Νέα ώθηση στο ευρύτερο παζάρι με την Τουρκία επιχειρεί να δώσει η Ευρωπαϊκή Ενωση, που με μοχλό το Κυπριακό φέρεται έτοιμη για κλιμάκωση διαπραγματεύσεων με διακύβευμα τον έλεγχο των υδρογονανθράκων της Ανατολικής Μεσογείου αλλά και συνολικότερες ισορροπίες, με φόντο και τις εξελίξεις σε Συρία, Λιβύη κ.τ.λ.

Στο πλαίσιο των πρόσφατων επαφών του στη Λευκωσία (όπου πήγε μετά την Αθήνα), ο ύπατος εκπρόσωπος για την Εξωτερική Πολιτική και την Πολιτική Ασφαλείας της Ενωσης, Ζοζέπ Μπορέλ, πρότεινε τη συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών της Κύπρου και της Τουρκίας για να συζητηθεί ο μεταξύ των δύο χωρών καθορισμός ΑΟΖ.

Την πρόταση αυτή ο Μπορέλ θα αξιοποιήσει και ενόψει της επίσκεψης που θα κάνει στην Αγκυρα το επόμενο διάστημα και πριν τη νέα συνάντηση των Ευρωπαίων ΥΠΕΞ (13/7). Αλλωστε, όπως δήλωσε και ο αρμόδιος εκπρόσωπος της Κομισιόν για θέματα Εξωτερικών Υποθέσεων, Πίτερ Στάνο, στην ατζέντα της επόμενης Συνόδου Κορυφής θα περιλαμβάνεται και το θέμα της Τουρκίας, τονίζοντας ότι «αυτή είναι η καλύτερη πλατφόρμα για να συζητηθεί πώς θα προχωρήσει το θέμα και για το πώς θα συνεχίσουμε με την Τουρκία, έτσι ώστε να επιτευχθεί αλλαγή στη συμπεριφορά, στις ενέργειες και στις δηλώσεις». Ο Στάνο δεν επιβεβαίωσε ότι ο Τούρκος ΥΠΕΞ αρνήθηκε συνάντηση με τον Μπορέλ και επισήμανε ότι πρέπει «να λυθούν μέσω του διαλόγου» ζητήματα που αφορούν τις δραστηριότητες της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο.

Σημειωτέον ότι μεθαύριο Πέμπτη, 2 Ιούλη, ο Τούρκος ΥΠΕΞ Μεβλούτ Τσαβούσογλου θα επισκεφτεί το Βερολίνο, δεδομένου του ότι 1η Ιούλη η Γερμανία αναλαμβάνει την προεδρία της ΕΕ.

Σχολιάζοντας την πρόταση Μπορέλ για συνάντηση ΥΠΕΞ Τουρκίας - Κύπρου, ο εκπρόσωπος του τουρκικού ΥΠΕΞ Χαμί Ακσόι δήλωσε πως αυτή «δεν είναι σοβαρή», γιατί έγινε «από την ίδια ΕΕ που πάντα αγνοεί την ύπαρξη των Τουρκοκυπρίων και σε καμία της δήλωση δεν αναφέρθηκε στα ισότιμα δικαιώματά τους στους φυσικούς πόρους του νησιού». Πρόσθεσε ότι «μέχρι να επιλυθεί το Κυπριακό, συνομιλητές των Ελληνοκυπρίων στο θέμα των υδρογονανθράκων είναι οι Τουρκοκύπριοι», τονίζοντας πως «εάν επιδιώκεται λύση στο θέμα της Ανατολικής Μεσογείου, το πρώτο βήμα που πρέπει να γίνει είναι να συναντηθούν οι δύο "λαοί" στο νησί το συντομότερο για τη δημιουργία ενός κοινού μηχανισμού συνεργασίας, έρευνας και διαχείρισης υδρογονανθράκων, καθώς και διαμοιρασμού των εσόδων», υποστηρίζοντας ότι «η πρόταση της "ΤΔΒΚ" στις 13 Ιουλίου 2019 διασφαλίζει την απαραίτητη βάση γι' αυτό». Πρόκειται για την πρόταση του ψευδοκράτους να δημιουργηθεί επιτροπή Ελληνοκυπρίων - Τουρκοκυπρίων ώστε να δρομολογηθεί η αξιοποίηση του κυπριακού φυσικού αερίου πριν οποιαδήποτε «λύση» του Κυπριακού.

Κατά τ' άλλα, ο Ακσόι είπε ότι «η οριοθέτηση των περιοχών θαλάσσιας δικαιοδοσίας στα δυτικά της νήσου Κύπρου θα είναι δυνατή μόνο μετά την επίλυση του Κυπριακού. Η Τουρκία δεν θα καθίσει ποτέ στο τραπέζι με την "ελληνοκυπριακή διοίκηση νοτίου Κύπρου" η οποία έχει σφετεριστεί τον τίτλο της Κυπριακής Δημοκρατίας και δεν εκπροσωπεί τους Τουρκοκύπριους».

Τέλος, ας καταγραφεί ότι ο ηγέτης του ψευδοκράτους, Μουσταφά Ακιντζί, εξέφρασε την απογοήτευσή του επειδή κατά την πρόσφατη επίσκεψη Μπορέλ στην Κύπρο δεν συναντήθηκε κι εκείνος μαζί του, διευκρινίζοντας ότι αυτό «προκάλεσε απογοήτευση» επειδή «στόχος μας είναι η διεύρυνση των σχέσεων με την ΕΕ».

ΤΡΙΠΟΛΗ.--

«Κοινές θέσεις» σε αρκετά ζητήματα σε ό,τι αφορά τις εξελίξεις στη Λιβύη εμφανίστηκαν να έχουν μετά την τηλεδιάσκεψή τους την Παρασκευή οι Πρόεδροι της Γαλλίας, Εμανουέλ Μακρόν, και της Ρωσίας, Βλαντιμίρ Πούτιν, τονίζοντας την επιθυμία τους για εκεχειρία και εξεύρεση λύσης με πολιτικά μέσα και διάλογο, «όχι με συγκρούσεις».

Παράλληλα πάντως με την τηλεδιάσκεψη Πούτιν - Μακρόν, αυξήθηκαν και οι φήμες για Ρώσους μισθοφόρους σε μεγάλες πετρελαϊκές εγκαταστάσεις της Δυτικής Λιβύης, οι οποίοι φέρεται πως αναπτύσσονται τα τελευταία 24ωρα στην περιοχή ώστε να αποτρέψουν απόπειρα κατάληψής τους από μισθοφόρους που πρόσκεινται στην κυβέρνηση του πρωθυπουργού Φαγιέζ Σάρατζ.

Ακολούθησε, το Σαββατοκύριακο, η μετάβαση του Σάρατζ στη Ρώμη, όπου συνάντησε τον Ιταλό ομόλογό του Τζουζέπε Κόντε. Μεταξύ άλλων αποφάσισαν τη συγκρότηση «ειδικής επιτροπής» που θα αναλάβει την επιστροφή των ιταλικών επιχειρήσεων στη Λιβύη, ενώ ο Κόντε επανέλαβε ότι «είναι άμεση η ανάγκη για πολιτική διευθέτηση της κρίσης (...) Οι λύσεις δεν θα βρεθούν με πόλεμο».

Από την Αγκυρα, το ίδιο 24ωρο, μιλώντας στο CNN ο Τούρκος υπουργός Ενέργειας Φατίχ Ντονμέζ επιβεβαίωσε ότι προχωρά το «σχέδιο συνεργασίας» για «αμοιβαία επωφελείς συμφωνίες» με τη Λιβυκή Πετρελαϊκή Εταιρεία (NOC).

Παράλληλα, η πρεσβεία των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων στην Ουάσιγκτον άρχισε να ενημερώνει μέλη του αμερικανικού Κογκρέσου για το σοβαρό ενδεχόμενο εμπλοκής της Αιγύπτου και της Τουρκίας σε σύγκρουση, με αφορμή τις τουρκικές στρατιωτικές - και άλλες - επιχειρήσεις στο λιβυκό έδαφος. Η Αγκυρα κατηγορείται μεταξύ άλλων ότι έχει «εξάγει» στη Λιβύη πάνω από 15.000 Σύρους μισθοφόρους, ότι επιχειρεί να επαναφέρει στην περιοχή την ενεργό δράση των «Αδελφών Μουσουλμάνων», που έχουν τεθεί εκτός νόμου στην Αίγυπτο, καθώς και να παρασύρει σε πόλεμο την Αίγυπτο. Στην σχετική επιστολή με αποδέκτη το Κογκρέσο σημειώνεται ότι σε περίπτωση πολεμικής σύρραξης «πολλές χώρες της περιοχής θα συνταχθούν με την Αίγυπτο, είτε σε στρατιωτικό είτε σε πολιτικό επίπεδο είτε και στα δύο. Αν κάποιος πιστεύει ότι η Λιβύη είναι τώρα χαοτική, αυτή η εξέλιξη θα την κάνει 100 φορές χειρότερη. Εάν δεν ελεγχθούν οι ενέργειες της Τουρκίας στη Λιβύη, τα πράγματα μπορεί εύκολα να οδηγηθούν από το κακό στο χειρότερο».

Χτες στην Τρίπολη, πάντως, ο Σάρατζ κάλεσε το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο να εξετάσει την πιθανότητα ανακήρυξης του αντιπάλου του, Χαλίφα Χάφταρ, του «Λιβυκού Εθνικού Στρατού» (LNA), σε εγκληματία πολέμου. Τον κατηγορεί ότι βομβάρδισε επανειλημμένα κατοικημένες περιοχές, αεροδρόμια και άλλους μη στρατιωτικούς στόχους. Ανάλογα είχε πράξει νωρίτερα και ο Χάφταρ, ο οποίος σε συνάντηση που είχε με τον Αμπντουλάχ αλ Θάνι, πρωθυπουργό της Ανατολικής Λιβύης (που δεν αναγνωρίζεται διεθνώς), και τον υπουργό Εξωτερικών, Αμπντούλ αλ Χουάιζ, κατηγόρησε για εγκλήματα πολέμου τον Σάρατζ.