα πριν, υπάρχει μια πολύ ισχυρότερη Τουρκία. Μιλάμε για ένα έθνος που αγωνίζεται μέχρι την τελευταία σταγόνα αίματος για να διατηρήσει την ανεξαρτησία του», ενώ κατηγορώντας την Αθήνα για «αντιτουρκική στάση» αλλά και ότι διακινδυνεύει να γίνει «η 51η Πολιτεία των ΗΠΑ», σημείωσε πως «οι καταστάσεις σε νομικό επίπεδο στην Ανατολική Μεσόγειο, όσον αφορά στα νησιά, θα πρέπει να αξιολογηθούν σωστά (...) Η Ελλάδα δεν πρέπει να πυροδοτήσει το περιβάλλον στο οποίο αυτά τα θέματα θα τεθούν σε ημερήσια διάταξη, διαφορετικά θα πρέπει να είναι έτοιμη για κάποιες εκπλήξεις, νομικά και από άποψη διεθνούς δικαίου».

Μέσα σε αυτές τις συνθήκες, η Αγκυρα εντείνει το παζάρι και για τον ρόλο της στη διεύρυνση του ΝΑΤΟ, εξακολουθώντας να καθυστερεί την πλήρη ένταξη Σουηδίας - Φινλανδίας στη λυκοσυμμαχία.

Ο πρωθυπουργός της Σουηδίας, Ουλφ Κρίστερσον, δήλωσε πως «η Τουρκία επιβεβαιώνει ότι έχουμε πράξει όσα είπαμε ότι θα πράξουμε, αλλά λένε επίσης ότι ζητούν πράγματα που δεν μπορούμε ή δεν επιθυμούμε να τους δώσουμε». Από τη μεριά του, ο γγ του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ, εκτίμησε ότι η ένταξη θα γίνει το 2023 και μίλησε για «αρκετά απαιτητικές» διαπραγματεύσεις που έγιναν τον Ιούλιο, οι οποίες κατέληξαν στη συμφωνία Τουρκίας - Φινλανδίας - Σουηδίας, μεταξύ άλλων και για «τον αγώνα κατά της τρομοκρατίας».

Η κατάσταση σε Αιγαίο και όλη την Ανατολική Μεσόγειο θα βρεθεί στο επίκεντρο και της συνάντησης που θα έχουν την άλλη βδομάδα (18/1) στην Ουάσιγκτον οι ΥΠΕΞ Τουρκίας και ΗΠΑ, Μεβλούτ Τσαβούσογλου και Αντονι Μπλίνκεν.

Μιλώντας στην «Καθημερινή», ο καθηγητής στο τμήμα Εθνικής Ασφαλείας στη Σχολή Ναυτικών Μεταπτυχιακών Σπουδών της Καλιφόρνιας, Ράιαν Τζιντζέρας, είπε ότι «αυτό που έχει τη μεγαλύτερη σημασία για τις ΗΠΑ είναι η σταθερότητα και η αλληλεγγύη εντός του ΝΑΤΟ.

Φαίνεται πως στην Αγκυρα επικρατεί η άποψη πως σε μια πραγματική κρίση, που θα πυροδοτήσουν οι ίδιοι, οι ΗΠΑ δεν θα ενεργήσουν απερίσκεπτα και θα προσπαθήσουν με κάποιον τρόπο να εκτονώσουν την κατάσταση. Ο,τι περίπου έκαναν το 1974, οπότε και δεν έγινε γνήσια προσπάθεια να εξαναγκαστεί η Τουρκία να αποσυρθεί από την Κύπρο. Δεν υπήρξε ουσιαστική τιμωρία. Ακόμη και το εμπάργκο όπλων του Κογκρέσου δεν υποστηρίχθηκε από την αμερικανική κυβέρνηση...».

Στο μεταξύ, ενδεικτική των σεναρίων που βρίσκονται πάνω στο τραπέζι και στο Κυπριακό, στο εν εξελίξει ιμπεριαλιστικό παζάρι με την Τουρκία, ήταν και η χτεσινή αποστροφή της Γερμανίδας υπουργού Εξωτερικών Αν. Μπέρμποκ, κατά την κοινή συνέντευξη Τύπου με τον Κύπριο υπουργό Εξωτερικών, Ιωάννη Κασουλίδη: «Η Γερμανία βγάζει από το τραπέζι οποιοδήποτε σενάριο λύσης δύο κρατών που προωθεί η Τουρκία», είπε, επιβεβαιώνοντας ότι ανεξάρτητα από τις δημόσιες τοποθετήσεις και διαβεβαιώσεις, τα διχοτομικά σχέδια βρίσκονται σταθερά στο «μενού».