Με το βλέμμα στον παγκόσμιο ανταγωνισμό και το πώς θα ενισχυθεί η αστική τάξη της Γερμανίας, διεξάγονται την Κυριακή οι εθνικές εκλογές στη χώρα, με όλους τους πιθανούς συνδυασμούς ενός τρικομματικού κυβερνητικού συνασπισμού μεταξύ των βασικών αστικών κομμάτων να είναι στο τραπέζι και με τα πολιτικά παζάρια να «τρέχουν».

Πρώτοι στις δημοσκοπήσεις εμφανίζονται οι Σοσιαλδημοκράτες (SPD) και δεύτεροι με μικρή διαφορά οι Χριστιανοδημοκράτες/Χριστιανοκοινωνιστές (CDU/CSU), κόμματα που συγκυβερνούν τις δυο τελευταίες τετραετίες και συνολικά έχουν συγκυβερνήσει 12 χρόνια από το 2005 μέχρι σήμερα στον «μεγάλο συνασπισμό». Ο σοσιαλδημοκράτης υποψήφιος καγκελάριος, Ολαφ Σολτς, είναι αντικαγκελάριος και υπουργός Οικονομικών στην απερχόμενη κυβέρνηση Μέρκελ.

Οι Πράσινοι επισημαίνουν την «ιστορική πολιτική εγγύτητα με το SPD», με το οποίο συγκυβέρνησαν από το 1998 έως το 2005 με καγκελάριο τον Γκ. Σρέντερ, αλλά ταυτόχρονα επισημαίνουν ότι «μπορούμε να συνεννοηθούμε καλά με την CDU/CSU». Εξάλλου, μετά τις εκλογές του 2017 το κόμμα της Αγκελα Μέρκελ, CDU/CSU, βρέθηκε μια ανάσα πριν από τον σχηματισμό κυβέρνησης με τους Πράσινους και τους Φιλελεύθερους (FDP).

Ολα αυτά τα κόμματα, όπως και το οπορτουνιστικό «Η Αριστερά» (Die Linke), συγκυβερνούν σε μια σειρά από κρατίδια, ενώ η «Αριστερά» δηλώνει έτοιμη να συγκυβερνήσει με το SPD και τους Πράσινους και σε ομοσπονδιακό επίπεδο. Προς το παρόν, μόνο το εθνικιστικό - ακροδεξιό (με νεοναζιστικές αναφορές) «Εναλλακτική για τη Γερμανία» (AfD) αποκλείεται από συμμετοχή σε κυβέρνηση.

Το βέβαιο είναι πως, παρά τις επιμέρους διαφορές, όλα τα αστικά κόμματα υπερασπίζονται τους βασικούς στρατηγικούς στόχους που θέτει το γερμανικό κεφάλαιο στον ανταγωνισμό με άλλα ιμπεριαλιστικά κέντρα: Μαζικές «πράσινες» επενδύσεις και «ενεργειακή μετάβαση» για νέες πηγές κερδοφορίας σε συσσωρευμένα κεφάλαια, εκσυγχρονισμός υποδομών, ψηφιοποίηση, νέες τεχνολογίες και καινοτομία, ενίσχυση της «συνοχής της ΕΕ» με τη γερμανική αστική τάξη σε θέση ισχύος, αλλά και ενίσχυση της «αυτονομίας» της σε Αμυνα και εξωτερική πολιτική για αποτελεσματικότερη διασφάλιση των συμφερόντων των ευρωπαϊκών μονοπωλίων, σύσφιξη της διατλαντικής συμμαχίας αλλά και μεγαλύτερη «αυτονομία» από τις ΗΠΑ, «ισορροπίες» στην αντιμετώπιση της Κίνας και της Ρωσίας με κριτήριο τα ιδιαίτερα συμφέροντα του γερμανικού κεφαλαίου.

Η στρατηγική αυτή σύμπλευση στους αντιλαϊκούς στόχους του κεφαλαίου, πλευρές της οποίας ανέδειξε ο «Ριζοσπάστης» και το περασμένο Σαββατοκύριακο (18 - 19 Σεπτέμβρη), «βγάζει μάτι». Παρ' όλα αυτά, μπροστά στο ενδεχόμενο το σοσιαλδημοκρατικό SPD να ηγηθεί ενός κυβερνητικού συνασπισμού με τους Πράσινους και την «Αριστερά», διάφορες δυνάμεις και στην Ελλάδα, κυρίως από τον ΣΥΡΙΖΑ και την υπόλοιπη σοσιαλδημοκρατία, επιχειρούν να κάνουν το μαύρο άσπρο, κάνουν λόγο για «φιλολαϊκή» και «προοδευτική» εξέλιξη...

Ιδιαίτερα προβάλλεται ως «φιλολαϊκή» η δέσμευση για αύξηση του κατώτατου ωρομισθίου από περίπου 9,60 ευρώ σήμερα στα 12 ευρώ (μεικτά), ως μέτρο που «προστατεύει από τη φτώχεια», κόντρα στις «πολιτικές λιτότητας», αλλά και που αυξάνει την αγοραστική ικανότητα.

Καθόλου τυχαία, SPD - Πράσινοι - «Αριστερά» δεν κάνουν λόγο για κατώτατο μισθό, αλλά επιμένουν στο πολύ πιο βολικό για την εργοδοσία κατώτατο ωρομίσθιο. Η δε διαφημιζόμενη αύξηση - ένα ψίχουλο μπροστά στον πλούτο που παράγουν οι εργαζόμενοι στην ισχυρότερη καπιταλιστική οικονομία της Ευρώπης - δεν διασφαλίζει σε καμία περίπτωση «αξιοπρεπείς συνθήκες διαβίωσης», εξανεμίζεται μέσα σε έναν «ωκεανό» από «ελαστικές», εξευτελιστικές σχέσεις εργασίας.

Η πληρωμή «με την ώρα» είναι σημαντικό ατού για τους εργοδότες και προσαρμόζεται εύκολα στις ανάγκες τους. Οταν το 2015 θεσπίστηκε το κατώτατο ωρομίσθιο (γύρω στα 8 ευρώ τότε) τα τρία αυτά κόμματα πανηγύριζαν αντίστοιχα ότι θα μπει φρένο στη φτώχεια.

Στην πραγματικότητα, πολλές επιχειρήσεις ανταποκρίθηκαν με μείωση του ωραρίου εργασίας...

Σύμφωνα με τη στατιστική υπηρεσία (Destatis), ο αριθμός των θέσεων πλήρους απασχόλησης μειώθηκε από τη θέσπιση του κατώτατου ωρομισθίου και μετά, αφού η εργοδοσία διατήρησε όλο το ενισχυμένο οπλοστάσιο «ευελιξίας». Μάλιστα, παρατηρείται ότι μετά από κάθε αύξηση του ωρομισθίου (κάθε χρόνο), μειώνεται το ποσοστό των θέσεων απασχόλησης οι οποίες πληρώνονται σύμφωνα με αυτό. Το δε Γερμανικό Ινστιτούτο για την Οικονομία (DIW) διαπιστώνει ότι ιδίως στις θέσεις μερικής απασχόλησης οι παραβάσεις είναι όλο και πιο συνηθισμένες.

Τα προηγούμενα χρόνια σχεδόν 4 εκατ. εργαζόμενοι αποκλείονταν από το κατώτατο ωρομίσθιο. Η «αριστερή» πρόταση για αύξησή του, με παράλληλη διατήρηση όλου του αντεργατικού πλαισίου, είναι γι' αυτούς ένα αδειανό πουκάμισο. Συγκεκριμένα, περίπου 2,4 εκατ. εργαζόμενοι δεν λάμβαναν το κατώτατο ωρομίσθιο (στοιχεία από DIW - SOEP) παρότι το δικαιούνται. Μαζί με εκείνους που «στα χαρτιά» αμείβονται με το ελάχιστο ωρομίσθιο, αλλά δεν πληρώνονται «υπερωρίες», ο αριθμός αυξάνεται στα 3,2 εκατ. Επιπλέον, μισό εκατομμύριο εργαζόμενοι δεν πληρώνονταν με το κατώτατο ωρομίσθιο στη δεύτερη δουλειά τους.

Μάλιστα, το κατώτατο ωρομίσθιο όχι μόνο δεν συγκράτησε τη φτώχεια αλλά από το 2013 - χωρίς κατώτατο ωρομίσθιο τότε - μέχρι το 2019 οι εργαζόμενοι με δεύτερη δουλειά αυξήθηκαν κατά περίπου 700.000, φτάνοντας σε 3,5 εκατ., σύμφωνα με το Ινστιτούτο γερμανικής Οικονομίας (IW).

Επιπλέον, ένα κατώτατο ωρομίσθιο στα 12 ευρώ μεικτά εξασφαλίζει μισθό πάνω από το όριο της φτώχειας (περίπου 1.000 ευρώ στη Γερμανία) μόνο στην περίπτωση της πλήρους απασχόλησης 40 ώρες τη βδομάδα. Και πάλι, βέβαια, ένας εργαζόμενος που ζει σε μεγάλη πόλη, όπου τα ενοίκια έχουν εκτοξευτεί, δύσκολα τα βγάζει πέρα - πόσο μάλλον μια οικογένεια - ενώ με τις ανατιμήσεις σε Ενέργεια και βασικά αγαθά η ζωή θα γίνει ακόμη πιο δύσκολη.

Τέλος, το ωρομίσθιο των 12 ευρώ δεν αρκεί ούτε για αξιοπρεπή σύνταξη μετά από 45 χρόνια δουλειάς πλήρους απασχόλησης, σύμφωνα με στοιχεία που έδωσε η ομοσπονδιακή κυβέρνηση απαντώντας σε Ερώτηση στη Βουλή. Για σύνταξη λίγο πάνω από το όριο της φτώχειας θα απαιτούνταν τουλάχιστον 13 ευρώ / ώρα και 45 χρόνια δουλειάς πλήρους απασχόλησης. Και αυτή είναι η «ριζοσπαστική» πρόταση της «Αριστεράς»... Που έρχεται και «κουμπώνει» με τη θέση των Πρασίνων για κατάργηση των «mini jobs»... με εξαίρεση τους συνταξιούχους και τους φοιτητές.

Μία ακόμη «ριζοσπαστική» πρόταση της «Linke» είναι το να δοθούν περισσότερες αρμοδιότητες στα εργοστασιακά συμβούλια, δηλαδή οι εργαζόμενοι να έχουν «δικαιώματα συναπόφασης και βέτο» σε διάφορα θέματα οικονομικής φύσης, όπως: Επενδύσεις, αριθμός εργαζομένων / προσλήψεων / απολύσεων, μετεγκατάσταση εργοστασίου, παραπέρα εκπαίδευση κ.ά.

Τα «δικαιώματα» και ο «λόγος» δεν αφορούν βέβαια τα κέρδη των επιχειρηματικών ομίλων. Αντίθετα, στο όνομα αυτών των «δικαιωμάτων συναπόφασης», τα εργοστασιακά συμβούλια αντί να είναι μαχητικές οργανώσεις συλλογικής οργάνωσης και πάλης των εργαζομένων, θα επιβάλλουν την «εργασιακή ειρήνη», θα προωθούν τον «κοινωνικό διάλογο» εργαζομένων - μεγαλοεργοδοσίας, θα καλούν τους εργαζόμενους να «συναποφασίζουν» τις απολύσεις τους, το κλείσιμο ή τη μεταφορά μονάδων του εργοστασίου ανάλογα με τα εκάστοτε συμφέροντα της εργοδοσίας που θα παρουσιάζονται ως δικά τους κ.ο.κ.

Με φόντο τη ραγδαία αύξηση των ενοικίων που έχει προκαλέσει μεγάλες λαϊκές αντιδράσεις και διαδηλώσεις, με εκατοντάδες χιλιάδες οικογένειες να κινδυνεύουν να πεταχτούν έξω από τα σπίτια τους, την ερχόμενη Κυριακή διεξάγεται στο Βερολίνο - παράλληλα με τις εθνικές εκλογές - δημοψήφισμα για «απαλλοτρίωση» με αποζημίωση από τον δήμο των εταιρειών που κατέχουν πάνω από 3.000 διαμερίσματα. Στην πραγματικότητα ωστόσο πρόκειται για άλλη μια κίνηση για τη διοχέτευση ριζοσπαστικών διαθέσεων σε ανώδυνα μονοπάτια. Την ίδια μέρα γίνονται εκλογές για την κρατιδιακή κυβέρνηση, καθώς και για τα δημοτικά συμβούλια των 12 δήμων του Βερολίνου.

Το δημοψήφισμα διοργανώνεται από το κρατίδιο του Βερολίνου, μετά από συλλογή υπογραφών από διάφορες πρωτοβουλίες, με κύρια την πρωτοβουλία «Deutsche Wohnen & Co Enteignen» (παράφραση μεγάλου ομίλου). Στηρίζεται ως κίνηση από την «Αριστερά» (Die Linke), οι Πράσινοι κρατούν μεσοβέζικη στάση θεωρώντας το μοχλό πίεσης, ενώ το SPD εναντιώνεται. Τα τρία αυτά κόμματα συγκυβερνούν στο Βερολίνο, όπως και σε άλλα γερμανικά κρατίδια.

Πρόκειται για συμβουλευτικό δημοψήφισμα με συμβολικό χαρακτήρα («δημοψήφισμα απόφασης» και όχι «δημοψήφισμα νόμου», επομένως η κυβέρνηση μπορεί να απορρίψει την επεξεργασία σχετικού νόμου). Ενδεικτικά, οι εκπρόσωποι των Πρασίνων ξεκαθαρίζουν ότι δεν θέλουν απαλλοτρίωση των επιχειρηματικών ομίλων, αλλά θα ψηφίσουν «ναι», αφού έτσι κι αλλιώς «δεν πρόκειται γι' αυτό»...

Το ίδιο το περιεχόμενο του δημοψηφίσματος είναι εντελώς «κάλπικο», αφού και οι πέντε δημοτικές επιχειρήσεις ακινήτων του Βερολίνου λειτουργούν με τους νόμους της αγοράς επιδιώκοντας κέρδος, αλλά και επειδή ακόμα και μια τέτοιου είδους απαλλοτρίωση θα οδηγούσε απλά σε προσωρινή αναδιανομή της «πίτας» της αγοράς κατοικίας.

Χαρακτηριστικά, στα περίπου 330.000 διαμερίσματα που ανήκουν στις δημοτικές επιχειρήσεις τα ενοίκια ακολουθούν την ξέφρενη ανοδική πορεία της αγοράς ακινήτων, όπου κυριαρχούν δυο μεγαθήρια, «Deutsche Wohnen» και «Vonovia».

Το κεντρικό αίτημα του SPD, της «Αριστεράς» και των Πρασίνων για πάγωμα των ενοικίων σε εθνικό επίπεδο και θέσπιση ενός ανώτατου ορίου αποτελεί κατάφωρη κοροϊδία.

Την περασμένη άνοιξη, το Ομοσπονδιακό Συνταγματικό Δικαστήριο της Γερμανίας απέρριψε το «ανώτατο όριο» που είχε αποφασίσει η τοπική κυβέρνηση του Βερολίνου, διατηρώντας μεν ψηλά τα ενοίκια, αλλά σε επίπεδα του 2019. Ενδεικτικά το διάστημα 2007 - 2019 τα ενοίκια στη γερμανική πρωτεύουσα διπλασιάστηκαν, χωρίς αντίστοιχη αύξηση μισθών.

Μετά τη δικαστική απόφαση, χιλιάδες ενοικιαστές βρέθηκαν αντιμέτωποι όχι μόνο με αύξηση ενοικίων, αλλά σε ορισμένες περιπτώσεις με αναδρομικές αυξήσεις, υπό την απειλή εξώσεων.

Μάλιστα, σύμφωνα με δημοσιεύματα, η αρμόδια υπουργός Στεγαστικής Πολιτικής του Βερολίνου, από τη Linke - η οποία στη συνέχεια παραιτήθηκε - άλλαξε την τελευταία στιγμή παράγραφο του σχετικού νόμου, ώστε το κρατίδιο να μην φέρει καμία ευθύνη για τη διεκδίκηση της μείωσης ενοικίων. Οι ενοικιαστές υποχρεώνονται «να τα βάλουν» μόνοι τους με τα κτηματομεσιτικά μεγαθήρια...

Η Linke, όμως, δεν σταμάτησε εδώ. Ο νέος «αριστερός» υπουργός Στεγαστικής Πολιτικής μιλούσε το καλοκαίρι για αυξήσεις ενοικίων στα διαμερίσματα που ανήκουν στις δημοτικές επιχειρήσεις, αφού το διάστημα που είχαν παγώσει με το «ανώτατο όριο», το κρατίδιο είχε χασούρα περίπου 35 εκατ. ευρώ! Με αυτά τα λεφτά, λέει η Linke, θα μπορούσαν να χτιστούν καινούριες κατοικίες, επομένως δικαιολογείται και μια αύξηση στα 330.000 «δημοτικά» διαμερίσματα...

Εξάλλου, πολλές εταιρείες έχουν τη δυνατότητα να αγνοούν το «φρένο ενοικίου», χρησιμοποιώντας εξαιρέσεις. Σε κάθε περίπτωση, το εν λόγω «φρένο» δεν ισχύει για νεόδμητα διαμερίσματα που κατοικήθηκαν για πρώτη φορά από το 2014, ενώ τα καινούργια που χτίζονται είναι ακριβά και δεν απευθύνονται σε χαμηλά εισοδήματα.

Η Linke υποστηρίζει σήμερα «να απαγορευτεί η εκμετάλλευση των διαμερισμάτων και να απαλλοτριωθούν οι μεγάλες κτηματομεσιτικές εταιρείες», «να αγοραστούν από το κράτος διαμερίσματα που θα δίνονται σε προσιτές τιμές» κ.ά.

Μόνο που η μαζική ιδιωτικοποίηση δημόσιων κατοικιών του πρώην ανατολικού Βερολίνου πραγματοποιήθηκε από τις κρατιδιακές κυβερνήσεις του SPD και της Linke τη δεκαετία του 2000. Εκατοντάδες χιλιάδες κατοικίες μετά την ανατροπή του σοσιαλισμού δόθηκαν στο κεφάλαιο. Η όποια κρατικοποίηση διαμερισμάτων ζητάει σήμερα η «Αριστερά», δεν είναι τίποτε άλλο από επιχειρηματική δράση και εμπορευματοποίηση της στέγης με τη συμμετοχή και του δήμου.

Τότε η κυβέρνηση του Βερολίνου πούλησε πολλά «δημόσια διαμερίσματα» σε ιδιωτικές εταιρείες ακινήτων, επειδή υπήρχε «υπερπροσφορά διαμερισμάτων» και η συντήρηση ή ανακαίνισή τους για εμπορική εκμετάλλευση δεν ήταν «συμφέρουσα».

Το διάστημα 2002 - 2011, που συγκυβερνούσαν η Linke και το SPD, ολόκληρες κρατικές εταιρείες πουλήθηκαν σε ιδιωτικούς ομίλους, όπως η λεγόμενη μη κερδοσκοπική Ενωση Διακανονισμού και Στέγασης (GSW), που πουλήθηκε στον όμιλο «Deutsche Wohnen». Ο όμιλος αποτελεί τώρα «στόχο» απαλλοτρίωσης μετά το δημοψήφισμα...

Μια βδομάδα πριν από το δημοψήφισμα και τις εκλογές, οι δύο μεγαλύτεροι όμιλοι ακινήτων ανακοίνωσαν τη συγχώνευσή τους, με το SPD, τη Linke και τους Πράσινους να πανηγυρίζουν, επειδή στο πλαίσιο της συμφωνίας 14.750 διαμερίσματα και 450 καταστήματα θα πουληθούν στις δημοτικές εταιρείες ακινήτων («Degewo», «Howoge», «Berlinovo») έναντι 2,46 δισ. ευρώ, ενώ θα χρειαστούν περίπου 380 εκατ. ευρώ για επισκευές και ανακαινίσεις. Οι τρεις δημοτικές επιχειρήσεις χρηματοδοτούν την αγορά από δάνεια, τα οποία θα φορτωθούν στους ενοικιαστές μέσω τσουχτερών ενοικίων.

Η ειρωνεία είναι ότι ανάμεσα σε αυτά τα διαμερίσματα βρίσκονται αρκετά που είχαν ιδιωτικοποιηθεί από το SPD και την «Αριστερά» και τώρα τα ξαναγοράζουν και μάλιστα με χασούρα, όπως σημειώνεται στον γερμανικό Τύπο, κόστος που με τον έναν ή τον άλλο τρόπο επιβαρύνει τον λαό του Βερολίνου.

Επιπλέον η «Vonovia» και η «Deutsche Wohnen» πωλούν περίπου το 10% των μετοχών τους στην κυβέρνηση του Βερολίνου. Πρόκειται για τους ομίλους που προβλέπεται να ...«απαλλοτριωθούν» πρώτοι με βάση το δημοψήφισμα.

Η «Deutsche Wohnen» είναι ο μεγαλύτερος όμιλος ακινήτων του Βερολίνου με 114.000 διαμερίσματα, ενώ όλες οι ιδιωτικές εταιρείες έχουν 243.000 από τα συνολικά 1,5 εκατομμύρια διαμερίσματα της πόλης.

Η «Vonovia» διαθέτει περίπου 355.000 διαμερίσματα στη Γερμανία - περίπου 43.000 στο Βερολίνο - και με την εξαγορά της «Deutsche Wohnen» σκοπεύει να μπει πιο δυναμικά στην ανερχόμενη αγορά της γερμανικής πρωτεύουσας.

Συνολικά οι δύο κολοσσοί θα κατέχουν πάνω από 550.000 κατοικίες αξίας 80 δισ. ευρώ.

«Η συγχώνευση θα οδηγήσει σε λιγότερο ανταγωνισμό και ο νέος όμιλος θα είναι ακόμη πιο ισχυρός στην αγορά», όπου ήδη καθορίζει τις τιμές, σημειώνει το Γερμανικό Ινστιτούτο Οικονομικών Ερευνών (DIW), ενώ η Γερμανική Ενωση Ενοικιαστών προειδοποίησε για «πρόσθετα βάρη».