Στο ζωντανό μνημείο, στην κορφή των Γκιναίων, εκεί όπου ο Δημοκρατικός Στρατός Σάμου στις 29 Αυγούστου 1947 έδωσε την καθοριστική νικηφόρα μάχη απέναντι στους 2.000 άντρες του νομάρχη Κούσουλα, περπάτησαν δεκάδες φίλοι και σύντροφοι όλων των ηλικιών, την Κυριακή 27/10, ανταποκρινόμενοι στο κάλεσμα των Κομματικών Οργανώσεων Ανατ. Σάμου του ΚΚΕ.

Στη διάρκεια της διαδρομής, με την ξενάγηση του Κώστα Τζίχα, μέλους της ΤΕ Σάμου του ΚΚΕ, ξεδιπλώθηκε η ζωντανή ιστορία του ΔΣΣ, σε κάθε αμπρί, σε κάθε ξέφωτο μέχρι την κορυφή, όπου οι αρχηγοί Γιάννης Μαλαγάρης και Γιάννης Σαλάς μαζί με τους μαχητές αντιμετώπισαν τις δυνάμεις του νομάρχη Κούσουλα, τοποθετημένου στο νησί από την κυβέρνηση Τσαλδάρη, για να καταπνίξει το δημοκρατικό φρόνημα του λαού, εξαπολύοντας άγρια τρομοκρατία.

Μετά τη νικηφόρα μάχη στους Γκιναίους, ο ΔΣΣ μαζικοποιήθηκε, αγκαλιάστηκε από το λαό του νησιού και συνέχισε την πλούσια δράση του, όχι μόνο στρατιωτική, αλλά και πολιτική και πολιτιστική. Εφτασε να ελέγχει τα 2/3 του νησιού, εξέδωσε το περιοδικό «Γκιναίοι» κάτω από πολύ δύσκολες συνθήκες (Δεκέμβρη 1948), ανέβασε έως και θεατρική παράσταση. Ολα αυτά έγιναν αντιμετωπίζοντας θαρραλέα την πείνα, τη δίψα, το θάνατο, χάρη στη βαθιά ιδεολογική πίστη των μαχητών του σε υψηλά ιδανικά και αξίες, για λευτεριά και για μια άλλη κοινωνία, σοσιαλιστική.

Πέρα από την ξενάγηση απαγγέλθηκε το ποίημα «Γκιναίοι» του Γιάννη Σβερκίδη, υπεύθυνου διαφώτισης του ΔΣΣ και διαβάστηκε η αφήγηση του μαχητή του ΔΣΣ Μανώλη Διακογιάννη, που είχε δημοσιευτεί το 1998 στην εφημερίδα «Χαραυγή».

Ο ιστορικός περίπατος έκλεισε με γλέντι, τραγούδι και κρασί στους Βουρλιώτες μέχρι αργά το βράδυ.

Σε έναν συμβολικό χώρο της πόλης, αυτόν της Δημοτικής Καπναποθήκης, την Τετάρτη 23/10 η ΤΕ Καβάλας του ΚΚΕ διοργάνωσε από κοινού με το Παράρτημα της ΠΕΑΕΑ - ΔΣΕ εκδήλωση με θέμα «Αλήθειες και ψέματα για τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο».

Δεκάδες εργαζόμενοι, νέοι, συνταξιούχοι, απόγονοι των αγωνιστών του ΕΑΜ και του ΕΛΑΣ, έδωσαν το «παρών».

Την εκδήλωση άνοιξε με σύντομο χαιρετισμό ο Δήμος Ζαχαριάδης, στέλεχος του Κόμματος, ενώ η κεντρική ομιλία έγινε από τον Γιώργο Μαργαρίτη, καθηγητή Ιστορίας του ΑΠΘ.

Ακολούθησε πλούσια και γόνιμη συζήτηση. Στο τέλος της εκδήλωσης, το Παράρτημα Καβάλας της ΠΕΑΕΑ - ΔΣΕ προχώρησε στην εκλογή νέας διοικούσας επιτροπής καθώς και αντιπροσώπων για το 15ο Συνέδριο της ΠΕΑΕΑ - ΔΣΕ, που θα πραγματοποιηθεί το Νοέμβρη στην Αθήνα.

Η νέα διοικούσα επιτροπή αποτελείται από τους Δήμο Ζαχαριάδη, Δημήτρη Παπανικολάου, Κωνσταντίνο Μακέδο, Τζένη Πρασίδου, Φεβρωνία Ζαχαροπούλου και Πέτρο Ταχματζίδη.

Με επιτυχία πραγματοποιήθηκε η εκδήλωση που διοργάνωσαν η Τομεακή Επιτροπή Δράμας του ΚΚΕ και το Παράρτημα Δράμας της ΠΕΑΕΑ - ΔΣΕ, με θέμα «Η ηρωική εξέγερση της Δράμας τον Σεπτέμβρη του 1941, η εποποιία της ΕΑΜικής Αντίστασης και του ΔΣΕ... Συνεχίζουμε τον αγώνα για έναν κόσμο λέφτερο, ανοιχτό, γεμάτο ελπίδα... τον σοσιαλισμό», την Κυριακή 27 Οκτώβρη, στην αίθουσα του Πολιτιστικού Συλλόγου Χωριστής.

Η εκδήλωση έκλεισε με την απαγγελία του Υμνου του ΕΛΑΣ και ποιημάτων από την ποιητική συλλογή του Γιάννη Ρίτσου «Οι γειτονιές του κόσμου».

Τη Δευτέρα 28 Οκτώβρη, πραγματοποιήθηκε κατάθεση στεφάνων από την ΤΕ Δράμας του ΚΚΕ και το Παράρτημα της ΠΕΑΕΑ - ΔΣΕ στο Μνημείο για τους εκτελεσμένους αγωνιστές από το Εκτακτο Στρατοδικείο Δράμας.

Στην εκδήλωση την πολιτική ομιλία έκανε ο Κώστας Δημητριάδης, μέλος της ΤΕ Δράμας του ΚΚΕ, και ακολούθησε ο Νίκος Γεωργιάδης, διδάκτορας Ιστορίας.

Ο Κώστας Δημητριάδης, μεταξύ άλλων, σημείωσε: «Σε μια εποχή που βαφτίζεται "αντικειμενικότητα" η τήρηση ίσων αποστάσεων μεταξύ θύτη και θύματος (...) το ΚΚΕ έχει το θάρρος και την τόλμη να αποτιμά αυστηρά και με ειλικρίνεια τη δράση και τη στρατηγική του εκείνη την περίοδο», σημειώνοντας πως η πάλη ενάντια στον κατακτητή «δεν συνδυάστηκε με την πάλη για την ολοσχερή ήττα της αστικής τάξης της χώρας», που την ίδια ώρα ετοιμαζόταν για την επόμενη μέρα του πολέμου, όπως δείχνει και το παράδειγμα του «Αντών Τσαούς, που παρακάλαγε τον Βούλγαρο διοικητή να τον αφήσει να χτυπήσει τους κομμουνιστές και ήδη η αστική τάξη τον έχει τιμήσει ποικιλοτρόπως, και, μάλιστα, πρόσφατα έριξαν την πρόταση να του στήσουν ανδριάντα».

Επίσης, τόνισε πως σήμερα η επίθεση που εξαπολύει η αστική τάξη σε όλα τα επίπεδα γίνεται ολοένα και σφοδρότερη, ενώ, όπως είπε, στόχευσή της είναι «να φαρμακώσει τη συνείδηση του λαού, να τον πείσει ότι δεν υπάρχει διέξοδος πέρα από τον μονόδρομο των μονοπωλίων». Πρόσθεσε ότι σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται και η επιχείρηση ταύτισης φασισμού - κομμουνισμού, καθώς, όπως ανέφερε χαρακτηριστικά, «οι εκμεταλλευτές ξέρουν ότι το σκυμμένο κεφάλι έχει νομοτελειακά την τάση να σηκώνεται ψηλά. Γιατί ξέρουν ότι οι εργάτες στα λατομεία δεν θα κάθονται συνεχώς να γίνονται κιμάς για να σκάνε από τα κέρδη τα αφεντικά. Γιατί ξέρουν πως το ΚΚΕ δίνει σήμερα σε όλα τα μετερίζια τη μάχη αυτή. Γιατί προσπαθεί να μπολιάσει την εργατική συνείδηση με την επαναστατική θεωρία του επιστημονικού σοσιαλισμού - κομμουνισμού».

Στη συνέχεια, τον λόγο πήρε ο Νίκος Γεωργιάδης, ο οποίος αναφέρθηκε στα γεγονότα της εξέγερσης της Δράμας το '41, καθώς και σε αυτά της περιόδου της ΕΑΜικής Αντίστασης και του αγώνα του ΔΣΕ στην περιοχή. Ιδιαίτερα στάθηκε στη συμμετοχή των Χωριστιανών στους λαϊκούς αγώνες κατά τη δεκαετία του 1940 και στους αγωνιστές από τη Χωριστή που σκοτώθηκαν στην Κατοχή και τον τρίχρονο αγώνα του ΔΣΕ.