Με κυρώσεις και «αντι-κυρώσεις», με πιο αποφασιστική προώθηση στρατηγικών σχεδίων αλλά και των ανταγωνιστικών «εναλλακτικών» τους, με κινήσεις ενίσχυσης της συνεργασίας μεταξύ Ουάσιγκτον και Λονδίνου, όπως και μεταξύ Πεκίνου και Μόσχας, κλιμακώνονται οι ανταγωνισμοί των ισχυρότερων καπιταλιστικών κρατών, υπό την καθοριστική επίδραση της διαπάλης ΗΠΑ - Κίνας για την πρωτοκαθεδρία στο διεθνές ιμπεριαλιστικό σύστημα.

Κυρώσεις κατά της Βρετανίας, συγκεκριμένα κατά 4 οργανισμών και 9 προσώπων (συμπεριλαμβανομένου πρώην ηγετικού στελέχους του κυβερνώντος βρετανικού Συντηρητικού κόμματος και της Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του κόμματος) επέβαλε η Κίνα, με το επιχείρημα ότι «διασπείρουν κακόβουλα ψέματα και παραπληροφόρηση», καθώς κλιμακώνεται η αντιπαράθεση του Πεκίνου με τη «Δύση», με μοχλό την κατάσταση των Ουιγούρων στην επαρχία Σιντζιάνγκ. Οι κυρώσεις αφορούν απαγόρευση εισόδου στην κινεζική επικράτεια, αλλά και οποιασδήποτε συναλλαγής με πολίτες και θεσμούς της Κίνας. Ο διπλωματικός εκπρόσωπος της Κίνας στο Λονδίνο κλήθηκε στο βρετανικό ΥΠΕΞ όπου δέχτηκε διαμαρτυρία για «αδικαιολόγητες και απαράδεκτες» κυρώσεις, όπως αντίστοιχα έχει γίνει και με τους Κινέζους διπλωμάτες σε άλλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες.

Αντίστοιχες κυρώσεις ανακοίνωσε η Κίνα και κατά Αμερικανών και Καναδών αξιωματούχων, αντιδρώντας επίσης σε κυρώσεις που επέβαλαν οι δύο κυβερνήσεις στο Πεκίνο για «παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων» των Ουιγούρων στη Σιντζιάνγκ.

Στο μεταξύ, το κινεζικό ΥΠΕΞ κάλεσε πάλι χώρες της «Δύσης» «να σταματήσουν την πολιτική χειραγώγηση θεμάτων που σχετίζονται με τη Σιντζιάνγκ, να σταματήσουν να επεμβαίνουν στις διεθνείς σχέσεις της Κίνας».

Επίσης, μετά τις «ανησυχίες» για καταναγκαστική εργασία που διατυπώνουν τις τελευταίες βδομάδες μονοπωλιακοί όμιλοι ένδυσης (πχ. H&M, «Burberry», «Nike», «Adidas» κ.ά.), εκπρόσωποι των τοπικών αρχών στη Σιντζιάνγκ δήλωσαν χτες ότι «μια εταιρεία δεν θα πρέπει να πολιτικοποιεί την οικονομική της συμπεριφορά», προσθέτοντας ότι «το να σπεύδει κάποιος σε αυτήν την απόφαση και να εμπλέκεται στις κυρώσεις δεν είναι λογικό. Είναι σαν να σηκώνει μια πέτρα για να τη ρίξει στο πόδι του». Μετά από αναφορές τέτοιων εταιρειών ότι πλέον δεν θα προμηθεύονται βαμβάκι από τη Σιντζιάνγκ (που αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες παραγωγούς βαμβακιού στον κόσμο), πολλές έγιναν στόχος «μποϊκοτάζ» στην κινεζική αγορά.

Χτες, ο γγ του ΟΗΕ, Αντ. Γκουτέρες, δήλωσε ότι ο Οργανισμός διαπραγματεύεται με τις κινεζικές αρχές την «απρόσκοπτη πρόσβασή» του στην επαρχία Σιντζιάνγκ, προκειμένου να εξετάσει τις καταγγελίες περί διώξεων σε βάρος Ουιγούρων.

Στο μεταξύ, στους ισχυρισμούς του Αμερικανού Προέδρου, Τζο Μπάιντεν, ότι ο ανταγωνισμός των ΗΠΑ με την Κίνα και τη Ρωσία είναι μια διαπάλη μεταξύ δημοκρατίας και αυταρχισμού, αντέδρασε το Κρεμλίνο, κάνοντας παράλληλα λόγο για ταύτιση απόψεων Μόσχας και Πεκίνου επί του θέματος.

Οι ΗΠΑ θεωρούν την δική της δημοκρατία την μοναδικά σωστή και «ποτέ δεν παραιτούνται των προσπαθειών να επιβάλουν αυτό που ονομάζουν δημοκρατία σε άλλες χώρες σε όλο τον κόσμο», δήλωσε ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ.

«Είναι αυτό εναντίον του οποίου τάσσονται η Μόσχα και το Πεκίνο. Και από αυτήν την άποψη, πράγματι η κοσμοθεώρηση του (Ρώσου Προέδρου) Πούτιν και του (Κινέζου Προέδρου) Σι Τζινπίνγκ είναι απολύτως ταυτόσημη. Η Μόσχα και το Πεκίνο είναι ενάντια σε έναν τέτοιο εκδημοκρατισμό», δήλωσε ο Πεσκόφ.

«Κάθε χώρα έχει εκείνη τη δημοκρατία, η οποία συνιστά ένα σύστημα που ανταποκρίνεται περισσότερο στις εθνικές αξίες, στην Ιστορία και στον σημερινό τρόπο ζωής», ανέφερε, συνεχίζοντας το αποπροσανατολιστικό γαϊτανάκι για το ποια αστική δημοκρατία είναι «καλύτερη», πίσω από το οποίο βρίσκεται η όξυνση των ενδοϊμπεριαλιστικών ανταγωνισμών.

Στο φόντο της δήλωσης του Αμερικανού πρέσβη στη Μόσχα πως δεν προτίθεται να αποχωρήσει (έχει προηγηθεί η ανάκληση του Ρώσου πρέσβη από την Ουάσιγκτον στη Μόσχα), ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου εξέφρασε την ικανοποίησή του για την «ύφεση στις ρωσοφοβικές κρίσεις» των ΗΠΑ.

«Αυτήν τη στιγμή, αναλύουμε, πραγματοποιούμε μια αναθεώρηση των ενεργειών που ανέλαβαν οι Αμερικανοί στη νέα κυβέρνηση», ανέφερε ο Πεσκόφ και με βάση αυτήν ο Ρώσος Πρόεδρος, Βλ. Πούτιν, θα αποφασίσει πώς θα αναπτύξει περαιτέρω τις διμερείς σχέσεις. Σύμφωνα με τον εκπρόσωπο, Ρωσία και ΗΠΑ «δεν έχουν χρόνο για τσακωμούς, πρέπει να αντιμετωπίσουν συγκεκριμένα ζητήματα, να καταπολεμήσουν κοινές προκλήσεις και απειλές».

Την ίδια ώρα, ο πρόεδρος της ρωσικής πετρελαϊκής εταιρείας «Gazprom» δήλωσε ότι η κατασκευή του ρωσο-γερμανικού αγωγού φυσικού αερίου «Nord Stream 2» θα ολοκληρωθεί σίγουρα φέτος, παρά την αντίθεση των ΗΠΑ. Ο ίδιος ανέφερε ότι έχει ολοκληρωθεί το 90-92% της κατασκευής του αγωγού, ενώ ισχυρίστηκε ακόμα πως θα τηρηθούν τα συμβόλαια για τη συνέχιση της διέλευσης ρωσικού φυσικού αερίου από την Ουκρανία και άλλες χώρες.

Υπενθυμίζεται ότι ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών, Αντονι Μπλίνκεν, ενημέρωσε την περασμένη βδομάδα τον Γερμανό ομόλογό του για την ετοιμότητα της κυβέρνησης της χώρας του να επιβάλει κυρώσεις σε εταιρείες που θα συμμετάσχουν στην ολοκλήρωση του αγωγού, υπογραμμίζοντας ότι δεν υπάρχει «αμφισημία» στην αντίθεση των ΗΠΑ ως προς την κατασκευή του. Οι ΗΠΑ προωθούν το δικό τους LNG (υγροποιημένο φυσικό αέριο) στην Ευρώπη, ενώ «προειδοποιούν» πως ο αγωγός θα αυξήσει την επιρροή της Ρωσίας στην ΕΕ και θα θέσει την Ουκρανία σε χειρότερη διαπραγματευτική θέση.

Τέλος, την ίδια ώρα που ο Κινέζος ΥΠΕΞ με περιοδεία του στην Τουρκία και τη Μέση Ανατολή διαπραγματεύτηκε συμφωνίες για την ενίσχυση της κινεζικής στρατηγικής πρωτοβουλίας «Ενας Δρόμος, Μία Ζώνη» (βλ. σχετικό θέμα στη σελ. 22), ο Αμερικανός Πρόεδρος, Τζο Μπάιντεν, σε συνομιλία που είχε την Παρασκευή με τον Βρετανό πρωθυπουργό, Μπόρις Τζόνσον, του πρότεινε να καταρτίσουν ένα αντίστοιχο «εναλλακτικό» σχέδιο υποδομών, για τις «δημοκρατικές χώρες» και τις χώρες «που έχουν ανάγκη από βοήθεια».

Οι δύο ηγέτες συζήτησαν επίσης για τις κινεζικές αντιδράσεις στις πρόσφατες κυρώσεις που επέβαλαν ΗΠΑ και ΕΕ στην Κίνα με πρόσχημα τους Ουιγούρους. Αναφέρεται επίσης ότι συμφώνησαν πως το Ιράν θα πρέπει να συμμορφωθεί με τη συμφωνία του 2015 για το πυρηνικό του πρόγραμμα, μολονότι οι ΗΠΑ ήταν αυτές που παραβίασαν τη συμφωνία, αποχωρώντας μονομερώς το 2018 με απόφαση του τότε Προέδρου, Ντ. Τραμπ.

Τέλος, αντάλλαξαν θέσεις για την κλιματική αλλαγή, ενόψει της Συνόδου για το Κλίμα που ετοιμάζει ο Μπάιντεν στο τέλος Απρίλη, αλλά και της Διεθνούς Συνόδου για το Κλίμα που θα γίνει στη Γλασκώβη τον ερχόμενο Νοέμβρη. Στην επικείμενη σύνοδο που οργανώνουν οι ΗΠΑ, ο Αμερικανός Πρόεδρος έχει προσκαλέσει να συμμετάσχουν οι ομόλογοί του από την Κίνα, Σι Τζινπίνγκ, και τη Ρωσία, Βλαντιμίρ Πούτιν, με τις ΗΠΑ να αναφέρουν ότι η κλιματική αλλαγή είναι ένα από τα πεδία όπου μπορεί να υπάρξει συνεργασία με Πεκίνο και Μόσχα, παρότι στην πραγματικότητα και σε αυτό το πεδίο εκφράζονται έντονα οι ενδοϊμπεριαλιστικοί ανταγωνισμοί.

Αντιμέτωπος με άγρια καταστολή παραμένει ο λαός της Μιανμάρ. Μόνο το περασμένο Σάββατο υπολογίζεται ότι μέτρησε πάνω από 110 νεκρούς, καθώς συνεχίζονται οι αντιδράσεις στο πραξικόπημα της 1ης Φλεβάρη και στην κλιμάκωση της βίας από τη στρατιωτική χούντα.

Το Σάββατο ξέσπασαν νέες μαζικές διαδηλώσεις, με αφορμή τις εκδηλώσεις της χούντας για τη «Μέρα των Ενόπλων Δυνάμεων» (στις 27/3 τιμάται η αντίσταση κατά της ιαπωνικής κατοχής). Η χούντα οργάνωσε στρατιωτική παρέλαση στην πρωτεύουσα, όπου παρευρέθηκαν και διπλωμάτες από Κίνα, Ινδία, Πακιστάν, Μπανγκλαντές, Βιετνάμ, Λάος, Ταϊλάνδη, ενώ τη Ρωσία εκπροσώπησε ο αναπληρωτής υπουργός Αμυνας Αλ. Φομίν.

Σε δηλώσεις του ο επικεφαλής της χούντας, στρατηγός Μιν Αούνγκ Χλάινγκ, έκανε λόγο για «μεταβίβαση της κρατικής ευθύνης» μετά τις εκλογές (που λέγεται ότι θα γίνουν σε έναν χρόνο), ενώ μεταξύ άλλων χαρακτήρισε τη Ρωσία «αληθινό φίλο».

Στο μεταξύ, οι διεργασίες πυκνώνουν, με δεδομένη και τη σημασία που αποκτά η Νοτιοανατολική Ασία σε ευρύτερους ενδοϊμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς.

Οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν την άμεση αναστολή της εμπορικής συμφωνίας που είχε υπογραφεί με τη Μιανμάρ το 2013, ενώ ο Πρόεδρος Τζο Μπάιντεν χαρακτήρισε «φρικτό» και «απόλυτα εξοργιστικό» τον αριθμό των θυμάτων. Την «απαράδεκτη κλιμάκωση της βίας» και τον «παράλογο δρόμο» της βιρμανικής χούντας κατήγγειλε και ο επικεφαλής της ευρωενωσιακής διπλωματίας Ζοζέπ Μπορέλ.

Ανώτατοι αξιωματικοί Ενόπλων Δυνάμεων από ΗΠΑ, Βρετανία, Ιαπωνία, Γερμανία, Αυστραλία, Καναδά, Δανία, Ιταλία, Ολλανδία, Νέα Ζηλανδία, Νότια Κορέα αλλά και Ελλάδα καταδίκασαν τη χρήση βίας από το στρατό της Μιανμάρ «εναντίον άοπλων», αναφέροντας πως «κάθε επαγγελματικός στρατός πρέπει να τηρεί τους διεθνείς κανόνες» και «να προστατεύει το λαό που υπηρετεί, όχι να τον βλάπτει».