Eurokinissi |
Νωρίς το πρωί ο Μπορέλ, μαζί με τον υπουργό Εξωτερικών Ν. Δένδια, επισκέφτηκε το Επιτηρητικό Φυλάκιο 1 στις Καστανιές Εβρου. Στις κοινές τους δηλώσεις κατόπιν, ο Μπορέλ έβαλε στόχο της επίσκεψης «να αναπτύξουμε μια κοινή ατζέντα (...) και να αναζητήσουμε τον διάλογο με την Τουρκία, προκειμένου να προστατεύσουμε τα συμφέροντά μας και να ενισχύσουμε την περιφερειακή σταθερότητα», αλλά και «να επανέλθουμε σε μια νέα κανονικότητα», δίνοντας δηλαδή και το «υπόβαθρο» των σχεδίων συνεκμετάλλευσης και συνδιαχείρισης που προωθούνται με την Τουρκία, στο πλαίσιο και των ευρωτουρκικών παζαριών.
Ο Ν. Δένδιας διαβεβαίωσε ότι η κυβέρνηση είναι έτοιμη για διάλογο με την Τουρκία για την οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών, υπό την προϋπόθεση της «αποκλιμάκωσης»: «Είμαστε πάντα ανοιχτοί στο διάλογο, αλλά δεν είμαστε διατεθειμένοι να συζητήσουμε υπό καθεστώς απειλών ή να βοηθήσουμε στη νομιμοποίηση των συνεχών παραβιάσεων της νομιμότητας εκ μέρους της Τουρκίας». Εστιάζοντας στο παζάρι για καθορισμό θαλάσσιων ζωνών, είπε ότι «ο διάλογος μεταξύ γειτονικών χωρών με αντικείμενες ακτές για την οριοθέτηση των ΑΟΖ και της υφαλοκρηπίδας είναι η μόνη ενδεδειγμένη οδός, σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας», το οποίο βέβαια ερμηνεύεται κατά το δοκούν στο πλαίσιο των ιμπεριαλιστικών σχεδιασμών και με βάση το συσχετισμό δυνάμεων ανάμεσα στα καπιταλιστικά κράτη.
Ταυτόχρονα ο Δένδιας, παρουσιάζοντας στην ουσία την Ελλάδα ως το «καλό παιδί» των ΕΕ και ΝΑΤΟ στην περιοχή, κατηγόρησε την Τουρκία για «υπονόμευση της ασφάλειας και της σταθερότητας», καθώς «παραβιάζει συστηματικά την κυριαρχία της Λιβύης, της Συρίας, του Ιράκ και του ευρωπαϊκού μας εταίρου, της Κυπριακής Δημοκρατίας. Παραβιάζει σχεδόν καθημερινά τον εθνικό εναέριο χώρο της Ελλάδας και τα χωρικά της ύδατα, πραγματοποιώντας μεταξύ άλλων υπερπτήσεις πάνω από κατοικημένες περιοχές εδώ στον Εβρο και στο Αιγαίο με οπλισμένα πολεμικά αεροσκάφη» κ.λπ.
Σημειωτέον, η Τουρκία, σε μια κίνηση με σαφή μηνύματα, έστειλε χτες το μεσημέρι τουρκικά μαχητικά σε δώδεκα υπερπτήσεις πάνω από τα νησιά Οινούσσες, Παναγιά και Χίο, σε συνολικά 60 παραβιάσεις του ελληνικού εναέριου χώρου. Σημειώθηκαν επίσης 5 εμπλοκές με ελληνικά μαχητικά που σηκώθηκαν για αναγνώριση και αναχαίτιση.
«Γνωρίζω ότι γίνονται πολλές υπερπτήσεις», είπε ο Μπορέλ αργότερα το απόγευμα, στο Μαξίμου, όπου συνάντησε τον Κυρ. Μητσοτάκη, προσθέτοντας ότι γνωρίζει και «το έντονο πρόβλημα με τις γεωτρήσεις που θίγουν την κυριαρχία σας». «Ταυτόχρονα όμως συζητήσαμε με τον υπουργό Εξωτερικών για την ανάγκη εδραίωσης ενός ελάχιστου επιπέδου εμπιστοσύνης και διαλόγου με την Τουρκία, για να σταματήσει αυτή η κλιμάκωση», συνέχισε, προχωρώντας ξανά στο «παρασύνθημα», που θέλει διάλογο και διευθετήσεις, με τα ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα στο κρεβάτι του Προκρούστη. «Σας διαβεβαιώνω, λοιπόν, ότι με μεγάλη χαρά θα συμβάλουμε προς την κατεύθυνση αυτή», συμπλήρωσε εύγλωττα, δείχνοντας ότι η ΕΕ αναλαμβάνει ρόλο «διαμεσολαβητή» για τις επικίνδυνες διευθετήσεις.
Από την πλευρά του ο πρωθυπουργός έσπευσε να εκφράσει την ...εκτίμησή του για την «ευρωπαϊκή αλληλεγγύη» στην «προστασία και διασφάλιση» των ελληνικών συνόρων, αναπαράγοντας το χρεοκοπημένο παραμύθι ότι οι λυκοσυμμαχίες του κεφαλαίου διασφαλίζουν τάχα τα ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα.
Επιπλέον, διαβεβαίωσε τον Μπορέλ ότι η κυβέρνηση αναζητεί «μια εποικοδομητική σχέση» με την Τουρκία, βάζοντας προϋπόθεση η τελευταία «να σταματήσει τις προκλητικές ενέργειες». Εξάλλου, στα όρια της πρόκλησης απέναντι στο λαό, παρουσίασε ως «σημαντικό ότι η ΕΕ αναγνωρίζει το γεγονός ότι η Ελλάδα και η Κύπρος βρίσκονται αντιμέτωπες με μία κατάσταση στην οποία παραβιάζονται τα κυριαρχικά δικαιώματα δύο κρατών - μελών της ΕΕ» και ζήτησε τη «συνεισφορά» του Μπορέλ «αναφορικά με την επίλυση μίας αντικειμενικά πολύπλοκης κατάστασης», όταν είναι ακριβώς η εμπλοκή στα ευρωατλαντικά σχέδια και στα παζάρια ΕΕ - Τουρκίας που περιπλέκει παραπέρα τις ελληνοτουρκικές σχέσεις.
Βέβαια, το πόσο αναγνωρίζει η ΕΕ τις απειλές αυτές φάνηκε από όσα είπε ο ίδιος ο αναπληρωτής σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας του πρωθυπουργού, Θ. Ντόκος, αργά το βράδυ της Τρίτης στον «ΣΚΑΪ», ίσως και σε μια προετοιμασία της λεγόμενης κοινής γνώμης για επικίνδυνες εξελίξεις το επόμενο διάστημα.
Συγκεκριμένα, κληθείς να σχολιάσει τις εξελίξεις στη Λιβύη, ποια η προοπτική του τουρκολιβυκού συμφώνου και ποια η θέση της χώρας μας προκειμένου να μην εφαρμοστεί στην πράξη, ο Θ. Ντόκος εμφανίστηκε απαισιόδοξος για την εξέλιξη των πραγμάτων, σημειώνοντας ότι «το τουρκολιβυκό μνημόνιο μας προβληματίζει παρά πολύ, αλλά δυστυχώς προβληματίζει μόνο εμάς».
«Εχουμε, βέβαια, δηλώσεις συμπαράστασης από την ΕΕ και τις ΗΠΑ, αλλά δεν νομίζω ότι είναι υψηλή προτεραιότητα για εκείνους», πρόσθεσε. «Αρα φοβάμαι ότι είναι μία πραγματικότητα με την οποία θα πρέπει να ζήσουμε για ένα διάστημα, μέχρι να βρούμε τρόπους να το υπονομεύσουμε και να το ακυρώσουμε». Για τους περιλάλητους «συμμάχους» της χώρας, άλλωστε, απάντησε ότι «όλα τα εργαλεία είναι χρήσιμα, αλλά στο τέλος της ημέρας φοβάμαι ότι εμείς θα πρέπει να κινηθούμε για να προασπίσουμε τα συμφέροντά μας».
Ενδεικτική ήταν επίσης η θέση του για το πώς πάνε τα πράγματα στο πολεμικό μέτωπο της Λιβύης, αλλά και για την επιλογή της κυβέρνησης Μητσοτάκη να στηρίξει τον Χ. Χάφταρ. «Εχει αλλάξει το μομέντουμ της σύγκρουσης», είπε, επισημαίνοντας μάλιστα πως ο Χάφταρ, «στον οποίο είχαμε κι εμείς επενδύσει κατά κάποιον τρόπο, είχε το πάνω χέρι αλλά τώρα φαίνεται ότι χάνει στο πεδίο των μαχών και ίσως οι πολιτικές του μέρες να είναι μετρημένες».
Να σημειώσουμε τέλος ότι στο πλαίσιο της επίσκεψής του στην Ελλάδα ο Μπορέλ μετέβη και στο υπουργείο Αμυνας, όπου συναντήθηκε με τον υπουργό Ν. Παναγιωτόπουλο, με πηγές από το υπουργείο να μιλούν κατόπιν για «άριστο κλίμα» και «σαφή μηνύματα» που στάλθηκαν - υποτίθεται - προς την Αγκυρα.
Μετά τις επαφές του στην Ελλάδα, που επιβεβαίωσαν ότι το Μεταναστευτικό αποτελεί μοχλό όξυνσης μιας σειράς αντιλαϊκών διεργασιών, ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Ζοζέπ Μπορέλ αναμένεται σήμερα να βρεθεί στην Κύπρο, όπου θα έχει επαφές και αύριο Παρασκευή.
Μεταξύ άλλων θα συναντήσει τον Κύπριο Πρόεδρο Ν. Αναστασιάδη και τους υπουργούς Εξωτερικών και Αμυνας της χώρας. Σύμφωνα με ανακοίνωση του κυπριακού ΥΠΕΞ, οι επικεφαλής της κυπριακής και της ευρωπαϊκής διπλωματίας «θα παρακαθίσουν σε διευρυμένες διαβουλεύσεις με τη συμμετοχή υπηρεσιακών αντιπροσωπειών του υπουργείου Εξωτερικών και της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης» και θα συζητήσουν μεταξύ άλλων «επίκαιρα θέματα» που αφορούν «στη διαμόρφωση και υλοποίηση της Κοινής Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφάλειας της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της Μόνιμης Διαρθρωμένης Συνεργασίας (PESCO)».
Θυμίζουμε ότι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι έχουν επισημάνει επανειλημμένα τον κρίσιμο ρόλο που η Κύπρος «μπορεί και πρέπει» να αναλάβει στην υλοποίηση «αμυντικών» και άλλων επιδιώξεων της ιμπεριαλιστικής ένωσης, ενώ δυναμώνει η συζήτηση για την ανάγκη μεγαλύτερης «αυτονόμησης» της ευρωπαϊκής πολιτικής σε «ασφάλεια και άμυνα». Επιπλέον, στο επίκεντρο των επαφών Μπορέλ θα βρεθούν οι «συνεχιζόμενες έκνομες ενέργειες στις Τουρκίας» όπως αναφέρει και η κυπριακή ανακοίνωση, το «ευρύτερο πλαίσιο των σχέσεων της ΕΕ με την Τουρκία» και «η κατάσταση στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής, υπό το φως και των τελευταίων εξελίξεων».
Στο μεταξύ, μετά από ανασχηματισμό άλλαξαν οι επικεφαλής στα υπουργεία Ενέργειας (αποτελεί ενιαίο χαρτοφυλάκιο με Εμπόριο και Τουρισμό) και Αμυνας της Κύπρου. Αναλαμβάνουν αντίστοιχα η Νατάσσα Πηλείδου (το 2019 περιλαμβανόταν στην πρώτη 10άδα γυναικών με τη μεγαλύτερη επιρροή διεθνώς στον κλάδο της ναυτιλίας, την οποία καταρτίζει κάθε χρόνο η βρετανική «Ακαδημία Lloyd's») και ο Χαράλαμπος Πετρίδης. Και οι δύο έχουν διατελέσει για χρόνια στελέχη σε μια σειρά από επιχειρήσεις.
Σε μια παράλληλη εξέλιξη, η κυβέρνηση Μακρόν επανήλθε στο μέλλον των σχέσεων με την Τουρκία, επιβεβαιώνοντας πως το παζάρι θα κλιμακωθεί. Ο ΥΠΕΞ Ζαν Ιβ Λε Ντριάν δήλωσε ότι «η Γαλλία εκτιμά πως είναι απολύτως απαραίτητο να ανοίξει το ταχύτερο η ΕΕ μία συζήτηση σε βάθος, δίχως ταμπού, χωρίς αφέλεια, όσον αφορά τις προοπτικές των μελλοντικών σχέσεων της ΕΕ με την Αγκυρα, και πως θα πρέπει η ΕΕ να προασπιστεί σθεναρά τα δικά της συμφέροντα, διότι η ίδια έχει τα μέσα».