Eurokinissi

Η μεγάλη καταστροφή της Μάνδρας

Ο λόγος είναι γιατί απλούστατα ο πακτωλός αυτών των κονδυλίων (σχεδόν 22 δισ. ευρώ την περίοδο 2014 - 2020) εξαρχής και βάσει των κοινοτικών κανονισμών δεν προορίζονται για την κάλυψη του συνόλου των λαϊκών αναγκών σε υποδομές προστασίας της ζωής του λαού, αλλά κατευθύνονται για τα επενδυτικά πρόγραμμα των καπιταλιστικών επιχειρήσεων. Παρά τα όσα κατά καιρούς «καταγγέλλουν» τα αντιπολιτευόμενα αστικά κόμματα, περί δήθεν «αδιάθετων» κοινοτικών κονδυλίων για την κατασκευή αντιπλημμυρικών ή έργων δασοπροστασίας που η «κυβερνητική ανικανότητα» δεν επιτρέπει την εκταμίευσή τους, η αλήθεια είναι ότι έργα που στοχεύουν ακριβώς στην προστασία των φτωχών λαϊκών στρωμάτων από φυσικές καταστροφές όχι απλώς δεν αποτελούν προτεραιότητα της ΕΕ, αλλά πολλές φορές δεν είναι καν «επιλέξιμα» έργα. Παρά τα όσα υποκριτικά λέγονται από τα κόμματα του ευρωμονόδρομου, είναι ενδεικτικό ότι από το ΕΣΠΑ 2014 - 2020 για την Περιφέρεια Αττικής τέτοιου τύπου έργα, στα οποία συμπεριλαμβάνονται και τα αποχετευτικά, δεν ξεπερνούν τα 30 στα συνολικά 311. Ενώ όπως έχουν επανειλημμένα καταγγείλει οι κομμουνιστές περιφερειακοί σύμβουλοι, κι απ' αυτά τα έργα που εξαγγέλλονται ελάχιστα υλοποιούνται.

Το προηγούμενο διάστημα, με αφορμή τις τεράστιες καταστροφές στη Μάνδρα από τις πλημμύρες και στο Μάτι από τις πυρκαγιές, που άφησαν πίσω τους περισσότερους από 120 νεκρούς συνολικά, αλλά και σε άλλες περιοχές, όπως στην Πελοπόννησο το περασμένο φθινόπωρο ή στην Κρήτη πολύ πρόσφατα, το ΚΚΕ στη Βουλή, στην Ευρωβουλή και στην Τοπική Διοίκηση και ο «Ριζοσπάστης» έχουν αναδείξει την αντιλαϊκή «αρχιτεκτονική» πάνω στην οποία είναι σχεδιασμένα τα διάφορα διαρθρωτικά ταμεία της ΕΕ.

Το πλέον χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η ισχύουσα κοινοτική Οδηγία 2007/60/ΕΚ αναφορικά με τις πλημμύρες, η οποία προωθεί την επικίνδυνη αντίληψη περί «κόστους - οφέλους» που πρέπει να λαμβάνεται υπόψη κατά το σχεδιασμό και την υλοποίηση αντιπλημμυρικών έργων. Ξεκάθαρα δηλώνει ότι «τα κράτη - μέλη θα πρέπει να βασίζουν τις αξιολογήσεις, τους χάρτες και τα σχέδια σε κατάλληλες "βέλτιστες πρακτικές" και "βέλτιστες διαθέσιμες τεχνολογίες" που δεν συνεπάγονται υπερβολικό κόστος στον τομέα της διαχείρισης των κινδύνων πλημμύρας».

Αυτό που εύκολα μπορεί να συμπεράνει κανείς από την παραπάνω Οδηγία είναι ότι ο λόγος που στη χώρα μας αλλά και συνολικότερα στην ΕΕ δεν υπάρχει συγκροτημένος σύγχρονος σχεδιασμός αντιπλημμυρικής θωράκισης είναι γιατί αυτού του τύπου οι υποδομές δεν έχουν «διόδια», δεν μπορούν να αποφέρουν άμεσα κέρδη στους επιχειρηματικούς ομίλους και γι' αυτό δεν προωθούνται. Το γεγονός ότι οι μεγάλες καταστροφές που στοιχίζουν ανθρώπινες ζωές δεν αποτελούν ελληνική «αποκλειστικότητα» επιβεβαιώνεται φυσικά από τις τεράστιες και επανειλημμένες πυρκαγιές σε Ισπανία, Πορτογαλία και Ιταλία, με νεκρούς και μεγάλες καταστροφές, από τους πολύνεκρους σεισμούς στην Ιταλία, από τις φονικές πλημμύρες σε πολλά κράτη (Γερμανία, Γαλλία, Ρουμανία κ.α.) και μεγαλουπόλεις της ΕΕ.

Ακριβώς με βάση αυτά τα κριτήρια κερδοφορίας, η σχετική Οδηγία της ΕΕ χωρίζει τις περιοχές που έχουν ανάγκη από πλημμυρικά έργα σε Ζώνες Δυνητικά Υψηλού Κινδύνου Πλημμύρας, όπου κατευθύνονται τα όποια «κουτσουρεμένα» κονδύλια για τέτοιου τύπου έργα. Μόνο που αυτή η λογική οδηγεί σε καταστροφικές πλημμύρες τύπου Μάνδρας, που άφησαν πίσω τους 24 νεκρούς, περιοχή για την οποία αξίζει να υπενθυμίσουμε ότι σύμφωνα με έκθεση του υπουργείου Περιβάλλοντος τον Ιούλη του 2017, τέσσερις μήνες πριν από την καταστροφή, δεν υπήρχε κίνδυνος πλημμύρας.

Πρέπει επίσης να υπενθυμίσουμε ότι ακόμη και αυτά τα πενιχρά κονδύλια που κατευθύνονται για τέτοιου είδους υποδομές περνούν από μια σειρά «κόφτες» και κριτήρια, όπως ο αριθμός των κατοίκων μιας περιοχής που ενδέχεται να πληγεί από πλημμυρικά φαινόμενα ή ο «τύπος οικονομικής δραστηριότητας» που ασκείται στην κάθε περιοχή. Χαρακτηριστικά είναι όσα με περίσσιο κυνισμό αναφέρει σε μελέτη της η επίσημη πλατφόρμα «Flood CBA», που χρηματοδοτείται από την ΕΕ, κατά παραγγελία της Γενικής Διεύθυνσης Ανθρωπιστικής Βοήθειας και Πολιτικής Προστασίας της ΕΕ: «Είναι οικονομικά αποδοτικότερο να προστατευθούν από την πλημμύρα εκείνοι με τα μεγαλύτερα περιουσιακά στοιχεία (δηλ. εύπορες οικογένειες ή πολύτιμα εργοστάσια) από το να προστατευθούν εκείνοι που είναι φτωχοί και με πενιχρά περιουσιακά στοιχεία». Και συμπληρώνει :«Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε αποφάσεις που δεν φαίνονται "δίκαιες", αλλά η δικαιοσύνη δεν είναι μέρος της ανάλυσης κόστους - οφέλους».

Κι όταν εξαιτίας της παραπάνω εγκληματικής αντίληψης χαθούν ζωές ή καταστραφούν περιουσίες εργατικών - λαϊκών οικογενειών, μικρομεσαίων αγροτοκτηνοτρόφων και μικρών ΕΒΕ, έρχεται η δεύτερη ταλαιπωρία, των «αποζημιώσεων» οι οποίες ποτέ δεν αντιστοιχούν στο πραγματικό μέγεθος της καταστροφής. Το λεγόμενο Ταμείο Αλληλεγγύης της ΕΕ - που φυσικά και αυτό έχει συσταθεί με χρήματα από τη βαριά φορολογία των εργαζομένων, όπως το σύνολο βεβαίως των κοινοτικών ταμείων - ελάχιστες φορές ενεργοποιείται, λόγω των δυσθεώρητων ορίων καταστροφών που έχουν τεθεί σε σωρεία περιπτώσεων μεγάλων ζημιών από φυσικές καταστροφές. Γιατί για να ενεργοποιηθεί χρειάζεται τουλάχιστον να υπάρχουν καταγεγραμμένες καταστροφές ύψους 1,5% του ΑΕΠ της Περιφέρειας στην οποία ανήκει η περιοχή που πλήγηκε. Αυτός είναι και ο λόγος που οι πληγέντες από τις πυρκαγιές στα Κύθηρα, στην Εύβοια, στη Νεάπολη Λακωνίας, στη Θάσο, στη Χίο, από τις καταστροφικές πλημμύρες σε Καλαμάτα, Τρίκαλα, ακόμη και στη Μάνδρα, δεν έλαβαν χρήματα από το εν λόγω ταμείο.

Την ίδια στιγμή, βέβαια, το 2018 η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων χορηγούσε στους ομίλους της Ενέργειας, της διαχείρισης απορριμμάτων, στις αυτοκινητοβιομηχανίες το ποσό των 16 δισ. ευρώ, για να προχωρήσουν σε δράσεις «αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής», η οποία... ευθύνεται για τα «ακραία καιρικά φαινόμενα» που προκαλούν πυρκαγιές και πλημμύρες...

Κι ας μην ξεχνάμε ότι εκτός από τις τραγικές ελλείψεις σε έργα υποδομών και την απουσία μηχανισμών ουσιαστικής αποζημίωσης των πληγέντων, υποτυπώδης είναι επίσης και ο μηχανισμός διαχείρισης εκτάκτων αναγκών. Να υπενθυμίσουμε ότι η κυβέρνηση ανακοίνωσε για τη νέα «Εθνική Υπηρεσία Διαχείρισης Εκτακτων Αναγκών» ότι θα χρηματοδοτηθεί με 500 εκατ. ευρώ, μεταξύ άλλων και με κοινοτικά κονδύλια, καθώς και από τον κρατικό προϋπολογισμό. Αν αναλογιστεί κανείς ότι μόλις την τελευταία δεκαετία πάνω από 1 δισ. ευρώ περικόπηκαν από νευραλγικές υπηρεσίες όπως η Πυροσβεστική, η Δασική Υπηρεσία και το ΕΚΑΒ, τότε αυτά τα 500 εκατ. μπορεί να καταλάβει τι ακριβώς αντιπροσωπεύουν. Υπάρχει πείρα από το τι εννοούν τα αστικά κόμματα μιλώντας για τη στελέχωση και την επάνδρωση υπηρεσιών, υποδομών και σωμάτων: Είναι γνωστό ότι με την ευρωενωσιακή χρηματοδότηση απαγορεύεται «διά ροπάλου» η πρόσληψη μόνιμου προσωπικού, ενώ προσλαμβάνονται το πολύ συμβασιούχοι λίγων μηνών, κατά το πρότυπο «ράβε - ξήλωνε».

Το ΚΚΕ επανειλημμένα στο εργατικό κίνημα με τους φορείς του αναδεικνύει και παλεύει για τα συμφέροντα του λαού, με Ερωτήσεις, παρεμβάσεις στην Ευρωβουλή, στη Βουλή, στα Περιφερειακά και Δημοτικά Συμβούλια και με μια σειρά άλλων πρωτοβουλιών του, έχει θέσει το ζήτημα της επιτακτικής ανάγκης τόσο για έργα αντιπλημμυρικής, αντισεισμικής, αντιπυρικής θωράκισης, όσο και για άμεση και πλήρη αποζημίωση όλων των πληγέντων, χωρίς όρους και προϋποθέσεις.

Γιατί είναι επείγουσα ανάγκη να απαιτηθούν άμεσα συγκεκριμένα μέτρα για να υπάρξουν υποδομή πρόβλεψης και πρόληψης και πραγματικός, ουσιαστικός σχεδιασμός έκτακτης ανάγκης για τις φυσικές και τεχνολογικές καταστροφές. Για να καλυφθούν τα μεγάλα κενά σε ειδικευμένο δυναμικό και υποδομές και να καταργηθούν όλοι οι αντιλαϊκοί νόμοι που υπηρετούν το κεφάλαιο.

Η πάλη για τη δημιουργία υποδομών κρίσιμης σημασίας για την προστασία του λαού από ακραία φυσικά φαινόμενα θα ισχυροποιείται όσο ισχυροποιείται και το ΚΚΕ. Στις ερχόμενες εκλογές, σε όλες τις κάλπες, η αταλάντευτη στάση των κομμουνιστών από κάθε μετερίζι για την ενίσχυση τέτοιου τύπου υποδομών μπορεί και πρέπει να αποτελέσει κριτήριο για την ενίσχυση του Κόμματος.