Eurokinissi

Από τη χτεσινή τριμερή

Με το πέρας της Συνόδου, ο Κυρ. Μητσοτάκης χαρακτήρισε ένα ακόμα σχήμα για την προώθηση των συμφερόντων της αστικής τάξης «παράδειγμα συνεννόησης μεταξύ τριών γειτονικών λαών» και «υπόδειγμα σύμπλευσης τριών χωρών της Μεσογείου που έχουν για κοινή πυξίδα τους το Διεθνές Δίκαιο και την ειρήνη στην ταραγμένη μας περιοχή».

Κατήγγειλε τους «κινδύνους που, δυστυχώς, προκαλεί στην Ανατολική Μεσόγειο η ηγεσία της Τουρκίας, που φαντασιώνεται αυτοκρατορικές πρακτικές με επιθετικές δράσεις» και «απανωτές μονομερείς προκλήσεις, πλαισιωμένες από μία ακραία, επιθετική συχνά ρητορική».

Την ώρα δε που η τουρκική προκλητικότητα εκδηλώνεται με τις πλάτες ΗΠΑ, ΝΑΤΟ και ΕΕ, την κατήγγειλε ότι «προσβάλλει αποφάσεις» της ΕΕ και «δημιουργεί προβλήματα στη Βορειοατλαντική Συμμαχία», όπως επίσης «έρχεται απέναντι σε ρητές θέσεις σημαντικών χωρών», όπως των ΗΠΑ!

Σε αυτό το πλαίσιο θύμισε ότι η κυβέρνησή του υπέγραψε και κύρωσε δύο συμφωνίες οριοθέτησης ζωνών, με Ιταλία και Αίγυπτο, με τις γνωστές προβλέψεις τους σε βάρος των κυριαρχικών δικαιωμάτων, που ανοίγουν το δρόμο σε αντίστοιχες «διευθετήσεις» και με την Τουρκία, και πρόσθεσε ότι στην ίδια κατεύθυνση κινούνται και οι συζητήσεις με την Αλβανία, «όπου συμφωνήσαμε ότι αφού δεν μπορούμε να λύσουμε τις διαφορές μας σχετικά με την οριοθέτηση θαλάσσιων ζωνών είμαστε έτοιμοι να προσφύγουμε στο Διεθνές Δικαστήριο. Ετσι λύνουν τις διαφορές τους τα σοβαρά, τα υπεύθυνα κράτη», πρόσθεσε σε άλλο ένα μήνυμα προς την Αγκυρα.

Παράλληλα, παρουσιάζοντας τα σχέδια συνεκμετάλλευσης του ενεργειακού πλούτου από τους επιχειρηματικούς ομίλους ως το πλαίσιο των «διευθετήσεων», αλλά και... παράγοντα σταθερότητας, τόνισε ότι «σε αυτή την γειτονιά της συνεργασίας βεβαίως και έχει θέση, αν το θελήσει, και η Τουρκία. Αρκεί, όπως συζητήσαμε, να μπορεί να συμμερίζεται τους ίδιους κανόνες, την ίδια λογική που επιβάλλουν οι σχέσεις καλής γειτονίας και ο σεβασμός στο Διεθνές Δίκαιο». Συμπλήρωσε δε ότι «αυτές οι τριμερείς συναντήσεις δεν αποκλείουν a priori κανέναν. Δεν είναι σχήματα συνεργασίας τα οποία αποβαίνουν εις βάρος κανενός».

Θύμισε, άλλωστε, ότι πριν από ένα μήνα υπογράφτηκε και το καταστατικό του East Med Gas Forum, σχήματος που στήθηκε με ευρωατλαντική εποπτεία για να προχωρήσουν τα σχέδια συνεκμετάλλευσης και συμμετέχουν Ελλάδα, Κύπρος, Αίγυπτος, Ισραήλ, Ιταλία, Ιορδανία και Παλαιστίνη, «συνεργαζόμενες όλες στον ενεργειακό τομέα. Και στην ίδια σύμπραξη - θα το ξαναπώ - όπως και στη δική μας τριμερή θα μπορούσε να συμμετέχει και η Τουρκία. Ποτέ κανείς επί της αρχής δεν την απέκλεισε», αλλά την «θέτουν στο περιθώριο» οι πράξεις της.

Προηγουμένως ο Κυρ. Μητσοτάκης είχε συνάντηση με τον Κύπριο Πρόεδρο, Ν. Αναστασιάδη, ο οποίος διαβεβαίωσε πως μετά τις «εκλογές» στα Κατεχόμενα έχει «την ετοιμότητα και την αποφασιστικότητα» να συμμετάσχει στην οποιαδήποτε νέα πρωτοβουλία συγκαλέσει ο γγ του ΟΗΕ. Επανέλαβε ότι η Λευκωσία παραμένει σταθερή «στην εξεύρεση μιας λύσης που θα είναι λειτουργική και συνεπώς βιώσιμη, που θα στηρίζεται στα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών, στις αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας, αλλά βεβαίως και των αρχών και αξιών της ΕΕ».

Απαντώντας, ο Ελληνας πρωθυπουργός παρουσίασε σαν κατόρθωμά τους το γεγονός ότι - με την Αγκυρα να ανοίγει τα Βαρώσια και το «Ορούτς Ρέις» στα ανοιχτά του Καστελόριζου - το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο σε δυο απανωτές συνόδους του μέσα στον Οκτώβρη παρέπεμψε την συζήτηση για τις όποιες κυρώσεις το ...Δεκέμβρη.

Οπως είπε, προκλητικά, «έχουμε κάθε λόγο και οι δύο να είμαστε ικανοποιημένοι από το γεγονός ότι υπάρχει πια στην Ευρώπη μία διαφορετική αντίληψη για το ποιος είναι ο ταραχοποιός στη γειτονιά και γιατί οι προκλητικές ενέργειες της Τουρκίας δεν αφορούν μόνο στην Ελλάδα και στην Κύπρο, αφορούν συνολικά στα γεωστρατηγικά συμφέροντα της ΕΕ. Και αυτό είναι μία μεγάλη επιτυχία»!

Στην αντίστοιχη συνάντησή του με τον Πρόεδρο της Αιγύπτου, Aμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι, χαρακτήρισε την πρόσφατη υπογραφή της συμφωνίας μερικής οριοθέτησης των θαλάσσιων ζωνών μεταξύ των δυο χωρών «σημαντικό βήμα για την περαιτέρω εμβάθυνση των σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών» αλλά και «συμφωνία - οδηγό για το πώς μπορούν να επιλυθούν και άλλα ζητήματα στην Ανατολική Μεσόγειο», «προϊδεάζοντας» για κόψιμο - ράψιμο ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων στο αντίστοιχο παζάρι με την Τουρκία. Αλλωστε, η μερική συμφωνία με το Κάιρο δεν γίνεται με βάση τη μέση γραμμή, προβλέπει μειωμένη επήρεια σε ελληνικά νησιά και αφήνει όλη την ευθεία από τη Ρόδο και προς τα ανατολικά έως το Καστελόριζο για παζάρι με την Αγκυρα.

Ο Αιγύπτιος Πρόεδρος, από την πλευρά του, είπε ότι «η κύρωση της συγκεκριμένης συμφωνίας από τα Κοινοβούλια στην πραγματικότητα αντανακλά την επιτυχία της ίδιας της συμφωνίας αλλά και τις αναμενόμενες προσδοκίες από τη συγκεκριμένη συμφωνία».

Σημειωτέον, την ίδια ώρα στην Αθήνα, ο αρχηγός ΓΕΕΘΑ, στρατηγός Κων. Φλώρος, δεχόταν στο γραφείο του τον ακόλουθο Αμυνας της Αιγύπτου στην Ελλάδα, συνταγματάρχη M. Μαρέι. Συζήτησαν θέματα που αφορούν στην υλοποίηση κοινών δραστηριοτήτων των Ενόπλων Δυνάμεων στο πλαίσιο του Προγράμματος Στρατιωτικής Συνεργασίας των δύο χωρών, «το οποίο επιβεβαιώνει και σε στρατιωτικό επίπεδο την άριστη σχέση τους», όπως λέγεται από πλευράς ΓΕΕΘΑ. Επίσης συζητήθηκαν οι εξελίξεις στην Κεντρική και Ανατολική Μεσόγειο καθώς και η κατάσταση που έχει διαμορφωθεί στην περιοχή λόγω της συμπεριφοράς της Τουρκίας.

Την ίδια ώρα, η κυβέρνηση δρομολογεί την επέκταση στα 12 ναυτικά μίλια σε όλο το Ιόνιο, από τα Διαπόντια Νησιά βόρεια της Κέρκυρας μέχρι το ακρωτήριο Ταίναρο, στην Πελοπόννησο, ως ένα ακόμα «κρίκο» στην αλυσίδα των «διευθετήσεων» τις οποίες έχουν δρομολογήσει τα ευρωατλαντικά σχέδια, έως τον «μεγάλο συμβιβασμό» με την Τουρκία.

Σύμφωνα με πληροφορίες, αφού έγινε όλη η σχετική προεργασία με το κλείσιμο των κόλπων και τη χάραξη των λεγόμενων γραμμών βάσης, το νομοσχέδιο βρίσκεται πλέον στο ΣτΕ για νομικό έλεγχο, πριν κατατεθεί αργότερα, μάλλον το Νοέμβρη, για ψήφιση στο Κοινοβούλιο.

Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, στο ίδιο νομοσχέδιο, η κυβέρνηση θα δηλώνει ότι επιφυλάσσεται να ασκήσει το δικαίωμα της επέκτασης «μελλοντικά και σε άλλες θαλάσσιες περιοχές», δηλαδή Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο, επιβεβαιώνοντας δηλαδή ότι η άσκηση του δικαιώματος αυτού θα γίνεται με κριτήριο τα συμφέροντα της αστικής τάξης και τα ιμπεριαλιστικά παζάρια.

«Θα σπάσουμε το κάθε χέρι που απλώνεται στην ανεξαρτησία και το μέλλον του έθνους μας», διαμήνυσε ο Τούρκος Πρόεδρος, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, την Τρίτη το βράδυ, μετά από συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου, με επίκεντρο και τις εξελίξεις στον Καύκασο.

Ταυτόχρονα σημείωσε ότι «δεν υποκύψαμε στον σφετερισμό των δικαιωμάτων της χώρας μας και των Τουρκοκυπρίων στην Ανατολική Μεσόγειο». Επανερχόμενος στις ανακαλύψεις φυσικού αερίου στη Μαύρη Θάλασσα, ισχυρίστηκε ότι υπάρχουν ελπίδες για αντίστοιχες ανακαλύψεις και στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο, υπογραμμίζοντας ότι «γκρεμίστηκαν όλες οι παγκόσμιες και περιφερειακές ισορροπίες» και ότι «η Τουρκία αναδείχθηκε σε αναδυόμενο αστέρι».

Σε αυτό το φόντο, το βράδυ της Τρίτης η Αγκυρα εξέδωσε τρεις νέες αντι-NAVTEX, αντιδρώντας σε στρατιωτικές ασκήσεις που η Ελλάδα προγραμματίζει στο Αιγαίο, επικαλούμενη και πάλι την αποστρατικοποίηση νησιών όπως η Λήμνος, ο Αη Στράτης κ.ά. Ακόμα, τουρκικά ΜΜΕ, όπως η «Γενί Σαφάκ», έκαναν λόγο και για νέα παράταση των NAVTEX που έχουν εκδοθεί για τις επιχειρήσεις του «Ορούτς Ρέις», το οποίο και χτες έπλεε κοντά στο Καστελόριζο.

Μέσα σε αυτές τις συνθήκες, η ΕΕ επανήλθε και χτες στην ανάγκη επαναδιαπραγμάτευσης με την Τουρκία, με μοχλό αυτήν τη φορά το Κυπριακό, μετά και τις «προεδρικές εκλογές» στα Κατεχόμενα.

Σε κοινή τους δήλωση, ο ύπατος εκπρόσωπος της ΕΕ για την Εξωτερική Πολιτική και την Πολιτική Ασφαλείας, Ζοζέπ Μπορέλ, και η επίτροπος Συνοχής και Μεταρρυθμίσεων, Ελίζα Φερέιρα, σημείωσαν ότι «μια λύση στο Κυπριακό θα ήταν προς όφελος της Κύπρου και της ΕΕ εν γένει» και επανέλαβαν την ετοιμότητα της ΕΕ «να διαδραματίσει ενεργό ρόλο στη στήριξη αυτών των διαπραγματεύσεων». «Είναι σημαντικό τώρα να δούμε μια εποικοδομητική δέσμευση με σκοπό την επίτευξη μιας ολοκληρωμένης διευθέτησης και επανένωσης», αναφέρουν στη δήλωσή τους, επικαλούμενοι παλιότερα ψηφίσματα του ΟΗΕ (όπως το 550 για την Αμμόχωστο), που έμειναν στα χαρτιά, συμπληρώνοντας ότι «ένα σταθερό και ασφαλές περιβάλλον στην Ανατολική Μεσόγειο και η ανάπτυξη συνεργασιών και αμοιβαία επωφελών σχέσεων μεταξύ όλων των εταίρων της περιοχής, σε διμερές και πολυμερές επίπεδο, είναι προς το στρατηγικό συμφέρον της ΕΕ».

Οξυνση διεργασιών προμηνύει και γραπτή παρέμβαση του εκπροσώπου του γγ του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες, που επανέλαβε ότι «παραμένει δεσμευμένος να υποστηρίξει και τις δύο πλευρές στην αναζωογόνηση της πολιτικής διαδικασίας και να διερευνήσει τη δυνατότητα σύγκλησης μιας άτυπης συνάντησης υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών 5+1, με αμφότερους τους ηγέτες και τις εγγυήτριες δυνάμεις, στο κατάλληλο στάδιο». Ανάβοντας «πράσινο φως» για κλιμάκωση του παζαριού, τόνισε τη σημασία οικοδόμησης εμπιστοσύνης μεταξύ των δύο κοινοτήτων και κάλεσε «τις δύο πλευρές και όλα τα σχετικά μέρη να αποφύγουν μονομερείς ενέργειες που θα μπορούσαν να υπονομεύσουν τις προοπτικές για ανανεωμένες διαπραγματεύσεις».

Στο μεταξύ, ο νέος ηγέτης του ψευδοκράτους, Ερσίν Τατάρ, σε συνέντευξή του, είπε, ενόψει και της συνάντησης γνωριμίας που θα έχει με τον Κύπριο Πρόεδρο, ότι «θα εξηγήσουμε στους Ελληνοκύπριους γείτονές μας στο πρόσωπο του Αναστασιάδη το τι αντιλαμβανόμαστε με τη λύση δύο κρατών και όχι την ομοσπονδία». Μιλώντας για την πρόσφατη επικοινωνία του με τον Κύπριο ηγέτη είπε ότι αυτή στάθηκε και στη σημασία να υπάρξουν καλές σχέσεις με την Τουρκία.

Σημειωτέον, ο Τατάρ δέχτηκε τηλεφωνικά συγχαρητήρια και από την πρέσβειρα των Ηνωμένων Πολιτειών στη Λευκωσία, Τζούντιθ Γκάρμπερ, την οποία προσκάλεσε στο γραφείο του αμέσως μετά την ανάληψη των καθηκόντων του (τις επόμενες μέρες). Σε άλλη του συνέντευξη, ο Τατάρ είπε ότι «θα συνεχιστούν οι σχέσεις μας με την Τουρκία για να προστατευτούν τα συμφέροντα των Τουρκοκυπρίων. Θα συνεχιστούν οι εγγυήσεις. Η ΤΔΒΚ θα υπάρχει. Θα είναι οπωσδήποτε ένα κράτος που θα συνεχίσει να υπάρχει (...) Η ομοσπονδία είναι εντελώς παγίδα. Στο πλαίσιο αυτής της παγίδας η Τουρκία θα έφευγε από εδώ και η πλειοψηφία θα κατάπινε τη μειοψηφία σαν χάπι. Είναι πολύ περισσότεροι αυτοί από εμάς. Η οικονομία τους είναι σε καλή κατάσταση, όλος ο κόσμος τούς στηρίζει οικονομικά. Εμείς είμαστε όρθιοι μόνο με στήριξη της Τουρκίας. Φτάσαμε μέχρι εδώ μαζί με την Τουρκία και θα συνεχίσουμε μαζί της».