Από το 43ο Φεστιβάλ ΚΝΕ - «Οδηγητή»

Αποτελεί στοίχημα προς κατάκτηση το να αφομοιωθούν αυτά τα βήματα, γιατί όπως έχει φανεί η ενασχόληση και δουλειά παρέμβασης με τον πολιτισμό μπορεί να αποτελέσει καθοριστικό στοιχείο τόσο για το «πιο ικανοί» όσο και για το «πιο πολλοί» του συνθήματος του 12ου Συνεδρίου.

Οπως σημειώνεται και στις Θέσεις, μια σειρά από ζητήματα γύρω από την Τέχνη, που έχουν να κάνουν με την καλλιέργεια του ανθρώπινου συναισθήματος, τη θέληση για ανατρεπτική δράση, είναι χαρακτηριστικά «αναγκαία στην επαναστατική διαπαιδαγώγηση των μελών της ΚΝΕ, στη διαμόρφωση των αυριανών μελών του Κόμματος. Είναι πλευρές που βελτιώνουν την ικανότητά μας συνολικά ως Οργάνωση να δημιουργούμε δεσμούς με μάζες νέων και να εμπνέουμε στον αγώνα για την κατάργηση της εκμεταλλευτικής κοινωνίας».

Ο πολιτισμός μπορεί και πρέπει να συμβάλλει στην προσπάθεια αφομοίωσης, ωρίμανσης και διαπαιδαγώγησης των μελών της ΚΝΕ. Η προοδευτική Τέχνη και ειδικά η στρατευμένη στην υπόθεσή μας συμβάλλει στην ολόπλευρη διαμόρφωση της προσωπικότητας, πρώτα - πρώτα των ίδιων των νέων κομμουνιστών.

Την ίδια στιγμή, η Τέχνη αποτελεί έναν ακόμα δρόμο για να αφομοιωθούν βαθύτερα πλευρές της στρατηγικής και του Προγράμματος του Κόμματος. Είναι χαρακτηριστικό ότι ειδικά μέσα από τη λογοτεχνία μπορεί κανείς να γνωρίσει, να αφομοιώσει πλευρές που σχετίζονται με τη στρατηγική μας καθώς και σύγχρονα ζητήματα της διαπάλης. Για παράδειγμα, μέσα από τις «Μέρες του 1936» του Θ. Κορνάρου, ή τις «10 μέρες που συγκλόνισαν τον κόσμο» του Τζ. Ριντ, μπορεί ο αναγνώστης να προσεγγίσει - μέσα από έναν διαφορετικό δρόμο που συμπληρώνει όμως τη γνώση - πλευρές του τι σημαίνει αυξημένη κίνηση μαζών, ή της επαναστατικής κατάστασης.

Η ενασχόληση με τον πολιτισμό, μέσα από τη λειτουργία θεατρικών ομάδων κ.λπ., ειδικά στις ομάδες με παιδιά από τις μικρότερες ηλικίες νεολαίας, βοηθά να κατοχυρώνονται στην πράξη και αξίες, ιδιαίτερα σημαντικές για την οργανωμένη ζωή, όπως συλλογικότητα, ενιαία δουλειά για έναν σκοπό, πειθαρχία και γνώση.

Ενα δεύτερο στοιχείο είναι ότι η ενασχόληση με τον πολιτισμό βοηθά στο να ανεβαίνει η ικανότητά μας να δημιουργούμε δεσμούς με τον κόσμο, να γινόμαστε ικανότεροι στο να πείθουμε, να κερδίζουμε συνειδήσεις. Για παράδειγμα, η συμπυκνωμένη κοινωνική πείρα, που αποκτά κανείς με τη συστηματική του επαφή με τη λογοτεχνία, το θέατρο συμβάλλει στο να αντιμετωπίσουμε καταστάσεις, να μπορούμε να αναγνωρίζουμε και να διακρίνουμε πιο εύκολα τύπους ανθρώπων, χαρακτήρες.

Η στρατευμένη Τέχνη μπορεί να αποτελέσει στοιχείο των δεσμών ενός νέου με την επαναστατική πάλη, καθώς μπορεί να συνεγείρει και να εμπνεύσει στον αγώνα για την κατάργηση της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο. Διαφορετικά και σχετικά πιο εύκολα, για παράδειγμα, μπορεί κανείς να απευθυνθεί σε έναν νέο που έχει προσεγγίσει την Ιστορία μας, τους αγώνες του Κόμματος, την ανάγκη επαναστατικής αλλαγής του κόσμου και μέσα από την Τέχνη. Σίγουρα, είναι ένα πρώτο δέσιμο που χρειάζεται να βαθύνει με την πολιτική και ιδεολογική δράση και παρέμβαση της Οργάνωσης, με τη συμμετοχή στο κίνημα. Η Ιστορία του Κόμματός μας δείχνει ότι οι ιδέες και η δράση του ενέπνευσαν μεγάλους καλλιτέχνες. Οι μεγάλοι κομμουνιστές και άλλοι συνεπείς αγωνιστές καλλιτέχνες, με τη σειρά τους, ενέπνευσαν νέους και νέες να μπουν στο κίνημα, να δράσουν και να συνδεθούν με το Κόμμα και την Οργάνωσή μας διαχρονικά.

Η διεισδυτικότητα που μπορεί να έχει η Τέχνη στις συνειδήσεις των νέων φαίνεται και από το γεγονός ότι και ο ταξικός αντίπαλος, η αστική τάξη, τη χρησιμοποιεί ως ένα από τα πιο αποτελεσματικά όπλα για να τεκμηριώνεται στις συνειδήσεις των νέων η δήθεν «αιωνιότητα του καπιταλισμού», για να χειραγωγεί με τα καπιταλιστικά πρότυπα ζωής και συμπεριφοράς τον αποπροσανατολισμό, τον ανορθολογισμό και βεβαίως τον αντικομμουνισμό. Τα παραπάνω συμπληρώνονται από την προβολή της ελευθερίας στον καπιταλισμό ως της «μοναδικά πραγματικής ελευθερίας», την αποθέωση του ατομικού δρόμου ενάντια στη συλλογική δράση και διεκδίκηση, τα ιδεολογήματα της «διαφορετικότητας», τα ναρκωτικά - που είναι έτσι κι αλλιώς μεγάλη μάστιγα στο χώρο.

Η καταγραφή και η διαπάλη με την παρέμβαση του αντιπάλου και μέσα από την Τέχνη στις συνειδήσεις των νέων που απευθυνόμαστε πρέπει να αποτελέσουν πλευρά της δράσης και της παρέμβασής μας που θα δυναμώσει το επόμενο διάστημα.

Το Φεστιβάλ της ΚΝΕ και του «Οδηγητή» είναι η μεγαλύτερη πολιτική και πολιτιστική δραστηριότητα της Οργάνωσης. Μαζί με την προβολή της πολιτικής θέσης και πρότασης του Κόμματος στα διάφορα τμήματα νεολαίας (νέοι εργαζόμενοι, φοιτητές, μαθητές, σπουδαστές) αποτελεί και το μεγαλύτερο πολιτιστικό γεγονός τόσο στη νεολαία όσο και στην ίδια την παρέμβαση της Οργάνωσης.

Αυτά τα τέσσερα χρόνια αποκτήσαμε επαφή με δεκάδες νέους καλλιτέχνες, που πολλοί από αυτούς γνώρισαν την Οργάνωση μέσα από τα Φεστιβάλ της. Είμαστε περήφανοι που από το χώρο του περνάνε κάθε χρόνο τα μεγαλύτερα ονόματα της ελληνικής σκηνής, που φιλοξενεί αφιερώματα πολλά από τα οποία παρουσιάζονται για πρώτη φορά και έχουν δημιουργηθεί ειδικά για το Φεστιβάλ. Μέσα από όλη αυτήν την πλούσια δραστηριότητα, σηκώνουμε έμπρακτα μέτωπο στην υποκουλτούρα, στις παραγωγές που αποδυναμώνουν τη σκέψη, το αισθητικό κριτήριο με σκοπό τη μαζική εκτόνωση της νεολαίας.

Για παράδειγμα, οι εικαστικές εκθέσεις, οι συζητήσεις, οι παραστάσεις, οι συναυλίες στον χώρο του Πολιτισμού στο κεντρικό Φεστιβάλ συνέβαλαν στην προβολή της ιδεολογίας και της πάλης του Κόμματός μας ως πηγής έμπνευσης για καλλιτεχνικά έργα με σπουδαία αισθητική αξία και πνοή, αλλά και απάντησης σε όσα ακούγονται και διδάσκονται ιδιαίτερα οι νέοι καλλιτέχνες γύρω από τη στράτευση, τη σύνδεση του καλλιτέχνη με την εποχή του και την επαναστατική πρωτοπορία.

Αυτή η προσπάθεια δεν έχει όρια. Χρειάζεται καλύτερα να μας προβληματίσει πώς θα αποκτήσουμε επαφές, δεσμούς με νέους καλλιτέχνες. Να ανοίξουμε δρόμους για επαφές και ανάπτυξη δεσμών με νέες καλλιτεχνικές ομάδες, με νέους καλλιτέχνες που δημιουργούν σε όλα τα είδη της Τέχνης. Ιδιαίτερο στοίχημα αποτελεί, παρά τα βήματα που έχουν γίνει, η αναβάθμιση της μορφής και του καλλιτεχνικού προγράμματος στις εκδηλώσεις του Φεστιβάλ σε όλη την Ελλάδα.

Για όλα τα παραπάνω, είχαμε ως οδηγό τις Αποφάσεις του 11ου Συνεδρίου της Οργάνωσης που έβαζε ως στόχους τη διαμόρφωση δυναμικού και υποδομής, αλλά και τη δοκιμασία νέων μορφών και μέσων, πραγματοποιήθηκαν συγκεκριμένα και μετρήσιμα βήματα, χωρίς βέβαια να επαναπαυόμαστε. Ιδίως στην ΚΝΕ, που η εναλλαγή είναι πολύ συχνή, με παράλληλη την ανάγκη να διαμορφώνεται ένα ανθρώπινο δυναμικό με εξειδικευμένη πείρα, που θα βοηθήσει και στο Κόμμα, χρειάζεται ακόμα πιο θαρρετά και επισταμένως να ψάχνουμε κόσμο που θα θέτει τη δημιουργία του, τις ειδικές του γνώσεις στο σκοπό μας. Κόσμο που θα συνδυάζει το κομματικό, πολιτικό κριτήριο με ειδικές γνώσεις στην Τέχνη και τον Πολιτισμό.

Τα τελευταία τέσσερα χρόνια προχωρήσαμε ως Οργάνωση στην ίδρυση τριών Πολιτιστικών Στεκιών της ΚΝΕ σε Αθήνα, Πάτρα και Καλαμάτα. Από τη μικρή, αλλά αρκετά πλούσια πείρα που έχουμε αποκτήσει, η λειτουργία των Στεκιών άνοιξε νέες δυνατότητες και προοπτικές και στην πολιτική και πολιτιστική παρέμβασή μας όλη τη χρονιά. Ανοιξαν δρόμοι για την ανάπτυξη πολύμορφης δραστηριότητας και καλλιτεχνικής δημιουργίας. Μπορούμε να μετρήσουμε ακόμα περισσότερα Στέκια σε περισσότερες πόλεις.

Ειδικά για το Στέκι Πολιτισμού και Νεανικής Δημιουργίας της ΚΝΕ, που είναι στην ευθύνη του Κεντρικού Συμβουλίου της ΚΝΕ, το σύνθημα που έμπαινε από τα εγκαίνιά του κιόλας, να γίνει «κυψέλη δημιουργίας και ανάτασης για τους νέους» γίνεται - μέρα με τη μέρα - πράξη.

Το Στέκι λειτουργεί ως πολιτιστικό εργαστήρι: Είναι η έδρα των Πολιτιστικών Ομάδων της ΚΝΕ, λειτουργούν μαθήματα και διατίθεται ο χώρος και για πρόβες διαφόρων καλλιτεχνικών ομάδων, που πιέζονται από την υπάρχουσα κατάσταση και προσπαθούν να δουλέψουν με την Τέχνη τους.

Ιδιαίτερα σημαντική είναι η δουλειά που πραγματοποιείται στις Πολιτιστικές Ομάδες της ΚΝΕ, αλλά και οι παραγωγές που ανεβάζουν. Καλύπτουν την ανάγκη δημιουργίας υποδομής για την ΚΝΕ και το Κόμμα αλλά και των μελών και φίλων της Οργάνωσης να ασχοληθούν με την Τέχνη και τον Πολιτισμό. Οι συμμετέχοντες έρχονται σε επαφή με κείμενα και προοδευτικούς καλλιτέχνες. Ενισχύουν το κριτήριό τους, βαθαίνουν στην κοσμοθεωρία μας, αναπτύσσουν το αισθητικό τους κριτήριο. Διαμορφώνεται ένα κομμάτι κόσμου που αποτελεί την πρώτη «μαγιά» για διάφορες κεντρικές εκδηλώσεις του Κόμματος.

Αυτό που βοήθησε, για παράδειγμα, ιδιαίτερα τη Θεατρική Ομάδα της ΚΝΕ να δημιουργήσει αξιόλογες παραγωγές είναι ότι γινόταν μια προεργασία. Βασικό ζήτημα είναι η επιλογή του έργου, αλλά και μετά η γνωριμία των μελών της Ομάδας με το έργο, τον δημιουργό, αλλά και την εποχή του.

Είμαστε χαρούμενοι που χρόνο με το χρόνο πολλαπλασιάζονται τα μαθήματα που πραγματοποιούνται στο Στέκι και ακουμπούν σε ακόμα πιο πολλά είδη Τέχνης. Για τα μαθήματα πήραμε υπόψη το ενδιαφέρον των ίδιων των συντρόφων και τις ανάγκες της Οργάνωσης για εκπαίδευση του δικού μας δυναμικού, αλλά και την ενίσχυση του ανοίγματος σε περισσότερους νέους. Πολλοί είναι αυτοί που βοηθάνε εθελοντικά ως δάσκαλοι, που διαθέτουν τον χρόνο, το μεράκι τους, αυτό που σπούδασαν. Η δημιουργία τεσσάρων δίσκων με τραγούδια μέσα σε αυτά τα χρόνια από νέους μουσικούς στηρίχθηκε στην υποδομή του Στεκιού. Τα τμήματα φωνητικής αποτέλεσαν τη βάση για μια σειρά από εκδηλώσεις, ενώ στα άμεσα σχέδια είναι η συγκρότηση μικρής συμφωνικής ορχήστρας της ΚΝΕ και χορωδίας.

Βασικό ζήτημα για τα Στέκια Πολιτισμού της ΚΝΕ σε κάθε πόλη πρέπει να είναι το διαρκές άνοιγμα σε ακόμα περισσότερες ομάδες τόσο επαγγελματικές όσο και από σπουδαστικούς χώρους (ωδεία, δραματικές σχολές, σχολές χορού κ.λπ.).

Χρειάζεται, τέλος, να μας προβληματίσει ακόμα περισσότερο πώς το Στέκι θα λειτουργεί ως ένας χώρος με πλούσιο μηνιαίο πρόγραμμα, που με πολυμορφία περιλαμβάνει πολιτιστικές εκδηλώσεις και θα προβάλλει τη νεανική δημιουργία. Πλέον σε καθένα Στέκι έχουμε αποκτήσει πείρα. Η συνεχής δραστηριότητα, αγκαλιάζοντας πολλά είδη Τέχνης, θα συμβάλλει στην ενίσχυση του πολιτιστικού ρεύματος στην Οργάνωση και στη δραστηριότητα αρκετών Τομεακών Οργανώσεων που μπορούν να τις αξιοποιήσουν. Μπορούμε πιο θαρρετά να δοκιμάσουμε και νέες μορφές που θα αναδεικνύουν το περιεχόμενο, εντάσσοντας στις εκδηλώσεις του Στεκιού πρωτότυπο καλλιτεχνικό έργο, από συντρόφους καλλιτέχνες, φίλους της Οργάνωσης και νέους που πρώτη φορά μας προσεγγίζουν. Είναι και δική μας ευθύνη να τους βοηθήσουμε να αφομοιώσουν ακόμα περισσότερο την κοσμοθεωρία μας, αφού ο καλλιτέχνης που, μαζί με το ταλέντο του βέβαια, διαθέτει και γνώση των νομοτελειών της κίνησης της κοινωνίας μπορεί από πολύ καλύτερη θέση να δημιουργήσει σπουδαίο έργο.