Νέο πακτωλό ύψους 750 δισ. ευρώ προβλέπει η πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αναφορικά με τη συγκρότηση του λεγόμενου «Ταμείου Ανάκαμψης» που ενεργοποιείται στο πλαίσιο του υπό διαμόρφωση πολυετούς προϋπολογισμού της ΕΕ για την περίοδο 2021 - 2027, ενώ τα αντιλαϊκά παζάρια θα συνεχιστούν και την επόμενη περίοδο με επίδικο τη μοιρασιά της λείας, το λογαριασμό της οποίας θα πληρώσουν οι λαοί.

Σύμφωνα με την πρόταση της Κομισιόν, το συνολικό ποσό με τα 750 δισ. επιμερίζεται σε άμεσες επιδοτήσεις ύψους 500 δισ., τα οποία μέσω των εθνικών κρατικών προϋπολογισμών θα διοχετευθούν σε επιχειρηματικούς ομίλους σε επιλεγμένους κλάδους και τομείς, ενώ τα υπόλοιπα 250 δισ. σε φτηνά δάνεια, τα οποία με την ίδια διαδικασία έρχονται να αποτελέσουν μια ακόμη πηγή χρηματοδότησης με στόχο την ανάκαμψη του ευρωπαϊκού κεφαλαίου.

Ο βασικός σχεδιασμός παρουσιάστηκε χτες στο Ευρωκοινοβούλιο από την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. Την ίδια ώρα, ο πολυετής προϋπολογισμός 2021 - 2027 θα ξεκινήσει με 1,1 τρισ. ευρώ φτάνοντας σε περίπου 1,85 τρισ. ευρώ μαζί με τα κεφάλαια του «Ταμείου Ανάκαμψης» ή «Next Generation EU», όπως βαφτίζεται ο νέος μηχανισμός.

Οπως είπε η πρόεδρος της Κομισιόν, τα κεφάλαια θα συγκεντρωθούν με την «προσωρινή άρση του ανώτατου ορίου ιδίων πόρων, ώστε να μπορέσει η Επιτροπή να αξιοποιήσει την ιδιαίτερα καλή πιστοληπτική της ικανότητα για να δανειστεί χρήματα από τις χρηματοπιστωτικές αγορές».

Ουσιαστικά ομολογείται το γεγονός ότι δρομολογούνται χαράτσια νέας κοπής σε εμπορεύματα μαζικής κατανάλωσης, προκειμένου να χρηματοδοτηθούν τα «αναπτυξιακά» ταμεία του κεφαλαίου. Σύμφωνα με πληροφορίες, «μαγειρεύονται» φόροι στο όνομα της λεγόμενης «πράσινης ανάπτυξης» και της ...προστασίας του περιβάλλοντος.

Παράλληλα, τα προς διανομή κεφάλαια θα έχουν επίκεντρο τη χρηματοδότηση της «πράσινης ανάπτυξης», της ψηφιακής οικονομίας και της έρευνας και τεχνολογίας, με ταυτόχρονη δέσμευση των κρατών - μελών στη «μεταρρυθμιστική ατζέντα» που υπαγορεύεται από τις ανάγκες του κεφαλαίου, σηματοδοτώντας φτώχεια, ανεργία και μεγάλους κινδύνους συνολικά για το λαό.

Σε αυτό το πλαίσιο αποκαλύπτεται το γεγονός ότι τα διάφορα «αναπτυξιακά» ταμεία και οι μηχανισμοί υπερβαίνουν τη σημερινή συγκυρία, ενώ σε κάθε περίπτωση οι επιπτώσεις της πανδημίας αξιοποιούνται ως καταλύτης για τα νέα αντιλαϊκά μέτρα και για τις αναδιαρθρώσεις που κρίνονται αναγκαίες για το κεφάλαιο σε συνθήκες γενικευμένης κρίσης.

Με βάση τα παραπάνω, ξεκινούν τα παζάρια και οι συζητήσεις αναφορικά με τη μοιρασιά του νέου πακέτου με τα 750 δισ. καθώς και για τα κονδύλια του νέου ΕΣΠΑ, από το οποίο επίσης έχουν να περιμένουν και οι ελληνικοί επιχειρηματικοί όμιλοι, με τα σενάρια για τους όρους που επεξεργάζεται η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να αφορούν παραμέτρους όπως ο ρυθμός κατρακύλας του παραγόμενου ΑΕΠ, το ειδικό βάρος της κάθε οικονομίας στο συνολικό ΑΕΠ της ΕΕ κ.ά.

Η πρόταση της Κομισιόν προβλέπει για την ιταλική οικονομία ποσά ύψους 173 δισ. και για την ισπανική 140 δισ. Ως ποσοστό του ΑΕΠ της κάθε οικονομίας τα μεγαλύτερα ποσοστά από το «Ταμείο Ανάκαμψης» επίσης προτείνονται για την Ιταλία (20,4%) και την Ισπανία (19,9%).

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Κομισιόν, το «Ταμείο Ανάκαμψης», μέσω της τόνωσης των επενδύσεων (με κρατικό χρήμα), αναμένεται να ενισχύσει τα επίπεδα του ΑΕΠ της ΕΕ μόλις κατά 1,75% το 2021 και το 2022, και με 2,25% έως το 2024.

Σε κάθε περίπτωση πρόκειται για ενδεικτικά σενάρια, ενώ βέβαια τα τελικά μεγέθη θα προσδιοριστούν από τις περαιτέρω εξελίξεις και τα παζάρια, με θολό ακόμη το χρονοδιάγραμμα επικύρωσης των σχετικών αποφάσεων.

Από την πλευρά της, η καγκελάριος της Γερμανίας, Αγκ. Μέρκελ, χαρακτηριστικά τόνισε χτες πως «είναι σαφές ότι οι διαπραγματεύσεις θα είναι δύσκολες και δεν θα ολοκληρωθούν στο προσεχές Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Ο στόχος πρέπει να είναι να βρούμε το φθινόπωρο αρκετό χρόνο προκειμένου να διαβουλευθούν τα θέματα τα εθνικά Κοινοβούλια και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ώστε όλα να μπορούν να τεθούν σε ισχύ την 1.1.2021».

Παράλληλα, ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας, Ο. Σολτς, δήλωσε πως «η συζήτηση δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμη, πρέπει να υπάρξει συμφωνία των 27 κρατών - μελών», λέγοντας ότι «είναι πολύ μεγάλες οι πιθανότητες να υπάρξει μία καλή και υγιής συμφωνία».

Θυμίζουμε ότι το «Ταμείο Ανάκαμψης» αποτελεί τον «4ο πυλώνα» στήριξης του ευρωπαϊκού κεφαλαίου, σε συνέχεια και σε συνδυασμό με τα πακέτα χρηματοδότησης μέσω του προγράμματος SURE, του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας και της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, ενώ παράλληλα «τρέχουν» το ενισχυμένο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης από την πλευρά της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και τα εθνικά προγράμματα στήριξης του κεφαλαίου.

Με βάση και τα παραπάνω άγνωστο για την ώρα παραμένει το χρονοδιάγραμμα της εκταμίευσης των δόσεων, για τις οποίες επείγονται ορισμένες κυβερνήσεις της ΕΕ.

Σε αυτό το φόντο, ο υπουργός Οικονομικών, Χρ. Σταϊκούρας, δήλωσε χτες πως «εκταμίευση χρηματικού ποσού δεν εκτιμώ ότι θα υπάρξει μέχρι τον Ιούνιο. Το δεύτερο εξάμηνο του έτους προσδοκούμε να υπάρχουν εκταμιεύσεις των κονδυλίων από την ΕΕ», επισημαίνοντας ότι «τα ποσά δεν έχουν κατασταλάξει».

Σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις, στην ελληνική οικονομία μέσω του «Ταμείου Ανάκαμψης» αναμένεται να εισρεύσουν 43,5 δισ. ευρώ, ενώ το «καθαρό όφελος» για τους επιχειρηματικούς ομίλους, με βάση την πρόταση, ανέρχεται σε 33,4 δισ. ευρώ, αφού η συνεισφορά από τον ελληνικό κρατικό προϋπολογισμό στο νέο ταμείο προβλέπεται στα 10,1 δισ. ευρώ. Ειδικότερα, στους ελληνικούς ομίλους αναμένεται να καταλήξουν 22,5 δισ. επιδοτήσεις και 9,4 δισ. σε δάνεια, που όλα τους θα πληρωθούν «τοις μετρητοίς» από το λαό.

Ενδεικτική άλλωστε είναι η ανακοίνωση του κυβερνητικού εκπροσώπου, ο οποίος χαιρέτισε τη «φιλόδοξη» πρόταση της Κομισιόν, αδράχνοντας την ευκαιρία για να προπαγανδίσει πως τάχα η απόφαση «αποδεικνύει ότι η Ευρωπαϊκή Ενωση μπορεί να δράσει αποφασιστικά προς το συμφέρον των Ευρωπαίων πολιτών. Με κινητήριες δυνάμεις την αλληλεγγύη, τη σύγκλιση και τη συνοχή, η ΕΕ μπορεί να βγει πιο ισχυρή και από αυτήν την κρίση».

Ισχυρίζεται ακόμη πως «η Ελλάδα είναι από τις χώρες που επωφελούνται περισσότερο από τις προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, καθώς το ενισχυμένο "χρηματοδοτικό πακέτο" που της αναλογεί, ύψους δεκάδων δισεκατομμυρίων ευρώ, αντανακλά την ενισχυμένη αξιοπιστία της», ενώ δείχνοντας πως η κυβέρνηση θα το αξιοποιήσει για να «τρέξουν» ακόμα πιο γρήγορα οι καπιταλιστικές αναδιαρθρώσεις στην εγχώρια οικονομία είπε πως «η κυβέρνηση θα το αξιοποιήσει για να πυροδοτήσει τη δυναμική επανεκκίνηση της οικονομίας (...) Με σύνεση και υπευθυνότητα, δεν θα το ξοδέψουμε, αλλά θα το επενδύσουμε για να μεταμορφώσουμε την Ελλάδα».